İkinci “Baku Cinema Breeze” Beynəlxalq Film Festivalı, 16-cı Bakı Beynəlxalq Film Festivalı, 2-ci ATA – Türk Animasiya Festivalı və O’Market – Şərq Ölkələri Kino Bazarı çərçivəsində bir sıra yerli və xarici animasiya filmlərinin nümayişləri və digər tədbirlər təşkil olunacaq. 

Tədbirlərdə yüzdən çox xarici qonaqların iştirakı gözlənilir.

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı xəbər verir ki, bunu AzərTAC-a açıqlamasında Azərbaycan Animasiya Assosiasiyasının sədri, “ANİMAFİLM” Studiyanın və “ANİMAFİLM” Beynəlxalq Animasiya Festivalının direktoru Rəşid Ağamalıyev deyib. 

“Azərbaycan animasiya kinosu tədbirlərdə təmsil olunacaq. Belə ki, dekabrın 6-da Nizami Kino Mərkəzində, ATA Festivalı çərçivəsində “Bum-bum” animasiya filminin təqdimatı keçiriləcək. Nümayişdən sonra filmin komandası ilə müzakirə təşkil olunacaq. “Bum-bum” animasiya filmi Azərbaycan Animasiya Assosiasiyası tərəfindən, Azərbaycan Respublikasının Qeyri-Hökumət Təşkilatlarına Dövlət Dəstəyi Agentliyinin maliyyə və “ANİMAFİLM” Studiyasının məkan və texniki dəstəyi ilə istehsal olunub. Dekabrın 7-də isə Nizami Kino Mərkəzində, ATA Festivalı çərçivəsində “Yer və Ay” animasiya filminin premyerası olacaq. Nümayişdən sonra filmin yaradıcı heyəti ilə müzakirə keçiriləcək. “Yer və Ay” animasiya filmi “DIP Animation” (Özbəkistan) və “PERİ FİLM” (Azərbaycan) şirkətləri tərəfindən, Azərbaycan Respublikasının Kino Agentliyinin (ARKA), “DIP Animation” və “ANİMAFİLM Studio” maliyyə və texniki dəstəyi ilə istehsal olunub”, - deyə Rəşid Ağamalıyev bildirib.

O qeyd edib ki, dekabrın 8-də Nizami Kino Mərkəzində, Bakı Beynəlxalq Film Festivalı çərçivəsində “Narqız” animasiya filminin təqdimatı olacaq. Nümayişdən sonra çəkiliş heyəti ilə müzakirə təşkil ediləcək. “Narqız” animasiya filmi Azərbaycan Respublikasının Kino Agentliyinin (ARKA) və “PERİ FİLM”studiyasının maliyyə dəstəyi ilə “PERİ FİLM” şirkəti tərəfindən istehsal olunub. Həmçinin dekabrın 8-9-da Bakı Konqres Mərkəzində O’Market – Şərq Ölkələri Kino Bazarında Azərbaycan Animasiya Assosiasiyasının stendi nümayiş olunacaq. O’Marketdə Azərbaycanda fəaliyyət göstərən prodakşn şirkətləri ilə yanaşı, Türkiyə, Misir, Qazaxıstan, Çin, Pakistan, Polşa, Özbəkistan, Gürcüstan, Serbiya və Qırğızıstandan olmaqla, ümumilikdə 45-dən çox xarici şirkət və sənaye nümayəndəsinin iştirakı gözlənilir.

Onun sözlərinə görə, Mədəniyyət Nazirliyi və ARKA tərəfindən təşkil olunan “Bakı Cinema Breeze” Beynəlxalq Film Festivalı 30-dan çox ölkədən iştirakçıları qarşılayacaq, 100-dən çox xarici qonağı qəbul edəcək, müxtəlif yanaşmaları və baxış bucaqlarını təmsil edən 50-dən çox filmi nümayiş etdirəcək. Festival çərçivəsində ATA – Türk Animasiya Festivalı, 16-cı Bakı Beynəlxalq Film Festivalı, O’Market – Şərq Ölkələri Kino Bazarları, İslam Ölkələri Günləri və CinemaTalks sənaye panelləri keçiriləcək.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(05.12.2025)

Rəqsanə Babayeva,

Beyləqan rayon Mədəniyyət Mərkəzinin rejissoru, “Gənclik” xalq teatrının rəhbəri, yazıçı. “Ədəbiyyat və İncəsənət” üçün

Hər bir insanın həyatında görünməz, amma təsiri hiss edilən bir sükut anı var: ruhun yorulduğu, düşüncənin tükəndiyi, sözün boğazda düyünləndiyi anlar. Elə bu məqamlarda insan bəzən özünə əl uzadan bir insana deyil, bir təsvirə, bir kadrın işığına, yaxud çoxdan yazılmış bir misranın nəfəsinə sığınır. Çünki incəsənət sadəcə baxılan və dinlənilən bir şey deyil — o, hiss olunan, yaşanan, insanı öz içində yenidən qurub-yaradan bir qüvvədir.

Kamera obyektivinin çəkdiyi hər kadrda həyatın başqa bir nəfəsi gizlənir. Bir rejissor dumanlı bir küçəni göstərirsə, əslində insanın öz içindəki dumanı göstərir. Bir aktyor susursa, bu susqunluq bəzən ən uzun monoloqlardan daha çox danışır. Və həmin an izləyici öz tənhalığının içində bir yumşalma hiss edir - sanki kimsə “səni anlayıram” deyir, heç bir söz demədən.

Eyni şəkildə, ədəbiyyatın da sağaldan bir nəfəsi var. Bir misradakı sızıltı, bir cümlədəki sevda, ya da bir hekayədəki sarsıntı oxucunun öz ruhundakı sızıltılarla qovuşur. İnsan bəzən öz dərdini başqasının yazısında görəndə qəribə bir rahatlıq duyur — dərdin paylaşılması deyil, anlaşıldığını hiss etməkdir burada əsl şəfa.

İncəsənət insanı kövrəldir, amma eyni zamanda möhkəmləndirir; ağrını göstərir, amma onun içindən bir ümid çırağı yandırır. Mən kamera arxasında keçirdiyim illər ərzində bunun saysız nümunəsini görmüşəm. Müharibə sonrası çəkilən qara-ağ görüntülərin necə minlərlə insanı bir ümid hissinə yaxınlaşdırdığını, bir musiqi parçasının necə bir xalqın ruhunu silkələdiyini müşahidə etmişəm. Bununla belə, incəsənət heç vaxt hayqıran tribunalara çevrilmir — onun gücü səsin yox, sükutun içindədir. Elə bu səbəbdən, hər bir cılız addım belə bir millətin ruhunu dirçəltməyə qadirdir; bunu açıq göstərməz, amma hiss etdirər.

Bu gün gəncliyin həyat ritmi sürətlənib, hisslər isə bəzən arxa plana keçir. İnsanlar çox zaman ekrana baxır, amma onu görmür; musiqini dinləyir, amma eşitmir. Halbuki bir anlıq dayanmaq, bir kadrın işığını hiss etmək, bir misranın nəfəsini dinləmək insanı təmizləyir - sanki içindəki külü üfürüb aparır. Və bəlkə də buna görə incəsənət heç vaxt aktuallığını itirmir: o, insanın iç ritmini xatırladan bir saat kimidir.

İncəsənətin sağaldan gücü onun sadəliyində gizlidir. Bir kamera gözünün işığı, bir qələm ucunun titrəyişi, bir skripkanın səsi - hər biri insanı özü ilə barışdıran kiçik möcüzələrdir. Sadəcə onları görmək, duymaq, hiss etmək kifayətdir. Və bu hissə ehtiyac duyan hər bir insan, harada olursa-olsun, öz yolunu bir şəkildə həmin möcüzəyə tərəf tapır.

Çünki insanı ən çox insan yaralayır — və insanı ən çox incəsənət sağaldır.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(05.12.2025)

Nigar Haqverdiyeva,

Azərbaycan Dillər Universitetinin baş müəllimi, “Ədəbiyyat və incəsənət” üçün

Antk düşüncənin mifik təfəkkürlə başlaması fikri filoloji anlamda gün kimi aydın olan məsələdir. Ədəbi fikir dünyası, söz yaradıcılığının başlanğıcı da antik dövrü əks etdirməklə ədəbi mühitə ayaq açmışdır. Ancaq elmin rasional düşüncə tarixinə nə vaxt qədəm basması bəşər tarixində fəlsəfi fikirlərin formalaşması ilə başlandığı məlumdur.

Müasir dövrümüzü isə, qəribə səslənsə də, elmi və ədəbi fikirləri ayrı-ayrılıqda təsəvvür etmək olmur, hər ikisi fərqli sahələr olsa da, hazırda elmi fikir də, ədəbi fikir dünyası da bir vəhdət təşkil edir. İlk dəfə böyük alimimiz Azad Mirzəcanzadə, hələ sağlığında adətən tələbələr qarşısında elmi mühakimələrlə çıxış edərkən, bir çox elmi nəzəriyyələri analiz edərkən ədəbi fikirlərlə, musiqi nəzəriyyəsi ilə çoxlu müqayisələr apararardı. Uzaqgörən alim ədəbiyyatın da hətta gələcəkdə elmiləşməsi fikrini irəli sürmüşdü.

Mifik təfəkkürün aparıcı xətti olan türk dünyasının əbədi yaşar təfəkkür beşiyi sayılan “Dədə- Qorqud dastanı” akademik Kamal Abdullanın fərqli analitik tədqiqi ilə müasir dövrün qabaqcıl, qlobal elmi yanaşması olan qeyri-səlis məntiq elmi ilə yaxşı mənada toqquşdu. Elmi nəzəriyyəyə görə materiyalar arasında toqquşma baş verərkən ilk baxışda dağılma effekti yaransa da, “toqquşma” heç də həmişə dağılma məhv olma anlamına gəlmir, yeni bir fiziki hadisənin yaranmasına səbəb olur və nəticə isə hansısa yeni bir maddənin yaranmasına gətirib çıxarır. Recycle nəzəriyyəsi ilə dünyada heç nə dağılmır, əslində bu dağılma nəticə olaraq yeni bir mahiyyətin yaranmasına səbəb olur. Bu belə olub həmişə belə də davam edəcək, lap kainatın özündə olduğu kimi. Ədəbi tənqiddə də belə oldu, Kamal Abdullanın təqdim etdiyi özünəməxsus analizləri ilə Rafiq Əliyevin davamçısı olduğu Lütfi Zadənin məhşur qeyri-səlis nəzəriyyələri toqquşdu və ədəbi fikir tarixində yeni yanaşmanın ortaya çıxmasına səbəb oldu.

Yaşayan əbədi dastan adını qazanmış ulu “Dədə-Qorqud”, Kamal Abdulla qələmi, araşdırması ilə, yeni və fərqli yanaşmada tədqiqi “Dədəm-Qorqud”u ulu fikir atamız kimi yeni dünyada yenidən dirçəltdi. Çoxdan keçmişə qovuşmuş türk əbəbi fikir Dədəsinin bizə qoyduğu söz və deyim mirasını Kamal Abdulla XXİ əsrdə yeni nəfəslə bir daha həyata qaytardı və yeni yanaşma və fərqli açıqlamaları, baxışları ilə yeni nəslə təqdim etdi. Almaz cilalandıqca daha qiymətli olar, Kamal Abdulla da “Dədəm- Qorqud”u novator fikirləri ilə cilalayaraq ədəbi camiyyəyə təqdm etdi. Bu baxımdan “Kitabi-Dədə Qorqud və Qeyri-səlis məntiq” kitabı dastanın dil quruluşunun, dil sisteminin fərqli anlamda araşdırılmasının məntiqi nəticəsidir.

Dil təfəkkürün maddi təzahürü olduğu üçün dilin daşıdığı böyük bir yaddaş funksiyası da olması elmi faktdır. Bu cür yanaşmadan çıxış edərək bildirmək olar ki, dilin malik olduğu bu qeyri-adi özəllik xüsusiyyətləri elə qeyri-səlis məntiqlə düz münasibdir. Axı təfəkkür özü də qeyri-səlis məntiqin daşıyıcısı kimi dilə təsirsiz ötüşməyə bilməz. Məntiqi yanaşmamız Kamal Abdulla və Rafiq Əliyev kimi ustad alimlərin birgə ərsəyə gətirdiyi “Kitabi- Dədə Qorqud və Qeyri-səlis məntiq” kitabı dastanın yeni tərzdə araşdırılmasında müstəsna rol oynayır. İlk dəfədir ki, filoloji mətn praqmatik aspektdə və dəqiq elmi məntiq nəzəriyyəsi kimi qeyri-səlisməntiq anlayışı ilə tədqiq edilir. Müəlliflər yazır:

“Bəri başdan qeyd edək ki, qeyri-səlis məntiq hər şeydən əvvəl şübhələrin, tərəddüdlərin, bəlkələrin məntiqidir. Axtarışların məntiqidir. Cəhdlərin və canatmaların məntiqidir. Yeni üfüqlərin aranmasının və kəşf edilməsinin məntiqidir. Bu məntiq elə-belə ortaya çıxmır. O həm də öz dərinində gizlənən və bütün bu “bəlkələr”üçün özündə seçim imkanı saxlayan dərindəki, gizlindəki ideolojisi ilə üzə çıxır (sanki atası Zevsin başından tam hərbi əlbisəsini əyninə geyinmiş Afina Pallada doğulur)və beləliklə, binar qarşıdurmalar hakimiyyətinə son qoyulur.” Dərin düşüncə ilə yanaşılanda həqiqətən bu insanı bütün doğuşdan yaşama qədər əhatə edən hadisələrin məntiqi əsasını təşkil edir. Bu məntiq əsasında qeyri-mumkünün mümkün olduğu qeyd edilir.

Digər bir yerdə isə belə bir fikir emalına rast gəlirik:

“Qeyri-səlis çoxluqlar bədii mətnin təhlilində linqvistik informasiyanın üzərinə qoyulan məhdudiyyətləri ehtiva edən tutarlı bir vasitədir. Mətndə təsvir edilən hərəkət və hadisə ilə bağlı natamam məlumat verildikdə bu ona olan inamı azaldır. Beləliklə, linqvistik informasiyanın emalı zamanı biz hərəkətin və ya hidisənin necə baş verdiyini və ya necə olacağını göstərən felin modallığına xüsusi diqqət yetirməliyik. ”

Başqa bir yerdə isə deyilir:

“Bu aspektdə təbii dil perseptiv informasiyanın, yəni bilavasitə ölçülə bilməyən informasiyanın təsvir sistemi kimi qəbul olunur. Bu sütunun özülündə ehtimal nəzəriyyəsi yox, mümkünlük nəzəriyyəsi durur...”

Bu kimi qiymətli analitik fikirlər “Kitabi- Dədə Qorqud və Qeyri-səlis məntiq” kitabında olduqca zəngindir. Maraqlısı budur ki, tədqiqat kimi bu əsər dastanın özü qədər həm zəngin, həm də dərin analitik fikirlərlə doludur və insanın qarşısında düşündürücü ənginliklər, üfüqlər açaraq bizi bir daha dastanı və eləcə də, qədim türk fikir tarixini dərindən öyrənməyə vadar edir.

“Kitabi- Dədə Qorqud” dastanı dil elementləri və strukturu baxımından dilin dərin köklərinə malik olduğundan qeyri-səlis məntiq nəzəriyyəsi ilə aydın və səlis analizə oluna bilir. Dədə Qorqud dastanı qeyri-səlis məntiqi ilə təhlil edilərkən daha fərqli anlaşımla təzədən canlanır və dastanı daha aktual edir.

Türkiyədə dərc olunmuş dərgilərdə Dədə-Qorqud dastanını nahaq yerə “Yaşayan bir sistem kitabı” adlandırmırlar. Bu fikirdən çıxış edərək deyə bilərik ki, dastan- özündə antik türk dil ünsürlərini bu günümüzə qədər daşıyan bir sistem kimi bəşər övladının tək dilə münasibəti deyil, dillə birgə əvvəllərin özündə daşıdığı qədim düşüncə tərzinin, qədim mədəniyyətin yaşayan təcəssümüdür.

Görkəmli alimlərimiz Kamal Abdulla və Rafiq Əliyevin birgə ərsəyə gətirdiyi yeniliyə imza atmış bu əvəzsiz novator kitabı ilə böyük alim Lütfizadənin qeyri-səlis məntiq nəzəriyyəsinin sosial və humanitar elm sahələrində də tətbiq olunması arzusunu da həyata keçirtmiş olublar.

Bir oxucu kimi əminliklə deyə bilərəm ki, Kamal Abdulla antik düşüncəni muasirləşdirən, cavanlaşdıran, yeni tərzdə həyata qaytaran və gələcək ədəbi irsə çevirən görkəmli ədib və alim kimi tarixdə qalacaq!

Kamal müəllim ahıl və müdrik ömrünü olduqca zəngin yaşayıb. Ədibin dərc olunmuş kitablarına həm elmi, həm də ədəbi əsərləri aiddir. K.Abdulla "Azərbaycan dilində sadə cümlə sintaksisinin nəzəri problemləri", "Azərbaycan dili sintaksisinin nəzəri problemləri" , "Dilçiliyə səyahət və yaxud dilçi olmayanlar üçün dilçilik", "Azərbaycan dilində mürəkkəb sintaktik bütövlər" , "Azərbaycanca danışaq" , "Müəllif – əsər – oxucu" , "Əvvəl – axır yazılanlar",  "Gizli Dədə Qorqud" , "Sirriçində dastan və yaxud Gizli Dədə Qorqud – 2" , "Kitabi-dədə Qorqud" dastanının poetikasına giriş" , "Yarımçıq əlyazma", "Sehrbazlar dərəsi", "Unutmağa kimsə yox…", "Sirlərin sərgüzəşti", "Laokoon, Laokoon..." "Tarixsiz gündəlik"  və bir çox digər kitabların müəllifidir.

Kamal Abdullanın bədii əsərləri – pyesləri, hekayələri, romanları, esseləri və şeirləri Azərbaycanda və xarici ölkələrdə çap olunur. Əsərləri türk, rus, gürcü, ingilis, fransız, alman, ispan, polyak, portuqal, italyan, ukrayna, fin, ərəb, yapon, monteneqro, litva, bolqar, qazax, qırğız və başqa dillərə tərcümə olunub və nəşr edilib. Pyesləri Azərbaycan, Gürcüstan, Estoniya teatrlarında səhnəyə qoyulub.

Ancaq onu da qeyd etməliyik ki, Kamal müəllim həm də gözəl insani keyfiyyətlərə malikdir. O, ali təhsil ocağının rəhbəri kimi müəllimləri, tələbələri daim diqqətdə saxlayır və köməyini əsirgəmir, hamıya xoş münasibət göstərir, həmişə hər bir əməkdaşa qayğıkeşliyi ilə diqqət çəkir. Kamal müəllimin rəhbərliyi dövründə universitetimizdə  bir çox yeniliklər edilmiş, təzə mədəni mərkəzlər yardılmış, təhsilə töhvə verən bir çox işlər görülmüşdür.

Hörmətli rektormuza can sağlığı, elmi və ədəbi yaradıcılıq uğurları, yeni-yeni əsərlər arzulayırıq!

75 illik yubileyiniz mübarək hörmətli Kamal Abdulla!

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(05.12.2025)

Nemət Tahir,

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalının Qarabağ təmsilçisi

Bugünkü müsahibimiz Azərbaycan ordusunun ehtiyatda olan polkovnik-leytenantı Elşən Zeynalovdur.

Cənab polkovnik, zəhmət olmasa, özünüzü oxucularımıza təqdim edin.

-Mən Zeynalov Elşən Eldar oğlu 10.04.1975-cı ildə Ağdam rayonu Baş Qərvənd kəndində anadan olmuşam. 1983-cü ildə Ağdam rayonu Şıxlar kənd orta məktəbinə 1-ci sinfə getmişəm və 1993-cü ildə həmən məktəbin məzunu olmuşam. 15.10.1993-cü ildə Ağdam rayonu hərbi komisarlığı tərəfindən həqiqi hərbi xidmətə çağırılmşam. N saylı hərbi hissənin kəşfiyyat bölüyündə kəşfiyyatçı vəzifəsində xidmət etmişəm. Əsgəri xidməti dövrü bir neçə kəşfiyyat döyüş tapşırıqlarında iştirak etmişəm. Ümummilli lider Heydər Əliyevin əmr və göstərişinə əsasən, nümunəvi xidmət edən əsgərlərdən seçilib hərbi məktəbdə ali təhsil alıb, kadr zabitlərin hazırlanması üçün komandanlıq tərəfindən mən və bir neçə nümunəvi xidmət edən əsgərlər seçilibdir, 1995-ci ildə Bakı Ali Birləşmiş Komandirlər məktəbinə göndərilmişik və test imtahanı verərək qəbul olmuşuq.

1999-cu ildə həmin məktəbi leytenant rütbəsi ilə bitirib, müvafiq hərbi hissələrdə kəşfiyyat taqım komandiri, kəşfiyyat bölük komandiri, hərbi hissənin kəşfiyyat rəisi, tabor komandiri, hərbi hissə komandirinin müavini vəzifələrində xidmət etmişəm. Hal-hazırda polkovnik leytenant rütbəsində ehtiyatda olan zabitəm.

-Çox gözəl, zəhmət olmasa, bizə döyüş yolunuzdan, əgər artıq hərbi sirr deyilsə, əməliyyat zamanı başınıza gələn hadislərdən bir neçəsini danışın.

-İlk döyüş yolum 1994-cü il Tərtər, Goranboy rayonları ərazisində Murovdağ istiqamətində kəşfiyyatçı kimi olub. Kəşfiyyat tapşırıqlarında qrup tərkibində kəşfiyyatçı snayperçi kimi iştirak etmişəm və verilən tapşırıqlara əsasən, kəşfiyyat məlumatları toplayıb geri dönmüşük. Bu hallar dəfələrlə olub. 2001-ci ildə Fizuli rayonu istiqamətində  kəşfiyyat bölük komandiri kimi kəşfiyyat qrupu ilə düşmən arxasında kəşfiyyat tapşırıqların icra edib geriyə dönmüşük. Həmin istiqamətdə düşmənin bir neçə təxribat xarakterli kəşfiyyat qruplarını pusquya salıb zərərlişdirmişik. Əsas 2002-ci ildə Ağdam rayonunun erməni işğalında olan Yusifcanlı kəndinin bir hissəsin işgaldan azad etmək üçün tapşırıq aldıq və tapşırıq uğurla icra olundu, bir neçə erməni terrorçusu məhv edildi. 2005, 2007, 2008, 2009, 2010-cu illərdə tabeliyimdə olan kəşfiyyat bölüyü tərəfindən bir neçə kəşfiyyat tapşırıqları icra olunmuşdur. 2008-ci ildə Füzuli istiqamətində düşmənin təxribat xarakterli qrupu avtomobillə bizim bölmələrimizin qarşısında təxribat törətməyə gələrkən onları avtomobil qarışıq qumbaraatanla məhv etmişdim, sağ qalan düşmən terrorçuları isə bizim kəşfiyyat bölüyünün şəxsi heyəti tərəfindən məhv edilmişdi. Elə tapşırıqlar var danışmaq olmur. 2012-ci il tarixdə Agdam rayonunda yerləşən N saylı hərbi hissədə tabor komandiri vəzifəsində xidmət etdiyim zaman düşmənin bizim bölmələrə qarşı törədilən terrorunun qarşısının alınması üçün qumbaraatan qrupları və snayper qrupları ilə müdaxilə etmişik, təxribatın qarşısını alaraq sarsıdıcı zərbə endirib, bir neçə terrorçu məhv etmişdik. Bir neçə uzunmüddətli qumbaraatan atəşiylə düşmənin atəş mövqeyini dagıtmışdıq.

2014-cü il avqust hadisələri zamanı 13 nömrəli döyüş mövqeyimizdə çavuş Əhmədov Qaryağdı ermənilər tərəfindən snayperdən açılan güllə nəticəsində şəhid edildi. Şəhidimizin qisasının alınması üçün hərbi hissə komandiri Şəhid polkovnik leytenant Raquf Orucov mənə tapşırıq verdi ki, qrupu hazırla və keçiləcək yeri incələ, mənə mərüzə et, sonra komandamı gözlə. Mən qrupu hazırladım və özüm düşmənə zərbə endirəcək yeri incələdim, xəritəyə işlədim və komandirə məruzə etdim. Bir neçə gündən sonra mənə dedi ki, qrupu yığ, toplanma rayonunda məni gözlə. Mən verilən tapşırığı dərhal yerinə yetirdim və axşam 01:00 radələrində düşmən mövqeyinə basqın əməliyyatı keçirdik, düşmənin bir neçəsini məhv etdik, düşmənin yataqxanasını, döyüş mövqeyini dağıdıb geri döndük. Şəhidimizin qisasını aldıq.

2014-cü ilin 12 noyabr tarixində Konstitusiya günü Azərbaycanımıza bir sevinc yaşatdıq. Mənim əmrimə əsasən, düşmənin 1 vertoliyotu hava məkanımızı pozarkən, tabeçiliyimdə olan bölmə tərəfindən məhv edildi. Həmin gün onunla bərabər düşmənin bir avtomobili də bölməmiz tərəfindən məhv edildi.

2014 cü il dekabr ayının 24-də xidmət etdiyim taborun döyüş mövqeyinə erməni terrorçuları basqın edərkən mən və tabeçiliyində xidmət edən döyüş mövqeyinin  şəxsi heyəti tərəfindən mənim komandanlığımla düşməni pusquya salaraq 2 nəfər terrorçunu məhv etdik və bir nəfər terrorçunu əsir götürüb yuxarı komandanlığa təhvil verdik.

Gədəbəy bölgəsində xidmət etdiyim dövrdə 2015-2017-ci illər ərzində erməni terrorçuları şərti adı “çiçəkli” döyüş mövqeyinə basqın edərkən mən və döyüş mövqeyinin şəxsi heyəti tərəfindən terrorçuların iki nəfəri məhv edildi, döyüş mövqeləri dağıdıldı.

2018-ci il tarixdə Qazax rayonu ərazisində yerləşən döyüş mövqelərimiz şərti adı olan “sarı təpə” döyüş mövqeyində düşmənin təxribat qrupunun qarşısını aldı və onların döyüş mövqelərinə od vurub yandırdıq.

Qazax istiqamətində Məzəm gölü istiqamətində düşmənin təxribat qüvvələrinin qarşısını alıb bir nəfər terrorçunu snayper tüfəngi ilə atəş açaraq məhv etdik.

Qazax rayonu Cəfərli kəndi istiqamətində düşmənin təxribat qrupunu pusquya salaraq döyüş mövqeyinin şəxsi heyəti tərəfimizdən məhv edildi.

Qazax rayonu Quşcu Ayrım kəndinin, demək olar ki, ətrafı düşmən postları ilə mövqelənmişdi. Hərbi hissədə təlim gedirdi, mən də tabor komandiri kimi həmin təlimdə iştirak edirdim. Axşam vaxtı idi, mənə zəng edib tabor növbətçisi məruzə etdi ki, ermənilər Məzəm kəndini zenit qurğusu ilə atəşə tutub, kənd camaatı pis vəziyyətdədir. Mən hərbi hissə komandirinə vəziyyət barədə məruzə etdim.

Bu vaxt, Allah rəhmət eləsin, general-mayor Polad Həşimov məni çağırdı və mən şərait barədə ona məruzə etdim, icazə istədim ki, gedim kənd camaatını və əsgərlərimizı tək qoymayım və tədbirimizi görək.

General Polad Həşimov həmin vaxt polkovnik rütbəsində idi. Mənə dedi ki, gedin, o ermənilərə elə bir cəhənnəm yaşadın ki, heç vaxt o kəndə bir də atəş açmağa cəsarət etməsinlər. Sonra da gülümsəyərək dedi ki, xahiş edirəm, özünü qoru, dəlilik etmə, oğlan, sən kəşfiyyatçısan axı…

Allah cəmi Şəhidlərimizə rəhmət eləsin.( Gözləri dolur.)…Tez sürücünü çağırdım və tapşırıq verdim ki, maşınların bütün işıqların söndür və Məzəm kəndinə sür. Elə də etdi. Gəldim kəndə ki, kəndin bütün işıqları sönüb, insanlar vahimə içində, düşmən də kənddə dinc əhaliyə divan tutur.

Radiostansiya ilə həmin istiqamətdə yerləşən bölük komandirlərinə komanda verdim ki, düşmənin bütün mövqeləri iri çaplı və bütün atəş vasitələrindən atəşə tutulsun, mənim komandam olmadan, düşmən mövqelərindən od çıxmıyınca atəşi kəsmirsiniz. İri çaplı pulemyotla düşmənin Şavan kəndini atəşə tutmaq əmrini vermişdim və kənddə bir neçə ot tayası yanmışdı.

10 dəqiqə çəkmədi düşmən mövqelərinin bir neçəsi başladı yanmağa və düşmən atəşi kəsdi, həmin vaxt bir neçə erməni terrorçusu məhv edildi.

Sabahı gəlib Polad Həşimova mərüzə etdim ki, verilən əmr icra olundu.

Polad Həşimov mənə dedi ki, xəbərin var ermənilər nə qədər itki verib? Dedim sayını bilmirəm. Gülərək dedi ki, 5 leş, 3 yaralı. Ermənilərin dinc əhalisi gəlib öz döyüş mövqelərində ermənilərin üstünə cumurlarmış ki, türkləri niyə qızışdırırsınız, qoymursunuz rahat evimizdə yataq.

2020-ci il 27 sentyabrda düşmən bütün cəbhə boyu hücuma keçdi. illərlə arzuladığımız həmin gün gəldi çıxdı - Cənab Prezident, müzəffər Ali Baş Komandan İlham Əliyev bütün cəbhəboyu əks-hücum əmri verdi.

Mən. və tabeçiliyimə verilən 2 tağıma Daşkəsən- Kəlbəcər istiqamətində hücum edərək Murovdağ silsiləsi boyu düşmənin 3 döyüş mövqeyini ələ keçirmək və Zod Kəlbəcər dəhlizini bağlamaq tapşırılımışdı. Biz 1-ci günün tapşırığını yerinə yetirdik və dəhlizi nəzarətimiz altına keçirdik. Həmin döyüşdə zabit, gizir, çavuş, əsgər elə bil bir bayram edirdilər. Şəhid, yaralı versək də, hər kəs əvvəlcədən hər şeylə barışmışdı, kim şəhid olsa, sadəcə bir yerə çəkilib arxa bölmələrinə təhvil verib, qalan qüvvələrlə döyüşə davam etmək – belə qərarlaşdırmışdıq.

Mən ayın 27-də yaralansam da, heç kimə demədim və şəxsi heyyətə də tapşırdım ki, heç kimə deməyin. Çünki hərbi hissə komandirinin yaralanması şəxsi heyətdə döyüş ruhunu aşağı sala bilərdi. 28 sentyabrda mənə yuxarı rəhbərlikdən əmr gəldi ki 15 nəfərlə və 2 tank gələcək o tanklarla “Ağdağ” postuna köməyə getmək lazımdır. Mən düşməndən ələ keçirdiyimiz döyüş mövqelərini taqım komandirinə təhvil verdim və dedim, 1 metr geriyə çəkilmirsən, ya qələbə yada ölüm.

15 nəfərlə təzədən dağlarla qonşu bölməyə köməyə yola düşdük. Biz düşmənin içərisinə girmişdik, sag, sol qonşular ləng getdikləri üçün biz, demək olardı ki, mühasirədəydik. Düşmən bütün atəş vasitələri ilə bizi atəşə tuturdu və biz ölü bölgələrlə dağlararası hərəkət etdik, tanklarla birləşib qonşu bölməyə köməyə getdik, düşmən bütün atəş vasitələrindən üzərimizə güllə, mərmi yağdırırdı. Bizim tanklar hərəkət etdiyi istiqaməti duman aldı və mən bu dumandan istifadə edib tankları atəş altından çıxartmaq üçün şəxsi heyəti sep şəkilində açaraq, tankı mühafizə edərək hücuma keçməli idik. Tanklar həmin bölgəyə çatanda duman çəkildi və düşmən toplarla, tank əlehinə vasitələrlə minaatanlarla bizi atəşə tutdu və mən ikinci dəfə yaralandım və top mərmisi yanıma düşdü, məni 3 metrə yaxın göyə tulladı, təsəvvür et ki dağdan asılı qalmışdım. Zabitlər, əsgərlər gəlib mənə yardım etdilər, 1 saatdan sonra özümə gəldim. Soruşdum ki, yuxarı komandanlığa məruzə etməmisiniz ki? Dedilər əlaqəmiz kəsilib. Həmin vaxt rabitəçi zabit kapitan Dursunov Fərid şəhid olmuşdu və rabitə yararsız hala düşmüşdü. Bir daha tapşırdım ki, heç kimə deməyin mənim yaralandığımı - bir məqsəd var, ya qələbə, ya da şəhidlik zirvəsi.

Döyüşdə əsgər Qasımzadə iki qumbaranı çəkib düşmən postuna özünü atdı, düşmənlərlə birgə özünü də partlatdı və döyüşcülərimiz postu ələ keçirdi.

Əsgər Zeynalov Ramil Yasən oğlu qumbaraatanla düşmən mövqeyin havaya uçurdu, düşmən isə minamyotla Ramili şəhid etdi. Heç kim dayanmırdı, hamı istəyirdi ki, şəhidlərimizin qanını alsın və torpaqlarımızı azad etsin. Taqım komandiri bir əsgərlə “Ağdağ” döyüş mövqeyinin qarşısında düşmən mövqeyinə girdi, 3 nəfər erməni terrorçusunu əlbəyaxa olaraq məhv etdi.  Leytenant düşmən mövqeyinə girir, erməniylə qarşılaşır, ermənidə də, bizim leytenantda da güllə qurtarır, leytenantımız avtomatın qundağı ilə ermənini bir zərbəyə məhv edir. Geri çönəndə digər erməni ilə qarşılaşır və onu da güləş fəndinə salıb, yıxıb yumruqla ağzın əzir, arxadan bir erməni buna güllə atır, güllə leytenantın əlinin çölünə dəyib ovcundan keçir, yumruqla vurduğu erməninin gözündən dəyib öldürür.  Leytenantla düşmən mövqeyinə girən əsgər leytenantla güllə atan erməninini öldürür. Mən nə qədər etdim, leytenant təxliyə olunmadı, mənimlə birlikdə qaldı, döyüşə davam etdi. Oktyabrın 5-i məni və leytenantı aşağı - hospitala təxliyə etdilər.  Hospitalda 10 gün qaldım, müalicəni yarımçıq qoyub döyüşə qayıtdım... Çox şükür, şəhidlərin qanı, qazilərimizin canı bahasına qələbə qazandıq…

-Təltifləriniz barədə danışardınız.

-Azərbaycan Respublikasının Prezidenti tərəfindən “İgidliyə görə”, “Kəlbəcərin azad olunmasına görə”  medalları ilə təltif olunmuşam. Azərbaycan Respublikasının Baş Naziri tərəfindən ,,Müharibə iştirakçısı” medalı ilə təltif olunmuşam. Azərbaycan Respublikasının Müdafiə Nazirinin 3, 2, 1-ci qüsursuz xidmətlərə görə medalları ilə, Silahlı qüvvələrin yaradılmasının 90, 95, 100 illiyi medallları ilə təltif olunmuşam.

-Allah sizinlə birlikdə bütün əsgər və zabitlərimizi qorusun, şəhidlərimizə rəhmət eləsin. Bizi 30 illik töhmətdən qurtardınız, çiyinimizdəki yükü, alnımızdakı ləkəni təmizləndiniz. Azərbaycan ordusunun qəhrəman zabiti və hərbçisi olaraq, gənclərə nə məsləhət verərsiniz?

-Mən gənclərimizə Vətəni sevməyi tövsiyə edirəm. Vətənpərvərlik döyüşgənliklə bərabər, yüksək təhsil almaqdır. Dövlətini, Millətini, Xalqını, Dövlətçiliyini sevməkdir. Düşmənə nifrət, dövlətinə sədaqətdir. Xaricdə təhsil alan gənclərimiz millətinin başını daim uca etməlidir.

Tövsiyə edərdim ki, istər orta məktəblərdə, kolleclərdə, istərsə də universitetlərdə hərbi hazırlıq dərslərinə önəm verilsin. Vətənimizi hər şeydən uca tutmalıdırlar, çünki bu vətən bizimdir. Bu Vətən torpaqları Şəhidlərimizin, qazilərimizin qanı ilə yoğrulub şirin vətənə çevrilib.  Burada əsas güc müəllimlərimizə düşür. Müəllimlərimizin gənc nəsili vətənpərvər yetişdirməyinin nəticəsidir ki, Qarabağı görməyən övladlarımız 30 ilə yaxın işğalda olan torpaqlarımızı canlarını fəda edərək işğaldan azad etdilər. Allah cəmi Şəhidlərimizə rəhmət eləsin, sağlamlığını itirən qardaşlarımıza şəfa versin.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(05.12.2025)

Azərbaycan Ədəbiyyat Fondunun “Yazıçı” nəşriyyatında Xalq yazıçısı Anarın “2=3+4, yaxud iki ailədə üç Xalq yazıçısı, dörd Xalq şairi” adlı kitabı işıq üzü görüb. Nəfis tərtibatlı, illüstrasiyalı kitab Azərbaycan ədəbiyyatı irsinə böyük töhfələr vermiş iki nəsildən, onlar barədə həqiqətlərdən və onların ədəbi nümunələrindən ibarətdir.

608 səhifəlik bu unikal kitabı tərtib edən Xalq yazıçısı Anar uzun illər ərzində təkcə öz yazdıqlarını yox, qəhrəmanlarının – Səməd Vurğun, Rəsul Rza, Nigar Rəfibəyli, Vaqif Səmədoğlu, Ənvər Məmmədxanlı və Yusif Səmədoğlunun yazdıqlarını eyni ideya-estetik yaradıcılıq məcrasına qoşaraq, onları eyni axında birləşdirərək ən yeni ədəbiyyatın ən milli paradiqması olaraq təqdim edibdir.

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı kitabdan hissələri oxucularına təqdim edir. Anar qəhrəmanlarının ən populyar əsərlərini bir daha yaddaşlarda təzələyir:

HƏMİŞƏ CİDDİ OLMAQ OLMAZ

Yaxud DOST ZARAFATLARI

Yusif Səmədoğlu yaradıcılıqla adətən gecələr məşğul olurdu. Gecənin gec saatlarına qədər yazır-pozur, mütaliə edir, ya musiqi dinləyirdi. Yatanda da telefonu şəbəkədən çıxarırdı ki, tezdən zəng edib onu oyatmasınlar. “Səhər erkən ancaq xoruzlar oyanar” deyirdi. Bir gecə yadından çıxıb telefonu açıq qoyub. Yusifi şəxsən tanıyanlar bilir ki, o, danışanda bir az tutulurdu. Demə, onu təngə gətirən müəlliflərdən biri də danışanda eynən Yusif kimi tutulurmuş. Bəli, səhər erkən telefon zəng çalır. Yuxulu Yusif “Bəli” cavabını verməli olur. Telefondan uzun zaman səs gəlmir, sonra tutula-tutula: “Yuusif müüüəlllim, məənəm” sözləri eşidilir.

Yusifin dərhal yadına düşür: “Aarxayın ol, – deyir, – bu günlərdə jurnalda çaaaap olunacaq”. – “Yooox eee”. – “Deeedim də, bu yaaaxında”. – “Yooox, Yuusif müəəllim”. – “Hə, nəəədi?” – “Zəəng etdim təəşşəkkür edim, bir həəəftədi juuuurnaaal çıxıb”.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(05.12.2025)

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı Şeir saatı rubrikasında bu gün sizlərə Vasif Əlihüseynin şeirlərini təqdim edir.

DƏRD ELƏMƏ, ƏZİZİM

Küçədə yağış yağır,

sel götürüb hər yanı.

Yuyur günahlarını,

təmizləyir dünyanı.

Sənin də günahın var,

düzün deyim, bağışla.

İndi fürsətdi sənə,

çıx küçəyə yağışda.

Qoy saçların islansın,

gözlərinə yaş dolsun.

Ürəyinə “heyif”lər,

ürəyinə “kaş” dolsun.

Dərd eləmə, əzizim,

günahsız insan yoxdu.

İndi nə çıxdın-çıxdın,

sabaha leysan yoxdu.

KİNO ÇƏKİRSƏN

Eh! İndi bələnmiş xına əllərin,

Əsirdi kiminsə baş hərfinə.

Özün öz könlünlə çıxıb gedirsən,

Mənim hisslərimin bircə səhvinə.

Hələ sızıldamır o daş ürəyin,

Qoy hava qaralsın, bir gecə olsun.

Ən yaxşı günümüz toy günündüsə,

Bəs ən pis günümüz, de, necə olsun?

Bəlkə də, oturub ötən günündən

Yanıb dəqiqəsinə külün əkirsən.

Səndən yeddi oğul, qız istədilər,

Olmaya-olmaya kino çəkirsən. 

KÖRPƏLƏRİN ŞƏKLİ

Bütün müharibələrə

körpələrin yatdığı yerdə

şəklini göstərin,

onda anlayacaqlar

dünyanın nə qədər mənasız olduğunu

anaların qolları

saat kəfkiri kimi

yelləyir bu ağlağan uşağın beşiyini,

yellədikcə zaman ötür,

körpələr böyüyür,

əsgər olur.

SİNƏSİNƏ MİNA BASDIRILMIŞ TORPAQDI ÖMÜR

Sinəsinə mina basdırılmış

torpaqdı ömür,

Yaşayırıq, Allaha təvəkkül.

Gəl, istehkamı çağır,

irəlidə getsin,

biz də arxasınca –

qarşıdakı günləri qarşılamaq üçün.

Bax, ayağını itirən o adam

Hələ də peşmandı

Cızından çıxdığı üçün...

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(05.12.2025)