
Super User
Həvəskar kimi epizodik rollarla başladı, sonra peşəkarlığı seçdi
İnci Məmmədzadə, “Ədəbiyyat və incəsənət”
Sumqayıt Dövlər Dram Teatrının gözəl bir ənənəsi var. Burada hər gələn yeni nəsil köhnə nəsilə sayğı ilə yanaşır, yerli korifeyləri sayğı ilə anırlar. Tetarda adı unudulmayanlar sırasında Vaqif Əliyev də vardır. Bu gün mərhum aktyorun anadan olmasının 85-ci ildönümüdür...
Azərbaycan Respublikasının Xalq artisti Vaqif Əliyev 31 iyul 1940-cı ildə Bakıda anadan olub. 199 saylı orta məktəbdə təhsil alıb. 1958-ci ildə Azərbaycan Dövlət Dram Teatrında əmək fəaliyyətinə başlayıb, əvvəlcə kütləvi səhnələrdə, sonra epizodik rollarda səhnəyə çıxıb.
1962-ci ildə M. Ə. Əliyev adına Teatr institutuna daxil olub.
Oradan əsgərliyə xidmətə çağırılıb, sonra təhsilini davam etdirib. 1968-ci ildə təyinatla Sumqayıt Dövlət Dram Teatrına göndərilən Vaqif Əliyev 33 il burada fasiləsiz aktyor kimi çalışaraq 100 — dən artıq tamaşada müxtəlif obrazlar yaradıb. 1990-cı ildə ona "Əməkdar artist" fəxri adı verilib.
2000-ci ildən Bakı Bələdiyyə Teatrında çalışan Əməkdar artist N. Nərimanovun "Nadir şah"əsərində – Kəndli, C. Cabbarlının "Dönüş"ündə- Şövqi- Sapand, C. Məmmədquluzadənin "Ölülər"ində Məşədi Oruc, Ə. Nesinin "Tənha qadınlar"ında- Qazabaxan, A. Babayevin "Oğul"unda- Qəzənfər, A. Məmmədovun "Dəli Domrul"unda-Ata, N. Hikmətin "Damokl qılıncı"nda- Kar, R. İçərişəhərlinin "Vətənə igidlər gərəkdir"ndə- Seyidağa, S. Rəşidinin "Mənim Ərdəbilim"ndə- Əmir, Ə. Əliyevin "Cırtdan, Məlikməmməd və üç gözəl"ndə Dədə Qorqud, "Unutqanlıq qorxunc bəladır"nda- Rus Zabiti, A. Qurbaninin "Türk sancağı"nda- Ağsaqqal, H. Cavidin "İblis"ində- Xaxam rollarını məharətlə yaradıb və tamaşaçıların hüsni-rəğbətini qazanıb.
Sənətkarın gərgin əməyi 2002-ci ildə dövlət tərəfindən yüksək qiymətləndirilib və ona "Azərbaycan Respublikasının Xalq artisti" fəxri adı verilib. 13 avqust 2021-ci ildə 81 yaşında ürək xəstəliyindən vəfat edib.
Filmoqrafiya
1. Ağ atlı oğlan
2. Yük
3. Biz qayıdacağıq
4. Sovqat
Allah rəhmət eləsin!
Amin!
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(31.07.2025)
“Məni necə ağlayarsan?” - Qoşqar Qaraçaylı
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalının “Ədəbiyyat qəzeti” ilə birgə ƏDƏBİYYATIMIZI SEVDİRƏK layihəsində bu gün sizlərə Qoşqar Qaraçaylının şeirləri təqdim edilir.
Bəyənəcəyinizə əminik.
***
Hansı küçədəsən, hansı tindəsən,
Hansı ürəkdəki yaralardasan?
Bir yerdə tutmursan qərar, yenə də,
Xəyalım, sən indi haralardasan?..
Aşdığım o qarlı dağlar dururmu,
Keçdiyim çiçəkli bağlar necədi?
Hər zaman qəlbimdə əziz tutduğum,
O şirin, o gözəl çağlar necədi?
Necədi ilk dəfə keçdiyim qapı,
İlk dəfə qaldığım evdə kim qalır?
Kimsəsiz, qərib bir yalqız səfilmi,
Şairmi, rəssammı, ya həkim qalır?
Mənsiz qalan şəhər mənli günlərin,
Çəkirmi həsrətin, yenə danış bir...
O polis xanımın mavi gözləri,
Sanırmı könlümü yenə müqəssir...
Sanırmı yenə də hərdən gecələr,
Sərxoş küçələri gəzən o mənəm...
Naməlum nömrədən telefonuna,
Sevgi mesajları yazan o mənəm...
Yenə izləyirmi axşamlar görən
Günəşin dənizdə batmasını heç?..
Körpə qayıqların baş-başa verib,
Sahil sularında yatmasını heç?..
Admiral kafesi gəlsəm bir axşam,
Ayaq səslərimdən duyarmı məni...
Ofisiant xanımlar rəqs etməmiş,
Kafedən çıxmağa qoyarmı məni...
Bilmirəm, Rivera parkında indi,
Yerim görünürmü əvvəlki kimi...
O şeir yazdığım tənha oturacaq,
Görsə tanıyarmı uzaqdan məni...
O qədər hisslər var yazmaqla bitməz,
O qədər sözlər var şeirə sığmaz...
Nə qədər yaddaşım dəyişsə belə,
O günlər heç zaman yadımdan çıxmaz...
Çəkir ürəyimi özünə sarı,
O yerlər ruhumu oxşayır hələ...
Təsəvvür etməzdim qərib bir yerə,
Öyrəşə taleyim, öyrəşə belə...
Sən məni unutma, unutma heç vaxt,
Hara getsən belə, hərdən qayıt gəl...
Arxanca bir cüt göz baxacaq sənin,
Səni gözləyəcək hamıdan əvvəl...
Bilmirəm, sən indi haralardasan...
Məndən salam söylə mənsiz yerlərə...
Ömrümün ən qaynar vaxtları keçən,
O xoşbəxt, qayğısız, qəmsiz yerlərə...
Nə vaxt qayıdacam bilmirəm bir də,
Xəyalım, unutma sən bu yolları...
Sənə arxayınam, sənə, həmişə,
Tək qoyma ruhumu, tək qoyma barı...
***
Bir gün eşitsən, ölmüşəm,
Məni necə ağlayarsan?
Səhər, ya gün əyiləndə,
Yoxsa gecə ağlayarsan?
Hansı köşəyə çəkilib,
Göz yaşında üzəcəksən...
Öz-özündən inciyəcək, -
Öz-özündən küsəcəksən...
Hansı şeirimi ürəyin,
Oxuyacaq bir qu kimi...
Məndən necə ayrılacaq,
Gözlərin de yuxu kimi?..
Mənlə keçən küçələrdən,
Mənsiz necə keçəcəksən...
Ya evini satıb başqa, -
Bir ünvana köçəcəksən?..
Quruyacaq dodağında
Hansı əhdim, hansı andım...
Hansı səmtə gedəcəksən,
Söylə məndən addım-addım?..
Təsəllin nə olacaqdır,
Həzin yağış, sərin mehmi...
Bağçandakı gül-çiçəyin,
Yanağına qonan şehmi?..
Məni sənə xatırladan,
Günəşmi, aymı olacaq...
Qarlı dağlarmı, dənizmi,
Çeşməmi, çaymı olacaq?..
Bir gün eşitsən ölmüşəm,
Məni gəzmə, qəlbi şüşəm...
Düşün, gizlənpaç oynadıq,
Mən ömürlük gizlənmişəm...
***
İllər sonra yenə gəldim,
Qayıtmışam, qaldığım ev...
Arzulara sarıldığım,
Xəyallara daldığım ev...
Sən mənim neçə şeirimin
Yazıldığı ünvansan...
Ürəyimin ümidlərə,
Qısıldığı ünvansan...
Kasıb-kasıb günlərimin,
Qoxusu qalıbdı səndə...
Gözlərimin getmədiyi,
Yuxusu qalıbdı səndə...
Neçə acı həqiqətin
Şirin yalanın olmuşam...
Görürsənmi yenə səni,
Yada salanın olmuşam...
Bir gözümdə min-bir sual,
Birində cavab gəlmişəm...
Bir çiynimdə bir az günah,
Birində savab gəlmişəm...
Qayıtmışam yenə sənə
Nəfəs-nəfəs, addım-addım...
İllər sonra mənə ay ev,
Eh, nələri xatırlatdın...
Yaşadığım o günləri
Yaşayıram ürəyimdə...
O günlərə qayıdıram,
Hər arzumda, diləyimdə...
Nə yaxşı ki, səndən keçib
Bir zamanlar ömür yolum...
Ləmpə kimi işaran o,
İşığına qurban olum...
Salam olsun min yol sənə...
Xəyallara daldığım ev...
Hər günümü sevə-sevə
Bir zamanlar qaldığım ev...
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(31.07.2025)
Əl-Cübeyldə yüksək vəzifədə olan yeganə azərbaycanlı həkim
Vüqar Süleymanov 1998-ci ildə ümummilli lider Heydər Əliyevin təşəbbüsü ilə Səudiyyə Ərəbistanına göndərilən ilk azərbaycanlı həkimlərdəndir. O, hal-hazırda Əl-Cübeyl şəhərindəki xəstəxanaların birində şöbə müdiri kimi çalışır və tibb sahəsindəki yüksək ixtisası, peşəkarlığı ilə seçilir.
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalına Diasporla İş üzrə Dövlət Komitəsindən verilən məlumata görə, elmi fəaliyyətə xüsusi önəm verən həkim Vüqar Süleymanov 2002-ci ildə elmlər namizədi, 2017-ci ildə isə elmlər doktoru elmi dərəcəsi alıb. Soydaşımız Böyük Britaniya, Kanada, Fransa və ABŞ kimi ölkələrdə təhsil alıb, bu ölkələrin cərrahiyyə sahəsindəki təcrübələrinə yiyələnib.
Azərbaycan Respublikasının Diasporla İş üzrə Dövlət Komitəsinin əməkdaşları Səudiyyə Ərəbistanında azərbaycanlı həkim, tibb elmləri doktoru Vüqar Süleymanovla görüşüb, Komitənin İctimai TV ilə ortaq layihəsi olan “Vətən uzaqda deyil” proqramı üçün müsahibə alıblar.
“Vətən uzaqda deyil” proqramının soydaşımıza həsr olunmuş buraxılışını aşağıdakı linkə keçid edərək izləmək mümkündür:
https://www.youtube.com/watch?v=A8iznvnvSPA&t=843s
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(31.07.2025)
POETİK QİRAƏTdə Ramiz Qusarçaylı “Şuşalı Vətən...” şeiri ilə
Təqdim edir: Könül, “Ədəbiyyat və incəsənət”
Poetik qiraətdə sizlərlə Qubada yaşayıb yaradan ustad şair Ramiz Qusarçaylıdır. Azərbaycanda vətəndaşlıq, vətənpərvərlik poeziyasının ən mükəmməl nümunələrini yaradan şair bu dəfə Şuşaya xitabən yazır:
Yırtıb çadır-çadır şəhərcikləri
Abır şəhərinə qayıdır Şuşa,
Öpüb gözlərindən Xarı bülbülün
Cıdır şəhərinə qayıdır Şuşa.
Xoş mütaliələr!
Şuşalı Vətən
Ad Şuşa adıdı,
yol Şuşa yolu,
Gün Şuşa günüdü,
il Şuşa ili,
Şuşanın içində Şuşa qurulur,
Şuşanın içində Şuşa tikilir.
Öpüb ulduzunu, öpüb ayını
Öpüb hər rəngini çəkir gözünə,-
Göyü, qırmızını, yaşılı Vətən.
Nə gözəl sayrışır Şuşada bayraq,
Nə gözəl səslənir Şuşalı Vətən!
Şuşanın içində Şuşa tikilir,
Şuşanın içində Şuşa qurulur,
Şuşanın içində Şuşa ucalır,
“Şuşa, sən azadsan” təntənəsində,
Birliyin güçündə Şuşa ucalır,
Xalqın Qarabağa qayıdışında,
Tarixi köçünda Şuşa ucalır,
Yolboyu güllənən bağ yerlərində,
Əkində-biçində Şuşa ucalır,
Hər qaya, hər dağda Şuşa ucalır,
Külli Qarabağda Şuşa ucalır.
Yırtıb çadır-çadır şəhərcikləri
Abır şəhərinə qayıdır Şuşa,
Öpüb gözlərindən Xarı bülbülün
Cıdır şəhərinə qayıdır Şuşa.
Süzüb Xankəndini Xan şəhərindən,
Dikəlir yerindən Pənahəli xan,
Silir Natəvanın göz yaşlarını,
Hayqırıb Vaqifin məqbərəsindən
Bir-bir salamlayır yurddaşlarını.
Silkinib içindən kükrəyir Şuşa,
Başlanır şəhərin yeni erası,
Yerinə qayıdır Üzeyir bəyin
Dağları oynadan uvertürası.
Min bəstə üstündə tikilir Şuşa,
Şikəstə üstündə tikilir Şuşa,
Yerinə qayıdır Bülbülün səsi
Yerinə qayıdır Xan zənguləsi,
Çahargah nərəsi,
Segah naləsi.
Çıxır azadlığa damlanan damlar,
Damlanan qapılar,
o ah yerləri,
Silinir üzündən günah yerləri,
Hasarlar yerinə qayıdır indi,
Yenidən qurulur gorgah yerləri,
Məzarlar yerinə qayıdır indi.
Alıb bir-birindən yurd halallığı
Yerinə qayıdır binə daşları,
Alıb bir-birindən dərd halallığı
Yerinə qayıdır sinə daşları...
Yerinə qayıdır çəmənin ətri,
Yerinə qayıdır meşənin ruhu,
Yerinə qayıdır Vətənin ətri,
Yerinə qayıdır Şuşanın ruhu.
***
Minillik yerindən qopub divarlar,
Kərpicin kərpiclə bağ yeri yoxdu.
Daş var sinəsində yüz dağ yeri var,
Öpməyə üzünün sağ yeri yoxdu...
Muzeydə, məsciddə, qalareyada,
Vəhşi əməlləri,
vandal izləri.
Burdan nə qəbilə,
nə tayfa keçib,
Burdan donuz keçib,
hay donuzları...
Bu bağlar nə qədər zillət yaşayıb,-
Əyir budaqları quru heyvalar,
Quru budaqları ovudur külək,
Boylanır yollara şikəst ağaclar,
Alçalar qızarır qan damlası tək.
Bu yollar nə qədər heyrət yaşayıb,-
Yumulan gözlərin son baxışları,
Ağaran üzlərin qan naxışları,
Yaralı səsləri,
ölüm səsləri,
İrəli səsləri,
hücum səsləri,
Qələbə səsləri,
zəfər səsləri,
Cəngavər səsləri,
hünər səsləri!
Hər daşın üstündə şəhid nəfəsi,
Hər daşın altında şəhid qanı var.
Şuşanın nəfəsi igid nəfəsi
Şuşanın ər şözü,
hürr dastanı var.
Yenidən tikilib qurulur Şuşa,
Yenidən arınıb durulur Şuşa,
Qovuşur dalanlar,
qovuşur tinlər.
Qovuşur məscidlər,
kilsələr,
dinlər.
Müqəddəs minarə,
qocaman qüllə,
Xan evi,
Çöl qala,
Çuxur məhəllə,
Sadıqcanın evi,
Nəvvabın evi,
Xan qızı bulağı,
İsa bulağı,
Yenə güllü-güllü gülür Güllü bağ,
Muğam nəfəsli bağ,
muğam dilli bağ,
Boylanır cənnətin təmas yerindən,
Namusun, qeyrətin xilas yerindən,
Xofun, xəyanətin iflas yerindən,
Dərdini özünə danışır indi.
Əli yalın Şuşa, silahsız Şuşa,
Qəlbi təmiz Şuşa, günahsız Şuşa,-
Şuşanı bazara çıxaranların
Qara bazarına Bazarbaşından
Baxıb acı-acı qımışır indi,
Dərdini özünə danışır indi...
***
Şuşa şəhər deyil,-
Azərbaycanın
Ürəyi içində sınan şüşəydi,
Bu nə oyunuydu başına gəldi
Bu nə vahiməydi,
nə əndişəydi...
Bir ocaq başına yığılır indi,
Yad əldə qovrulub alışan Şuşa.
Bağrının başından doğulur indi
Bağrı şan-şan Şuşa,
pərişan Şuşa.
Göz yaşı içində qan çeşmələri,
dünəndə qaldı,
Bakıda vəzifə çəkişmələri
dünəndə qaldı,
Muzdlular, quldurlar, quduz köpəklər,
Arxalı düşmənin bic oyunları,
Kənar zümrələrin iç oyunları
dünəndə qaldı,
Sorğular,suallar dünəndə qaldı,
Gümanlar,xəyallar dünəndə qaldı,
Donan hıçqırıqlar, donan nalələr,
Gecənin bağrını yonan nalələr,
Ağrımız, acımız, göz yaşlarımız,
Yurdundan didərgin soydaşlarımız
dünəndə qaldı,
Vətən qarşısında günahlarımız,
Günaha açılan sabahlarımız,
dünəndə qaldı,
Kükrədi zirvələr,coşdu dərələr,
Dağları lərzəyə saldı nərələr,
Gözündə, könlündə Vətən sevgisi,
Hər igid alınmaz bir səngər oldu,
Vətən başdan-başa səfərbər oldu.
Getdi cəhənnəmə erməni mifi,
Qaldı gözlərində istək-kamları,
Uçdu başlarına səngər yerləri
Yeraltı, yerüstü istehkamları.
Əzazil erməni quldurlarının,
"Dağlarda toy" adlı əməliyyatı
cəhənnəm oldu,
Məkrli niyyəti cəhənnəm oldu.
Bütün millətlərdən gec doğulan da,
Bütün millətlərə öc doğulan da,
“Toy”suz doğulan da,
bic doğulan da,
Türkə toy tutmağa “məclis” qururdu,-
“Məclisin” məramı Şuşa işğalı,
Şuşanın süqutu,
itirilməsi
Başına oyunlar gətirilməsi…
cəhənnəm oldu.
"Dağlarda toy" adlı Şuşa döyüşü
“Dənizdən dənizə” hay xülyasının
İlkin təməliydi,
çin olmasıydı.
Varıb Xankəndidən İrəvanacan,
Varıb Ağrıyacan,
varıb Vanacan,
Erməni mifinin yayılmasıydı,-
cəhənnəm oldu.
Qayadan sürüşən ulu daşlara
Sarılıb bayrağı öpdü oğullar,
Torpağın ətrini gözünə çəkib
Şuşanı gözünə təpdi oğullar...
***
Gün Şuşa günüdü,
yol Şuşa yolu,
Şuşanın içində Şuşa tikilir,
Şuşanın içində Şuşa doğulur,
Şuşanın içində Şuşa qurulur,
Şuşanın içində Şuşa böyüyür,
Şuşanın içində Şuşa ucalır,
“Şuşa, sən azadsan” təntənəsində,
Birliyin güçündə Şuşa ucalır,
Xalqın Qarabağa qayıdışında,
Tarixi köçünda Şuşa ucalır,
Yolboyu güllənən bağ yerlərində,
Əkində-biçində Şuşa ucalır,
Hər qaya, hər dağda Şuşa ucalır,
Külli Qarabağda Şuşa ucalır.
Öpüb ulduzunu, öpüb ayını
Öpüb hər rəngini çəkir gözünə,-
Göyü, qırmızını, yaşılı Vətən.
Nə gözəl sayrışır Şuşada bayraq,
Nə gözəl səslənir Şuşalı Vətən!
İyul, 2022
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(31.07.2025)
Hicran Əhmədli "Qələm tutan incə əllər"də...
İlqar İsmayılzadə,
fəlsəfə üzrə fəlsəfə doktoru, AJB və AYB-nin üzvü, "Ədəbiyyat və incəsənət" portalının Cənub təmsilçisi
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı oxucularına "Qələm tutan incə əllər" layihəsindəCəlilabad ədəbi mühitinin xanım yazarlarını təqdim edir. Növbəti qələm sahibi yazıçı-şair Hicran Əhmədlidir.
Qısa təqdimat:
Hicran Nadir qızı Əhmədli (Hicran Əhmədli): 1982-ci ilin mart ayının 28-də Cəlilabad şəhərində dünyaya göz açıb. Sonradan valideynləri ilə birgə rayonun indiki Günəşli (keçmiş Pakrovka) kəndinə köçərək orada yaşayıb.
O, Cəlilabadın tanınmış ziyalıları və Dövlət məmurlarından sayılan mərhum Rəşid Əhmədovun nəvəsidir. 2000-ci ildə Əfilağa Həsənov adına Şəhriyar kənd 1 saylı tam orta məktəbini əla qiymətlərlə bitirib və təhsilini tibb bacısı kimi davam etdirib. 2003-cü ildə ailə həyatı quraraq paytaxt Bakı şəhərinə köçüb.
Doğma elimizin gənc xanım şairlərindən sayılan Hicran Əhmədlinin ədəbiyyat və poeziyaya böyük marağı məktəb illərindən etibarən başlamışdır. O, şeir və poeziyadan əlavə, həm də nəsr və hekayə sahəsində qələm əhlidir və indiyədək bir neçə hekayə müəllifi olmuşdur.
Son illərdə onda olan maraq və həvəs qəlbindən süzülərək coşub-çağlamış və beləliklə də onu şeir, poeziya və bədii ədəbiyyata möhkəm bağlamışdır.
Xanım şair əsasən vətənpərvərlik, sevgi, ağrılı və kədərli, həmçinin, uşaq mövzularında bir-birindən gözəl və mənalı şeirlər yazır. İndiyədək onun qələmi ilə yazılıb ərsəyə gəlmiş "Söz xəzinəsi", "Zəfər", "Şam işığı", "Qarabağ Azərbaycandır!" və "Zirvəyə gedən yollar" kimi şeirləri ölkənin ədəbi-bədii və elmi-publisistik məcmunələrində, habelə ədəbi-bədii jurnallardan sayılan "Xəzan" və "Azad qələm" kimi dərgilərdə işıq üzü görmüşdür. Məlumat üçün qeyd etmək lazımdır ki, 2023-cü ilin avqust və sentyabr aylarında tanınmış türk bəstəkarı Ərdoğan Tozoğlu tərəfindən Hicran xanımın "Hələ yaşa sən" və "Payız günləri" adlı şeirlərinə musiqi bəstələnmişdir. Bundan əlavə, bəstəkar Yaqut Almaz da, şair Hicran Əhmədlinin "Bir oğul böyütdü Səmayə ana" adlı şerinə musiqi bəstələyərək onu "101 mahnı" adlı kitabında təqdim etmişdir...
Hicranxanım 2025-ciildə "TuranYazarlarBirliyi"nə üzvolmuşdur. Onun şeirlərindən ibarət "İtirdiklərim" adlı şeir toplusu da 2025-ci ildə nəfis şəkildə çap olunmuşdur. Ailəlidir və 2 övladı var.
Bədii ədəbiyyat nümunəsi:
"Çiçəklidağlar"
Nə qədər gözəldir, dağların qarı,
Baxdıqca ürəkdə sözlər oxşayır.
Bəlkə də gözləyir, çiçəklər yarı,
Al-əlvan gözəllik gözlər oxşayır.
Çiçəyə bürünüb, zirvəli dağlar,
Sinəmdə bulaq tək sözlərim çağlar.
Sanki qonaq olub, dağlara bağlar,
Al-əlvan gözəllik gözlər oxşayır.
Təbiət yaraşıq veribdir sizə,
Bir nişan verin siz, mən düşüm izə,
Kaş mehman olasız, a dağlar bizə,
Al-əlvan gözəllik gözlər oxşayır.
Bənzəri var sanki bizim dağlara,
Bəhrəsi bol olan yaşıl bağlara,
Hicranı tək istək, sizə bağlar a,
Al-əlvan gözəllik gözlər oxşayır.
Son olaraq doğma elimizin şairi Hicran xanıma uzun, sağlam, mənalı-məsud ömür, yaradıcılıq sahəsində yeni-yeni nailiyyətlər arzulayıram!
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(31.07.2025)
Ölkəmizdə parodiyaçı azdır, çox azdır
İnci Məmmədzadə, “Ədəbiyyat və incəsənət”
Bu janr çətin janrdır, amma insanları hədsiz güldürən və əyləndirən janrdır həm də. Tanınmış parodiyaçı Həsən Cəbrayılov sovetlər dönəmində çox məşhur idi. Televiziya, konsert salonları onun çıxışlarını növbələyirdi.
Bu gün unudulmaz sənətkarın anım günüdür.
Həsən Cəbrayılov əslən Ərdəbil şəhərindən olsa da, 1949-cu ilin mayın 1-də İranın paytaxtı olan Tehran şəhərində dünyaya göz açıb. 1953-cü ildə ailəsi ilə birgə Bakıya köçüb. Bakı şəhəri 39 nömrəli tam orta məktəbini, Rabitə Texnikumunu və Azərbaycan Politexnik İnstitutunu (hazırda AzTU), Moskva Teatr İnstitutunun nəzdindəki estrada rejissorları fakültəsində 3 kursu bitirib.
1970-ci illərin əvvəlində Bakı Elektrik Maşınqayırma Zavodunda işləyib. 1977-ci ildən Azərbaycan Televiziyasının elektromexaniki, 1994-cü ildən ömrünün sonuna kimi Azərbaycan Televiziyasının videotekasında arxivarius kimi çalışıb. Verilişlərin bərpası ilə məşğul olub, arxivi əzbər bilirdi, fenomenal yaddaşa malik olub və günün istənilən anında tələb olunan materialı tapa bilib. 1970-ci illərin əvvəlindən çalışdığı zavodun bədii özfəaliyyət ansamblında müğənni, parodiyaçı və konfransye kimi çalışıb, Şərq xalqlarının populyar mahnı və təranələrini ifa edib.
O vaxtdan da özünəməxsus parodiya ustalığını geniş tamaşaçı kütləsinə təqdim edib. Azərbaycanda parodiya sənətini fundamental şəkildə ilk olaraq məhz Həsən Cəbrayılov başladıb. İlk dəfə böyük səhnəyə Moskvada 1980-ci ildə çıxıb. 100-ə yaxın dildə, 300-dən çox aktyor və müğənniləri parodiya etməyi bacarıb. Filmlərə və verilişlərə baxdıqca məşhur aktyor, müğənni və aparıcıların səsləri, ifa və danışıq tərzini mənimsəyib. Peşəkar yumorist və müğənni kimi hər dəfə tamaşaçıların qarşısına maraqlı proqramlar ilə çıxıb, onların sevgisini və alqışını qazanıb.
Beş kitabın və 300-dən çox məqalənin, müxtəlif səpkili şeirlərin də müəllifidir. Həsən Cəbrayılov 27 iyul 2019-cu ildə işdən evə qayıdarkən infarkt keçirib və təcili xəstəxanaya çatdırılaraq əməliyyat olunub. Özü də bilmədən daha əvvəl 4 dəfə mikroinfarkt keçiribmiş. 2019-ci il iyulun 31-də vəfat edib.
Mükafatları
Müxtəlif yarışmaların, o cümlədən Moskva "Beynəlxalq Tələbə baharı-80", İrəvan "Tələbə baharı-81", Kutaisi Ümumittifaq, Bakı Estrada Artistləri, Bolqarıstanın Qabrovo şəhərində keçirilən yumor yarışmasının, Tehran "I Dünya Yumor" və İstanbul festivallarının qalibi və çempionu olub. İki milli ədəbi və musiqi mükafatlarına layiq olunub.
Azərbaycan Respublikasında televiziya və radio sahəsində xidmətlərinə görə Prezident İlham Əliyev tərəfindən, 2016-cı il noyabrın 7-də, "Tərəqqi" medalı ilə təltif olunub.
Allah rəhmət eləsin!
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(31.07.2025)
Tutub heçdən yaşayıram – TƏRANƏ DƏMİR
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı 3 gün ardıcıl Təranə Dəmirin 11 yeni şeirini təqdim edir.
9.
Burda zaman dayanıb,
Bu nə sükutdu, Allah.
Gün də qaçıb gizlənib,
Hər yan buluddu, Allah.
Sıra-sıra məzarlar
Hərəsi bir biçimdə.
Dayanıb yol gözləyir
Hamı daşın içində.
Burda gəlib gedənlə
Ölülər hesab çəkir.
Hərə öz daşı altda
Görən nə əzab çəkir?
Hayana boylanırsan
Ayrılıqdı, həsrətdi.
Məzar-məzar qaranlıq,
Şəkil-şəkil sərhəddi.
Hər daş yıxıla-dura
Keşik çəkir qəbrinə.
İlahi, bu daşların
Səbrinə bax, səbrinə.
10.
Ay əlləri qabarlı,
Üst-başı bulaşıq qız.
Yanağını gün döyən,
Saçları dolaşıq qız.
Bu şəhərin balaca,
Ac sakini, gün aydın.
Bilirəm ağlamısan,
Gözündəki nəm aydın.
Yıxılma, dizlərini
Daş qanadır, yer əzir.
Sənin ayaqların yox,
Baxışların tələsir.
Deyirlər dilənçisən,
Öz adın nədi bəs, qız?
Sevgisi qəpik-quruş,
Xəyalları şikəst qız.
İnanma bu şəhərin,
İşığına, balaca.
Burda qaranlıq düşür
Adamın arxasınca.
Bu şəhərin gecəsi,
Gündüzü yalançıdı.
Açma ovuclarını,
Göy üzü yalançıdı.
11.
Kimin ömrüdü məndəki,
Alıb köçdən yaşayıram.
Bir nabələd yolçu təki
Qalıb köçdən yaşayıram.
Vurnuxuram söz içində,
Didərginəm döz içində,
Qırılmışam öz içimdən,
Düşüb gücdən, yaşayıram.
Quruca adam özümdə,
Ögeyəm, yadam özümdə,
Yer yoxdu tutam özümdən,
Tutub heçdən yaşayıram.
Bu mənəmmi, mən deyiləm,
Həm gerçəyəm, həm deyiləm,
Neyləsə, küsən deyiləm,
Dərdi içdən yaşayıram.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(31.07.2025)
Şəhidlər barədə şeirlər - Arəstə Baxışova
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı gənc yazar Elşad Baratın şəhidlər barədə silsilə şeirlərinin təqdimini davam etdirir.
Şəhid Arəstə Baxışova
Arəstə Baxışova 1989-cu il mayın 4-də Xaçmaz şəhərində anadanolub. Arəstə Baxışovanın 2 qardaşı olub. Onun atası — baş leytenant Kərim Baxışov Fövqəladə Hallar Nazirliyində Mühafizə İdarəsinin rəisi vəzifəsində çalışıb və Arəstənin dörd yaşı olanda vəfat edib.
Arəstə Baxışova 1995-2004-cü illərdə Biləcəri qəsəbəsində yerləşən Şuşa şəhər 3 nömrəli tam orta məktəbdə təhsil alıb. 2004-2008-ci illərdə isə Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Kollecində "İngilis dili" üzrə təhsil alıb. Mərdan adında oğlu və Zəhra adında qızı yadigar qaldı.
Arəstə Baxışova 2018-2019-cu illərdə Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin Baş Hərbi Hospitalında tibbi statist olaraq çalışıb. 2019-cu il iyulun 12-dən isə Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin Beyləqan rayonunda yerləşən "N" saylı hərbi hissəsində operator vəzifəsində xidmət edirdi.
Azərbaycan Ordusunun çavuşu olan hərbi feldşer Arəstə Baxışova 2020-ci il sentyabrın 27-də Azərbaycan Silahlı Qüvvələri tərəfindən Ermənistan işğalı altında olan ərazilərin azad edilməsi və Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün bərpa olunması üçün başlanan Vətən müharibəsi zamanı Füzulinin, Zəngilanın və Qubadlının azadlığı uğrunda gedən döyüşlərdə yaralı hərbçilərə döyüş meydanındanca tibbi yardım göstərib. Arəstə Baxışova oktyabrın 23-də Qubadlı döyüşləri zamanı şəhid olub. Biləcəri qəsəbəsinin Şəhidlər xiyabanında dəfn olunub.
Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün təmin edilməsi uğrunda döyüş əməliyyatlarına qatılan və hərbi hissə qarşısında qoyulmuş tapşırıqların icrası zamanı vəzifə borcunu şərəflə yerinə yetirdiyi üçün Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin 15.12.2020-ci il tarixli Sərəncamına əsasən Arəstə Baxışova ölümündən sonra "Vətən uğrunda" medalı ilə təltif edilib.
Arəstə Baxışova ölümündən sonra 2021-ci il mayın 12-də Beynəlxalq Qırmızı Xaç Komitəsi tərəfindən ingilis tibb bacısı Florens Naytingelin şərəfinə təsis olunan "Florence Nightingale" medalı ilə təltif edilib.
Laylanı vətən çalır,
Yat, yuxusudaş qadın!
Saçları müharibə,
Gözləri savaş qadın!
Savaşın ortasında
İgidliyin mübarək,
Həkimliyin mübarək,
Şəhidliyin mübarək!
Sənyaralı əsgərin
Ağrısın duyan həkim.
Savaşdaigidlərə,
Şəfapaylayan həkim.
Həkimliyin yetmədi,
Sən ərkimi savaşdın?
Ana kimi vuruşdun,
Əsgər kimi savaşdın.
Kim yazıb bu savaşı,
Ömrünün ağ yerinə?
Sənə güllə atdılar
Çiçək atmaq yerinə...
Yoxdumu indi səni,
Arayan, şəhid qadın.
Saçlarını mərmilər
Darayan şəhid qadın.
Eybi yox, yaraların,
İzləridə itəcək.
Almadığın çiçəklər
Məzarında bitəcək.
Bitəcəksə savaşlar,
Bu dünyaya bir də gəl.
Taleyini bağışla,
Bu dünyaya bir də gəl.
Bir də gəl, anam qadın!
Bir də gəl, qardaş qadın!
Saçları müharibə,
Gözləri savaş qadın!
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(31.07.2025)
Vaqif Səmədoğlunun “Yaman ölməli gecədir...” şeiri və Varis
Ülviyyə Əbülfəzqızı, “Ədəbiyyat və incəsənət”
"Ədəbiyyat və incəsənət" portalının dəyərli izləyiciləri, hər birinizə salam olsun. "Sevdiyin şeiri gəl mənə söylə" rubrikasının budəfəki qonağı çağdaş ədəbiyyatımızın sevilən roman ustadı, ən çox oxunan, sevilən müəlliflər siyahısında yer alan Varis bəydir.
-- Xoş gördük, dəyərli Ustadımız, romanlarınızı oxuyarkən şeir parçalarından məharətlə istifadə etdiyinizi bilirik. Bu şeir parçaları obrazın daxilindəki təlatümü bildirərək tematik bağlılığı ilə oxucunu daha da təsirləndirir.
Əziz Ustadımız, hal- hazırda bilmirik, bəlkə də, hansısa romanınız doğulmağa hazırlaşır, ya hekayəniz tamamlanır. Elə bu anın ovqatına uyğun olaraq Sizə də " Sevdiyin şeiri gəl mənə söylə" deyirik.
-- Xoş gördük.
“Sevdiyin şeir” anlayışı həqiqətən də özündə bir müvəqqətiliyi, aniliyi ehtiva edir. Səndən sevdiyin şeiri söyləməyini istədikləri anın ovqatına bələnmiş olur.
Bax indi, yayın bu qızmarında, iyulun bu sonuncu günündə, avqustun ərəfəsində içimdə hisslər burulğanı çövlan etməkdədir. Dünyamızın ağrı-acıları, dörd yandan üstümüzə şığıyan bəd xəbərlər, yaşadığımız zəmanənin insani münasibətlərə qılınc çəkməsi, mənəvi deqradasiya xofu – hamısı birləşib müdhiş bir kədərə sürükləyib məni.
Şeir məgər musiqi ilə eyniyyət təşkil etmirmi? Xoş günündə, toy-düyündə diringi musiqilərə alüdə olub da ağrılı-acılı anlarında, qüssəyə, kədərə batanda insan həzin, ağır, ləngərli musiqi axtarmırmı?
Şeir də elədir.
İyulun 30-dan 31-nə keçən bu zil qaranlıq gecədə cismən olmasa da ruhən təkəm, lap yalquzaq təkliyi kimi bir təklik duyuram. Yazmaqla, kədər yükümü kağızlara daşımaqla təsəlli tapmaq istəyim də nəticəsiz qalmaqdadır.
Biz ömür karvanına qoşulub gedincə nə sarvan, nə dəvələr yorğunluğumuzu nəzərə almazlar, eyni ahənglə irəliləyərlər. Belədə, geri qalmamaq üçün daha inadla, zor gücünə hərəkət etməyə məcbur olarıq. Nəfəsimiz təntiyər, gözlərimiz qaralar, ayaqlarımız təpərdən düşər.
Və belə anda ən böyük arzumuz bir dayanacağa yetişmək olar.
Hətta, bu – son dayanacaq olsa belə.
Bu da 2025-ci ilin 30 iyulundan 31 iyuluna keçən gecədə sizə söyləmək istədiyim sevdiyim şeir.
Onun müəllifi Vaqif Səmədoğludur.
“Yaman ölməli gecədir...”
Kağızın üstünə düşüb,
İki əlimin kölgəsi.
Yenə də lap zilə qalxıb
Təkliyin yalquzaq səsi...
Vaxtdan yaxa qurtarmışam,
Bilmirəm saat neçədir.
Ay yarımçıq, ulduzlar yox,
Yaman ölməli gecədir...
Nə varım var, nə barxanam
Ömür yükü bağlamağa.
Allah, məni yarı öldür,
Yarı saxla ağlamağa...
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(31.07.2025)
Şəhid övladları Avstriyada yay düşərgəsində iştirak edirlər
“Zəfər” Şəhid Ailələrinə Dəstək İctimai Birliyi və Avstriya Azərbaycanlıları Cəmiyyətinin təşkilatçılığı, Azərbaycan Diasporuna Dəstək Fondu (ADDF), “Azərbaycan Hava Yolları” (AZAL) QSC və “Azərlotereya” ASC-nin tərəfdaşlığı ilə tələbə şəhid övladları üçün Avstriyanın Zalsburq və Vyana şəhərlərində keçirilən “Əmanətə Sədaqət” Yay Düşərgəsi davam etməkdədir.
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalına Diasporla İş üzrə Dövlət Komitəsindən verilən məlumata görə, 28 iyul – 2 avqust tarixlərində keçiriləcək düşərgədə yerli və xarici universitetlərdə təhsil alan və yüksək akademik göstəricilərə malik 22 şəhid övladı iştirak edir.
Düşərgənin ilk günündə Zalsburq Azərbaycan Evində açılış mərasimi keçirilib. Mərasimə Avstriya və Sloveniyada yaşayan Azərbaycan diasporunun fəal üzvləri, eləcə də Avstriyada fəaliyyət göstərən Türkiyə diasporunun nümayəndələri qatılıblar.
Düşərgə ərzində iştirakçılar karyera planlaması, şəxsi inkişaf, liderlik və motivasiya mövzularında peşəkar təlimlərə qatılacaq, Avstriyanın tarixi bölgələrinə səfərlər edəcəklər.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(31.07.2025)