“ƏBƏDİYYƏTİN NİŞANƏLƏRİ – TÜRK DÜNYASI RƏMZLƏRDƏ”

Türk Mədəniyyəti və İrsi Fondunun aparıcı təşəbbüslərindən biri olan TurkDiscovery YouTube platforması maarifləndirici missiyasını davam etdirərək türk dünyasının maddi və mənəvi dəyərlərinin beynəlxalq səviyyədə tanıdılmasına töhfə verir.

Hazırda Fond “Əbədiyyətin nişanələri – Türk dünyası rəmzlərdə” adlı yeni sənədli seriya üzərində çalışır.

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalına Fonddan verilən məlumata görə, layihə petroqliflər, damğalar, zoomorf abidələr, dağ balbalları və runik əlifbalar kimi qədim irs nümunələrinin vizuallaşdırılması vasitəsilə türk dünyasının yaddaşını və ortaq tarixi-mədəni köklərini tamaşaçıya çatdırmağı hədəfləyir. Türk irsinin bu arxaik formaları əcdadlarımızın gələcək nəsillərə ötürmək istədiyi mesajlar adından çıxış edir.

Çəkilişlərin coğrafiyası qədim petroqliflərin, dini memarlığın, ornamentlərin və təbii landşaftların ortaq tarixi-mədəni irsin daşıyıcısına çevrildiyi geniş Türk dünyasını əhatə edir. Hər kadr, hər daş və hər rəmz tamaşaçının türk irsinin canlı ruhunu, onun əbədiyyətini və nəsillər arasındakı dərin bağlılığı hiss edə bilməsi üçün düşünülmüş şəkildə seçilmişdir.

Türk dünyasının qədim məskənləri boyunca... sükuta qərq olmuş daşlar, unudulmuş simvollar və müqəddəs nişanələr sanki yenidən canlanır, tarix bizi səsləyir. Bu, əcdadlarımızın yaddaşına doğru bir səfərdir.
Kimliyimizi formalaşdıran köklərə qayıdışdır.

Bizi öz yaradılışımıza aparan çağırışdır...

Tezliklə TurkDiscovery-də

Ortaq irsimizi birlikdə yenidən kəşf etməyə dəvət edirik.

Kanalın linki: www.youtube.com/@TurkDiscovery

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(25.12.2025)

İnci Məmmədzadə, “Ədəbiyyat və incəsənət”

Azərbaycan ədəbiyyatına böyük yazarlar pleadası bəxş etmiş Qazax diyarı haqlı olaraq bir adla da qürurlanır – Azərbaycan nəsrinə “Qətl günü” kimi şedevr roman bəxş etmiş Yusif Səmədoğlu ilə!

Bu gün Azərbaycanın xalq şairi Səməd Vurğunun oğlu, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü, xalq yazıçısı Yusif Səmədoğlunun doğum günüdür. O, Azərbaycan xalq şairi Vaqif Səmədoğlunun qardaşı, yazıçı Mehdixan Vəkilovun qardaşı oğludur. Bir sözlə, məçhur yazarlar nəsil-şəcərəsinin tanınmış üzvüdür.

Yusif Səmədoğlu 1935-ci il dekabrın 25-də Bakı şəhərində anadan olub. Əslən Qazax rayonunun Yuxarı Salahlı kəndinin Vəkilovlar soyundandır. Moskvada Yazıçılar İttifaqı nəzdində olan M. Qorki adına Ədəbiyyat İnstitutuna daxil olub. Həmin İnstitutun IV kursundan ADU-nun Filologiya fakültəsinin beşinci kursuna dəyişilib.

 "Azərbaycan" jurnalı redaksiyasında ədəbi işçi, nəsr şöbəsinin müdiri, C. Cabbarlı adına "Azərbaycanfilm" kinostudiyasında kinostudiyanın ssenari redaksiya heyətinin üzvü, baş redaktoru, "Azərbaycanfilm" kinostudiyasının direktor müavini, "Ulduz jurnalının baş redaktoru, "Azərbaycan" jurnalının baş redaktoru vəzifələrində işləyib.

 Azərbaycan Yazıçılar Birliyi katibliyi heyətinə (nəsr üzrə katib) seçilib. "220 saylı otaq", "Qalaktika", "Qətl günü" kitablarının müəllifi olub. 26 noyabr 1991-ci ildə təşkil edilən Azərbaycan Respublikası Ali Soveti Milli Şurasının tərkibinə daxil edilib.

1990-cı il yanvarın 19-dan 20-nə keçən gecə, saat 23:30-da keçmiş Sovet İttifaqının qoşun hissələri tərəfindən Bakıda törədilən qırğınlarla bağlı Azadlıq radiosu vasitəsilə dünya ictimaiyyətinə çatdırıb.

Əsərləri:

Qətl günü,

Xəzri,

Yaddan çıxmış sözlər,

Gözlər,

220 №-li otaq,

Güllər,

Saat işləyir,

Simurq quşu,

Qalaktika,

Soyuq daş,

Beşik,

46-cı ilin oyunları,

Foto-fantaziya,

Astana,

Bayatı-Şiraz,

İncə dərəsində yaz çağı.

Filmoqrafiya

- Axırıncı maqın sonu

- Azərbaycan SSR

- Böyük tamaşa

- Cəlil Məmmədquluzadə

- Çiçək yağışı

- Dostluq məşəli

- Səməd Vurğun

- Foto "Fantaziya"

Mükafatları

- "Azərbaycan SSR əməkdar incəsənət xadimi" fəxri adı

- "Şöhrət" ordeni

- "Azərbaycan Respublikasının xalq yazıçısı" fəxri adı

İctimai xadim, xalq yazıçısı Yusif Səmədoğlunun həyat və yaradıcılığına həsr olunan "Deyilənlər gəldi başa" sənədli televiziya filmi çəkilib. Filmin Rejissoru Namiq Ağayevdir.

Xalq yazıçısı Anar “2=3+4” kitabında dostu olmuş Yusifdən geniş bəhs edib.

Yusif Səmədoğlu 1998-ci il avqustun 16-da vəfat edib.

Allah rəhmət eləsin!

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(25.12.2025)

Murad Vəlixanov, "Ədəbiyyat və İncəsənət"

Ötən ilin bu günləri baş vermiş təyyarə qəzasının ildönümü.

Tarix: 25 Dekabr 2024

Təyyarə: Embraer 190 (Azerbaijan Airlines)

Marşrut: Bakı → Qroznı

Yerləşdiyi yer: Aktau, Qazaxıstan yaxınlığı

Nəticə: 38 nəfər həlak oldu, 29 nəfər sağ qaldı.

Hadisənin gedişi

Ötən ilin dekabr ayında Azərbaycan milli aviakompaniyasına məxsus sərnişin təyyarəsi Bakıdan Qroznıya uçarkən çətin hava şəraitinə düşdü. Duman və məhdud görüş məsafəsi pilotları fövqəladə eniş qərarı verməyə vadar etdi. Təyyarə Aktau yaxınlığında enməyə çalışarkən yerə çırpıldı və nəticədə 38 sərnişin və ekipaj üzvü həyatını itirdi, 29 nəfər isə xəsarət alaraq sağ qaldı.

Pilotların fövqəladə hallarda göstərdiyi cəsarət və səylərə baxmayaraq, təyyarənin texniki və atmosferik çətinlikləri qəzanın qarşısını ala bilmədi. Hadisə dərhal Azərbaycan və beynəlxalq mediada geniş əks-səda yaratdı.

 Sərnişin və ekipajın hekayələri

Qəza zamanı xilas olanlar arasında müxtəlif millətlərdən sərnişinlər vardı. Bir çox sərnişin və ekipaj üzvü qəza zamanı cəsarətlə bir-birinə yardım etdi, bu da hadisənin faciəvi təsirini bir qədər yüngülləşdirdi.

Həlak olanların xatirəsi Azərbaycan və qonşu ölkələrdə anma mərasimləri ilə yad edilib. Sərnişinlərin ailələri üçün dəstək tədbirləri, psixoloji yardım proqramları təşkil edildi.

 Azərbaycan və dünya kontekstində əks-səda

Hadisə təkcə ölkəmizdə deyil, beynəlxalq miqyasda da diqqət çəkdi. Beynəlxalq hava nəqliyyatı qurumları qəzanı təhlil edərək uçuş təhlükəsizliyi standartlarını gözdən keçirdilər. Dünyanın bir çox ölkəsində, xüsusən də Avropa və Asiya ölkələrində, belə fövqəladə hallara qarşı təlimlər artırıldı.

 Təhlil və dərslər

Qəzanın əsas səbəbləri:

Çətin hava şəraiti (duman, məhdud görüş)

Fövqəladə eniş qərarı

İnsan faktorunun təsiri

Hadisə göstərdi ki, hava nəqliyyatında texnologiya və pilot bacarıqları nə qədər inkişaf etmiş olsa da, fövqəladə hallara hazırlıq və insan faktorunu idarə etmək həyati əhəmiyyət daşıyır. Qəzadan sonra Azərbaycan və beynəlxalq aviakompaniyalar təhlükəsizlik tədbirlərini gücləndirdi, yeni protokollar tətbiq olundu və pilot təlimləri yeniləndi.

 Mədəni və sosial dəyər

Qəzanın ildönümü ərəfəsində həlak olanların xatirəsi ehtiramla yad edilir. Bu hadisə həm də Azərbaycan və dünya auditoriyasına hava nəqliyyatının təhlükəsizliyi, sərnişin və pilot məsuliyyəti barədə dərs verir.

Həmçinin hadisə ictimai şüurda fövqəladə hallara hazırlığın əhəmiyyətini artırdı və gələcəkdə oxşar hadisələrin qarşısını almağa yönəlmiş tədbirlərin vacibliyini göstərdi.

 Tövsiyə və xatırlama

Hadisəni xatırlamaq və təhlil etmək, təhlükəsizlik və hazırlıq dərslərini gələcək üçün öyrənmək baxımından vacibdir.

 Bu məqaləni yazma səbəbim həm faktoloji məlumat, həm də sosial və mədəni əhəmiyyət baxımından cəmiyyətimizə və insanımıza xidmət etmək və məlumatlandırmaqdır.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(25.12.2025)

İnci Məmmədzadə, “Ədəbiyyat və incəsənət”

İkinci dünya müharibəsinin qızğın çağı.

Cəbhədə mərd döyüşçülərimiz Hitler Almaniyasının qarşısında sipər şəkib, arxa cəbhədə isə mədəni həyat bir an da olsa səngimir. Çünki, mənəvi ruh qələbə üçün vacibdir, bu ruhu isə mədəniyyət verir.

O dövrdə Bakıda tetar tam güclə fəaliyyətdəydi. 17 iyun 1943-cü ildə isə bu sahədə mütərəqqi hadisə baş verdi. Tanınmış, sevilən rejissora Azərbaycan Respublikasının əməkdar artisti fəxri adı verildi…

Azərbaycan teatrının tanınan rejissorlarından olan Ələsgər Şərifov 25 dekabr 1909-cu ildə Şamaxıda imkanlı ailədə doğulub. Onun altı yaşı olanda ailəsi Bakıya köçüb və Ələsgər burada təhsil məktəbinə gedib. Həmin illərdə Bakı teatrının ən görkəmli simalarından biri, aktyor və rejissor, təşkilatçı Abbasmirzə Şərifzadə Ələsgərin əmisi oğlu idi. Təbii ki, bu, onun qəlbində səhnə sənətinə maraq oyanmasında mühüm rol oynayıb. Ələsgər Şərifov Bakıda Nəriman Nərimanov adına texnikumun elektromexanika fakültəsinin axşam şöbəsinə daxil olub.

Eyni zamanda 1923-cü ildə açılan teatr texnikumunun ilk tələbələri sırasında təhsil alıb. Tələbəlik illərində Mustafa Mərdanovun, Mirseyfəddin Kirmanşahlının, Süleyman Səlimbəyovun ayrı-ayrı vaxtlarda rəhbərlik etdikləri Şvarts adına klubun dram dərnəyində "İblis" (Hüseyn Cavid), "Aydın", "Sevil", "Oqtay Eloğlu" (Cəfər Cabbarlı), "Qaçaqlar" (Şiller), "Qaçaq Kərəm" (Vano Mçedaşvili) tamaşalarında baş rolları oynayıb.

Həmçinin Akademik teatrın tamaşalarında epizod rollarda səhnəyə çıxıb. 1926-cı ildə texnikumun buraxılış kursunda oxuyan Ələsgər Şərifov imtahanları vaxtından əvvəl verərək Moskvaya ali təhsil almağa gedib. Ancaq orada oxumaq ona iki il sonra nəsib olub. Buna görə Bakıya qayıdaraq aktyor işləyib. Moskvada Teatr Sənəti İnstitutunun eksperimental teatr emalatxanasında islahatçı rejissor Vsevolod Meyerxoldun kursunda iki il təhsil alıb. Ali rejissor diplomu ilə Bakıya gələndə Akademik Milli Dram Teatrının yaradıcı heyətinə qəbul olunub.

Az sonra Azərbaycanın kənd rayonlarında əhalinin mədəni səviyyəsini yüksəltınək məqsədilə Bakıda kolxoz-sovxoz Teatrı yaranıb və oranın bədii rəhbərliyi Ələsgər Şərifova tapşırılıb. Səyyar fəaliyyət göstərən kollektiv ilin üç-dörd ayını Bakıda olub tamaşalar hazırlayır, sonra həmin repertuarla rayonlara gedib tamaşalar göstərirdi. Gənc rejissor həmin teatrda Üzeyir bəy Hacıbəyovun "Arşın mal alan", "O olmasın, bu olsun", Sabit Rəhmanın təbdil etdiyi "Varlı gəlin", Cəfər Cabbarlının "Almaz", "Sevil", "Yaşar" pyeslərinə quruluşlar verib.

Ələsgər Şərifovun tamaşaya hazırladığı pyeslər içərisində tərcümə əsərləri ayrıca yer tutur:

- Aleksandr Ostrovskinin "Cehizsiz qız" (1939, 1945 və 1979. Tərcüməçi Ənvər Məmmədxanlı)

- "Tufan" (1943. Tərcüməçi Ənvər Məmmədxanlı)

- "Günahsız müqəssirlər" (1948. Tərcüməçi Rza Təhmasib)

- Aleksey Kapler və Zlotoqorovanın "Lenin" (1940. Tərcüməçi Nigar Rəfibəyli)

- Tur qardaşları və Lev Şeyninin "Gizli döyüş" (1944. Tərcüməçi Mikayıl Rəfili)

- Boris Çirsikovun "Qaliblər" (1947. Tərcüməçi Rza Təhmasib)

- Anatoli Boryanovun "O tayda" (1949. Tərcüməçi Ənvər Məmmədxanlı)

- Georgi Mdivaninin "Kimdir müqəssir?" (1949. Tərcüməçi Sabit Rəhman)

Bu tamaşalara verdiyi quruluşlar böyük bir aktyor nəslinin yaradıcılığında mühüm əhəmiyyət daşıyıb. Ələsgər Şərifov uzun illər Milli Dram Teatrının baş rejissoru olan Ədil İsgəndərovla birgə Rəsul Rzanın "Vəfa" (1943), Məmməd Səid Ordubadinin "Dumanlı Təbriz" (1945), Hüseyn Cavidin "Şeyx Sənan" (1956), Cabbar Məcnunbəyovun "İliç buxtası" (1958), Tofiq Kazımovla isə yuqoslav dramaturqu Branislav Nuşiçin "Nazirin xanımı" (1970. Tərcüməçi Tofiq Kazımov) tamaşalarını hazırlayıb.

Gənc Tamaşaçılar Teatrında Mirmehdi Seyidzadənin "Qızıl quş" pyesini tamaşaya hazırlayıb. Cəfər Cabbarlı adına Gəncə Dövlət Dram Teatrında Səməd Vurğunun "Xanlar" (1940) və Nikoİay Poqodinin "Kreml saatı" (1941) əsərlərinə, Cəlil Məmmədquluzadə adına Naxçıvan Dövlət Musiqili Dram Teatrında şair-dramaturq Hüseyn Cavidin "Şeyx Sənan" (1958) faciəsinə əlvan və parlaq quruluşlar verib. Xidmətlərinə görə “Qırmızı əmək bayrağı”, iki “Şərəf nişanı” ordeni və bir neçə medallarla təltif edilib

O, qeyd etdik, 17 iyun 1943-cü ildə Azərbaycan Respublikasının əməkdar artisti, 24 may 1960-cı ildə isə xalq artisti fəxri adları ilə təltif olunub. 1982-ci il sentyabrın 9-da Bakıda vəfat edib.

Allah rəhmət eləsin!

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(25.12.2025)

Əlibala Məhərrəmzadə, millət vəkili. “Ədəbiyyat və incəsənət” üçün

Elə şairlər var ki, onların tale yazısını poetik gəlişmələri, misraları, sətirləri yazır. Onlar poeziya ilə nəfəs alırlar. Bu cür şairlər özlərindən sonra böyük poerik miras qoyurlar. Həm məzmunca, həm ideyaca beyhinlərə hopan bir miras.

Mən dəqiq bilirəm ki, qubalı ustad şair Ramiz Qusarçaylının “Azərbaycan bayrağı” şeiri yüz illər bunddan sonra da oxunacaq, seviləcək, təqdir ediləcək.

Bu gün şairin doğum günüdür, anadan olmasının 67-ci ildönümüdür.

Ramiz Qusarçaylı 1958-ci ilin dekabr ayının 25-də Quba rayonunun Çartəpə kəndində anadan olub. 8 illik təhsilini Çartəpə kəndində, orta təhsilini isə Bakıdakı fizika-riyaziyyat təmayüllü məktəbdə (1974–1976) alıb.

1977–1979-cu illərdə ordu sıralarında xidmət edib.  Özü də nümunəvi. Xidmət zamanı Piyadanın döyüş maşınında (BMP) atıcı-operator olub, təlimlərdə göstərdiyi şücaətlər barədə Moskvanın "Krasnaya Zvezda", Zaqafqaziya hərbi dairəsinin "Leninskaya Znamya" qəzetlərində oçerk və məqalələr dərc edilib.

Çingiz İldırım adına Azərbaycan Politexnik İnstitutunun mexanika (1980–1986), Rusiya Dövlət Sosial Universitetinin hüquqşünaslıq fakültələrində təhsil alıb, Bakı Baş Tikinti İdarəsində, "Elm və Həyat" jurnalı redaksiyasında, "Zaman" Beynəlxalq qəzetində, Quba rayon icra hakimiyyətində müxtəlif vəzifələrdə çalışıb.

Taleyində Rusiya və Ukraynada yaşadığı illər də vardır. Tula və Donetsk vilayətlərində müxtəlif vəzifələrdə çalışıb.

Hazırda Azərbaycan Respublikası "Azərmətbuatyayımı" ASC-nin 5 saylı Regional "Mətbuatyayımı" İdarəsinin rəisidir.

2025-ci ildə Azərbaycanda keçirilən bələdiyyə seçkilərində qələbə qazanıb.

İndi isə onun poeziya dünyasından danışaq.

Ramiz Qusarçaylı yaradıcılığa erkən uşaqlıq illərindən başlayıb, "Bağban" adlı ilk mətbu şeiri 1975-ci ildə "Azərbaycan gəncləri" qəzetində dərc edilib.

17 yaşında ikən xalq şairi Osman Sarıvəlli ona "Qusarçaylı" təxəllüsünü verib, mətbuat səhifələrində yaradıcılığı barədə məqalə ilə çıxış edərək uğurlu yol diləyib.

1993-cü ildə Qubada bölgə yazarlarını özündə birləşdirən "Ay işığı" adlı ədəbi məclis yaradıb və hazırda məclisə sədrlik edib. 1994-cü ildə "Ay işığı" adlı ədəbi məclisinin bazasında Azərbaycan Yazıçılar Birliyi Quba bölməsi təsis olunub.

 2002-ci ildən 2015-ci ilə kimi Azərbaycan Yazıçılar Birliyi Quba bölməsinin sədri olub, 2022-ci ildən yenidən Quba bölməsinin sədri təyin olunub.

1994-cü ildən Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin, 2019-cu ildən isə İraq Türkman Yazarlar Birliyinin üzvüdür.

 "Çörəyim daşdan çıxır", "Ömür qapıları", "Bir çiçək axşamı", "Nə ğözəldi yolun, Allah", "Eşşəknamə", "Almalı kitab", "Gedəsən dünyanın axırınacan", "Sevgidi dünyaya qəsdim" və "Vətən" adlı şeir və poemalar, "Göyəm ağacı" adlı tərcümə kitablarının, "Quba" adlı foto-albomun, "Ay işığı" adlı beş almanaxın, onlarla elmi, bədii və publisistik məqalənin müəllifidir.

Kitabları

- "Çörəyim daşdan çıxır", Bakı: Yazıçı, 1989.

- "Ömür qapıları", Bakı: Şirvannəşr, 1999.

- "Quba" (foto-albom), Bakı: 2000.

- "Bir çiçək axşamı", Bakı: Araz, 2005.

- "Eşşəknamə", Bakı: Araz, 2006.

- "Nə gözəldi yolun, Allah", Bakı: Hüquq ədəbiyyatı, 2010.

- "Almalı kitab" Bakı: Müəllim, 2012.

- "Göyəm ağacı" (tərcümə), Bakı: 2013.

- "Gedəsən dünyanın axırınacan" Bakı: 2017.

-“Vətən”, Bakı: 2023. Mücrü nəşriyyatı.

Təltifləri

- 2009–2010-cu il üçün Prezident təqaüdçüsü olub.

- "Azərbaycan bayrağı" şeirinə görə Şahmar Əkbərzadə adına Beynəlxalq mükafatı

- "Vətən" poemasına görə Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin təsis etdiyi Əhməd Cavad mükafatı

-  "Vətən" poemasına görə Türkiyə Cümhuriyyətinin "Ziya Paşa Büyük Ödülü"

-  "Dədə Ələsgər Ocağı" İctimai Birliyinin ən ali mükafatı olan "Aşıq Ələsgər – 200" yubiley medalı

- Mərkəzi Asiya Yazıçılar və Tarixçilər İttifaqının və "Əmir Teymur" Beynəlxalq Xeyriyyə Fondunun "Turan Birliyi" medalı.

-Azərbaycan Mətbuatının 150 illiyi yubiley medalı.

Ustad şairi doğum günü münasibətilə təbrik edir, ona yeni-yeni yaradıcılıq uğurları arzulayır, hələ uzun illər doğma diyarımız Qubanı, doğma Azərbaycanımızı vəsf etməsini, por=eziyaya vicdanla xidmət etməsini arzulayıram.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(25.12.2025)

İnci Məmmədzadə

Kənan Məmmədli, “Ədəbiyyat və incəsənət”

Bu günə təsadüf edən əsas tarixi hadisələri diqqətinizə çatdırırıq.

Katoliklərin Milad bayramı

Christmas Day. Milad bayramı xristian dünyasının ən əsas bayramı hesab edilir, xristianlıq peyğəmbəri İsanın doğulmasını özündə ehtiva edir. Dünyanın 100-dən artıq ölkəsində Milad dövlət bayramı sayılır. Tarixdə xristianların Miladı bayram etməsinə aid ilk yazılı mənbə 4-cü əsrə aiddir. İsa Məsihin dəqiq doğulma tarixi həmişə mübahisələrə yer açıb, amma katoliklər bu tarixi 25 dekabr kimi qəbul ediblər. Olsun ki, məhz bu tarixi seçməkdə erkən dövr xristianlarının 25 dekabrda Xristin təməli və Pasxa bayramlarını qeyd etmələri, eyni zamanda Günəşin bərqərar olması gününü də bu təqvim günündə qeyd edilməsi rol oynayıb. Bu bayram 4 gün öncədən başlayıb 6 gün sonrayadək davam edir, bayramaxşamı – ayın 24-də soşelnik deyilən məcburi rituala bütün katoliklər əməl edirlər – buğda və bal qarışığı yeyilir, səmada ilk ulduz görününcəyə qədər bu post davam edir. Gecə, ayın 25-nə keçəndə, işıqlaşanda və  25-i günorta hər kəs Allaha xidmət edir, dualar oxuyur, şam yandırır. Kilsələrə böyük axın olur, uşaq və gənclər nəğmə oxuyaraq, şənlənərək evlərə gedir, hər bir ailəyə xoşbəxtlik diləyir. Əvəzində ailələr onlara qovrulmuş şabalıd, boyanmış yumurta, kolbasa qaxacları, meyvə və şirniyyat verir. Pay verməyən xəsis ev sahiblərini lağa qoyur, onları bədbəxtçiliklərlə qorxudurlar. Səs-küylü şənlənmələrdə hamı maska taxır, əsl karnaval əhval-ruhiyyəsi duyulur.

Məbədlərdə xüsusi Milad çörəkləri bişirilib insanlara paylanılır. Və ən vacibi – dekabrın 24-də, Miladdan bir gün öncə evlərdə rəngbərəng şarlarla bəzədilmiş küknar ağacları qurulur, bu, üstü meyvəli cənnət ağacının simvolu sayılır, bollu-bəhərli bir yeni il arzulanır hər kəsə.

Çauşeskunun və Yelenanın güllələnməsi

Lüteryanların da Milad bayramıdır bu gün. Pakistanda Kvay-e-Azam günüdür, o, Pakistanın milli dövlətinin atası-qurucusu hesab edilən şəxsdir. Pakistanın rəqibi olan Hindistanda Tulasi Pudjan Divas günüdür, bu günün bir adı da “müqəddəs reyhan günüdür”, indust dinində reyhan müqəddəs bitki hesab edilir. Peruda Takanakuy adlanan rəqs festivalı başlayır. Çin və Tayvan Konstitusiya, Kamerun uşaqların müdafiə günü, Mozambiksə ailə gününü qeyd edir. Zat aliləri amerikalılar isə bu gün iki mətbəx bayramı qeyd edirlər. Birincisi Milli balqabaq piroqu günüdür. Dadmışam, çox dadlıdır. İkincisi, Milli aşbazları öpmə günüdür. Bax bunu dadmamışam, nə yalan deyim.

1989-cu ilin bu günündə rumınlar ölkənin keçmiş rəhbəri Nikolae Çauşeskunu və həyat yoldaşı Yelenanı güllələyiblər. “Xalqın sərvətini ailə olaraq talayan, rumınları zillət içində yaşadan, azadlığa həsrət qoyan” diktator və həyat yoldaşı küçədə, minlərlə insanın gözü qarşısında öldürülüb.

1977-ci ildə dünyaşöhrətli komik aktyor Çarli Çaplin 88 yaşında vəfat edib. 1969-cu ilin bu günündə amerikalı Artur Blessit dünya tarixindəki ən uzun piyada səyahətinə başlayıb, o, 29 il ərzində  55011 kilometr məsafə qət edib. 1958-ci ildə SSRİ qanunvericiliyində milyonlarla insanın qəniminə çevrilmiş “xalq düşməni” ittihamı ləğv olunub. 1741-ci ildə isveç astronomu Anders Selsiy temperaturu ölçmək üçün şkalanı kəşf edib. Ən nəhayət, 1000-ci ildə macar qardaşlarımızın başda 1-ci Stefan olan Macar krallığı yaradılıb.

Qaziantepin azadlığı günü

Türkiyənin böyük şəhərlərindən olan Qaziantepin özünəməxsus xüsusiyyətləri var ki, bu da onu fərqli bir məkan kimi tanıdır. Əvvəla, şəhərin tarixi qədim dövrlərə dayanır. İkincisi, əvvəlki adı Antep olan bu qədim türk şəhəri Mustafa Kamal Atatürkün rəhbərliyi ilə aparılan Qurtuluş savaşından sonra “Qazi” (qəhrəman şəhər) statusu qazanaraq Qaziantep adlandırılıb. Qaziantep həm də Türkiyə Cümhuriyyətinin qurucusu Atatürkün rəsmi şəkildə əhali qeydiyyatına düşdüyü şəhərdir. Şəhər cənub-şərqi Anadolu bölgəsində sənayesinin inkişafı baxımından ön yerdə dayanmaqla yanaşı, həm də fərqli və zəngin mətbəxi ilə məşhurdur. Qaziantep böyüklüyünə görə Avropada 2-ci, Türkiyədə isə 1-ci olan zooparkı ilə də tanınır. 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(25.12.2025)

Əkbər Qoşalı,

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalının redaktoru

24 dekabr – Azərbaycan dövlətinin çağdaş tarixində zamanla üz-üzə gəlmiş iradənin, məsuliyyəti üzərinə götürmüş yüksək ictimai-siyasi və əlbəttə, dövlət ağlının, taleyüklü qərarlara imza atan, sözü imzası qədər keçərli olan lider ömrünün rəmzidir.

Bu tarixdə doğulan insanın taleyi adi ola bilməzdi. Çünki tarix bəzən insanı öz ritminə çağırır, bəzən də insan tarixin ritmini dəyişir. Prezident İlham Əliyevin qərarları onun məhz tarixin ritmini uhulət-suhulətlə dəyişən kateqoriyadan olduğunu dəqiq göstərir. – O, zamanı idarə edən, onu milli çıxarların lehinə yönəldən azsaylı liderlərdəndir.

Onun liderlik trayektoriyasını əgər bir cümlə ilə ifadə etməli olsaq, belə deyə bilərik:

dövləti xilas etməkdən – dövləti qalib etmək mərhələsinə qədər uzanan yol.

Bu yolun başlanğıcı – sabitlik idi, davamı – inkişaf, zirvəsi isə Zəfər oldu.

Yaş – Azərbaycan Prezidentinin timsalında təqvim göstəricisindən ötə, siyasi məsuliyyətdir.

Prezident Əliyevin yaşı heç vaxt bioloji kateqoriya kimi təqdim olunmayıb. Onun üçün yaş – hesabatdır – dövlətə, xalqa, əcdada və gələcək nəslə verilən hesabat.

Bu gün artıq İlham Əliyevin liderlik dönəmi:

-Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün bərpası,

-suverenliyin tam təmin olunması,

-dövlət idarəçiliyində rasional siyasi modelin formalaşdırılması,

-beynəlxalq münasibətlərdə milli maraqlara söykənən balanslı xətt,

-cəmiyyət içində siyasi dialoq və milli birliyin gücləndirilməsi

kimi fundamental sonuclarla ölçülür. 

Bu sonuclar təsadüf deyil, əsla. – Onlar illərlə qurulan strategiyanın, təmkinin, siyasi iradənin və vaxtında verilmiş qərarların məhsuludur. Bəs qərar necə verilir? – Əlbəttə, alternativlərdən ən yaxşısını seçərək…

Zəfər – emosional hadisə olaraq qavranmamalı, o, bir institusional sonuc olaraq qəbul görməlidir.

Bəli, 2020-ci ilin payızında – noyabrın ilk, 44 günlük savaşın axırıncı ongünlüyündə əldə edilən parlaq sonuc Azərbaycan üçün sadəcə hərbi qələbə olmadı. – Bu, siyasi düşüncənin, diplomatik təmkinin və dövlətçilik ağlının ən uyumlu sintezi idi.

Sonra 2023-cü ilin sentyabrındakı yığcam, hüquqi əsaslı və beynəlxalq legitimliyi təmin olunmuş antiterror əməliyyatını unutmamalıyıq.

Daha sonra isə 2024-cü ildə baş tutan, İlham Əliyevin məhz Xankəndidə səs verdiyi Prezident seçkiləri – artıq Zəfər seçkisi kimi tarixə düşdü. Seçkilərin ölkənin bütün ərazilərində keçirilməsi – bu, təkcə rəmz sayıla bilməz; bu, tarixi yekunlaşmanın siyasi aktı idi. 

Bax, burada liderlik emosiyaya yox, institusional dövlət yaddaşına söykəndi.

İsmarıc – liderin özünün verdiyi ismarıc belə oxuna bilər: lider xalqdan yuxarıda deyil, xalqla eyni məsuliyyətdədir. – “Dövlət məmuru xalqın xidmətçisidir. Xalqın birinci xidmətçisi mənəm və bütün dövlət məmurları belə işləməlidirlər”. – Prezident bu kəlamı Zəfər seçkisindən düz 10 il öncə demişdi…

Yəni, Prezidentin fərqli və örnək cəhətlərindən biri də budur:

o, dövlət başçısı mövqeyini xalqdan ayrı bir mərtəbə kimi deyil, xalqla eyni məsuliyyət müstəvisi kimi qəbul edir.

Prezidentin öz adgünlərini sosial obyektlərin açılışında keçirməsi, məcburi köçkünlərlə, şəhid ailələri ilə görüşməsi, Qarabağda – Şuşada, Ağdamda, Xankəndidə olması təsadüfi deyil. Bu davranış modeli sadə bir ismarıc verir:

“Prezidentin ən xoş günü xalqın içində olduğu, xalq üçün qurduğu-yaratdığı gündür.

Bu dediklərimizdən çıxış edərək, deyə bilərik:

24 dekabr İlham Əliyevin ömründə yeni yaşdan daha üstün, Azərbaycan dövlətinin tarixində yeni mərhələnin rəmzi sayıla bilər.

Bu mərhələ:

-“Böyük Qayıdış”ın tamamlanması,

-regional və qlobal layihələrdə Azərbaycanın mövqeyinin daha da güclənməsi,

-Türk dünyası ilə strateji birliyin dərinləşməsi,

-sosial rifah və institusional çağdaşlaşmanın davamı

kimi hədəflərlə xarakterizə olunur.

Bu mərhələ artıq qalib dövlətin məsuliyyət mərhələsidir.

DÖVLƏTİMİZ ZAVAL GÖRMƏSİN!

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(24.12.2025)

Bu gün Türk Mədəniyyəti və İrsi Fondunun prezidenti Aktotı Raimkulova Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevi doğum günü münasibətilə təbrik edib. “Ədəbiyyat və incəsənət” portalı prezident.az saytında yer alan təbrik mətnini təqdim edir:

Türk Mədəniyyəti və İrsi Fondunun prezidenti Aktotı Raimkulovadan

Azərbaycan Respublikasının Prezidenti Zati-aliləri cənab İlham Əliyevə

Möhtərəm cənab Prezident.

Sizi doğum gününüz münasibətilə Türk Mədəniyyəti və İrsi Fondunun kollektivi adından və şəxsən öz adımdan səmimi-qəlbdən təbrik edir, Sizə möhkəm cansağlığı, uzun ömür və ali dövləti fəaliyyətinizdə davamlı uğurlar arzulayıram.

Sizin uzaqgörən və məqsədyönlü rəhbərliyinizlə Azərbaycan Respublikası dinamik inkişaf yolu keçərək regional və beynəlxalq miqyasda nüfuzunu daha da möhkəmləndirmiş, siyasi, iqtisadi, sosial və mədəni sahələrdə mühüm nailiyyətlər əldə etmişdir. Şübhəsiz ki, bu amil bütün Türk dünyasını qürurlandırır və sevindirir.

Türk dünyasının gündən-günə güclənməsinə göstərdiyiniz daimi diqqət və dəstək təşkilatımızın ortaq Türk irsinin öyrənilməsi, qorunması və gələcək nəsillərə ötürülməsi istiqamətində fəaliyyətinin daha da genişlənməsinə mühüm töhfə verir.

Zati-aliləri, bu əlamətdar gündə Sizə bir daha ən xoş arzularımı çatdırır, Azərbaycan Respublikasının rifahı naminə həyata keçirdiyiniz ali missiyada yeni-yeni uğurlar diləyirəm.

Sizi, həmçinin qarşıdan gələn Dünya Azərbaycanlılarının Həmrəyliyi Günü və Yeni il münasibətilə ürəkdən təbrik edirəm.

Dərin hörmətlə,

 Aktotı Raimkulova

Türk Mədəniyyəti və İrsi Fondunun prezidenti

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(24.12.2025)

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalının Güney Azərbaycan Poeziyası Antologiyası layihəsində Təbriz təmsilçimiz Əli Çağlanın növbəti təqdim etdiyi yazar Əhərdə yaşayan Xan Sənəmdir.

Xan Sənəm

Əhər

QIRMIZI NİSSAN

Kitabların dili olsa da, qulağı yoxdur yəqin! Bunu, atam otağında hər gün sancıdan sızıldayarkən, heç səs duymurlar kimi durudan baxan minlər kitabı görüncə anladım. Elə saymaz, elə səssiz baxırdılar, sanki bütün qazancını onlara verən və bütün ömrünü ayaqlarına qoyan bu iniltinin yiyəsini tanımırlar. Daha o gəl-getdən, səs-küydən, qoltuqlarına qəzet vurmuş şallı-papaqlı uzun paltolu alim dostlardan da xəbər yoxdur. Hamısı ya ölüb ya tutulub ya da başqa ölkələrə köçüblər.

Atamın kitab qurdu olduğuna rəğmən üç balasının biri belə onun qədər sıx-sıx oxumağa raqib olmadı. Bəlkə də onun, yazı-pozu eşqindən özünü otaqda həbs edib bizdən və özəlliklə anamdan alması üçündür ki, istəmədən bir təhər içimizdə o kitablara qarşı nifrət yaranmışdı.

Rahat-rahat oxuyub yazsın deyə, müəllimlikdən istefa vermişdi. İki səhminə şərik olduğu fabrikdən gələn gəlirə qane olmuşdu. Deyirdi: “Enimizi də görər, boyumuzu da”.

Kişi sanki dünyanın tərkini qılmışdı. Yeyib-içdiyini içində saxlamağa qadir olsaydı o hərdəni də, kağız qoxusu divarlara hopmuş qarğınmış otaqdan çıxmazdı. Pəncərənin rəfinə belə yarıya kimi kitab qalamışdı. Onun havası da, işığı da, arvad-uşağı da o kitablar idi.

Anam daha əlindən zara gəlmişdi. Babamdan ayrılmaq istəyirdi. Əlindəki buxçanı yaxındakı alma ağacının haçasına qoydu. Ağlaya-ağlaya başına atdığı narın güllü çadrasının ətəklərini yığışdırıb, özəl tərz ilə qoltuğuna yerləşdirdi. Biləyimdən tutub ora-bura çırpa-çırpa hovuzun qırağına sürütlədi.

- Nənəsiz qalasan, indi hay-hayda buları nə cür təmizliyim?

Ağzımdan göbəyimə kimi yol çəkən böyürtkən ləkələrini deyirdi. Ağ paltarıma baxmalı deyildi. Ətəyimdən tutub yuxarı çəkərək, başımdan çıxartdığı paltarı öncə əlində topaladı, sonra o biri əlini isladıb köksümə çəkib, həmin topa ilə quruladı. Göz yaşları yanaqlarında kəhrə bağlamışdı. Yaşıl gözləri daha parlamırdı. Ayağa durub çadrasını üzülmüş belinə doladı. Deyinə-deyinə quruyan paltarları hirs ilə şəritdən yığıb astanadan içəri atdı.

Günəşin isti əlləri mərmər tənimi həvəslə tumarlayırdı. Əyilib su içməyə ağzımı şirə dayadım.

İndi “Nazim Hikmətin” şeirindən bir parçası öz səsi ilə zehnimə gəlir: “Seviyorum seni, Ekmeği tuza banıp yer gibi Geceleyin ateşler içinde uyanarak Ağzımı dayayıp musluğa su içer gibi...”

Yumruğu kürəyimin ortasında otursa da, ruhumun qatbaqatını gəzişib gələcəyimə sarı əzib dağıltmağa sarı getdi!

- Nənəsiz! Deməmişəm o cür su içməzlər?

O zərbənin ardınca başım elə silkələndi ki, üstdən qabaq dişim şirə dəyib ağzımdan atılıb hovuza düşdü. Ağlamadım; ağrımırdı; laxlayırdı zatən. Bu da o birisi kimi iki-üç günə düşəcək idi. Qan dadını ağzımda hiss eləsəm də udub ona bildirmədim. Bilsə nə olacaq ki? Bir yumruq daha yeyəcəkdim. Üzümü ona sarı döndərdim. Buxçasını ağacdan alıb, çadra qarışıq qoltuğuna vurdu. Əlində gətirdiyi təmiz paltarı əynimə çəkdi.

Yenə qolumdan tutub sürüdü.

- Yeri gedək, day bura bizim yerimiz deyil. Ev deyil ki, karvansaradı, Əli çıxır, Vəli girir; Vəli çıxır, Əli girir. Mən də onlara qaravaş olmuşam, qıvraq yeri!

Həmişəki sözlər, həmişəki oyunlar. Neçə gün sonra “Balalarım ac qaldı” deyə, sallana-sallana qayıdacaq idi. Arada dəyən mənə dəyirdi. Qolçaqlarımdan, oyuncaqlarımdan, küçə yoldaşlarımdan, üç-beş gün uzaq düşürdüm. Lap önəmlisi həyətimizin sevgisindən, görüşündən, nakam qalıb ölüşkəyirdim.

Onda kim inanardı, bu xına xınalardan olmayacaq? Elə o gediş getdik. Sanki bizi aparan o röyanın sahibi yuxudan durubmuş. Daha heç kəs anamı qaytaranmadı. Nə atamı, qardaşlarımı dinlədi, nə bircə ağ saqqalı, ağ birçəyi. Atam da acığa düşüb “Boşamıram” dedi.

Davalarını verib qarşısında əyləşirəm. Pərişanlığı çiyinlərini bürüyən ağarmış saçlarına toxunuram. Dinib danışmır. Damarları zol durmuş, ağ-apağ, zəif və qoca əllərindən tuturam.

- Baba! Anam orda can çəkişir, sən də burda belə xəstə düşübsən. Gəlin inadı buraxın bahəm yaşıyaq. İyirmi il oldu! Bəs deyil? Onun dava-dərmanına kürür-kürür pul ehtiyacdı. Hanı o karxanadar dostların, tanışların? Hanı səhmin var idi? Gəlirin onlardan idi?

Di gətir daaa... Mən day tək canıma yetirə bilmirəm. Sərətandı (Xərçəng xəstəliyi); şuxluq deyil ki. Mənim aylığın həmin iki nəfərin qarının doyura. Sən ki müəllimliyi yaxcı bilirsən. Sevinirəm qardaşlarım xaricdə ticarətə baxır. Qadam onların ticarətinə. Genə evlənməmişdən beş-üç qıran yollardılar. Altı-yeddi ildi onu da kəsiblər. Allah balalarından çəkdirəcək.

Heç bilmirdim kimə danışıram. O yallı-yalmanlı Nəsrulla Xandan bir quru ad qalmışdı, bir də xəstə nəfəs. Mən bilən qədər kitablarda heç zaman ailənizə qarşı bu qədər acımasız davranın deyə bir sözlər yazılmayıbdır. Atam bunu haradan öyrənmişdi, necə bacarırdı? Bilmirəm! Əllərindən öpüb, çantamı götürdüm.

- Baba, qurbanın olum, day mən getməliyəm. Yadınnan çıxmasın ha, yatanda bu çəhrayı davanı hətmən at. Sabah genə baş vuracıyam.

Həyətdəki güllərin, ağacların bir çoxu atamın və əlbəttə ki anamın oduna yanıb qurumuşdular. Bu illərdə çəkdiyim əziyyətlərin ucbatından onların bu məzlum hallarını düşünməyəcək qədər sərt, ruhsuz və başı soyuq olmuşdum. Tək düşündüyüm şey əvvəl anamın sağlığını qaytarmaq, sonra onu atam ilə barışdırmaq idi...

Sinifdən çıxdım. Uşaqların başıma düşən səs-küyündən sərsəm olmuşdum. Elə ki, iş yoldaşlarımdan biri öncədən danışdığımız elçilik mövzusuna toxunar-toxunmaz, yazığı toparlayıb dik-dik cavablar dedim. Baxa-baxa donub qaldı. Dalıma baxmadan müəllimlər otağının qapısını çırpıb mədrəsədən çıxdım.

- Görür ha min bir fikrim, dərdim, qayğım var; hələ genə o qarnı yekə qardaşın gözümə soxur. Neylim vəkildir. Dədəmin dərdinə ki! Mənə indi cərrah doktor ehtiyacdı. Anamı qurtara bilən bir möcüzə.

Bunları xiyabanda yeriyərkən qəzəbdən dilaltı deyirdim. İlk gördüyüm taksiyə əl sallayıb saxlatdım. Minərkən də dizimi qapısının kəskin bir yerinə çırpdım. Çox acıyırdı. Getdiyim ünvanı sürücüyə deyib başımı şüşəyə dayadım. Gözlərimi yumdum...

Dizimdəki yaranın göynərtisindən zar-zar zarıyırdım. On üç yaşlı Mustafa saçlarımı tumarlayır öpür; göz yaşlarımı silir; on beşini yeni bitirmiş Məhəmməd isə qıçımın yarasını bağlayır. Armud ağacından armud dərərkən düşmüşəm. Anam hovuz başında ovuşdurduğu paltarların ərovunu (Sabun və ya hansısa bir təmizləyici maddədən suya çəkilməmiş paltarda qalan) alıb suya çəkir. Hər dəfə də paltarları şəritə asdıqca üçümüzü də qatıb qabağına vur hay deyinir. Atam bir əlində çubuq, pencəyi çiynində, yarısı kitab ilə aşağıdan yuxarıya pərdələnmiş pəncərədən bizə baxıb nələrsə yazır...

Taksi dayanır. Dediyim yerə çatmışıq. Orası həsrətlərimin gen-geniş və arzularımın dar və qaranlıq küçəsi idi. Kirayəni hesablayıb təşəkkür eləyərək enirəm. Uzaqdan atamı görürəm. Qapıda qırmızı bir Nissan dayanıb. Maraqlı-maraqlı addımlarımın sürətinə artırıram. Mən çatınca maşın gedir.

- Salam baba, nolub?

Əlimə iki qatlanmış xırda kağız verir. Mən soruşmağa hən-hün eləyincə, çoxdandır duymadığım xəstə səsini qulaqlarıma yayır:

- Maman üçün nə lazımdı gör!

Kağızın qatını açıb baxıram. “Dər vəche aqaye Nəsrollah Zərrin, babəte xəride hezar o həştsəd celd ketab...” (Farscadır: Min səkkiz yüz kitab alınmasına görə Cənab Nəsrullah Zərrin adına.)

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(24.12.2025)

Xalq yazıçısı, akademik Kamal Abdullanın əsərlərindən seçilmiş bir sıra qranula – cövhər sayıla biləcək məqamları “Ədəbiyyat və incəsənət” oxucularına təqdim edir.

Kamal Abdulla özü seçilmiş bu cövhərlər barədə yazır: “İllərdən bəri yazdığım müxtəlif şeirlərin, esselərin, pyeslərin, hekayə və romanların, publisistik məqalələrin və elmi əsərlərin, verdiyim intervülərin hər birinin içində yer almış və bu gün də öz məzmunu, tutumu, forması ilə diqqətimi çəkən misralar, cümlələr günlərin bir günü sanki dil açıb mənə dedilər ki, bizim bir-birimizdən zaman və məkanca ayrılığımıza son qoy və bizi bir-birimizin yanında yerləşdir. Sən görəcəksən ki, bu zaman biz tamamilə yeni bir cazibədə zühur etmişik. Onlar qeyri-səlis məntiq dili ilə desək, içində olduqları mətnin qranulaları (ilkin vacib hissəcikləri) idi. Qranula, başqa cür ifadə etsək, cümlədən (mətndən) bütün artıq hissələri siləndən sonra yerdə qalan cövhərdir.”

Beləliklə, hər gün Kamal Abdulladan 7 qranula:

1.

“ De mənə varmıydın, ya bəlkə yoxdun?!

 De mənə yuxudu bəlkə bu dünya?!

Bu bulaq suyunda sənmiydin axdın?!

O bulud apardı səni haraya?!”

2.

Antiqona ölümü seçir. O, nişanlısının atası Fiv şəhərinin hakimi Kreontun qərarına qarşı çıxaraq şəhərə hücum edib həlak olan qardaşlarının cəsədini torpağa tapşırır. Beləliklə, şəxsi mənafeyi ictimai mənafedən üstün tutur. Beyrək də ölümü seçir. O, Qazan xana dönük çıxmadığına görə Dış Oğuz bəyləri tərəfindən ölümcül yaralanır. Qazan xana dönük çıxmamaq dövlətçiliyə, ictimai mənafeyə, Oğuzun bütövlüyünə dönük çıxmamaq demək idi. Antiqona və Beyrək! Hər ikisi həlak olur. Amma heç biri məhv olmur.

3.

“ Dədə Qorqud” dastanında boy boya (birində Beyrək əsirlikdən qaçır, o birində Beyrək öldürülür) xəbər göndərir. Eynən Ramiz Rövşəndə olan kimi: dağ dağa duman göndərir – sevgi məktubu kimi.

4.

Sanço Pansa ölüm yatağına düşmüş Don Kixota deyir: “Dünyada ən böyük axmaqlıq göz görə-görə ölümə yol verməkdir. İnsanı kimsə öldürmədən özü nə üçün ölsün?! Tənbəl olmayın, qalxın, şərtləşdiyimiz kimi cəngavər paltarı geyib çölə gedək. Bəlkə kollardan birinin dibində tilsimi açılmış Dulsineyaya təsadüf etdik, kim bilir?!”

5.

“ Od olub yandıraram” - mifoloji təsəvvürün təzahürüdür. Bundan doğan “od kimi yandıraram” ifadəsi isə Yazı təsəvvürünün məhsuludur.

6.

Haydegger: “Həyat insanla sonsuz qara boşluq arasında bir oyundur.”

Ətrafımızda nə varsa, hamısı oyundu.

7.

Fal açana:

“Fal nə dedi, falı açan?

 Səsin batdı, harda qaldı?

 Köhnə ömür burayacan,

 Yeni ömür falda qaldı.”

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(24.12.2025)