Super User
İğdırda Dünya Azərbaycanlılarının Həmrəyliyi Günü qeyd olunub
Türkiyənin İğdır şəhərində fəaliyyət göstərən Azərbaycan Evində 31 Dekabr – Dünya Azərbaycanlılarının Həmrəyliyi Günü münasibətilə tədbir keçirilib.
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalına Diasporla İş üzrə Dövlət Komitəsindən verilən məlumata görə, tədbirdə Azərbaycan Respublikasının Qars şəhərindəki Baş Konsulu Zamin Əliyev, İğdır Universitetinin rektoru, professor Ekrem Gürel, “Yeşil İğdır” qəzetinin baş redaktoru Cabbar Şıktaş, yerli ictimaiyyətin nümayəndələri, gənclər və media təmsilçiləri iştirak ediblər.
Əvvəlcə şəhidlərin əziz xatirəsi bir dəqiqəlik sükutla yad edildikdən sonra hər iki ölkənin Dövlət himnləri səsləndirilib.
İğdır Azərbaycan Evinin rəhbəri Ziya Zakir Acar Dünya Azərbaycanlılarının Həmrəyliyi Gününün əhəmiyyətini vurğulayıb, Azərbaycan xalqının tarix boyu üzləşdiyi çətinliklərə baxmayaraq milli kimliyini, dilini və mədəniyyətini qoruyub saxladığını qeyd edib. O, Azərbaycan-Türkiyə münasibətlərinin “Bir millət, iki dövlət” prinsipi üzərində qurulduğunu və bu qardaşlığın sarsılmaz olduğunu bildirib.
Tədbirdə çıxış edən Baş konsul Zamin Əliyev və “Yeşil İğdır” qəzetinin baş redaktoru Cabbar Şıktaş Dünya Azərbaycanlılarının Həmrəyliyi Gününün diaspor fəaliyyətində xüsusi önəm daşıdığını vurğulayıblar, Azərbaycan xalqını bu əlamətdar gün münasibətilə təbrik ediblər.
Bədii hissədə İğdır Universitetinin musiqi fakültəsinin müəllimi Mehriban Məmmədəliyevanın müşayiəti ilə tələbələr Azərbaycan xalq mahnılarını ifa ediblər.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(29.12.2025)
Qərbi Azərbaycan ziyalıları: Yunis Rzayev
Nigar Xanəliyeva, “Ədəbiyyat və İncəsənət”
Yunis Qəhrəman oğlu Rzayev 1924-cü il mayın 2-də Göyçə mahalının Basarkeçər rayonuna bağlı Şişqaya kəndində dünyaya gəlmişdir. 1943–1946-cı illərdə hərbi xidmət keçmiş, bu dövrdə Cənubi Qafqaz Hərbi Dairəsinin nəzdində fəaliyyət göstərən siyasi məktəbdə təhsil almışdır.
1950–1953-cü illərdə Azərbaycan Dövlət Universitetinin Tarix fakültəsində ali təhsil almış, daha sonra Azərbaycan KP MK yanında Ali Partiya məktəbini bitirmişdir. 1960–1962-ci illərdə isə Moskvada Sov.İKP MK nəzdində fəaliyyət göstərən Ali Partiya məktəbində təhsilini davam etdirmişdir.
Əmək fəaliyyətinə Ermənistan KP-nin Basarkeçər Rayon Komitəsində təlimatçı kimi başlayan Yunis Rzayev 1950-ci ildə Basarkeçər Rayon Partiya Komitəsində şöbə müdiri vəzifəsinə irəli çəkilmişdir. 1953-cü ildən Basarkeçər Rayon İcraiyyə Komitəsinin sədri olmuş, 1957-ci ildə isə Çəmbərək Rayon Partiya Komitəsinin birinci katibi seçilmişdir.
1962–1965-ci illərdə Qaranlıq və Basarkeçər rayonlarının partiya komitələrində məsul postlarda çalışmış, 1965–1966-cı illərdə Basarkeçər Rayon Partiya Komitəsinin birinci katibi vəzifəsini icra etmişdir. 1968–1970-ci illərdə Ermənistan Dövlət Meşə Təsərrüfatı Komitəsində sədr müavini kimi fəaliyyət göstərmişdir.
1970-ci ildən etibarən Azərbaycanda çalışmış, 1973-cü ilədək Şamaxı Rayon Partiya Komitəsinin birinci katibi olmuşdur. 1973-cü ildən həyatının sonunadək Dövlət Üzümçülük və Şərabçılıq Komitəsinə rəhbərlik etmişdir.
Yunis Rzayev 1954–1959-cu illərdə Ermənistan KP MK üzvlüyünə namizəd, 1959-cu ildən isə həmin qurumun tamhüquqlu üzvü olmuşdur. O, VII çağırış SSRİ Ali Sovetinin, həmçinin IV, V və VI çağırış Ermənistan SSR Ali Sovetinin deputatı seçilmiş, eyni zamanda Ali Sovet Rəyasət Heyəti sədrinin müavini vəzifəsində çalışmışdır.
Yunis Rzayev 1985-ci il yanvarın 24-də vəfat etmiş və II Fəxri Xiyabanda torpağa tapşırılmışdır.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(29.12.2025)
Və bir gün bir məktub tapdım...
Kübra Quliyeva, “Ədəbiyyat və incəsənət”
Bir gün qapı döyüldü və qapının ağzında bir məktub tapdım.
Məktubda yazılmışdı:
Əziz böyük Kübra,
Mən səni tanıyıram.
Sən güclü görünməyə çalışanda da, yorulanda da, susanda da mən buradayam.
Sadəcə çoxdan danışmırdım.
Mən o vaxtlar balaca idim.
Sözlərin mənasını tam bilmirdim, amma haqsızlığın dadını bilirdim.
Birinin səsi çıxmayanda içimdə nəsə qırılırdı.
Ona görə “vəkil olacam” deyirdim — çünki elə bilirdim, vəkil olmaq
insanları ağlatmamağın yoludur.
Sonra sən böyüdün.
Sənə dedilər ki, bu yol olmaz.
Sənə dedilər ki, sakit ol, uyğun ol, döz.
Sən də dözdün. Mən də susdum.
Amma mən itmədim.
Sən gecələr yazı yazanda, bir cümləni silib yenidən yazanda, ədalətsizliyə ürəyin sıxılanda — mən yenə sənin içində idim.
Bilirəm, sən bəzən düşünürsən ki, məni yarımçıq qoydun.
Amma mən sənə küsmədim.
Çünki sən məni başqa cür yaşatdın: – sözlə,– baxışla,– susaraq belə haqqı göstərməklə.
Mən hələ də istəyirəm ki, biri qorunsun.
Amma artıq bilirəm ki, bunun tək adı “vəkil” deyil.
Bəzən bu, doğru cümlə olur.
Bəzən vaxtında susmaq.
Bəzən isə sadəcə getməmək.
Əgər bir gün yenə məni çağırmaq istəsən, mən inciyən uşaq kimi yox, hazır bir qadın kimi gələcəm.
Sadəcə unutma:
Sən o vaxt xəyal quran qızdan daha zəif deyilsən.
Sən onun davamısan.
Səni gözləyirəm.
Həmişə.
– içindəki balaca vəkil qız
Məktubu bitirəndə qəhər məni boğmuşdu. Qələmə sarılıb gecikmədən cavab məktubu yazdım.
Əzizim körpə Kubra!
Mən səni içimdə daşıyıram.
Adını deməsəm də, səsini tanıyıram.
Sən haqsızlıq görəndə yumruğunu sıxan o balaca qızsan, mən isə susmağı öyrənmiş, amma susaraq da danışan qadın.
Sən deyirdin: “vəkil olacam”.
Mən deyə bilmədim: “icazə vermədilər”.
Amma ikimiz də bilirdik — məsələ peşə deyildi, məsələ birinin yerinə danışmaq ehtiyacı idi.
Sən ağlayanda mən güclü oldum.
Mən yorulanda sən içimdə ayağa qalxdın.
Zaman bizi ayırmadı, sadəcə rollarımızı dəyişdi.
Mən sənə borclu olduğumu düşünürdüm.
Sən isə mənə baxıb deyirdin:
“Sən məni yarımçıq qoymadın, sadəcə böyütdün.”
Sən ədaləti məhkəmə salonlarında axtarırdın, mən isə cümlələrin arasında.
Sən haqqı qışqırmaq istəyirdin, mən onu sakitcə sübut etməyi öyrəndim.
İkimiz də eyni şeyi istədik:
kiminsə gözündə qorxu yox, rahatlıq görmək.
Bəzən sən mənə küsürdün.
Bəzən mən sənə acıyırdım.
Amma indi anlayıram — biz bir-birimizi qorumaq üçün bu cür yaşadıq.
Əgər bir gün yenə “vəkil” desən, mən qorxmayacam.
Əgər heç vaxt deməsən də, səni satmış sayılmayacam.
Çünki biz artıq bilirik:
ədalət bəzən qanunla, bəzən sözlə, bəzən də getməməklə olur.
Sən mənim uşaqlığım deyilsən.
Mən sənin xəyalını itirməmişəm.
Biz eyni insanıq — sadəcə biri inanırdı, biri davam etdi.
Və bu, uduzmaq deyil.
Bu, böyüməkdir.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(29.12.2025)
8 yaşlı uşaq niyə gələcəkdən qorxur? – Psixoloqdan diqqətçəkən açıqlama
Fatimə Məmmədova, “Ədəbiyyat və incəsənət”
Uşaqlarda yaranan qorxular çox vaxt “yaşa uyğun” sayılır. Ancaq bəzən elə qorxular olur ki, bu, nə uşağın yaşına, nə də yaşadıqlarına uyğun gəlir. 8 yaşlı bir uşağın gələcəkdən, ailə qurmaqdan və ya həyatın özündən qorxması sadəcə təsadüf deyil.
"Bəzən travmaların genetik kodlarla keçdiyini deyirlər. Amma nəinki genetik kodlarla, eləcə də emosional vəziyyətlə, eyni zamanda da münasibət davranış formaları da nəsildən-nəslə ötürülə bilir".
Bu sözləri “Ədəbiyyat və İncəsənət” portalına açıqlamasında Psixoloq Gülnar Orucova (şəkildə)deyib:
"Bəzən bəzi ailələrə nəzər yetirəndə görürük ki, həqiqətən bu bu yaşın travması ola bilməz. Bu daha böyük yaşın travmasıdır. Amma uşaa bunu daşıyır. Məsələn, 8 yaşında bir qızın ailə qurmaqdan, gələcəkdən, kişilərdən qorxması. Burada biz görürük ki, valideyn həyat yoldaşı tərəfindən döyüldüyü, təhqir olunduğu üçün balaca bir qız uşağında da belə bir travma formalaşır " mən böyüyündə ailə qurmayacam və bütün kişilər pisdir". Yaxud da uşaq stomatoloqa müəyyən müddət getmədiyi müddətdə, o stomatoloq görəndə ağlayır. Bu qorxularını isə göz yaşları vasitəsilə bildirir. Çünki, valideyn stomatoloqdan evə gəlir, ağrılar çəkir. Bu ağrıları uşaq görür. Artıq uşağın da şüuraltında bu yatır. Məlumdur ki, bizi 90% şüuraltı idarə edir. Bəzən bəzi xəstəliklər olur, insanlar düşünür ki, mənim nənəm, anam bu xəstəlikdən dünyasını dəyişibsə mən də məhz bu xəstəlikdən dünyamı dəyişəcəm. Aylar- illər keçir, görürük ki, doğrudan da həmin insan həmin xəstəlikdən dünyasını dəyişir. Bu sanki çağırışdır. Beyin o qədər o vəziyyəti canlandırır ki, o artıq bunu yaşıyır".
Psixoloq bir pasiyentə nə qədər xoş anı yaşadığını hiss etdirmək istəsələrdə onları çətinliklə alındırdıqlarını qeyd edib:
"Amma desək ki, bir qəzanı beynində canlandırsın, o dərhal canlandırır. Çünki, genetik olaraq neqativ köklənmiş bir insan formalaşmışdır. Bəzən insanın xarakterində belə bu travmalar özünü göstərə bilir. Bu gün biz hər hansı bir travmanı özümüzdə görürüksə dönüb bir neçə nəsil öncəyə baxdıqda , bunu elə həmin nəsildən aldığımızı görərik. Məsələn balaca bir uşaqdır. Heyvana nifrət edir. Əgər bu gün bir uşaq heyvana nifrət edirsə bunun kökündə hər hansı bir travması dayanır. Travmalar bizim xoş yaşamağımıza mane olan bir vəziyyətdir. Ona görə biz hər zaman bu qorxulardan azad olmalıyıq".
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(29.12.2025)
Yolundan gözümü yığa bilmirəm. Gözdağın mənimdir, gözün özgənin....
Heyran Zöhrabova, "Ədəbiyyat və incəsənət"
Sənin tilsimindən çıxa bilmirəm,
Neyləyim bu eşqi boğa bilmirəm,
Yolundan gözümü yığa bilmirəm,
Gözdağın mənimdir, gözün özgənin.
Öz sevdan özünü qarğışa salıb,
Ömrün qara qalıb, yağışa qalıb,
Taleyin tüstünlə baş-başa qalıb,
Tüstün mənimkidir, közün özgənin.
Şahmara vəfandan cəfan nurludur,
Baharın şaxtalı, yayın qarlıdır,
Həsrətin özündən etibarlıdır,
Həsrətin mənimdir, özün özgənin.
Ötən gün tanınmış şair, publisist, pedaqoq, jurnalist Şahmar Əkbərzadənin doğum günü idi.
Şahmar Əkbər oğlu Əkbərzadə 1941-ci il 28 dekabrda Ağdam rayonunun Çəmənli kəndində ziyalı ailəsində anadan olub.Şuşa Pedaqoji texnikumunu və M.F.Axundov adına Dillər İnstitutunu bitirib.
Bir neçə il Çəmənli kənd orta məktəbində müəllim işləyib. Daha sonra Bakı şəhərinə köçüb "Azərbaycan gəncləri" qəzetində jurnalist kimi fəaliyyətə başlayıb. Sonralar həmin qəzetdə şöbə müdiri vəzifəsində çalışıb. "Kommunist" qəzetində müxbir və şöbə müdiri olub.
1990-cı ildə "Mədəniyyət" qəzetini təsis edib və ömrünün sonunadək həmin qəzetin baş redaktoru olub.
Şahmar Əkbərzadə 2000-ci il avqust ayının 30-da Bakı şəhərində dünyasını dəyişib.
2001-ci ildə Vektor Beynəlxalq Elmlər Akademiyası Şahmar Əkbərzadə adına Beynəlxalq Ədəbiyyat mükafatı təsis edib.
2014-cü ildə isə onun adını daşıyan "Şahmar Ədəbi Məclisi" təsis olunub.
Ruhu şad olsun!
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(29.11.2025)
Quraşdırıcı rəssamlardan kimisə tanıyırsınızmı?
İnci Məmmədzadə, “Ədəbiyyat və incəsənət”
“O olmasın, bu olsun" filmini kim yazıb, kim çəkib, baş rollarda kim çəkilib, hamı onları tanıyır. Amma bu filmin ərsəyə gəlməsində əmək sərf edib kölgədə qalanlar da var. Montajçı, operator, qrimyor və əlbəttə ki, quraşdırıcı rəssam...
Mirzə Rəfiyev 29 dekabr 1923-cü ildə Bakı şəhərində anadan olub. Böyük Vətən Müharibəsi iştirakçısı olaraq "Almaniya üzərində qələbə" medalı ilə təltif edilib. Cəfər Cabbarlı adına "Azərbaycanfilm" kinostudiyasında quraşdırılma çəkilişlərinin rəssamı kimi çalışıb.
"Bakının işıqları", "O olmasın, bu olsun", "Qara daşlar", "Ögey ana", "Şah Sənəm və Qərib" (Türkmənfilm), "Böyük dayaq", "İstintaq davam edir", "İnsan məskən salır" və s. bədii filmlərin quraşdırılma çəkilişləri rəssamı, "Çaqqal oğlu, çaqqal" cizgi filminin rejissoru və rəssamıdır. Azərbaycan kinematoqrafiyasının inkişafındakı xidmətlərinə görə 2007-ci ildə "Azərbaycan Respublikasının əməkdar rəssamı" fəxri adı ilə təltif olunub.
Filmoqrafiya
- Axırıncı aşırım (film, 1971) (tammetrajlı bədii film) - quraşdırılmış səhnələrin rəssamı
- Alma almaya bənzər (film, 1975) (tammetrajlı bədii film) - quraşdırma səhnələrin rəssamı
- Anlamaq istəyirəm (film, 1980) (ikiseriyalı bədii film) - quraşdırılmış səhnələrin rəssamı
- Bakının işıqları (film, 1950)
- Bayquş gələndə... (film, 1978)
- Bəxtiyar (film, 1955)
- Bir ailə (film, 1943)
- Bir ailəlik bağ evi (film, 1978)
- Bizi bağışlayın (film, 1979)
- Bizim küçə (film, 1961)
26 avqust 2009-cu ildə vəfat edib.
Allah rəhmət eləsin!
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(29.12.2025)
Azərbaycanın ən böyük sevgi şairi
İnci Məmmədzadə, “Ədəbiyyat və incəsənət”
GETMƏK İSTƏYİRSƏN...
Getmək istəyirsən,
bəhanəsiz get,
Oyatma mürgülü xatirələri.
Səsin həmin səsdir, baxışın ögey,
Gedirsən, səsin də yad olsun barı.
Sən dəniz qoynuna tullanmış çiçək,
Üstünə dalğalar atılacaqdır.
Saxta məhəbbətin, saxta sənədtək
Nə vaxtsa üstündə tutulacaqdır...
Yollarlək döşənib ayaqlarına
Sənə yalvarımmı?..
Bu mümkün deyil.
Qoymaram qəlbimtək vüqarım sına
Alçalıb yaşamaq ömür-gün deyil...
Demirəm, sən uca bir dağsan, əyil,
Demirəm, qalıbdır əlacım sənə.
Nə sondə məhəbbət qara pul deyil,
Nə mən dilənçiyəm əl açım sənə.
Getmək istəyirsən,
nə danış, nə din,
Yox ol xəyal kimi dumanda, çəndə.
Nəyimi sevmişdin,
deyə bilmədin,
İndisə yüz eyib görürsən məndə...
Getmək istəyirsən,
bəhanəsiz get,
Oyatma mürgülü xatirələri.
Səsin həmin səsdir, baxışın ögey,
Gedirsən, səsin də yad olsun barı...
Bəli, bu ilahi misralar Azərbaycan tarixinin iki ən böyük sevgi şairindən biri (digəri əlbəttə ki dahi Füzulidir) Nüsrət Kəsəmənlidir.
Şair Nüsrət Kəsəmənli 29 dekabr 1945-ci ildə Qazax mahalında - Ağstafa rayonunda anadan olub. 1966-cı ildə Azərbaycan Dövlət Universitetinin jurnalistika fakültəsinə daxil olub. Universitetin II kursunda ikən "Bakı" və "Baku" qəzetlərində müxbir, ədəbi işçi vəzifələrinə qəbul edildiyinə görə qiyabi şöbəyə keçirilib (1969). Universiteti bitirdikdən sonra Azərbaycan Yazıçılar İttifaqında referent və ədəbi məsləhətçi olub.
1960-cı illərin əvvəllərindən bədii yaradıcılığa başlayıb. 150-dək şeirinə musiqi bəstələnib. "Boş kəndlərin harayı", "Mövzu üzrə improvizasiya", "Ənbizlərin keşiyində", "Sovet Azərbaycanına səyahət" və s. sənədli filmlərin, "Afroditanın qolları", "Qarabağ əhvalatı" bədii filmlərin ssenari müəllifıdir.
Moskvada gənc yazıçıların VI, VII Ümumittifaq müşavirələrində iştirak edib.
Fəal ictimaiyyətçi olub: Azərbaycan Yazıçılar İttifaqında Həmkarlar Komitəsinin sədri, mədəniyyət işçiləri həmkarlar ittifaqı respublika komitəsi rəyasət heyətinin üzvlüyünə namizəd, Azərbaycan Tarix və Mədəniyyət Abidələri Mühafizə Cəmiyyətinin üzvü, Azərbaycan Yazıçılar İttifaqının VI, VII qurultayında idarə heyətinin üzvü, poeziya şurasının sədri seçilib.
C. Cabbarlı adına "Azərbaycanfilm" kinostudiyasında baş redaktor işləyib. "Dünyaya pəncərə" sənədli televiziya verilişinin ssenari müəllifi və aparıcısı olub (1985-ci ildən). Vətəndaş Həmrəyliyi Partiyasının qurucularından biri və VHP Ali Məclisinin (Ali Şurasının) ilk üzvlərindən olub.
Qeyd etdik, Azərbaycanda daha çox yazdığı sevgi şeirləri ilə tanınıb və bir çox mahnılara şeirlər yazıb. Eyni zamanda Nüsrət Kəsəmənli məhəbbət janrında yazdığı şeirlərlə Azərbaycan ədəbiyyatında başqa bir səhifə açıb. On minlərlə gənc sevib-sevilərkən bir-birinə Nüsrətin şeirlərini yollayıblar.
Kitabları
1. Sevirsənsə, B., 1971;
2. Gözlərimin qarası, B., 1975;
3. Özümə bənzədiyim günlər, 1979;
4. Gümüş yuxular, B., 1981;
5. Təklikdə danışaq, B., 1983.
Məşhur şeirləri
1. Daha nağıllara inanmıram mən
2. Biri vardı, biri yox…
3. Səni unutsam…
4. Vətən alov etsin odunu sənin
5. Mənsiz qalacaqdır bu dünya bir gün
6. Oğru olmaq istəyirəm
7. Ağacın altında kölgə
8. Qoyunlar yeyəcək canavarları…
Filmoqrafiya
1. Afroditanın qolları (film, 1987) (qısametrajlı bədii film)
2. Azərbaycana səyahət (film, 1988)
3. Azərbaycanda müsəlmanların həyat tərzi haqqında (film, 1987)
4. Doğma sahillər (film, 1989)
5. Dünyada yeganə (film, 1989)
Şair Araz həsrətindən, Təbrizsizlikdən də şeirlər yazıb. Tale elə gətirib ki, 15 oktyabr 2003-cü ildə müalicə üçün getdiyi Təbrizdə vəfat edib.
“Allah rəhmət eləsin!” deyib də şairin ən populyar və şəxsən mənim də ən srvdiyim şeirini paylaşıram.
Kaş, heç birinizin həyatınıza yağacaq xoşbəxtlik yağışı gecikməsin, əziz oxucularımız.
GECİKDİ BU YAĞIŞ...
Daha bu yağışa otlar göyərməz,
Daha bu yağışda lalələr sönməz.
Bu yağış buludun yükü deyil ki,
Bu yağış bir simurq tükü deyil ki,
Yandırsan ömür-gün qayıda geri,
İndi ürəyimiz - köhnə yurd yeri,
Torpağı qəmlidir, daşı nəmlidir.
Sırsıra asılıb gül budağından,
Bahan itirdin,
Yayı ötürdün;
Qış gəldi,
yatmısan fil qulağında...
Beləcə gün keçdi,
zaman gecikdi,
Gecikdi bir yağış,
yaman gecikdi.
Gecikmiş istəyi nədi göylərin?
İndicə buludlar töküləcəkdir,
Ürəyi doludur xatirələrin.
Dindirsən,
təəssüf hönkürəcəkdir.
Qıvrılıb yatıbdır dolama yollar,
-Boynuna dolanar o ilan kimi
Dəymə,
qoy uyusun nisgil arzular
Yasandan tutacaq ayılan kimi...
Bu göz yaşlarıyla,
Bu yalvarışla
Yolların tozunu yatırmaq olmaz,
Küsülü illərin istəklərini
Daha mənzilinə çatdırmaq olmaz.
Yumaz ki dünəni selləmə yağış,
Bayılmış dünənə çilləmə yağış...
Gecikdi bir arzu,
güman gecikdi.
Gecikdi bir yağış,
yaman gecikdi.
Yaşadıq nigaran, qulağı səsdə,
Ömürdən ötəri cığırlar keçdi.
Bizim ümidimiz axır nəfəsdə
Nə qədər çırpınsa
yenə də heçdi...
Daha oyanışa güman ki, yoxdu,
De, nəyə gərəkdir bu son bəraət?
Səndən bir məhəbbət uman ki, yoxdu.
O güvəncli dağlar marala qaldı,
O məxmər çəmənlər sarala qaldı,
Vaxtında yağmadı, nur çiləmədi
Buludlar qarala-qarala qaldı...
Məni bu günündə soraqlama sən,
Məni dünənində taparsan indi.
Bu günə qədərki kədər mənimki,
Bu gündən sonrakı kədər sənindir.
Qovmadın başından
duman gecikdi,
Gecikdi bu yağış,
yaman gecikdi...
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(29.12.2025)
“Sən mənim ömrümə gəldiyin gündən” – müəllifin ilk kitabı
Azərbaycan Yazıçılar Birliyində Nadir Qüdrətoğlunun “Sən mənim ömrümə gəldiyin gündən” adlı şeirlər kitabının tanıtım törəni keçirilib. Tədbir poeziyanın insan taleyi, zaman və məsuliyyət anlayışı ilə vəhdətini əks etdirən mənəvi ovqatla yadda qalıb.
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı xəbər verir ki, AYB-nin katibi, şair-tərcüməçi Səlim Babullaoğlu Nadir Qüdrətoğlunu həm istedadlı şair, həm də vətəndaş məsuliyyətini poeziyasına daşıyan aydın kimi səciyyələndirib. O, müəllifin şeirlərində dilin sadəliyinin, duyğunun səmimiliyinin, sevgi və vətən mövzularındakı ülviyyətin özəl estetik dəyər daşıdığını vurğulayıb.
Tənqidçi Əsəd Cahangir şairin yaradıcılığındakı mövzu çoxqatlılığına diqqət çəkib. O, hüquqşünas peşəsinin müəllifin düşüncə sisteminə gətirdiyi intizam və məsuliyyət hissinin poeziyada da öz əksini tapdığını bildirib, gələcək yaradıcılıq axtarışlarında sərbəst şeir imkanlarının sınanmasını tövsiyə edib.
“Turan Araşdırma Mərkəzi” İctimai Birliyinin rəhbəri Cavid İsmayıl çıxışında Nadir Qüdrətoğlunun poeziyasını təkcə lirika ilə məhdudlaşmayan, Qarabağ Zəfəri, mənəvi dəyərlər və milli dövlətçilik ideyaları ilə zəngin olan fəlsəfi düşüncə xətti kimi dəyərləndirib.
Naşir Elman Qasımov, şairlər İlqar Türkoğlu, Nəcibə İlkin, Mələk Yazar, Roma Xosrov, yazıçı Mirhicab Abdullayev, eləcə də Əlibəy Sərxanlı müəllifin yaradıcılığı barədə fikirlərini bölüşüblər.
Yekunda söz alan Nadir Qüdrətoğlu bu kitabın yaradıcılıq məsuliyyətinin yeni mərhələsi olduğunu bildirib.
İxtisasca hüquqşünas olan müəllif, son altı ildə böyük məsuliyyətlə ərsəyə gətirdiyi bu kitabda oxucunun ruhuna toxunmağa çalışdığını söyləyib. O, Yazıçılar Birliyində keçirilən bu tanıtımı gələcək yaradıcılığı üçün güclü motivasiya kimi xarakterizə edib.
Tədbirin sonunda müəllif kitabını oxucular üçün imzalayıb.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(29.12.2025)
Heç vaxt müasirliyini itirməyən ifa...
Manşet
musiqi
ElmanEldaroğlu, “Ədəbiyyat və incəsənət”
Onunla həyatda cəmi bir dəfə üz-üzə gəlmişik. İllər öncə, Mir Şahin Ağayevin mərhum qardaşının yasında. Amma, televiziyadakı müsahibələrini, o cümlədən ifasını çox izləmişəm. Yalan danışa bilmərəm, olduqca gözəl səsi var. Bu səs estrada janrında Azərbaycanda nadir səslərdən biridir. Və inanıram ki, ifa etdiyi mahnılar heç vaxt müasirliyini itirməyəcək, gələcəkdə də sevilən ifalardan biri olacaq...
O, 1971-ci ilin dekabr ayının 29-da Bakıda, əslən Astaradan olan Balağa kişinin ailəsində dünyaya gəlib. 1993-cü ildə Azərbaycan Dövlət Mədəniyyət və İncəsənət Universitetinin musiqili teatr aktyoru fakültəsini fərqlənmə diplomu ilə bitirib. Səhnəyə isə 1988-ci ildə, 17 yaşında olarkən gəlib. Həmin il "Bakı Payızı-88" respublika müsabiqəsinin qalibi olub. Bu müsabiqədən sonra, "Qızıl Payız-89" respublika müsabiqəsində, Beynəlxalq "Vitebsk-90" müsabiqəsində, Beynəlxalq "Yalta-92" televiziya müsabiqəsində də diplomant olaraq, hələ tələbə ikən peşəkar ifaçı kimi ad qazanıb. Universiteti bitirdikdən sonra Klavdiya Şuljenko adına "Xarkov-95" Beynəlxalq Retro mahnılar müsabiqəsində və "Qızıl Şlyager"- Mogilyov-96 Beynəlxalq müsabiqəsinin qalibi olub. 1996-cı ildən AzTv-nin solistidir. Həmçinin, 2012–2013-cü illərdə Dövlət Muğam Teatrının solisti kimi çalışıb. 1995-ci ildə müğənninin "Ola bilməz" adlı ilk albomu çıxıb. Bu albomdan sonra 1996-cı ildə çıxan "Səni əvəz eləmir", 1998-ci ildə çıxan "Vəfasızım", 2000-ci ildə buraxılan "Faiq Ağayev- Seçmələr", 2000-ci ildə çıxan "Minilliyin sonu…", 2004-cü ildə işıq üzü görən "Tam məxfi" və 2006-cı ildə dərc olunan "Faiq Agayev- Albom Kolleksiyası" albomları ilə müğənni öz diskoqrafiyasını davam etdirir. 1998-ci ildə üçgünlük "10 il Sizinlə" solo konsertinə, "İlin konserti" nominasiyasına, 1999-cu ildə isə "Dəşti" klipinə görə "İlin klipi" nominasiyasına görə Humay milli mükafatının sahibi olub. Həmçinin 1999-cu ildə o, "İlin müğənnisi" nominasiyasında "Grand" milli mükafatını qazanıb. 2000-ci il oktyabrın 28-də Azərbaycan Respublikasının Əməkdar artisti fəxri adına layiq görülüb. Elə həmin il "İlin müğənnisi" nominasiyasında "Qızıl Mikrofon" milli mükafatını qazanıb. 2001-ci ildə isə "İlin müğənnisi", "İlin albomu" və "İlin konserti" nominasiyalarında "Grand" milli mükafatının sahibi olub. 2008-ci ildən xalq artistidir...
Nəzakətli, hörmətcil, ifrat dərəcədə prinsipialdır. Ona inanmaq, etibar etmək olar. Heç vaxt dostlarını satmır və heç zaman aldatmağa çalışmır. İnsanlara çox etibar ediyindən tez inanan və sülhsevərdir. Dostu az olsa da, fəqət dostluğu ömrüboyu qoruyub saxlaya bilir. Necə deyərlər, dost yolunda böyük qurbanlar verməyə qabildir. Çox diqqətlidir, xüsusən xoşuna gələn adamlara qarşı bunu daha çox nümayiş etdirir...
Deyir ki:- “Əslində mən həkim olmalı idim. Tibb Universitetinə daxil olmuşdum, özüdə məhz cərrah olacaqdım. Sonra bu fikrimdən yayındım. Amma yenə də təbibliyimdə qalmışam. Həkimlər bədənləri xəstəlikdən xilas edirlərsə, mən insanların əzilmiş ruhlarının müalicəsinə kömək edirəm...”
Hədiyyə verməyi və kiçik şənliklər düzəltməyi xoşlayır. Necə deyərlər, diribaşdır, lakin davakarlıqla işi yoxdur. Haqlı olsa da mübahisədən qaçmaq üçün hər cür güzəştlərə hazırdır. Özünü həmişə vicdanlı və əməksevər insan kimi göstərir. Həssaslığı sayəsində məşğul olduğu incəsənət növündə həmişə uğur qazana bilir. Maddi nöqteyi-nəzərdən onun dolanışığı heç zaman pis ola bilməz, dolanmaq üçün nə lazımdırsa, özü onu tapır. Bunun üçün böyük səy göstərməsinə ehtiyac yoxdur. Ondan sui-istifadə edənlər də var. Son dərəcə səmimidir, bu səmimiliyi ilə o, bütün şübhələri tamamilə aradan qaldıra bilir, necə deyərlər, əleyhdarlarının əl-qolunu bağlayır. Həqiqətpərəsdir, ancaq son dərəcə zəruri hallarda yalan danışır. Ağıllı olsa da, zərrə qədər hiyləgərliyi yoxdur. Çox ciddidir və nadir hallarda güzəştə gedir. Dediklərinə həmişə inanır və sözünü sübuta yetirmək üçün dəlillərə söykənməyi bacarır...
“Hüquqi dövlətdə yaşayırıq, burada hər şey qanunlarla tənzimlənir. Yaradıcılıq azadlığı var. Kimlərsə bayağı oxusalar da, mahnıları qadağan edilmir. Əslində, bunu media, televiziya və radiolar həll etməlidir. Məsələn, bayağı oxuyanları dəvət etməməlidirlər. Əlbəttə, anlayıram, xeyli reytinq gətirir, amma mümkün olan tək mübarizə yolu budur.”- söyləyir.
Şən adamdır, kübar davranışı var. Özünü ağayanə aparmağı bacarır. Nadir hallarda danışır, amma bəzən necə deyərlər, ürəyini boşaltmayınca susmur. İntellektualdır. Biliyə, öyrənməyə güclü həvəsi var. Fərqinə varmadan çoxlu mütaliə edir. Materialistdir, gözəl yaşamaq onun arzusudur. Mülayim görkəminə aldanmayın, bunun arxasında böyük iradə və hətta ötkəmlik gizlənir...
Deyir ki:- “Mən ümumiləşdirmənin əleyhinəyəm. Bir qisim insanın kimdənsə xoşu gəlmirsə, bu, o demək deyil ki, hamı ona qarşıdır. Elmi araşdırmalara görə, okeanda ən səs-küylü canlı krevetkadır. Kiməsə haqsız olaraq irad bildirənlər mənimçün okeanda səs salan krevetkalardır. İnsanların çoxu məlumatsızdır, adamları tanımadan, bilmədən, nə gəldi, necə gəldi danışırlar. Adicə bir xəbər çıxır, başlığı oxuyurlar, məqalənin içindəkilərinə baxmadan söyürlər, lağ edirlər. Məsələn, xəbər çıxıb ki, “Faiq Ağayevə sərt qadağa: Toyu tam oxumayacaq”. Girib, məqaləni oxumayacaqlar ki, bu qadağanın səbəbi nədir, niyə belə edir Faiq Ağayev? Əslində, indi məclislərdə ancaq yarım saat oxuyuram. Çünki irimiqyaslı layihəyə hazırlaşıram, səsimi qorumalıyam...”
Bəli, bu dəfə sizə xalq artisti Faiq Ağayev haqqında danışıram. O, şöhrətpərəst kimi görünsə də, qarşısına nə kimi vəzifələr və məqsədlər qoyursa, öz borcunu var qüvvəsi ilə yerinə yetirir. Daxili qüvvəsi böyükdür və heç kəs ona qarşı durmaq iqtidarında deyil. Hər hansı qərar qəbul etdikdə, heç kim onu dayandıra bilməz. Lakin bir qərar qəbul etməzdən əvvəl o, xeyli ölçüb-biçəcək- belə təsir oyana bilər ki, guya tərəddüd edir və nə istədiyini bilmir. O isə, nə etməli olduğunu əla bilir, sadəcə çətinliklərdən qaçmaq üçün uzun müddət fikirləşməli olur...
“Mən rus bölməsini bitirmişəm, məktəb, universitet zamanı Azərbaycan dilində olan ədəbiyyata maraq göstərməmişəm. Ancaq 25 yaşdan sonra oxumuşam onları. Ordubadidən tutmuş Ramiz Rövşənə, Anara, Cəlil Cavanşirə, Qan Turalıya, rus dilində yazan Nərminə Məmmədzadəyə qədər. Bu gün əsasən xoşuma gələn müəlliflərin yazılarını sosial şəbəkələrdən oxuyuram. Bir az pis səslənsə də, üzdə olanları oxuyuram. Amma şadam ki, yeni format yaranıb ədəbiyyatda. Qəbul etdiklərim və etmədiklərim var.”- söyləyir.
Xülasə, XXI əsrin bitməsinə hələ 75 il zaman qalır. XX əsrin öz böyük sənətkarları olduğu kimi, yəqin ki, XXI əsrin də öz mahir ifaçıları olacaq. İnanıram ki, bu sırada xalq artisti Faiq Ağayevin də adı hallanacaq. Kim onu bir insan kimi necə qəbul edirsə qoy etsin, özü bilər. Mən isə xalq artisti Faiq Ağayevin ifasını sevə-sevə izləyirəm...
Deyir ki:- “Mən “Xalq artisti” adını “xalqın artisti” kimi qəbul edirəm. “Əsl sənətkar əlçatmaz olar” fikrini qəbul etmirəm. Bir dəfə kimsə demişdi ki, həyətə çıxmıram ki, birdən məni görərlər. Mən əzəldən mağazaya da gedirəm, kiçikmiqyaslı salonlarda da çıxış edirəm. Mənim üçün hər yer səhnədir- Rusiyada çıxış etdiyim 45 min yerlik Olimpiya stadionu da, Bakıda 50 nəfərlik məclis də. Bu mənada əlçatan olmağa çalışıram. “Facebook” dostlarımın ad günü olanda təbrik edirəm. Sosial şəbəkələr sənətkarın insanlara yaxınlaşması üçün xidmət göstərir. Doğrudur, səhnədə olanda mənə çox adam yaxınlaşa bilmir, amma mən hər kəsin yanındayam...”
...Bəli, bu gün - dekabrın 29-u Faiq Ağayevin növbəti ad günüdür. Bu dəfə xalq artistinin 54 yaşı tamam olur. Həm yeni yaşı və həm də təzə ilin gəlişi münasibətilə onu təbrik edir, möhkəm can sağlığı, firəvan həyat arzulayırıq...
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(29.12.2025)
“Sözün Tovuz fəsli” Atatürk Mərkəzində tanıdıldı
Dekabrın 24-də Azərbaycanda ATATÜRK Mərkəzində “Sözün Tovuz fəsli” adlı şeir antologiyasının ilk tanıtım törəni keçirilib. Tərtibçisi şair-tərcüməçi Mikayıl Bozal, redaktoru şair Ehtiram İlham olan antologiya və onun ilk tanıtım törəni ədəbi mühitdə maraqla qarşılanıb.
“Sözün Tovuz fəsli” və onun qış fəslinin ilk, təqvim ilinin son günlərinə düşən tanıtım törəni, Tovuzun zəngin söz və saz gələnəklərinin, bölgənin ədəbi irsinin təbliği baxımından, eləcə də bu işin ümumazərbaycan və Türk dünyası səciyyəsi ilə əlamətdar hadisə kimi dəyərləndirilib.
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı xəbər verir ki, tanıtımda tanınmış aydınlar, media nümayəndələri, antologiyada şeirləri yer alan müəlliflər, el sənətkarları, yeni nəsil aşıqları, vətəndaş cəmiyyəti institutlarının təmsilçiləri və b. iştirak edib. Törənin aparıcısı - Azərbaycan Aşıqlar Birliyinin başqanı, Əməkdar elm xadimi, Prof.Dr. Məhərrəm Qasımlı giriş nitqində Tovuz ədəbi mühitinin tarixi köklərinə, bu mühitin Azərbaycan ədəbiyyatına bəxş etdiyi görkəmli sənətkarlara, eləcə də antologiyanın ideya-estetik yükümlülüyünə geniş vurğu edib, düşüncələrini bölüşüb. Professor “Sözün Tovuz fəsli”ni bütövlükdə milli ədəbiyyatımızın yaddaş kitabı kimi dəyərləndirib.
Ədəbi tənqidçi Bəsti Əlibəyli, professorlar Nazim İmamverdiyev, Mayıl Əsgərov, Nazim Vəliyev, Rəfail Bəşiroğlu, Tovuz Xeyriyyə Cəmiyyəti sədrinin l müavini Çingiz Abbasov, şair və publisistlər Əkbər Qoşalı, Rəfail İncəyurd, Murad Köhnəqala, İslam Sadıq, İslam Əlibəyli, Ağacəfər Həsənli, Mübariz Məsimoğlu, Ayaz Arabaçı, Süleyman Abdulla, rəssam Nəvai Metin və digər çıxış edənlər nəşrin elmi-ədəbi dəyərini yüksək qiymətləndirib. Antologiya Tovuz ədəbi mühitinin Azərbaycan ədəbiyyatına verdiyi sanballı töhfələrin sistemli şəkildə toplanması və gələcək nəsillərə ötürülməsi baxımından önəmli qaynaq kimi xarakterizə olunub.
Çıxışlarda “Sözün Tovuz fəsli” antologiyası Tovuz ədəbi mühitinin həm tarixi, həm də çağdaş mənzərəsini dolğun şəkildə əks etdirən dəyərli qaynaq kimi oxucuların və araşdırmaçıların diqqətini cəlb edəcəyinə inam ifadə olunub.
Tovuzun söz-saz gələnəyinin canlı nəfəsini və ruhi gücünü hiss etdirən yeni nəsil aşıqları Şəhriyar Qaraxanlı və Cəmaləddin Ürfan Əlioğlunun saz ifaları törənə ayrı bir rəng qataraq, xoş ovqat yaradıb.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(27.12.2025)


