Kübra Quliyeva, “Ədəbiyyat və incəsənət”

 

Paris, 19 oktyabr 2025 – Dünyanın ən məşhur muzeylərindən biri olan Luvr, bu dəfə yalnız sənət əsərləri ilə deyil, sürətli və cəsarətli bir oğurluqla gündəmə gəldi. Səhər saat 9:30-da, dörd nəfər “tikinti işçisi” kimi geyinərək Apollon Qalereyasına daxil oldu və yalnız 7 dəqiqə ərzində nadir və qiymətli zinət əşyalarını oğurladı. Daha sonra motosikletlə yoxa çıxdılar – sanki Parisin küçələri onlar üçün tamaşa meydanı idi.

 

Oğurlanan Əşyalar

Empress Eugénie’nin brilyantlı tiarası – 19-cu əsrin zərif sənətkarlığının parlaq nümunəsi.

Napoleon’un Marie Louise’e verdiyi zümrüd zənciri – tarixi həm qiymətli, həm də simvolik əhəmiyyət daşıyır.

Sapphire tiara və digər nadir zinət əşyaları – hər biri muzeyin qürur mənbəyidir.

Ən maraqlısı isə Regent Diamondun oğrular tərəfindən tərk edilməsi. Görünür, bu daş da “hazır deyiləm, səhnədə qalmaq istəmirəm” deyirmiş kimi davranıb.

 

Oğurluqmu, kolleksioner sifarişimi?

Hadisənin sürəti, seçilmiş əşyaların nadirliyi və peşəkarlığı göstərir ki, bu, sadəcə pul üçün baş verən bir oğurluq deyil. Oğruların məqsədi həm maddi qazanc, həm də nadir kolleksionerlərin marağınin təmin edilməsi ola bilər.

Beləliklə, bu heist həm kriminal bir əməliyyat, həm də mədəni “sifarişli macəra” kimi dəyərləndirilə bilər. Hadisə, həmçinin muzeyin təhlükəsizlik tədbirlərini yenidən gözdən keçirməyə məcbur etdi.

 

Satirik Baxış

Ziyarətçilər bu sürətli oğurluq zamanı şoka düşdü, bəziləri fotoaparatlarını belə yığışdırmağa vaxt tapmadı.

Paris kafelərində qəhvələr buraxıldı, insanlar “real heist”i izləyən tamaşaçılar kimi pəncərələrdən baxdı.

Təhlükəsizlik komandası hadisədən sonra özlərini kameraların qarşısında yox, “Mona Liza ilə təskinlik seansında” tapdı.

 

Mədəni İrs və Təhlükəsizlik

Fransa Daxili İşlər Nazirliyi və mədəniyyət mütəxəssisləri hadisənin ciddiliyini vurğulayır. Belə oğurluqlar yalnız maddi zərər deyil, həm də tarixə və mədəni irsə qarşı bir çağırışdır.

 

Araşdırmacı Notlar

Hadisənin sürəti və planlaşdırılmışlığı onu adi bir oğurluqdan fərqləndirir.

Seçilmiş əşyaların nadirliyi və yüksək qiyməti göstərir ki, bu hadisə həm kriminal, həm də mədəni maraq üçün təşkil olunmuş “çox qatlı heist”dir.

Portal oxucuları üçün maraqlı detal: bu cür oğurluqlar nadir hallarda belə peşəkarcasına həyata keçirilir – və əksər hallarda, oğruların məqsədi yalnız maddi qazanc deyil, həm də “tarixi əşyanı qorumaq” və ya “nadir kolleksiya üçün” sifarişli əməliyyat ola bilər.

 

Jurnalist baxışı

Paris gecələrinin ən parlaq oğurluqlarından biri olan bu hadisə, oxucuda kriminal  filmi təsiri yaradır. Amma unutmayaq – bu yalnız bir oğurluq deyil, həm də bir az teatr, bir az satirik tamaşa və Parisin sənət sevənləri üçün unudulmaz bir macəradır.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(23.10.2025)

 

 

 

 

 

 

Murad Vəlixanov, "Ədəbiyyat və İncəsənət"

 

IX DokuBaku Beynəlxalq Sənədli Filmlər Festivalı başa çatdı. 13–19 oktyabr tarixlərində baş tutan və “İlahilik (Divine)” mövzusuna həsr olunmuş builki festivalda Azərbaycan Kinematoqrafçılar İttifaqı əsas tərəfdaş idi.

 

Festival bir həftə ərzində kinosevərlərə yalnız dünyanın müxtəlif bölgələrində çəkilmiş maraqlı filmləri izləmək fürsəti deyil, həm də insanın iç dünyasına, onun işığına və kainatla əlaqəsinə baxış imkanı təqdim etdi.

Sadə və səmimiyyət dolu atmosferdə keçən bağlanış mərasimində qaliblər elan edildi, mükafatlar təqdim olundu, münsiflər və rejissorlar festivalla bağlı düşüncələrini paylaşıb sənədli filmin insan ruhuna təsirini bir daha vurğuladılar.

Qaliblərin siyahısını təqdim edirik.

 

DOKUTAM müsabiqəsində:

Əsas Mükafat – iMystic

“Evin qapısını kim döyəcək?” rej: Maja Novakoviç; Serbiya

Münsiflərin Xüsusi Qeydi:

 “Evim”- rej.Seyran Mahmudoğlu; Azərbaycan;

“Atanın laylası” – rej. Lesia Diak; Ukrayna;

“İkiqat çətinlik” – rej. Emilia Sniegoska; Polşa

 

“DOKUSHORTS” müsabiqəsində:

Əsas Mükafat – iMystic

“Üzüm mövsümü” –rej. Ebrahim Hesari; İran

Münsiflərin Xüsusi Qeydi:

 “Ölməyə hazır” –rej. Basilio Maritano Sailer; Almaniya;

“Mətin” –rej. Sam Soleymani; İran;

 

DOKUMUSE müsabiqəsində:

Əsas Mükafat – iMystic

“Rəqsdən sonra” – rej. Sebastiao Varela; Portuqaliya;

Münsiflərin Xüsusi Qeydi:

 “Maestro: İldırımlı yollarla”– rej. Hüseynağa Aslanov; Azərbaycan;

“Nəğmələr” –rej. Pablo Guarise; Belçika;

 

DOKUECHO müsabiqəsində:

Əsas Mükafat – iMystic

“Sürü gəzintisi” – rej.Ankit Pogula; Hindistan;

Münsiflərin Xüsusi Qeydi:

“Praşa-Kriti” – rej. Araz Quliyev; Azərbaycan

“Fırtınadan sonrakı süküt” –rej. Alina Rizvan; Pakistan

“Aşıl boz qara qəhvəyi” –rej. Yuyan Vang; Çin, Fransa, Koreya Respublikası;

 

DOKUKIDS müsabiqəsində:

Əsas Mükafat – iMystic

“Altıbucaqlı pətək və labirintdəki siçan” –rej. Bartek Dziadosz, Tilda Swinton; Böyük Britaniya;

Münsiflərin Xüsusi Qeydi:

“Rəqs edən qız” – rej. Pərvanə Quliyeva; Azərbaycan;

“Bali”-rej. Amoli Birevar; Hindistan;

“Bağçaya, La La La” –rej. Kajetan Lukasz Pochylski: Polşa

 

DOKUBOX müsabiqəsində:

Əsas Mükafat – iMystic

“Aşağı kölgələr”- rej. Ramin Xaliqi; İran;

Münsiflərin Xüsusi Qeydi:

“Heç yerə miqrasiya”-rej. Nikolay Flotskiy; Norveç

 

Bu il DokuBaku-ya dünyanın müxtəlif ölkələrindən 200-dən çox film təqdim edilib. Onlardan 57 film, o cümlədən 5 yerli sənədli film, festival proqramına daxil edilib. Mənim üçün film festivalı sadəcə film nümayişlərinin ardıcıllığı deyil — bu, canlı bir orqanizmdir; ideyaların, emosiyaların və baxış bucaqlarının toqquşduğu və bir-birinə çevrildiyi bir məkandır. Bu, hekayələrin gücünə inanan insanların yaratdığı müvəqqəti və müqəddəs bir kainatdır — elə bir kainat ki, bizim dünyanı görmə tərzimizi dəyişə bilər.

 

Film Festival:

Güzgü və portal — o, yaşadığımız cəmiyyəti bütün gözəlliyi və ziddiyyətləri ilə əks etdirir, eyni zamanda yarada biləcəyimiz yeni dünyanın qapılarını açır.

Xəyalpərəstlərin və şahidlərin görüş yeri — rejissorlar, tamaşaçılar, tənqidçilər və yerli sakinlər bir araya gələrək sərhədləri və dilləri aşan ortaq bir hekayənin iştirakçılarına çevrilirlər.

Bağlantı ayini — birlikdə izləmə, müzakirə etmə və hiss etmə vasitəsilə, yad insanlar qısa müddətə də olsa bir icmaya çevrilirlər.

Müxtəlifliyin bayramı — hər film öz dilində danışır və hər nümayiş mədəniyyətlər, qəlblər və ruhlar arasında bir dialoqa çevrilir.

Dəyişimin qığılcımı — film festivalı ilham vermək, düşündürmək, sağaltmaq və içimizdə dərin bir şeyi oyatmaq gücünə malikdir.

Əslində film festivalı təkcə filmlərlə bağlı deyil — o, bu filmlərin yaratdığı enerji, oyatdığı hisslər və alışdırdığı qarşılaşmalar haqqındadır. O, görünməz tellərlə bizi birləşdirir — sənətkarla tamaşaçını, hekayə ilə reallığı, insanla insanı.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(23.10.2025)

 

İlhamə Məhəmmədqızı, “Ədəbiyyat və incəsənət” portalının Sumqayıt təmsilçisi

 

Məcburi köçkün həyatı hər kəs üçün çətin və sınaqlarla doludur. Lakin bu sınaqlar bəzən insanlarda güclü iradə, peşəyə sevgi və əmək əzmi formalaşdırır. Qubadlı rayonunun Mərdanlı kəndindən məcburi köçkün düşmüş Muxtar Nəriman oğlu Nəzərov da belə insanlardandır.

 

2000-ci ildən ayaqqabı ustası - əvvəllər çəkməçi deyilərdi - kimi fəaliyyət göstərən Muxtar usta artıq 25 ilə yaxındır ki, bu sənətlə məşğuldur. O, hazırda Sumqayıt şəhərinin 1-ci mikrorayonunda yerləşən ayaqqabı təmiri köşkündə çalışır. Kiçik bir köşk olsa da, Muxtar ustanın əlləri ilə orada böyük işlər görülür, köhnə ayaqqabılar yenilənir, dəlik-dəlmək ayaqqabılar yenidən geyilə biləcək vəziyyətə gətirilir. Hər cür təmir işinə ustalıqla yanaşan Muxtar usta, işinə göstərdiyi dəqiqlik və səliqə ilə müştərilərinin rəğbətini qazanıb.

Sənətinə böyük sevgi bəsləyən Muxtar Nəzərov üçün bu iş sadəcə bir qazanc vasitəsi deyil, həm də onun həyat tərzidir. O, öz peşəsinə hörmətlə yanaşır və bu sahədə daim inkişaf etməyə çalışır. Ona müraciət edən insanlar ustanın həm peşəkarlığından, həm də insanlığından razılıq edirlər.

Muxtar usta kimi insanlar cəmiyyətimizdə zəhmətkeşliyin, dürüstlüyün və sənətə bağlılığın nümunəsidir. Onların əməyi, səbr və zəhməti sayəsində bir çox dəyərlər yaşamaqda davam edir.

Biz Muxtar Nəzərovdan “ayaqqabının uzunömürlü olması üçün bir neçə sadə qaydalar” öyrənib oxucularımıza ərməğan edirik, təki ustanın və bizim yazının onlara bir faydası dəysin:

Düzgün qulluq: Ayaqqabılarınızı mütəmadi olaraq təmizləyin və nəmləndirin. Xüsusilə dəridən hazırlanmış ayaqqabılar üçün dərini qoruyacaq sprey və ya yağlardan istifadə etmək faydalıdır.

Ayaqqabı üçün uyğun mühit: Ayaqqabıları uzun müddət nəm və ya çox isti yerdə saxlamayın. Bu, materialların zədələnməsinə səbəb ola bilər. Ayaqqabılarınızı hər zaman havalandırılmış, quru bir yerdə saxlayın.

Ayaqqabılarınızı dövrü olaraq dəyişdirin: Hər gün eyni ayaqqabını geyməyin. Ayaqqabıların nəfəs alması və formalarını itirməməsi üçün onları mütəmadi olaraq dəyişmək yaxşıdır.

Ayaqqabının altını yoxlayın: Ayaqqabının altındakı rezin və ya dəridən ibarət hissələrin vəziyyətini izləyin. Zədələnən hissələri tez bir zamanda təmir etmək, ayaqqabının daha uzun müddət davam etməsini təmin edər.

Baxım üçün düzgün vasitələrdən istifadə edin: Ayaqqabının növünə görə (dəri, qumaş, süet və s.) düzgün təmizləyici və qoruyucu vasitələrdən istifadə etmək vacibdir. Ayaqqabınızın formasını qorumaq üçünsə içliklərdən istifadə etmək faydalıdır. Bu, xüsusilə sərt dəridən olan ayaqqabılar üçün vacibdir.

Bunlara riayət etməklə ayaqqabınızın ömrünü xeyli uzada bilərsiniz!

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(23.10.2025)

 

 

 

İlqar İsmayılzadə, “Ədəbiyyat və incəsənət” portalının Cənub təmsilçisi

 

Masallı rayonunda yerləşən "Alvadıgöl İstirahət Mərkəzi"ndə Cəlilabad rayon Göytəpə şəhər şəhid Vasif Hüseynov adına 2 N-li ümumtəhsil tam orta məktəbinin direktoru, Cəlilabad ədəbi mühitinin görkəmli nümayəndəsi, filoloq, ədəbi təhlilçi və tənqidçi, şair Şəhla Rəvan xanımın yubileyi və ədəbi yaradıcılıq tədbiri keçirilmişdir.

 

Tədbirdə əsasən onun rəhbərlik etdiyi təhsil müəssisəsinin müəllim və işçi heyəti yaxından iştirak etmişlər. Tədbirdə çıxış edənlər Şəhla xanımın direktoru olduğu Göytəpə şəhər şəhid Vasif Hüseynov adına 2 N-li ümumtəhsil tam orta məktəbdə nümunəvi və təqdirəlayiq rəhbərliyindən, onun şəxsi həyatındakı dəyərləri və eləcə də ədəbiyyat sahəsinə təqdim etdiyi töhfələrdən söz açmış, yubliyara ən xoş arzuları və diləklərini bildirdilər. Tədbirin gedişatına uyğun olaraq ayrı-ayrı müəllimələr Şəhla xanımın bir-birindən gözəl şeirlərini qiraət etdilər.

Təntənəli şəkildə təşkil edilmiş tədbirdə Şəhla xanım çıxış edərək kollektivə öz səmimi minnətdarlığını bildirmiş, indiyədək bədii ədəbiyyat sahəsində işıq üzü görmüş şeir və ədəbi təhlil kitabları barədə bir-bir iştirakçılara təqdimat edərək qələmə aldığı bu əsərlərin nəşrində səmimi dəstəyinə görə bəndənizə xüsusi təşəkkür etdi.

Şəhla xanım Rəvanın yubileyi və ədəbiyyat sahəsində yaradıcılığı ilə bağlı təşkil edilmiş bu tədbirin sonunda xatirə fotoşəkilləri çəkildi...

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(23.10.2025)

 

Meyxoş Abdullah,

Cəlilabad ədəbi mühiti və şağdaş Azərbaycan ədəbiyyatının tanınmış nümayəndəsi, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü, Prezident təqaüdçüsü, yazıçı-publisist

 

Dərddən yazan şairə...

Gənc şairə, gələcək uğurlarına inandığım Arzu Əyyarqızının mənə hədiyyə etdiyi "Ən müqəddəs pay kəlağay" adlı şeirlər kitabını oxudum.

Çox bəyəndim. Arzu xanım gənc olmasına baxmayaraq, istedadlı, sözün qədr-qiymətini bilən şairədir. Ən çox xoşuma gələn Arzu xanımın bir şair kimi, bir ziyalı kimi içinin narahatlığıdır.

 

"Gözümün yaşıyla yuyur üzümü,

Bürüyür ruhumu, bükür dizimi.

Çəkir iliyimdən, çəkir dözümü,

Alın darıxmağın əlindən məni".

 

Bəli, şairlər dərd çəkən, qəm yoğuran olurlar. Ağacdan vaxtsız bir yarpaq düşəndə, bir körpə sızlayanda, vaxtsız bir atanın qaməti əyiləndə, bir ana övlad dağı görəndə şair ürəyi paramparça olmursa, o şair deyil.

Arzu xanımın şeirləri canlıdır, diridir, belə demək mümkünsə, hər bir şeirinin dupduru ruhu, qanı vardır. Şairə şerlərini şeir xatirinə, vaxt öldürmək, canındakı dərdi, azarı çıxarmaq üçün yazmır, o, şeiri canından, qanından misqal-misqal, qram-qıram qoparıb, süzüb çıxarır.

 

"Saflığım ruhuma ağır yük oldu,

Ruhumun ağrısı cismimə doldu.

Ağaran saçımı ah-nalə yoldu,

Ağ yalan gülüşlü üzdən yoruldum".

 

Arzu xanıma yaradıcılığında uğurlar arzulamaqla yanaşı, ona nikbin əhval-ruhiyyə də arzulayıram. Arzu edirəm ki, Arzu xanım bundan sonra Vətənin tərənnümü, təbiətin gözəlliklərini və qəlbinin sevgisini özündə əks etdirən çoxlu şeirlər yazsın.

Uğurlar arzulayıram, sənə Arzu xanım!

 

Dərd

Hər şey üzdən soyular,

Məni içdən soydu dərd.

Agac içdən oyular,

Məni saçdan oydu dərd.

 

Kədər damdı göl oldu,

Arzu muraz kül oldu,

Ömrüm qəmə yol oldu,

Məni səki qoydu dərd.

 

Gecəm gündüz gətirdi,

Ayım ili ötürdü.

Yedi yedi bitirdi,

Görən məndən doydu dərd?

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(23.10.2025)

 

 

 

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı bu gün sizləri Poeziya saatı rubrikasında Müxəmməd Haqverdinin şeirləri ilə tanış edəcək.

 

 

 

ETÜD

 

Mayın ortasında,

Təəccüblü olsa da,

Qızmar istinin izi ilə

Soyudu hava.

Bir azdan külək əsdi,

əsdi, əsdi...

Qara-boz hava

Bir az da

Qaraldı.

Axşam yağış yağdı,

O da çox yox ha,

Bir az,

Dəqiqə olmaz.

Göydən ay gülümsədi

Yağışdan sonra

Sakitləşdi gecə...

Elə bil ağappaq sükut

Uddu gecəni.

 

 

***

 

Bulud kimi dolanda

Yaşamağa yerin ola.

Yağasan, yağasan...

Boşalanacan.

Sonra da uçmağa

Göylərin ola,

Uçasan, uçasan...

Quş olanacan.

Nəfəs dərməyə

Otağın ola,

Şeir yazmağa

Hücrən.

Çiçək açmağa

Budağın ola,

Xöşbəxt olmağa

Gecən.

 

 

YAŞANTI

 

Bir az saçımın

Ağlığına,

Bir az alnımın

Qırışlarının sıxlığında,

Atamın yoxluğunu da

Alışdım.

Hərdən

Məndən kiçiklər

Qoca deyəndə

Acığım qaynardı,

Yavaş- yavaş

Daha acığım soyuq,

Alışdım,

Dözə-dözə

Ümidimə dirsəklənə-dirsəklənə

Ömür yaşayıram

Üzü sabaha.

 

 

SÜBH ÇAĞI

 

Gecənin ulduz naxışlı

Köynəyi,

Didilər, süzülər...

Anların axarında.

Çılpaqlaşan gecə,

Mürgülü səma

Sübhü eynək kimi

Gözünə taxar...

Bu gözəlliyə,

Bu ilahi ana

Mən baxaram,

Bir də göydən Allah baxar.

Qalmışam gözləyə-gözləyə –

Bəxtimin,

Həsrətimin

Səhəri açılsın deyə.

 

 

HƏQİQƏT VƏ YALAN

 

Həbsdən çıxan

İnsan kimi

Həqiqət sısqa,

Üzgün.

Yalan isə

Şişmiş

Qabaritini

İtirmiş birisi.

Tərəfdaşı çox,

Gileyi yox...

Təpkisi az...

Yaşayır kefli-kefli –

Həqiqətin təzyiqini,

Şəkərini

Artıra-artıra.

 

 

HƏR GÜN

 

Günümüzün

Neçə saatı

Saata baxmaqla

Keçir, görən?

Neçə saat sərf edirik

Darıxmağa,

Tələsməyə,

Dözməyə...

Dəqiqələri az qala

Gözümüzlə çəkirik

İrəli.

Tez “aparsın” deyə bizi...

Beləcə,

Hər gün saat-saat enirik axşama

Və

Saat- saat qalxırıq

Ömrümüzü.

 

 

LİRİK ETÜD

 

Günəş günün sahilində

Qərib çağı,

Qürub çağı...

Üfüqə boylanan

Nəhəng

Al – qırmızı kürənin

Qırmızı təbəssüm

ələyən şüaları

közərdib əridəcək,

itəcək üfüq,

sozalacaq işıq...

Tünd  – qara səma

Sakit-sakit

Göyün nur çiçəklərini –

Ulduzları bitirəcək.

 

 

***

 

Səmada buludların

Naxışı

Təzələnir hər gün,

Bir- birinə bənzəmir

Göylərin təbii ekranı.

İnsana sevgidir

İlahinin rənglədiyi

Göylərin hər anı.

Tanrı düşündürür bizi,

Özünün 

Üfüqdən-üfüqə  uzanan,

Azman tablosuynan.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(22.10.2025)

 

 

Varis, “Ədəbiyyat və incəsənət”

 

Orta statistik Sovet Azərbaycanı vətəndaşından “kitab nədir” deyə soruşulsaydı,  düşünmədən “kitab bilik mənbəyidir” cavabını verərdi, üstəlik, Lenin babasının “Oxumaq, oxumaq, yenə də oxumaq” şüarını sitat gətirərdi. Orta statistik müstəqil Azərbaycan vətəndaşı isə bu suala yaşından, zümrəsindən, cinsindən asılı olaraq ən müxtəlif cavablar verəcək, kimisi üçün kitab dərs ləvazimatı, kimisi üçün motivasiya, şəxsi inkişaf və karyera vasitəsi, kimisi üçün başqatma aləti, kimisi üçün lazımsız kağız topası, kimis üçünsə artıq arxaikləşmiş, keçmişdə qalmış bir nəsnədir.

 

Əlbət ki, mən kitabın əsl dəyərini bildirmək üçün bu yazını yazmadım, kitabın əsl dəyərini verənlər veribdir, anlayanlar da anlayırlar, bilənlər də gözəl bilirlər ki, kitabla dostluq edənin qazanacağı itirəcəyindən qat-qat çoxdur.

Bu müqəddəməylə yazıma sadəcə ona görə başladım ki, kitablardan danışacağam, daha doğrusu, keçmiş Fransa prezidenti, dünənki tarixdən Parisdəki "Sante" həbsxanasında beşillik cəza çəkməyə başlamış Nikolya Sarkozinin həbsxanaya özüylə apardığı kitablardan. Təsəvvür edin, Sarkoziyə özü ilə cəmi 3 kitab götürməyə icazə verilibdir. Əcaba, bu hansı kitablardır? Həqiqətən, məni çox ilgiləndirdi mövzu.

Ümumən, iraq olsun, insana 5 illik həbs müddətində özü ilə götürməyə cəmisi 3 kitab icazəsi verilsə, hansı ki bu uzun müddətdə bu kitabları dönə-dönə oxumaq, azı vəqərləmək imkanın olacaqdır, o hansı seçimi edər? Hansı kitabları seçər ki, onları oxuduqca oxumaq mümkün olsun?

Qayıdaq Sarkoziyə, seçdiyi kitablardan əvvəl, məlumatsız xucuya keçmiş Fransa prezidentinin həbsi səbəbini açıqlayım. O, 2007-2012-ci illərdə Fransa dövlətinə rəhbərlik edərkən, cinayətkar razılaşmada iştirakda günahkar elan edilib - seçki kampaniyasını maliyyələşdirmək üçün mərhum Liviya diktatoru Müəmmər Qəddafinin köməyini alıbdır. Və Sarkozi  İkinci Dünya Müharibəsindən sonra nasistlərlə əməkdaşlıq etdiyi üçün məhkum edilmiş marşal Filipp Petendən sonra həbsə düşən ikinci Fransa prezidentidir.

"Xəbsxanaya günahsız insanı salırlar", -deyə "Sante" həbsxanasına gedərkən şikayətlənən 70 yaşlı Sarkozi Fransa qanunlarına görə, yalnız həbs müddətini çəkməyə başladıqdan sonra apellyasiya məhkəməsinə azadlıq üçün müraciət edə bilər və məhkəmə onun müraciətinə baxmaq üçün iki aya qədər vaxt ala bilər.

Euronews-dan izlədiyim süjetdə keçmiş prezidentin 5 il yaşayacağı 11 kvadrat metr ölçüsündə olan hücrəsini gördüm, burada yemək hazırlamaq üçün plitə, kiçik masa və duşlu tualet var. Ona ayda 14 avro müqabilində televizordan habelə idman zalından istifadə hüququ da verilibdir.

İndi isə vəd verdiyim kitablar barədə. Sarkozi "Le Figaro"ya bildirib ki, özü ilə Aleksandr Dümanın 2 cildlik "Qraf Monte-Kristo" kitabını və İsanın biografiyasını götürübdür.

Yəqin ki, məşhur "Qraf Monte-Kristo”nu oxuyanlar az deyildir, 1846-cı ildə yazılmış bu roman simvolikdir: onun qəhrəmanı Edmon Dantəs ədalətsiz şəkildə 14 il həbsdə qalıbdır və birinci cildin sonunda həbsxanadan qaçaraq intiqam planı qurubdur. Sarkozinin Dantəs kimi həbsdən qaçıb-qaçmayacağını demək çətindir, amma məhz bu kitabın seçimi, düşünürəm ki, heç də təsadüfi deyil, çünki keçmiş prezident Dantəs kimi durmadan günahsız olduğunu iddia etməkdədir.

İkinci kitab –“İsa”Jan-Kristian Petifis tərəfindən 2011-ci ildə nəşr olunubdur və İsa Peyğəmbərin həyatına mükəmməl şəkildə sənədləşdirilmiş bir yanaşma təqdim edir. Petifis tarixi mənbələrə və araşdırmalara əsaslanaraq, dini hekayələrdən fərqli bir portret çəkməyə müəssər olubdur. Olsun ki, dini kitabın seçimi isə ağır təcrid rejimində mənəviyyatın qorunub saxlanılmasına xidmət edəcəkdir.

Sarkozi onu da bildirib ki, həbsxanada özü də bir kitab yazmaq niyyətindədir.

Bax belə bir aqibət. Trium, zirvə, sonra fiasko, həyatın dibi. Və dada yetən iki təsəlli kitabı.

Kitabları ən azı ona görə mütaliə etmək, sevmək lazımdır ki, dar ayaqda hansıları  seçəcəyimizi müəyyənləşdirə bilək.

 

Foto: David Mounriquard, AP

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(22.10.2025)