Super User

Super User

Cümə axşamı, 20 Noyabr 2025 08:28

Zəngəzurun yetişdirdiyi böyük filoloq alim

 

İnci Məmmədzadə, “Ədəbiyyat və incəsənət”

 

Filologiya tariximizə adını yazdıran alimlərimizdən biri də Qulu Xəlilovdur. Kəşməkeşli həyat yaşayan, ömrünün bir hissəsini ağır xəstəliklərlə mübarizəyə həsr edən, bu mübarizədən bəhs edən “Yaşamaq istəyirəm” adlı kitabı bestsellerə çevrilən bu böyük ziyalımızın doğum günü – anadan olmasının 95-ci ildönümüdür.

 

Qulu Xəlilov 1930-cu ilin 20 noyabrında indiki Sisyan rayonunun Qızılcıq kəndində anadan olub. 1948-ci ildə ailəsi məcburi şəkildə Ağcabədi rayonun Poladlı kəndinə köçürülüb. 1949-cu ildə daxil olduğu Azərbaycan Dövlət Universitetinin jurnalistika fakültəsini 1954-cü ildə fərqlənmə ilə bitirib. Tələbə ikən Tələbə Elmi Cəmiyyətinin sədri, komsomol bürosunun üzvü, divar qəzetinin redaktoru olub. 1954-1955-ci illərdə ”Ədəbiyyat və incəsənət” qəzeti redaksiyasında tənqid şöbəsinin müdiri olub.

1956-1959-cu illərdə Azərbaycan Pedaqoji Universitetində aspiranturada təhsil alıb. 1959-cu ildə vaxtından 6 ay əvvəl “Vaqif” pyesi və tarixi dram janrı” mövzusunda namizədlik, 1968-ci ildə isə “Azərbaycan romanının inkişafı tarixi” mövzusunda doktorluq dissertasiyasını müdafiə edərək filologiya elmləri doktoru elmi adını alıb.

1967-1970-ci illərdə AMEA-nın Nizami adına Ədəbiyyat İnstitutunda baş elmi işçi, Azərbaycan Dövlət Universitetinin jurnalistika fakültəsində Azərbaycan mətbuatı tarixi kafedrasında müəllim,sonra professor (1967), filologiya fakültəsində dekan (1977-1978) işləyib, ömrünün sonunadək ADU-nun jurnalistika fakültəsinin “Mətbuat tarixi və ideoloji iş metodu” kafedrasının professoru olub.

”Atam və mən”, ”Ömrün baharı”, ”Qocaların söhbəti”, ”Qulun yaman kişnədi”, ”Müəllimə”, "Hörümçək", "Tənha palıd", "Bir də gəlmə" kimi əsərləri yazıb. Xalq yazıçısı Süleyman Rəhimov onu tənqidimizin “Koroğlu toppuzu”, xalq şairi Bəxtiyar Vahabzadə “Babək qılıncı” adlandırıb. Ümumilikdə 15 elmi-tənqidi-publisistik, 10 bədii kitabın və 1000-dən çox elmi-publistik məqalələrin müəllifidir

 

Qulu Xəlilovun ədəbi-tənqidi fəaliyyəti Azərbaycan sovet romanının ideya-məzmun strukturu, tematik inkişaf dinamikası, süjet və xarakter sisteminin formalaşması, eləcə də dil və üslub xüsusiyyətlərinin analizi kontekstində mühüm əhəmiyyət kəsb edib. O, tənqidlərində ədəbi obrazların ictimai reallıqlarla əlaqəsini və onların bədii-estetik dəyərini sistemli şəkildə təhlil edib.

 

"Evinə gedən tələbələrin hamısını yedizdirib yola salıb"

 

Xəstəlik onu nə qədər üstələsə də, məğlub olmayıb. 30-40 yaşlarından başlayaraq ömrünün sonuna qədər xəstəlikdən əziyyət çəkib. Yaradıcılığına, yaşayıb-yaratmağına isə davam edib. 1959-cu ildə namizədlik dissertasiyasını vaxtından 6 ay əvvəl müdafiə edir və elmlər namizədi adını alıb. Nizami adına Ədəbiyyat Muzeyində işləməyə başlayıb. Burada çalışdığı müddətdə isə doktorluq dissertasiyasını müdafiə edib. Həmçinin filologiya fakültəsində dərs deməyə başlayıb.

Tələbələrini sevməklə yanaşı, onlara həmişə qayğı göstərib, lazım olanda tərəflərini də saxlayıb. Qızı Rəna Xəlillinin mətbuata verdiyi açıqlamaya görə, atası onlara gedən heç bir tələbəni ac yola salmayıb: "Kim ki, atamın tələbəsi olub hansısa iş üçün bizə gəlirdisə, bizim evdə çörək yeməmiş getməyib. Atamın tələbəlik illəri çox ağır vaxtlara təsadüf edib. Buna görə tələbələrindən birini də evdən yemək yeməmiş yola salmayıb. Həyat yoldaşına da deyib ki, otaqdan çıxaq, uşaq sərbəst, doyunca yeyə bilsin".

Q.Xəlillinin evdəki otağı kitabxananı xatırladıb. Hətta bəzən qəhrəmanımız saatlarla otaqdan çıxmaz, dissertantları ilə bərabər işləyib.

 

"Sizi kəsmək su içimi kimidir"

 

Qulu Xəlilovun tələbəsi Faiq Qismətoğlu yazır:

"Auditoriyaya girərdi və sonra da özünəməxsus bir görkəm alıb qaşları çatılardı. Sonra da deyərdi ki, əgər mən sizi "kəsmək" istəsəm, bu, su içimi kimi bir şeydir. Deyərəm ki, gedin "Şamo"nu başdan-ayağa oxuyun. Amma sizə deyirəm ki, Hüseyn Cavidi oxumasanız, Əhməd Cavadı tanımasanız, Mikayıl Müşfiqi öyrənməsəniz, Süleyman Rəhimovu bilməsəniz gələcəkdə axsayacaqsınız. Yazı-pozu adamı əlinə qələm götürüb nə isə yazmaq istəyən bütün gənc ədibləri, o cümlədən adını sadaladığım yazarları tanımalıdır. Bunları oxumayan, bunları öyrənməyən tələbəyə barmağımı kəssələr, də qiymət yazan deyiləm".

 

Dərs oxumaq barədə tələbələrinə güzəştə getməsə də, həmişə onların yanında olub. Tələbəsi Faiq Qismətoğlunun dediyinə görə, onun "Ədəbiyyat və incəsənət" qəzetində "Dekan dekan olsa..." sərlövhəli yazısı o vaxt böyük əks-sədaya səbəb olub: "Qulu müəllim həmin yazıda tələbə-müəllim münasibətindən danışıb. O, tələbəni müdafiə edib, yaxşı oxuyanın haqqını özünə qaytarmaq istəyib və tələbəni incidən müəllimlərə üsyan edib. O vaxt hər kişinin işi deyildi ki, müəllimi qoyub tələbəni müdafiə etsin. Amma Qulu müəllim əzazil, tələbəni incidən müəllimləri mühakimə edib, onları haqqın yoluna qaytarmaq istəyib. Qulu müəllim harada olubsa, harada işləyibsə, orada həmişə halallıq, haqq-ədalət olub və işə vicdani münasibət bəsləyib".

 

"Nə xahişin olsa, edərəm, ancaq bu xahişi etmə"

 

Qulu Xəlilli4 0-dan çox müxtəlif səpkidə kitab, mindən çox məqalə müəllifi olub. 1953-cü ildən mətbuatda həm də tənqidçi kimi fəaliyyətə başlayıb. Özünü ədəbiyyatımızın qara fəhləsi adlandırıb. Onun üçün əsas məqsəd Azərbaycan ədəbiyyatının toxunulmazlığı, inkişafı olub.

Qızı Rəna Xəlillinin sözlərinə görə, Azərbaycan Dövlət Dram Teatrında elə bir tamaşa olmayıb ki, atası onun ilkin baxışında iştirak etməsin: "Orada tamaşaları qoyulan yazıçıların hamısı, aktyorlar belə məhz atamın o tamaşa haqqında dediklərini gözləyiblər. Bilirdilər ki, atamın heç bir sözündə qərəz yoxdur".

Qulu Xəlillinin bacısının yoldaşı Şirin Quliyevin dediyinə görə, bəzi şair və yazıçılar barədə Qulu müəllimdən müsbət rəy yazmasını xahiş edəndə onun cavabı belə olub: "Nə xahişin olsa, de, edərəm, ancaq bu xahişi etmə".

 

Qulu müəllim söhbətlərində zəif əsər haqqında güzəştə getməyi millətə xəyanət hesab etdiyini deyib

 

Qulu Xəlilli həm də yazıçı olub. Ağır exnakok xəstəliyi ilə çarpışa-çarpışa "Yaşamaq istəyirəm", "Ömrün baharı", "Atam və mən", "Qulun yaman kişnədi", "Mələk xala" kimi roman, povest və hekayələrində bir-birindən maraqlı, unudulmaz bədii obrazlar yaradıb.

 

"Həyat eşqi olmasa, insan özünü, qamətini çətin düzəldər"

 

Ömrünün sonlarına yaxın televiziya müsahibələrinin birində deyib: "Allah mənə bir yaratmaq, yaşatmaq arzusu verə... Həyat eşqi olmasa, insan özünü, qamətini çətin düzəldər. Heç yaralı ağac da özünü düzəldə bilməz".

Oğlu Azər Xəlilovun dediklərindən aydın olur ki, Qulu Xəlilli öz vəsiyyəti ilə Şağanda bir qayanın yanında dəfn olunur: "Mənə deyirdi ki, kaş qəbrim ya sıldırım qayaların arasında yerləşərdi, ya da buzluğun içində olardı".

1995-ci ildə, 65 yaşında xəstəliklə çarpışa-çarpışa rəhmətə gedən Q.Xəlillini İkinci Fəxri Xiyabanda dəfn etmək qərara alınsa da, vəsiyyətini və ailəsinin istəyini nəzərə alıb onu öz atasının yanında - Xəzər rayonunun Şağan qəsəbəsindəki qəbiristanlıqda dəfn ediblər. Məzarı qayaların arasında düşüb.

 

Elmi və publisistik əsərləri

- Böyük sənət uğrunda

- "Vaqif" pyesi və tarixi dram janrı

- Sənət və sənətkar

- V. İ. Lenin və ədəbiyyat məsələləri

- Azərbaycan Sovet Ədəbiyyatında Lenin Milli Siyasətinin qələbəsi

 

Bədii əsərləri

1. Yaşamaq istəyirəm. Sənədli povest.

2. Mələk xala. Hekayələr

3. Atam və mən. Povestlər və hekayələr

4. Həyatdan gələn səslər. Hekayələr, oçerk və portretlər

5. Ömrün baharı. Povest və hekayələr

 

Allah rəhmət eləsin!

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(20.11.2025)

 

İnci Məmmədzadə, “Ədəbiyyat və incəsənət”

 

Hipotezalar, illüziyalar, süni zəkalar dövründə bir hipoteza da məndən. Bir vaxtlar Şuşada xanəndələr qəşəng muğam oxuyanda qavallarına bülbül qonarmış. Çox yəqin ki, Qarabağın digər bölməsindən olan Qədir Rüstəmov “Sona bülbüllər”i oxuyanda, onun da mikrofonuna bülbüllər gəlib qonubdur, əksi mümkünsüzdür.

 

Qədir Rüstəmov 20 noyabr 1935-ci ildə Ağdam rayonunda anadan olub, burada xanəndə kimi yetişib. Ağdam rayonu Güllücə kənd orta məktəbində təhsil alıb.

Əvvəlcə, Azərbaycan Dövlət Musiqi Məktəbində ustad-xanəndə Hacıbaba Hüseynovdan muğam dərsləri alıb, sonradan Ağdamda təhsilini davam etdirib. Məlahətli səsi və özünəməxsus ifa tərzi ilə xalqın rəğbətini qazanan Qədir Rüstəmov xanəndə kimi məşhurlaşıb. Qədir Rüstəmovun ifasında bir sıra muğam dəstgahları – "Rast", "Çahargah" lentə alınaraq radionun fondunda saxlanılır. Onun ifasında "Sona bülbüllər" mahnısı xüsusilə sevilib.

Yüksək testituralı səsə malik Qədir Rüstəmov bütün registrlərdə səs keyfiyyətini nümayiş etdirməyi bacarıb. 14 dekabr 2011-ci ildə Türkiyənin İstanbul şəhərində vəfat edib və Bakı şəhərində dəfn olunub.

 

Filmoqrafiya

- Üzeyir ömrü

- Qədirin sorağında

- Qədir Rüstəmov

- Memar

- Bu səs Qədirin səsidir

- Muğamat var olan yerdə...

 

Mükafatları

1. "Azərbaycan SSR əməkdar artisti" fəxri adı

2. "Azərbaycan Respublikasının xalq artisti" fəxri adı

3. "Şöhrət" ordeni

4. Azərbaycan Respublikası Prezidentinin fərdi təqaüdü

5. Azərbaycan Respublikası Prezidentinin fərdi təqaüdü

 

Allah rəhmət eləsin!

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(20.11.2025)

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalının Güney Azərbaycan Poeziyası Antologiyası layihəsində Təbriz təmsilçimiz Əli Çağlanın növbəti təqdim etdiyi şair Ərdəbildə yaşayan Həkimə Babakişizadədir.

 

Həkimə Babakişizadə

Ərdəbil

 

GİZLİ YARALAR

 

Gəl ovundur, ya da aldat belə şıltaq yaramı,

Ya qanat, ya yarana bağla bu yarpaq yaramı.

 

Üzə çıxmaz yaramın gözlərini duzlamışam,

Gəl otur bir danışıb, ağlayaq ortaq yaramı.

 

Min otaqdır ürəyimdə belə gizli yaralar,

Halal olsun görən olsa başı çılpaq yaramı.

 

Gəzir özgür iliyimdən dərimə vəhşi yaram,

Belə gəl ovlayasan bəlkə bu qıvraq yaramı.

 

Qadasın mən yar alar, kim bu qədər yar yaralar!

Sel olub oyma bu qançır qara torpaq yaramı.

 

Darıxır qan yaramın qürbətini ağlamağa,

Yada sal gəl qapısın döy barı taq-taq yaramı.

 

Ya dəyişdir, ya bitişdir, ya yaramdan çək əlin,

Ya unut bağrıma od salma bu pıtraq yaramı.

 

Neçə illərdi yaramdan sənə pay duzlamışam,

Gəl apar saxsısı bişmiş oda bardaq yaramı.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(20.11.2025)

 

 

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalının Hekayə saatı rubrikasında bu gün sizlərə Səadət Musayevanın “Son çağırış” hekayəsi təqdim ediləcək.

                                                       

 

NƏSR

 

Səadət MUSAYEVA

 

SON ÇAĞIRIŞ

 

Hekayə Təcili Tibbi Yardım Stansiyasında işləyən bir gənc həkim qadının yaşadığı real hadisə əsasında yazılıb.

 

         Səhər növbəsi yeni başlamışdı. Çox vaxt olduğu kimi, stansiyada yetərli sayda tibb bacısı olmadığı üçün bu gün mən yenə də tək işləyəcəkdim. Operatordan yeni daxil olan çağırış vərəqəsini götürüb gün boyu işləyəcəyim təcili yardım maşını ilə ünvana yollandıq. Ünvan şəhərin köhnə yaşayış məhəllələrindən birində yerləşirdi. Mən çağırış vərəqəsində qeyd olunan birmərtəbəli yaşayış sahəsinin qapısına yaxınlaşıb bir neçə dəfə qapını döydüm. Cavab verən olmadığı üçün qapını itələyib açdım və tünd kərpic rəngli yeni boyanmış kimi parıldayan enli. uzun və çox səliqəli eyvana daxil oldum. Eyvanın qarşısında səliqəli sement örtüklü dördkünc və çox böyük olmayan həyət vardı. Eyvanda və həyətdə hər hansı bir əşyanın olmaması, üstəlik, bəzi dəhşət filmlərinin ilk səhnəsini xatırladan səssizlik məni bir xeyli ürpəndirdi. Mən eyvanın sol tərəfindəki nəfəsliyi xatırladan ilk kiçik qapıya nəzər salıb bir qədər irəlilədim. Ağ rəngli qapıya çatıb dayandım. Mövcud ab-havanın məndə yaratdığı gərginliklə titrəyən əlimin arxasıyla qapını döydüm. İçəridən mənə "gəlin" deyən bir kişi səsi eşitdim. Bir qədər ehtiyatla qapını araladım və bu zaman divarları ağ, döşəməsi eyvanla eyni rəngdə rənglənmiş olan böyük boş otağı görüncə təlaşım bir az daha artdı. Mən "gəlin, gəlin" təkrar edən kişi səsinə tərəf boylanaraq otağa daxil oldum. Otağın baş tərəfində ağ rəngli səliqəli yataq dəsti salınmış çarpayıda uzanan oğlan başını bir qədər mənə doğru dikəltmişdi. Onun qarşısındakı üzəri ağ örtüklə örtülmüş stolun üstündə sanki yenicə itilənmiş kimi parıldayan böyük bir bıçaq vardı. Oğlan stolun yanındakı üzü ona tərəf çevrilmiş yeganə stulu işarət edib "əyləşin" dedi. Mən titrədiyimi bəlli etməməyə çalışaraq əlimdəki ilk yardım çantasını stulun üzərinə qoydum və çağırış vərəqəsində qeyd edilən ismi "Nəsibə Hüseynova, 31 yaş" oxuyub "xəstə haradadır?" – deyə soruşdum. Oğlan gözünün ucu ilə məni süzüb susdu.

– Siz çağırmısız?

Oğlan başını tərpədib dodağının altında mızıldandı.

– Mən çağırmışam.

–  Zəhmət olmasa, adınızı, soy adınızı, atanızın adını və doğum tarixini deyin, çağırış vərəqənizdə qeyd etməliyəm.

Oğlan heç də sualıma çavab verməyə həvəsli görünmürdü. Qarşımdakı pasiyentin şikayətlərini soruşdum.

– Burda ürək narahatlığı yazılıb, buyurun, sizi dinləyirəm, şikayətiniz nədir?

– Ürək döyünməm var.

Mən dərhal pasiyentimin nəbzini yoxladım və nəticə oğlanın şikayətini təsdiq edirdi.  

– 120, bəli taxikardiyanız var. Daha hansı şıkayətləriniz var, ürək döyüntülərindən başqa sizi nə narahat edir?

Mən sualımı bitirib pasiyentin üzünə baxdım. Zənnimcə bu onu bərk narahat etdi, o, tez gözlərini aşağı dikib baxışlarını məndən gizlətməyə cəhd etdi.

– Ürəyinizdə ağrı, yaxud hər hansı başqa bir narahatlıq hiss edirsinizmi?

– Həkim, özünüz tapın... sakitləşdiriciyə ehtiyacım var, mənə iynə vurun.

Mən cəld ilk yardım çantasını açdım, tanometri çıxarıb pasiyentin təzyiqini ölçmək istədim. Tanometrin manjetini onun qoluna bağlamaq istədikdə o, mənim əlimi tutub geri itələdi.

– Həkim, niyə boş şeylərlə vaxt itirirsiniz, mənə ehtiyacım olan iynəni vurun, gedin.

Mən təmkinli olmalıydım, bu həmin an ağlıma gələn tək şey idi. Gizlətməyə çalışsamda titrədiyimin kənardan açıqca göründüyünü bilirdim.

– Sizə gərəkli olan hansı iynədir? Mən sizə gərəkli olan iynəni vura bilmək üçün öncə sizi müayinə etməliyəm. İcazə verin təzyiqinizi ölçüm. Ürəyinizdə ağrı varmı, ürək döyüntüləriniz tez-tez olur? Ürəkbulanma, baş ağrıları, baş gicəllənmə...

Oğlan əvvəlki təmkinli halını pozaraq saymağa başladı.

– Xanım, mən yavaş-yavaş əsəbiləşməyə başlayıram. İndi ancaq ürəyim döyünür. Bir azdan titrəməyə başlayacağam, ağrılarım başlayacaq... bilirsiniz... ağrılarım, sümüklərim qırılacaq...        

– Siz indi sakit olmağa çalışın, narahat olmayın, sizə ehtiyacınız olan iynəni vuraram.

– Doktor, elə isə vaxt itirməyin. O oyuncaqlarınızı yığışdırın. Özünüz hər şeyi yaxşı bilirsiniz, uzatmayın.

– Bəli, doğrudur, anladım, artıq vaxt itirməyə gərək yoxdur. Sizə ürək döyüntülərini tənzimləyən bir dərman verim.

Öğlan əlini yellədərək yataqdan mənə doğru dikəldi.

– Xanım, nə dərman?

– Ürək döyüntülərinizin sayı...

Oğlan səs tonunu yüksəltdi.

– Xanım, siz mənə lazım olan iynəni vurun.

Mən əlimdəki aparatı büküb yerinə qoydum. Əlimi ilk yardım çantasının içərisində gəzdirib əlavə etdim.

– Görürsüzmü, diqqətlə baxın, sizə gərəkli olan o iynə bu çantanın içində yoxdur. Bilirsiniz niyə?

Mən tələsik ilk yardım çantasını bağladım və çağırış vərəqəsni ona doğru uzatdım.

– Bu çağırış vərəqində xəstənin ağır vəziyyətdə olduğu qeyd ediləndə biz o güclü iynələri mütləq özümüzlə götürürük. Cünki sizin nəzərdə tutduğunuz o  iynələri biz yalnız xəstənin vəziyyəti tələb etdiyi hallarda işlədirik. Sizin bu çağırış vərəqəsindəki qeydləriniz isə belə bir halı ehtimal etdirmir. Odur ki, mən bura gələndə həmən ampulaların olduğu kiçik penalı maşında qoydum. İndi gedib onu gətirərəm, mən tez qayıdaram. Siz heç narahat olmayın. İnanın, ehiyac olan dərmanları vurduqan sonra halınız dərhal yaxşılaşacaq.  Mən, əslində, əvvəldən qarşımdakı pasiyentimin məndən nə tələb edə biləcəyini təxmin etmişdim. Onun məndən istədiyi dərman vasitələri xalatımın altında belimə bağlamış olduğum kəmərdən asılmış penalımda saxladığım kiçik narıncı rəgli qutunun içərisində idi. Yalnız xəstənin vəziyyətinin göstəriş olduğu hallarda vurduğumuz və boş ampulasnın işlədilmə səbəbini əsaslandırıb yazmış olduğumuz çağırış vəsiqəsiylə birlikdə mərkəzə təhvil verilməsi tələb olunan promidol və morfin kimi narkotik analgetiklərdən söhbət gedirdi.

Oğlan gözlərinin altından mənə baxıb başı ilə təsdiqlədi. Deyəsən, mən onu inandıra bilmişdim. İlk yardım çantasına əl atdığımda oğlanın mənim fikirlərimi oxuya biləcəyi qorxusuyla əlim tir-tir əsirdi. Çantanı götürüb qapıya üz tutdum. O, yataqdan bir qədər dikəlib gözlərinin altından məni süzürdü.    

– Siz yataqdan qalxmayın, mən bu dəqiqə qayıdıram.  

Qapıya çatana qədər hər an kürəyimdə itiliyi ilə parıldayan iri bıçağın saplanacağı ürpəntisini hiss etdim və bu qorxu hissi mən qapıdan çıxıb ürpərdici səssizliyi içində addımladığım eyvan boyunca davam etdi. Küçəyə çıxıb bir anlıq durdum  və ilk yardım çantasını bərk qucaqlayıb var gücümlə ağlamağa başladım. Sonra ensiz dalanla maşına doğru qaçdım. Halımı görən sürücü bərk təlaşlandı – xeyir ola, doktor, nə olub, sizə nə olub?

Mən əlimlə ona sakit olmasını işarət edib maşına oturdum.

– Narahat olmayın. Xəstə... bu bir qorxunc abstinensiya...

Mən təcili yardım maşınındakı radiostansiya vasitəsi ilə mərkəzə ətraflı məlumat verdim və stansiyaya dönmək üçün icazə istədim. Bu mənim Təcili Tibbi Yardım Stansiyasındakı son iş günüm və son çağırışım oldu.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(20.11.2025)

 

 

 

 

 

Nigar Həsənzadə, “Ədəbiyyat və incəsənət”

 

Final gərgin əməyin nəticsini ortaya qoydu, festivalı qənaətbəxş hesab etmək olar. Bəzi xırda-para nöqsanlar isə ilk təcrübənin ayağına yazılsın. Əsas Azərbaycan İncəsənət Məktəbinin rəqs sənətimizin inkişafı üçün verdiyi töhfədir, quruma sadəcə alqış düşür.

 

Azərbaycan İncəsənət Məktəbinin təşəbbüsü, Elm və Təhsil Nazirliyi, həmçinin Mədəniyyət Nazirliyinin tabeliyində fəaliyyət göstərən Mədəni və Yaradıcı Sənayelərin İnkişaf Mərkəzinin dəstəyi ilə təşkil olunan “1-ci Uşaq Rəqs Festivalı” böyük maraqla qarşılanaraq uğurla yekunlaşdı.

Festivalın əsas məqsədi uşaqların yaradıcılığını təşviq etmək, rəqs mədəniyyətinə olan marağı artırmaq və kollektiv iş bacarıqlarını inkişaf etdirmək idi.

Bu il festivala 28 komanda qeydiyyatdan keçmişdi. Onlardan 23 komanda aktiv iştirakçı, 5 komanda isə qonaq kollektiv kimi səhnədə çıxış etdi. Uşaqlar milli və müasir rəqslərdən ibarət rəngarəng proqram təqdim edərək tamaşaçılara unudulmaz anlar yaşatdılar.

Festivalın sonunda iştirakçı komandalar arasında müxtəlif nominasiyalar üzrə qaliblər müəyyən olundu. Qaliblərə sertifikatlar, diplomlar, mükafatlar və xüsusi hədiyyələr təqdim edildi.

Ötən gün qaliblərin adlarını şəkmişdiksə bu gün bird aha təkrarlayırıq:

 

6–9 yaş qrupu

 

I yer – 3 nömrəli Gənclər Uşaq İnkişaf Mərkəzi

II yer – İnci Sənət Akademiyası

III yer – İnci Sənət Akademiyası

 

 

10–14 yaş qrupu

 

I yer – 3 nömrəli Gənclər Uşaq İnkişaf Mərkəzi

II yer – 4 nömrəli Gənclər Uşaq İnkişaf Mərkəzi

III yer – Nərgiz Rəqs Qrupu

 

Tədbirin təşkilatçıları bildirirlər ki, festivalın gələcək illərdə daha geniş miqyasda təşkil olunması və ənənəvi tədbirə çevrilməsi planlaşdırılır. Nəcib təşəbbüsdür. İşləri avand olsun!

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(20.11.2025)

Kənan Məmmədli, “Ədəbiyyat və incəsənət”

 

Bu günlərdə - Zəfərimizin 5 illik yubileyi ərəfəsindəMüharibə, Əmək və Silahlı Qüvvələr Veteranları Təşkilatının sədri, polkovnik  Cəlil Xəlilovun “İlham Əliyev: Müharibənin qalibi, sülhün müəllifi” adlı  kitabı işıq üzü gördü. Azərbaycan xalqının Müzəffər Ali Baş Komandan cənab İlham Əliyevin rəhbərliyi altında 44 günlük Vətən müharibəsində əldə etdiyi tarixi Zəfərə, Müharibə, Əmək və Silahlı Qüvvələr Veteranları Təşkilatının timsalında sadə insanların qələbəyə verdikləri töhfələrə, bu 5 il ərzində quruculuq fəaliyyətinə həsr edilən, geniş oxucu kütləsi üçün nəzərdə tutulan kitab ölkə gündəmindəki bütün əhəmiyyətli hadisələrə yerində reaksiya verən müəllifin qələmindən çıxan növbəti uğurlu iş kimi diqqət çəkir.

 

Elmi redaktoru Azərbaycan Ağsaqqallar Şurasının sədri, Azərbaycan Mərkəzi Kooperativlər İttifaqı – “Azərittifaq”ın sədri, Azərbaycan Kooperasiya Universitetinin rektoru, iqtisad elmləri doktoru, professor, Milli Məclisin deputatı Eldar Quliyev, redaktoru Azərbaycan Ədəbiyyat Fondunun baş direktoru, Ümumdünya Yazıçılar Təşkilatının (WOW) katibi, “Ədəbiyyat və İncəsənət” portalının baş redaktoru, Əməkdar jurnalist Varis Yolçiyev, rəyçiləri ehtiyatda olan general-mayor, sabiq millət vəkili Vladimir Timoşenko və filologiya üzrə fəlsəfə doktoru, dosent, yazıçı-publisist Şərəf Cəlilli olan, informasiya dəstəyiniSeymur Əliyev və Nazxanım Cəlilli həyata keçirən kitabın Eldar Quliyev tərəfindən yazılmış ön sözü özlüyündə kitabın bütün dəyərlərini özündə əks etdirməyə hesablanıbdır. Eldar Quliyev yazır:

“Tarixin ən şərəfli səhifələri qəhrəmanlıqla, xalqın birliyi və milli ruhun ucalığı ilə yazılır. Azərbaycan xalqı 2020-ci ilin payızında – 44 günlük Vətən müharibəsi və  2023-cü ilin 19-20 sentyabr tarixlərində keçirilmiş lokal antiterror tədbirləri zamanı məhz bu birlik və əzmkarlıqla öz adını dünya tarixinə qızıl hərflərlə yazdırdı. Biz o günlərdə əsrlərlə gözlədiyimiz tarixi ədalətin bərpasına şahidlik etdik. Qazanılan möhtəşəm Zəfər nəticəsində xalqımız öz torpaqlarına sahib çıxdı. Bu böyük Qələbənin əldə olunmasında Azərbaycan Respublikasının Prezidenti, Müzəffər Ali Baş Komandanımız cənab İlham Əliyevin polad iradəsi, qətiyyətli rəhbərliyi və milli liderlik məharəti həlledici rol oynadı. Onun rəhbərliyi ilə rəşadətli Azərbaycan Ordusu torpaqlarımızı işğaldan azad edərək tarixi ədaləti bərpa etdi, millətimizin qürurunu və gələcəyini özünə qaytardı.

Zəfərdən sonrakı beş il isə tarixi Qələbəni daha da möhkəmləndirən, onu yeni mərhələyə – quruculuq və dirçəliş dövrünə daşıyan mühüm bir epoxanın başlanğıcı oldu. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə işğaldan azad olunmuş ərazilərdə həyata keçirilən genişmiqyaslı tikinti-quruculuq işləri, “Böyük Qayıdış” proqramı, ağıllı kənd və şəhər layihələri, yollar, hava limanları, məktəblər və xəstəxanalar bu torpaqlara yenidən həyat gətirdi. Cənab Prezidentin “Biz Qarabağı cənnətə çevirəcəyik” sözləri artıq bu günün reallığını əks etdirir.

Bu dövrdə xalqla birlikdə olan, Vətən müharibəsinin ruhunu gənc nəslə aşılamaqda əvəzsiz rol oynayan ictimai təşkilatlardan biri də Müharibə, Əmək və Silahlı Qüvvələr Veteranları Təşkilatıdır. Digər qurumlarla yanaşı, Azərbaycan Ağsaqqallar Şurası ilə də hər zaman səmərəli əməkdaşlıq edən, daim dövlətin yanında yer alan bu təşkilat təkcə veteranların deyil, hər bir vətəndaşımızın hüquqlarını müdafiə edir. Müharibə, Əmək və Silahlı Qüvvələr Veteranları Təşkilatının sədri, polkovnik Cəlil Xəlilovun rəhbərliyi ilə xüsusilə son illərdə görülən işlər – paytaxtda və ölkəmizin müxtəlif bölgələrində təşkil olunan vətənpərvərlik tədbirləri, şəhid ailələrinə və qazilərə göstərilən dəstək, təbliğat işləri, Qarabağ həqiqətlərinin ictimaiyyətə çatdırılması və gənclərlə aparılan maarifləndirmə fəaliyyəti bu təşkilatın Zəfərin qazanılmasında və sonrakı dövrdə xidmətlərini təsdiqləyən dəyərli nümunələrdir. Qeyd etmək lazımdır ki, Müharibə, Əmək və Silahlı Qüvvələr Veteranları Təşkilatı öz missiyasını sadəcə ötən müharibələrin xatirəsini yaşatmaqla məhdudlaşdırmamış, əksinə, tarixin aktiv iştirakçısı olmuşdur.

Bu baxımdan Cəlil Xəlilovun “İlham Əliyev: müharibənin qalibi, sülhün müəllifi” kitabı Azərbaycanın müstəqillik dövründə əldə etdiyi ən böyük Qələbənin, onun ardınca xalqımızın göstərdiyi səylərin, fədakarlıqların, quruculuq əzminin və gələcəyə olan inamın salnaməsidir”.

3 fəsildən ibarət olan, faktlarla, tarixi xronikalarla, fotoşəkillərlə zənginləşdirilmiş kitabın həm yazılış tərzi, həm dili, həm tərtibatı o qədər mükəmməl qurulub ki oxucunu yormur, onu bir bölümü oxuyan kimi digərini oxumağa yönəldir.

Cəlil Xəlilov bu kitabda Müzəffər Ali Baş Komandanımızın müharibə dövründə və sonrakı illərdə göstərdiyi müdrik liderlik keyfiyyətlərini, sarsılmaz iradəsini, xalq ilə birliyini faktlarla və düşünülmüş təhlillərlə oxucuya təqdim edir. Əsərdə dövlət başçısı qələbə və tərəqqi yolunda misilsiz xidmətləri ilə yanaşı, Müharibə, Əmək və Silahlı Qüvvələr Veteranları Təşkilatının uğurlu fəaliyyəti, veteranların qələbəyə verdikləri töhfələr, həyata keçirilən tədbirlər, görülən işlər, çıxışlar, müsahibələr və s. diqqətə çatdırılır. Eləcə də möhtərəm Prezidentimizin rəhbərliyi ilə Vaşinqtonda diplomatiyamızın əldə etdiyi uğurlar və digər nailiyyətlər 8 Noyabr Zəfərinin məntiqi sonluğu, şanlı yekunu kimi dəyərləndirilir. Kitabda təsvir olunan hadisələr və fikirlər bir daha sübut edir ki, Prezident  İlham Əliyev təkcə müharibənin qalibi deyil, eyni zamanda bölgəyə sabitlik və sülh gətirən uzaqgörən bir lider, gələcəyə yönəlmiş qurucu bir dövlət başçısıdır. Sülhün müəllifi olmaq üçün yalnız güclü olmaq kifayət deyil, həm də humanist, ədalətli və iradəli olmaq gərəkdir.

“İlham Əliyev: müharibənin qalibi, sülhün müəllifi”  kitabı tarixi Qələbəmizlə yanaşı, qələbədən sonrakı illərdə xalqımızın necə birlikdə çalışdığını, dövlətimizin rəhbərliyinin uzaqgörənliklə torpaqlarımızda necə quruculuq və dirçəliş işləri apardığını, hər bir azərbaycanlının bu prosesdə fəal iştirak etdiyini göstərən qiymətli sənəddir.

1-ci fəsil “Yolumuz İlham Əliyev yoludur” adlanır.

Fəsil Azərbaycan Prezidentinin bu məşhur sitatı ilə başlayır:

“44 günlük müharibə Azərbaycanın tam Qələbəsi ilə nəticələndi. Azərbaycan tam Qələbə qazandı, işğalçıları qədim Azərbaycan torpaqlarından qovdu və azad edilmiş bütün torpaqlarda Azərbaycan bayrağını ucaltdı.

44 günlük müharibə bizim şanlı tariximizdir. 44 günün hər bir günü qəhrəmanlıq dastanı idi. 44 gün ərzində bir gün də olmayıb ki, biz geriyə addım ataq. Ancaq irəli gedirdik, şəhidlər verərək, qan tökərək, xalqımız birləşərək bu Qələbəni şərtləndirdik. 300-dən çox şəhər və kənd döyüş meydanında işğalçılardan azad edildi və Şuşanın – alınmaz qalanın alınması ayrıca bir qəhrəmanlıq dastanıdır. Şuşada olan hər bir insan və artıq Şuşaya gələn Azərbaycan vətəndaşları görürlər ki, Şuşanı götürmək, işğaldan azad etmək böyük qəhrəmanlıq, şücaət, fədakarlıq tələb edirdi. Bizim qəhrəman hərbçilərimiz bu sıldırım qayalara dırmaşaraq əlbəyaxa döyüşdə Şuşanı işğalçılardan azad etdi. Baxmayaraq ki, işğalçılar bizə qarşı tanklardan, toplardan atəş açırdılar. Biz Şuşa uğrunda gedən döyüşlərdə şəhidlər verdik. Ancaq bizi irəliyə aparan milli ruh bu Qələbəni təmin etdi.

Şuşanın azad edilməsi faktiki olaraq Ermənistan ordusunun və Ermənistan dövlətinin çökməsi demək idi. Çünki ondan bir gün sonra Ermənistan məcbur olub bizim şərtlərimizə əsasən formalaşmış kapitulyasiya aktına imza atdı və biz bir güllə atmadan Laçın, Kəlbəcər və Ağdam rayonlarını da geri qaytardıq. Təsadüfi deyil ki, Şuşanın azad edilməsi günü – 8 noyabr günü Azərbaycanda rəsmi dövlət bayramı elan edildi, Zəfər bayramı elan edildi və biz bu bayramı hər il qeyd edəcəyik."

Müəllif qeyd edir ki, qalib xalq öz Müzəffər Ali Baş Komandanının rəhbərliyi altında qazanılmış möttəşəm qələbənin sevincini, təntənəsini hər gün yaşayır, Zəfər günü isə bir ayrı qürurverici, iftixargətirici gündür.

Tarixi salnaməçilik baxımından, 44 günlük Vətən müharibəsi — 2020-ci ilin 27 sentyabrından 10 noyabrınadək Azərbaycan ilə Ermənistan arasında baş vermiş silahlı münaqişədir. Əslində isə, bu 44 gün özlüyündə daha böyük anlam kəsb edir, çünki bu qısa müddət ərzində Azərbaycan təqribən 300 illik bir dövr davam edən ən ağır, ən müşkül bir problemini həll etmiş oldu. Bu müharibə Qarabağ bölgəsi və ətraf ərazilərin azad olunması ilə nəticələndi və bölgənin siyasi xəritəsində mühüm dəyişikliklərə səbəb oldu.

Müharibə dövründə bütün dünya Azərbaycan ordusunun sücaətini, ildırımsürətli müharibədə əldə etdiyi inanılmaz müvəffəqiyyətləri görür, bu fenomenal döyüş taktikasından vəcdə gəlirdi. Cəbhədə döyüş gedən müddətdə Müzəffər Ali Baş Komandan həm də dünya mediasının önünə çıxmışdı, müsahibələr verir, hər bir əcnəbiyə Qarabağ barədə əsl həqiqəti başa salırdı. Cəlil Xəlilov Preridentin bu yorulmaz fəaliyyətinə xüsusi önəm verir.

“Bir insanda nə qədər enerji olarmış!  Razılaşın ki, bu boyda fədakarlıq bəzən yuxusuz gecələr hesabına başa gəlirdi. Qarşısına məqsəd qoymuş adam məhz bu cür fədakarlıq gösrətməlidir, cənab Prezident həm də öz vətəndaşlarına bir örnək göstərirdi həmin günlərdə” – yazır müəllif.

Digər yazıda İlham Əliyev qlobal arenada Azərbaycan imzasını təsdiqləyən lider kimi təqdim edilir, onun Zəfərdən sonrakı 5 il ərzində beyəlxalq arenadakı fəaliyyətinə diqqət ayrılır.

Azərbaycan bu gün dünya xəritəsində strateji anlamda yeni bir məna kəsb edir. İstər enerji, istər nəqliyyat, istərsə də diplomatik fəaliyyət sahələrində ölkəmiz Şərq ilə Qərbi, Şimal ilə Cənubu birləşdirən körpü rolunu oynayır. Bakı-Tbilisi-Qars, Cənub Qaz Dəhlizi, Zəngəzur nəqliyyat qovşağı kimi layihələr bir zamanlar ideya səviyyəsində olan yolları real infrastruktur layihələrinə çevirib. Bu böyük uğur yalnız maddi resurslarla deyil, siyasi iradə, beynəlxalq etimad və düşünülmüş strateji yanaşmalarla mümkün olmuşdur.

Prezident İlham Əliyevin çıxışlarında tez-tez vurğuladığı kimi "söz imzadır", yəni Azərbaycan bu gün beynəlxalq razılaşmalarda etibarlı tərəfdaş, sözünə sahib olan dövlət kimi tanınır. Azərbaycanın xarici siyasətində əsas yer tutan məqamlardan biri balanslı, çoxvektorlu və praqmatik yanaşmadır. Bu gün ölkəmiz həm Avropa İttifaqı, həm Türk Dövlətləri Təşkilatı, həm də Qoşulmama Hərəkatı çərçivəsində fəal iştirak edir. 2025-ci ilin may ayının önəmli hadisələri - Avropa Siyasi Birliyi Zirvəsində iştirak, Budapeştdə Türk Dövlətləri Təşkilatının Zirvəsi, Prezidentin Macarıstana işgüzar səfəri və strateji bəyanatları Azərbaycanın qlobal miqyasda artan rolunun aydın göstəricisidir. Macarıstanın Baş naziri Viktor Orbanın Prezident İlham Əliyev haqqında səsləndirdiyi fikirlər - "onun sözü imzasına bərabərdir", "ondan öyrənməliyik" - bu etimadın yalnız protokol səviyyəsində deyil, real siyasi münasibətlər səviyyəsində formalaşdığını göstərir.

Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğanın Budapeştdə səsləndirdiyi “Müzəffər Prezident, əziz Qardaşım bölgəyə sülhü gətirəcək Lider olaraq tarixə adını yazdıracaq” fikri bu liderliyin region miqyasından çıxaraq türkdilli dünyada və qlobal siyasətdə qəbul olunduğunun sübutudur.

“Bugünkü dünya şəraitində liderlər çoxdur, lakin öz millətini qlobal siyasətdə layiqincə təmsil edən, gələcəyin təhlükələrini qabaqlaya bilən, eyni zamanda dost və tərəfdaş ölkələr üçün dayaq olan liderlər azdır. Prezident İlham Əliyev bu baxımdan öz siyasi məktəbini yaradan liderlər sırasındadır. Onun fəaliyyəti, təkcə bir ölkənin yox, regionların və sistemlərin taleyinə təsir edə bilən uzaqgörənlik, təmkin və qətiyyət nümunəsidir.

Prezident İlham Əliyev quran, yön verən və qoruyan dövlət başçısıdır. Onun siyasətində bu günlə yanaşı, gələcəyin də konturları aydın görünür. Elə buna görə də bu gün Azərbaycan oyunçu deyil, oyunun qurucusudur”- deyə Cəlil Xəlilov Azərbaycan Prezidentinin hazırkı rolunu olduqca dolğun xarakterizə edir.

Azərbaycan bu gün yalnız sabit bir ölkə deyil, həm də təlatümlü dünyada sabitliyin mənbəyidir. O, gücü necə bölüşəcəyini və necə bölüşərək gücləndirəcəyini bilən müdrik və güvənilən tərəfdaşdır. Azərbaycanın nailiyyətləri və artan nüfuzu artıq “Azərbaycan Modeli” adlandırılan bir dövlətçilik fəlsəfəsinin formalaşmasına səbəb olub. Bu modelin memarı isə əlbəttə ki Prezident İlham Əliyevdir. Bu uğurların ən çox sevindirici tərəfi isə onların xalqla birlikdə və xalq üçün qazanılmasıdır.

Müəllif onu da qeyd edir ki, bu uğurlar eyni zamanda Azərbaycan Respublikasının Müharibə, Əmək və Silahlı Qüvvələr Veteranlar Təşkilatının da qürur mənbəyidir. Veteranlar yaxşı bilirlər ki, bu gün əldə olunan uğurlar sülh, sabitlik, güc və nüfuz göstərilən fədakarlıqların, əzmkarlığın və vətənpərvərliyin bəhrəsidir. Təşkilat adından səslənən bu birlik və etimad bir daha sübut edir ki, Azərbaycanın gücü təkcə ordusunda deyil, xalqının həmrəyliyində və liderinə olan sarsılmaz inamındadır. Bu inamın ən parlaq nümunələrindən biri də Prezident İlham Əliyevin müharibə veteranları və qazilərlə keçirdiyi görüşlərdir. Bu görüşlər formal deyil. Onlar dövlətin yaddaşının, şəhidlərə və qazilərə olan mənəvi borcunun canlı ifadəsidir.

Hər bir görüşdə Prezidentin göstərdiyi diqqət, sədaqətli xidmətlərə verdiyi yüksək qiymət, Təşkilata bəslədiyi etimad veteranlar üçün böyük bir mənəvi dayaqdır. Veteranlar bu diqqəti yalnız şəxsi ehtiram kimi deyil, dövlətin öz tarixinə, mübarizə yoluna və qəhrəmanlarına sahib çıxmasının nümunəsi kimi dəyərləndirirlər. Təşkilatın üzvləri bu görüşləri ömrün ən qürurlu anları kimi yaşayıb, bir səslə bəyan edirlər: “Biz Prezident İlham Əliyevlə görüşümüzlə fəxr edirik! Bu görüş bizim üçün şərəfdir, gücdür, Vətənə xidmətin dövlət səviyyəsində təsdiqidir!”

Bu sözlərdə təkcə təşəkkür yox, bir tarix yatır. Bu fəxarət hissi yalnız keçmişə bağlılıq deyil,  gələcək nəsillərə örnək olacaq bir xalq-lider birliyinin təntənəsidir.

Bu fəsildə Prezidentin şəhid və qazi ailələrinə diqqət və qayğısı, Azərbaycanın Ümummilli lideri Heydər Əliyev, Azərbaycanın birinci vitse-prezidenti Mehriban xanım Əliyeva barədə də maraqlı, oxunaqlı məqalələr yer alıbdır.

 “Gündəm hadisələrinə reaksiya” adlanan 2-ci fəsildə polkvnik günümüzün ən əsas siyasi-iqtisadi-sosial hadisələrinə operativ rekasiyalarını oxucularına təqdim edir. O həm rəhbərlik etdiyi qurumu “Veteran adı şərəfli olduğu qədər də məsuliyyətlidir və hər kəs bu məsuliyyəti dərk etməlidir. 100 minə yaxın üzvü olan Azərbaycan Respublikası Müharibə, Əmək və Silahlı Qüvvələr Veteranları Təşkilatı bu gün dünyanın 37 ölkəsi ilə əməkdaşlıq edir. Və ölkə rəhbərinin apardığı siyasəti, məqsədyönlü işləri bu dövlətlərdə layiqincə təbliğ edir. Təşkilatın qısa bir zamanda gördüyü işlərə Azərbaycan və beynəlxalq kütləvi infosmasiya vasitələri geniş yer ayırır və bu işlər media nümayəndələri tərəfindən müntəzəm işıqlandırılır” cümlələri ilə xarakterizə edir, həm ordu quruculuğumuz barədə geniş bəhs etməklə “Müstəqil dövlətimizin və xalqımızın təhlükəsizliyinin təmin olunmasında Azərbaycan ordusunun rolu əvəzsizdir. Bu gün xalqımız güclü və rəşadətli ordusu, qəhrəman əsgər və zabitləri ilə haqlı olaraq qürur duyur” deyə hökm edir, həm Azərbaycanın Global Terrorism Index 2025 antiterror reytinqində ən təhlükəsiz ölkələr sırasına yüksəlməsinə diqqət çəkir. Ayrıca,  2025-ci ilin 3-4 iyul tarixlərində Azərbaycanın Xankəndində keçirilən İqtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatının 17-ci Zirvə görüşü, Azərbaycan Respublikasının xarici siyasətində mühüm istiqamətlərdən biri olan dünya miqyasında güc mərkəzlərindən sayılan Çin Xalq Respublikası ilə qarşılıqlı faydalı və çoxşaxəli əməkdaşlığın perspektivləri, yeni dönəmdə Azərbaycan-İran münasibətləri, 2025-ci ilin iyulun 10-da Birləşmiş Ərəb Əmirliklərinin paytaxtı Əbu-Dabidə Prezident İlham Əliyevlə Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyan arasında keçirilən 5 saatlıq görüş, III Şuşa Qlobal Media Forumu, Prezident İlham Əliyev 25 sentyabr 2025-ci il tarixində Nyu-Yorkda BMT Baş Assambleyasının 80-ci sessiyasındakı tarixi çıxışı, milli təhlükəsizlik sistemində dövlətimizin təhlükəsizliyinin eibarlı təminatı barədə barədə dəyərli fikirlər söyləyir.

Ən nəhayət, “Veteranlar təşkilatı tədbirlərdə” adlanan sonuncu, 3-cü fəsildə təşkilatın yalnız cari – 2025-ci ildəki tədbirlərinə işıq salınır. Onlar o qədər geniş və rəngarəngdir ki, oxucu hətta bir qurumun bu qədər fəallıq göstərdiyinə inana da bilmir. Həqiqətən də Müharibə, Əmək və Silahlı Qüvvələr Veteranları Təşkilatı öz  missiyasını şərəflə yerinə yetirir. Cəlil Xəlilov bu missiyanı kitabında açıqlayır:

Müharibə, əmək və silahlı qüvvələr veteranlarının sosial, hüquqi və mənəvi maraqlarını müdafiə etmək. Onların cəmiyyətə layiqli şəkildə inteqrasiyasını təmin etmək;

Veteranların rifah halının yaxşılaşdırılması üçün dövlət qurumları və digər təşkilatlarla əməkdaşlıq etmək, onların sosial müdafiəsini gücləndirmək;

Gənc nəslə vətənpərvərlik, dövlətə və xalqa xidmət idealını aşılayan tədbirlər həyata keçirmək. Veteranların qəhrəmanlığını təbliğ edərək milli-mənəvi dəyərlərin qorunmasına töhfə vermə;

Müharibə veteranlarının qəhrəmanlıq tarixini qorumaq, gənc nəsillərə ötürmək və Azərbaycan xalqının şərəfli keçmişini unudulmaması üçün fəaliyyət göstərmək;

Veteranlar arasında birlik və həmrəyliyi təmin etmək, onların sosial aktivliyini artırmaq, mədəni və ictimai həyatlarında fəallıqlarını dəstəkləmək.

Təşkilatın fəaliyyəti, həmçinin, Azərbaycan Respublikasının qanunvericiliyi çərçivəsində və dövlətin sosial siyasətinə uyğun şəkildə aparılır.

 

Cəlil Xılilov yazır: “Müharibə, Əmək və Silahlı Qüvvələr Veteranları Təşkilatı olaraq ilboyu onlarla tədbir keçiririk, bu tədbirlər, missiyamızın həyata keçirilməsinə xidmət edir. Həmçinin, keçirdiyimiz görüş və tədbirlərdə Azərbaycan Prezidenti cənab İlham Əliyevin apardığı daxili və xarici siyasət, 8 Noyabr zəfəri, eləcə də bu zəfərdən sonra işğaldan azad edilmiş ərazilərdə dövlətimizin apardığı abadlıq və quruculuq işləri haqqında auditoriyaya, hədəf qruplarına geniş məlumat verir, beynəlxalq birliyi bununla bağlı məlumatlandırmağa çalışırıq.”

Gəlin sadəcə bu tədbirlərin tarixi ardıcıllıqla bir qisminə nəzər yetirək:

20 YANVAR, ŞƏHİDLƏR XİYABANININ ZİYARƏTİ

7 APREL, “XOCAVƏND ƏMƏLİYYATININ” İLDÖNÜMÜ TƏDBİRİ

16 APREL. DAĞISTAN VƏ AZƏRBAYCAN VETERANLARININ BİRGƏ FORUMUNDA İŞTİRAK

17 APREL.DƏRBƏND KİTABXANASI VƏ ADMİU DƏRBƏND FİLİALINA KİTAB HƏDİYYƏLƏRİ

18 APREL. GÖRKƏMLİ DÖVLƏT XADİMİ ƏZİZ ƏLİYEVİN ABİDƏSİNİN ZİYARƏTİ

23 APREL, ŞƏKİDƏ “ZƏFƏRDƏN ZƏFƏRƏ GEDƏN YOL” ADLI TƏDBİR

24 APREL, GƏNCƏDƏ “ZƏFƏRDƏN ZƏFƏRƏ GEDƏN YOL” ADLI TƏDBİR

6 MAY, SUMQAYITDA “ZƏFƏRDƏN ZƏFƏRƏ GEDƏN YOL” ADLI TƏDBİR

7 MAY, BELARUS VƏ RUSİYA SƏFİRLƏRİ İLƏ GÖRÜŞ

9 MAY, 102 YAŞLI MÜHARİBƏ VETERANININ ZİYARƏTİ

10 MAY, ULU ÖNDƏRİN MƏZARININ ZİYARƏTİ

19 MAY, NAXÇIVANDA “8 NOYABR ZƏFƏRİ SUVERENLİYİMİZİN QARANTIDIR” MÖVZUSUNDA KONFRANS

19 MAY, NAXÇIVAN ALİ MƏCLİSİNDƏ GÖRÜŞ

13 İYUN, “ŞƏHİDLƏR ÖLMƏZ, VƏTƏN BÖLÜNMƏZ” AKSİYASI

19 İYUN, LAÇINDA “8 NOYABR ZƏFƏRİ SUVERENLİYİMİZİN QARANTIDIR” MÖVZUSUNDA KONFRANS

21 İYUN, 50-YƏ YAXIN VETERANIN PULSUZ TİBBİ XİDMƏT ALMASI

26 İYUN, SİLAHLI QÜVVƏLƏR GÜNÜNÜN QEYD OLUNMASI

15 AVQUST, “ZƏFƏRİMİZİN SÜLHƏ APARAN YOLU” ADLI KONFRANS

3 SENTYABR, QUSARDA “İLHAM ƏLİYEV -QƏLƏNBƏNİN MEMARI, SÜLHÜN MÜƏLLİFİ” ADLI  KONFRANS

8 SENTYABR, ZAQATALADA “İLHAM ƏLİYEV - QƏLƏNBƏNİN MEMARI, SÜLHÜN MÜƏLLİFİ” ADLI  KONFRANS

8 SENTYABR, ŞƏHİD ABAKAR HACIYEVİN AİLƏSİNİN ZİYARƏTİ...

Və təsadüfi deyil ki, kitab Azərbaycan Prezidentinin veteranlarla bağlı sitatları ilə (“Veteranlar xalqımızın fəxridir. Cəmiyyətin ən dəyərli insanlarıdır. Hər bir vəzifəli şəxs, onlara böyük diqqət və qayğı göstərməlidir.”) tamamlanır.

Cəlil Xəlilov postskrimpumda yazır:

“Əlbəttə, təqvimdəki günlər bitmədiyi kimi, insan fəaliyyəti də bitməz, tükənməz. Zəfər qazanmış qalib xalqın qalib fərdləri olaraq hər birimiz üzümüzə açılan yeni sabahlara yeni hədəflərlə, əzmlə, qətiyyətlə gedirik. Bunu bizə qazanılan Zəfərin memarı olan Müzəffər Ali Baş Komandan, Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyev öz yorulmaz fəaliyyəti, tükənməz enerjisi, əzmi və qətiyyəti ilə təlqin edir.

Azərbaycan böyük yolun başlanğıcındadır.

Bu yol bizi işıqlı gələcəyə aparır.

Yolumuz açıq olsun!”

Bu da müəllifin, xalqımızın, dövlətimizin sanki kredosu, yol xəritəsidir.

Azərbaycan xalqı böyük xalqdır. Bu xalqın içindən möhtərəm Prezidentimiz, Müzəffər Ali Baş Komandanımız cənab  İlham Əliyev kimi lider çıxırsa, bu xalq yenilməz rəşadətli ordu yaradırsa, bu xalq səngərdən qələmə, qələmdən qəlbə Zəfər ruhunu daşıyırsa, o xalqı heç bir qüvvə məğlub edə bilməz. Bizim qələbəmiz  əbədi və dönməzdir.

“İlham Əliyev: müharibənin qalibi, sülhün müəllifi”  kitabı da bu əbədi Qələbənin tarixi şahididir. Əminik ki,  bu kitab təkcə bir əsər yox, həm də milli yaddaşın bir parçası olacaq, buu torpağın hər qarışı üçün can verən şəhidlərimizin, bu Qələbəni xalqımıza bəxş edən Müzəffər Ali Baş Komandanımızın və bu ruhu yaşadan sadə insanların şərəfinə bir ehtiram nişanəsi kimi yaşayacaq.

Son olaraq oxuculara səslənir, bu qiymətli kitabı oxumaq üçün onları təşviq edirik. Hədsiz faydalanacağınıza tam zəmanət veririk.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(19.11.2025)

 

 

 

 

 

 

 

Könül, “Ədəbiyyat və incəsənət”

 

Ötən gün Azərbaycan Dövlət Akademik Musiqili Teatrında Xalq yazıçısı Kamal Abdullanın eyniadlı pyesinin motivləri əsasında səhnələşdirilən “Gülçöhrə və Əsgər” tamaşasının premyerası oldu. Son illərdə Azərbaycan nəsrinə “Yarıçmıq əlyazma” kimi roman, Azərbaycan dramaturgiyasına “Sehirbazlar dərəsi” kimi tamaşa verməklə mədəniyyət xəzinəmizi zənginləşdirən Xalq yazıçımız növbəti dəfə hamımızı xoş mənada təəccübləndirdi, zövqümüzü oxşadı. Bu dəfə musiqili tamaşa ilə, özü də mədəniyyətimizin qızıl incisi sayılan Üzeyir Hacıbəylinin “Arşın mal alan” əsərinin davamı olaraq hazırlanan bir tamaşa ilə.

 

“Gülçöhrə və Əsgər” ikihissəli musiqili dramının dünənki premyerasını Azərbaycan Prezidentinin qızları - Heydər Əliyev Fondunun vitse-prezidenti, IDEA İctimai Birliyinin təsisçisi və rəhbəri Leyla Əliyeva və Arzu Əliyeva, ADA Universitetinin rektoru Hafiz Paşayev, Prezident Administrasiyasının Siyasi Partiyalar və qaninvericilik hakimiyyəti ilə əlaqələr şöbəsinin müdiri Ədalət Vəliyev, Fövqəladə Hallar naziri Kəmaləddin Heydərov, Bakı Musiqi Akademiyasının rektoru Fərhad Bədəlbəyli və digər tanınmış dəvlət xadimləri izləyirdilər.

Tamaşanın quruluşçu rejissoru Əsgər Əsgərov, dirijoru Fəxrəddin Atayev, baletmeysteri Nigar Şahmuradova, xormeysteri Vaqif Məstanovdur, bəstəkarı Cavanşir Quliyevdir.

Səhnə əsərində Əməkdar artistlər Əzizağa Əzizov, İlqar Salamov, Prezident mükafatçıları Səmədzadə Xasiyev, Mehriban Zaliyeva, Atilla Məmmədov, aktyorlar Faiq Mirzəyev, Gültac Əlili, Gülnarə Abdullayeva, Elnarə Nağdəliyeva, İbrahim Əlizadə, Elçin İmanov, Elxan İsmayılov, Əli Kərimov, Orxan Hüseynov, Kamil Cəfərov, Nicat Həbibov, həmçinin xor və balet artistləri iştirak ediblər.

 

İndisə gəlin tamaşa barədə AzərTAC-a verilən bəzi rəylərə diqqət yetirək:

Cavanşir Quliyev, tamaşanın bəstəkarı, Əməkdar incəsənət xadimi:

-Bu əsər “Arşın mal alan”dan fərqli olaraq xoşbəxt sonluqla bitmir. Süjet gözlənilməzdir və tamaşaçını daim diqqətdə saxlayır. Bu səbəbdən həm maraqlı, həm də dəyərli təcrübə oldu”.

Səmədzadə Xasiyev, Əsgər obrazının ifaçısı, Prezident mükafatçısı:

 -Əsgərin musiqili komediyadakı şən və romantik tərəfi və yeni əsərdəki dramatik taleyi aktyor kimi mənə geniş ifadə imkanları yaradır. Bu rol üzərində işləmək həm məsuliyyətli, həm də yaradıcı baxımdan dəyərlidir. Əsgər və Gülçöhrə tarixin qaranlıq və sərt dönəmlərində yaşadıqları sarsıntılar fonunda bütöv bir dövrün mənzərəsini yaradırlar. Əsgərin Sibirdə keçirdiyi məşəqqətli illər, Gülçöhrənin isə ümidsizlik içində onu gözləməsi təkcə nakam sevgi hekayəsi deyil, həm də bir xalqın yaddaşını, mübarizliyini və sarsılmaz ruhunu əks etdirən bədii salnamədir.

Elnarə Nağdəliyeva, Telli obrazının ifaçısı:

 -Obrazın daxili gücünü və yumşaq xarakterini tamaşaçıya çatdırmağa çalışdım. Telli obrazı ağasına və xanımına sadiqliyi ilə seçilir. Bütün gərginliyə, təhlükələrə və çətinliklərə baxmayaraq, o, xanımını və bəyini tək qoymur, onlarla birlikdə İrana, İstanbula, sonra isə Fransaya qədər uzanan çətin yola çıxır.

 

Tamaşadan sonra Kamal Abdulla və yaradıcı heyət alqışlara və gül-çiçəyə qərq oldular. Bu, premyeraya toplaşanların ən dəruni rəğbət hisslərindən xəbər verirdi.

Bəli, teatarımız tarixində növbəti hadisə baş tutdu, dahi Üzeyir Hacıbəylinin  məşhur komedik əsərinə olduqca maraqlı dramatik interpretasiya.

Tamaşa barədə ətraflı təhlil yazıları da verəcəyik.

 

Fotolar AzərTAC-ındır.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(19.11.2025)

 

 

 

18 noyabr 2025-ci il tarixində Türk Mədəniyyəti və İrsi Fondunun prezidenti Aktotı Raimkulova Türk Akademiyasının 15-ci ildönümü münasibətilə Türkiyənin paytaxtı Ankarada keçirilən tədbirdə iştirak edib.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalına Fonddan verilən məlumata görə, tədbirdə çıxış edən Fondun prezidenti Aktotı xanım Raimkulova Türk Akademiyasının fəaliyyətini yüksək qiymətləndirərək qeyd edib ki, ötən 15 il ərzində Akademiya Türk dünyasının tarixi, dili, mədəniyyəti və mənəvi irsinin araşdırılmasını prioritetə çevirərək, bu sahədə aparıcı elmi mərkəzlərdən birinə çevrilmişdir.

Çıxışının davamında Türk Mədəniyyəti və İrsi Fondunun Türk Akademiyası ilə birgə həyata keçirdiyi layihələrin Türk xalqlarının tarixi-mədəni irsin qorunmasına verdiyi töhfələri qeyd edərək, bu səmərəli əməkdaşlığın gələcəkdə daha geniş təşəbbüslərlə davam edəcəyinə inamını ifadə edib.

Tədbirdə Türk Dövlətləri Təşkilatı Ağsaqqallar Şurasının üzvləri, beynəlxalq təşkilatların rəhbərləri, Türkiyənin hökumət təmsilçiləri, elmi qurumların və ali təhsil müəssisələrinin rəhbərləri, həmçinin Türk Dövlətləri Təşkilatı (TDT), TÜRKSOY, TÜBA, TÜBİTAK, YTB, YUNESKO Türkiyə Milli Komissiyası və digər nüfuzlu qurumların yüksək səviyyəli nümayəndələri iştirak ediblər.

Yubiley mərasimi çərçivəsində kitab və foto sərgi də təşkil olunub, Türk dövlətləri arasında əlaqələrin inkişafı mövzusunda panel müzakirələr aparılıb.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(19.11.2025)


 

 

 

18 noyabr 2025-ci il tarixində Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Vətəndaşlara Xidmət və Sosial İnnovasiyalar üzrə Dövlət Agentliyinin sədri Ülvi Mehdiyev Pakistan İslam Respublikasının informasiya texnologiyaları və telekommunikasiya naziri Şaza Fatima Xavajanın rəhbərlik etdiyi nümayəndə heyəti ilə görüşüb.

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalına ASAN-dan verilən məlumata görə, görüş zamanı Pakistanın paytaxtı İslamabad şəhərində “ASAN xidmət” mərkəzinin təsis olunması istiqamətində icra edilməkdə olan işlərlə əlaqədar geniş müzakirələr aparılıb.

Pakistanlı nazir “ASAN xidmət” mərkəzinin qurulması istiqamətində göstərilən dəstəyə görə Azərbaycan tərəfinə təşəkkür edib. O, pilot mərkəz fəaliyyətə başladıqdan sonra Pakistanın digər bölgələrində də “ASAN xidmət” mərkəzlərinin yaradılacağını bildirib.

Xatırladaq ki, cari ilin 10 sentyabr tarixində Pakistan İslam Respublikasının Baş nazirinin iştirakı ilə İslamabad şəhərində “Azərbaycan Respublikası Hökuməti ilə Pakistan İslam Respublikası Hökuməti arasında Pakistan İslam Respublikasında “ASAN xidmət” təcrübəsinin tətbiqi istiqamətində əməkdaşlığa dair Saziş” imzalanıb.

Nümayəndə heyəti “ASAN xidmət” mərkəzinin, "INNOLAND" İnkubasiya və Akselerasiya Mərkəzinin, “ABAD”ın, “Bilim Bakı”nın, ASAN İnnovativ İnkişaf Mərkəzinin və Səyyar ASAN xidmətin fəaliyyəti ilə də tanış olub.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(19.11.2025)

Noyabrın 18-də Azərbaycan Dövlət Milli Gənc Tamaşaçılar Teatrında Özbəkistan Gənc Tamaşaçılar Teatrının hazırladığı “Муха-Цокотуха” adlı musiqili tamaşa nümayiş olunub.

Azərbaycan Dövlət Milli Gənc Tamaşaçılar Teatrının mətbuat katibinin AzərTAC-a verdiyi məlumatına görə, hər iki teatr arasında mədəni əməkdaşlıq haqqında imzalanmış ikitərəfli memoranduma əsasən nümayiş olunan tamaşanın quruluşçu rejissoru Əməkdar artist Malika İskandarova, quruluşçu rəssam Yevgeniya Biserova, bəstəkar Baxodir Zokirovdur.

Tamaşadan əvvəl rejissor, Əməkdar artist Nicat Kazımov çıxış edərək Özbəkistan teatrının yaradıcı heyətini və tamaşaçıları salamlayıb. Daha sonra Özbəkistan Gənc Tamaşaçılar Teatrının baş rejissoru və tamaşanın quruluşçu rejissoru Malika İskandarova səhnəyə dəvət olunub. O, bu kimi qarşılıqlı əməkdaşlığın yaradıcılıq və mədəniyyət müstəvisində müsbət töhfələr verəcəyini qeyd edib.

Daha sonra uşaqların böyük marağına və sevincinə səbəb olan tamaşa təqdim olunub.

Korney Çukovskinin nağılı əsasında hazırlanan eyniadlı səhnə əsərində Fayzulla Askarov, Abdullax İsmoilov, Şaxnoza Sultanova, Şerzod Axmedov, Feruza Atakuziyeva, Firuz Xudayberdiev, Uluqbek Rustamov, Nargiz Rustamova, Dilnavoz İsmatullaeva, Dilnavoz Axmedova iştirak edirlər.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(19.11.2025)

3 -dən səhifə 2552

Sayt Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi tərəfindən 2024-cü ildə “Qeyri-hökumət təşkilatları üçün qrant müsabiqəsi” çərçivəsində Azərbaycan Ədəbiyyat Fondunun həyata keçirdiyi “Yeniyetmə və gənclərdə mütaliə mədəniyyətinin formalaşdırılması” layihəsinin tərəfdaşı olaraq yenilənmiş, yeni bölmələr əlavə ediımiş, layihənin təbliği üzrə funksional fəaliyyət aparılmışdır.