Super User

Super User

Çərşənbə axşamı, 23 Sentyabr 2025 11:04

Əqrəbləri itmiş saat kimi olan ƏLİSƏMİD KÜR

Elman Eldaroğlu, “Ədəbiyyat və incəsənət”

 

 

Onunla bir neçə il əvvəl Şuşada, “Vaqif poeziya günləri”ndə tanış olmuşuq. Eyni oteldə qalırdıq. Olub keçənlərdən, başına gələn hadisələrdən danışır, sanki həmsöhbətinə özü haqda geniş məlumat ötürürdü. Ciddi görkəmi, illərin dərin cığırlar açdığı siması, qalın səsi, danışarkən bədən dili mənə uşaqlığımda gördüyüm köhnə kişiləri xatırladırdı...

 

“O vaxt Ukraynada olarkən qatarda bir nəfəri soyub döymüşdüm. Xarkov məhkəməsi mənə 2 il 6 ay iş verdi. Doğrudur, heç nəyi sübut edə bilmədilər, amma qərar belə oldu. Mən ən yaxşı şeirlərimin çoxunu Ukrayna türməsində yazmışam. O vaxt mən "Qrono” yaradıcılıq birliyinin üzvü idim. Tez-tez yanıma gəlirdilər. Orda yaşayan azərbaycanlılar da məni yaxşı tanıyırdılar. 1986-cı ilin sentyabrında həbsdən çıxanda Xarkovdakı azərbaycanlılar məni təmtəraqla yola saldılar. Onlardan biri də məşhur futbolçumuz Vəli Qasımov idi. O vaxt Xarkovda, "Metallist”də oynayırdı. Bakıda isə məni Nazim Hikmətdən də yaxşı qarşıladılar. Gələn kimi "Ulduz”, "Azərbaycan” jurnallarında çap olunmağa başladım. Mən SSRİ Yazıçılar İttifaqına kitabsız qəbul olunan iki-üç nəfərdən biriyəm.”- söyləyir.

 

İlk şeirini əsgərlikdə yazıb. Sevdiyi qızın nişanlandığını eşidəndən sonra, bu hadisə ona çox pis təsir edib və ilk şeiri də onda yaranıb. "Xoşqədəmli” adlı şeiri isə ilk dəfə 1979-cu ildə "Azərbaycan gəncləri” qəzetində çap olunub. Bildirir ki, şeir yazanda ekstaz vəziyyətində olur. Düşünür ki, poeziya düşüncənin üstünə ürək şəkli çəkməkdir. Onu ütüləməkdir...

 

Deyir ki:- “Bir neçə il əvvəl Anar müəllimin yanına getmişdim. Dedim, məni təqaüd alanların siyahısına salın. Dedi, ikinci dəfə təqaüd verə bilmərik. Dedim, axı, mənim ikinci dəfə təqaüd almağımdan heç kim şikayət eləməz. İki il ömrüm qalıb. 1500 manatlıq təqaüdə sala bilmirsiniz, heç olmasa 300 manatlıq təqaüdə salın. Dedi, yox e, yox, sizə yardım edə bilərik, amma təqaüd verə bilmərik. Mənə yardım lazım deyil, təqaüdə ehtiyacım var- söylədim...”

 

Haqqında söhbət açdığım şair Əlisəmid Kür 8 fevral 1954-cü ildə Salyan şəhərində müəllim ailəsində doğulub. 1971-ci ildə Salyan şəhər 3 saylı orta məktəbini fərqlənmə attestatı ilə başa vurub. 1981-ci ildə Mirzəağa Əliyev adına Azərbaycan Dövlət İncəsənət İnstitutunun teatrşünaslıq fakültəsini fərqlənmə diplomu ilə bitirib. Azərbaycan Dövlət Teleradio Verilişləri Komitəsində redaktor, Cəfər Cabbarlı adına "Azərbaycanfilm" kinostudiyasında və Azərbaycan Teatr Muzeyində müxtəlif vəzifələrdə çalışıb. 1988-ci ildən Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvüdür. 1989-cu ildə AYB-nin Ədəbiyyatı Təbliğ və Müəllif Hüquqları bürosunda şöbə müdiri, Azərbaycan Bədii Tərcümə və Ədəbi Əlaqələr Mərkəzinin "Yol" ədəbiyyat qəzetində şöbə müdiri, 1991-1994-cü illərdə "Yol" ədəbiyyat qəzetinin baş redaktoru vəzifələrində çalışıb. Bir sıra kitabların müəllifidir. Şeirləri dünyanın müxtəlif dillərinə tərcümə olunub, şeir almanaxlarında, ədəbi dərgilərdə dərc olunub. 20 il ərzində dünyanın bir çox şəhərlərində təşkil edilən şeir toplantılarında Azərbaycanı təmsil edib...

 

...Xarizmatik adamdır, öz sözü, mövqeyi olan şəxslərdəndir. Heç bir təzyiq və şiddətlə onu sındırmaq mümkün deyil. Necə deyərlər, yalaq, miyanə adamlara nifrət edir və ömrünün sonuna qədər azad yaşamaq üçün əlindən gələni əsirgəmir. Başqasının həyatına qarışmadığı kimi, öz həyatına da kiminsə qarışmasını sevmir. Emosional tərəfi güclüdür. Fəqət üzərində nəzarəti itirmir. Anarxiyanı, xaosu xoşlamır, adət-ənənələrə, qayda-qanumlara bağlı adamdır...

 

“Həyatda acığım gələn 3 şey var: intihar, aclıq aksiyası, mitinq. Nifrət edirəm üçünə də. Sözün var, söz denən. Həyatın qədir-qiymətini bilmək lazımdır. Gözümüzün qabağında Ukrayna boyda ölkə dağılır. Xocalıdan daha böyük faciənin şahidi oluruq. Mən o ölkəni vaxtı ilə qarış-qarış gəzmişəm. Ağır dərddir.”- söyləyir.

 

Təvazökar və çox çalışqandır. Yalanı sevmir, alnının təri ilə yaşamağa üstünlük verir. Kifayət qədər dürüst və həqiqətpərəsdir. İnsanları başa düşə və onlarla asanlıqla ünsiyyət qura bilir. İctimai həyata böyük əhəmiyyət verir. Əylənmək və yüngül həyat tərzi keçirmək onun işi deyil. Həyatda ciddi və özünə qarşı tələbkardır. Şübhəsiz ki, tənhalığı xoşlamır. O, səxavətli, açıqürəklidir və insanlarla səmimidir. Kiməsə yardım edəndə özünü həqiqətən də xoşbəxt hiss edir. Analitik təfəkkürü var. Qərarlarında yaradıcıdır və hər kəsə kömək etməyə hazırdır...

 

Deyir ki:- “İndi elə bir dövrdür ki, Qənimət Zahidin vaxtı ilə Mirşahinin vaxtı qarışıb. Millət də qalıb ortada. Biz şeirimizi 15 il qabaq yazmışıq. Biz nəyisə vəsf eləmək üçün yaşamırıq axı. Mənim gözümün qarşısında Xocalı faciəsindən daha böyük Mariupol faciəsi yaşanır. Bu faciəni göstərmək lazımdır. Xarı bülbüldən dünyada yüz yerdədir. Polad Bülbüloğlu bantik də vurub cır səslə mahnı oxuyur. Onu efirə çıxarıb Qarabağ səsini unutdurmaq istəyirlər. O vaxt Şuşada bir uşaq olub, deyiblər, çıxırıq, gəl, tez elə. Deyib ki, mən evimi qoruyuram da, niyə çıxım? Bax o uşağa heykəl qoyulmalıdır. Dünyanın müxtəlif ölkələrində, şəhərlərində belə heykəllər var. Adsız uşaq heykəli...”

 

…Gərginlik keçirmədən yaşamağı xoşlayır. Qaynardır, oturaq həyatı xoşlamır. Qarşılıqlı anlaşma olmayan yerdə özünə qapanır. Bir sözlə, zahirən soyuq görünsə də əslində nəcib, emosional və canlıdır. İnsanları sevəndə həqiqətən ürəkdən sevir. O, müstəqil və azaddır. Çoxlu tanışları olmasına baxmayaraq, əsl dostu çox azdır...

 

“Dövrü mətbuatı izləyirəm. İldə iki-üç roman yazan yazıçılar peyda olub. Onların heç birini oxumuram. Onların iyini bilirəm çünki. Ümumiyyətlə, mən müsahibə verəndə diqqətlə oxuyurlar, deyirlər, görək, Əlisəmid kimin adını çəkəcək. Keçən dəfə bir neçə nəfərin adını çəkmişdim, sonra hiss elədim ki, adını çəkmədiklərim inciyir bir azca. Həm də kiminsə adını çəkirsən, kimsə yadından çıxır. Sonra özün narahat olursan ki, niyə mən o cür istedadlı adamın adını unutdum, çəkmədim. Yadımdan çıxan uşaqlar bağışlasınlar məni. Mən ad çəkməkdən daha çox kitablara ön söz yazmaqla, özlərinə xoş söz deməklə dəstək oluram gənclərə, şairlərə, yazıçılara...”- söyləyir.

 

Bu günlərdə eşitdim ki, sağlamlığında ciddi problemlər yaranıb. Ona Allahdan şəfa arzulayaraq “Qan-tər içində” şeiri ilə söhbətimi başa vurmaq istəyirəm:

 

“Əqrəbləri itmiş saat kimiyəm,

Vaxt ölür, çökür içimdə.

Cin çapmış at kimiyəm,

Qan-tər içindəyəm, anam,

Qan-tər içində.

 

Zaman dolaşıq nər qovğasında

Şeytan-mələk davasında

Ürəyim əlimdən gedir,

Çırpınır qollarım qoynumda,

Gecəm qan-tər içində, anam,

Günüm qan-tər içində.

 

Bu əlim, bu da lal dilim,

Sözü xəmir kimi yoğuran dilim,

Cadar-cadar, dilim-dilim

Söz əkib-becərən dilim,

Sözüm qan-tər içində, anam,

Dilim qan-tər içində.

 

Alnımın qırış yerindən

Taleyin çaparı keçir.

Bu yurdun süyər yerindən

Bir ölüm qatarı keçir,

Elim qan-tər içində, anam,

Obam qan-tər içində.

 

Toxdayıb, səbrimdən asıldım,

Buğlanıb, ruhumdan asıldım,

Can hanı, qəbrimə qısıldım,

Söndüm qan-tər içində, anam,

Öldüm qan-tər içində...”

 

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(23.09.2025)

 

 

Sentyabrın 22-də M.Maqomayev adına Azərbaycan Dövlət Akademik Filarmoniyasında Üzeyir Hacıbəylinin 140 illiyinə həsr olunmuş XVII Beynəlxalq Musiqi Festivalı çərçivəsində "Üzeyir Hacıbəyli və Türk dünyasının musiqisi" adlı konsert keçirilib.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı AzərTAC-a istinadən  xəbər verir ki, konsertdən əvvəl çıxış edən Nizami Gəncəvi adına Milli Azərbaycan Ədəbiyyatı Muzeyinin direktoru akademik Rafael Hüseynov Üzeyir Hacıbəylinin yaradıcılığının xalqımızın mədəni yaddaşındakı əhəmiyyətindən və onun əsərlərinin bu gün də sevgi ilə dinlənilməsindən danışıb.

 

Rafael Hüseynov qeyd edib ki, Azərbaycan xalqının iki böyük dahisi – Üzeyir Hacıbəyli və Müslüm Maqomayev – illərdir xalqımızın qəlbində əbədi yaşayır. XX əsrin əvvəllərindən etibarən bu sənətkarlar Azərbaycan mədəniyyətinin, musiqisinin və mənəviyyatının inkişafı yolunda əvəzsiz xidmətlər göstərib, milli dəyərlərimizi zənginləşdirərək yeni nəsillərə ötürüblər.

 

Sonra konsertdə Üzeyir Hacıbəyli adına Azərbaycan Dövlət Simfonik Orkestri çıxış edib. Orkestrə Qazaxıstan Milli Akademik Simfonik Orkestrinin baş dirijoru, beynəlxalq müsabiqələr laureatı, Əməkdar incəsənət xadimi Kanat Omarov rəhbərlik edib.

 

Konsert Üzeyir Hacıbəylinin “Koroğlu” operasından "Uvertüra" ilə başlayıb. Sonra proqramda Türkmənistan, Qırğızıstan, Başqırdıstan, Qazaxıstan, Tatarıstan, Türkiyə və Özbəkistandan olan sənətçilərin əsərləri səsləndirilib.

 

Daha sonra Azərbaycan Dövlət Xor Kapellası çıxış edib. Bədii rəhbər Azərbaycan Respublikasının Xalq artisti Gülbacı İmanova, solist Azərbaycan Respublikasının Əməkdar artisti Ramil Qasımov, vokal ifaçısı Nigar Əsgərova olub.

 

Sonda Ramil Qasımov Müslüm Maqomayevin “Radio marşı"nı ifa edib. Mahnının sözləri Rafael Hüseynova məxsusdur.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(23.09.2025)

Çərşənbə axşamı, 23 Sentyabr 2025 10:29

“LİBRAFF” Deniel Çidiakı Bakıya gətirir

Oxucularını daim yeniliklərlə sevindirən “LİBRAFF” mağazalar şəbəkəsi bu ay daha bir ilkə imza atacaq. 8 ölkədə bestseller olmuş və dünyanın hər yerindən milyonlarla oxucuya malik avstraliyalı yazıçı Deniel Çidiak “LİBRAFF”ın təşəbbüsü ilə ilk dəfə Azərbaycanda oxucuları ilə görüşəcək.

 

Azərbaycanda da tez-tez bestseller siyahısına düşən və artıq ikinci nəşri də tükənməkdə olan “Kim deyir ki, bacarmazsan? Bacararsan!” kitabının müəllifi, oxucularına öz təcrübə və həyat hekayələri ilə ilham verən Deniel Çidiak sentyabrın son həftəsində Bakıda qonaq olacaq.

Artıq 5 kitab müəllifi olan müəllif 27 sentyabr saat 15:00 – “LİBRAFF”ın  “Park Akademiya” filialında kitab müzakirəsində iştirak edəcək və motivasiya, şəxsi inkişaf, habelə yumşaq bacarıqların önəmi barədə öz fikirlərini oxucularla bölüşəcək.

 28 sentyabr saat 12:00-da isə “Gənclik Mall”ın 1-ci mərtəbəsinin əsas zalında baş tutacaq imza mərasimində oxucular müəlliflə bir daha görüşmək imkanı qazanacaqlar.

Tədbirin giriş bileti müəllifin kitabıdır. Kitabı bütün LİBRAFF mağazalarından əldə etmək olar. Buradakı link vasitəsilə kitabı 20% endirimlə onlayn sifariş edə bilərsiniz.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(23.09.2025)

 

Çərşənbə axşamı, 23 Sentyabr 2025 10:05

MARAQLI SÖHBƏTLƏR Xudu Məmmədov və Zəlimxan Yaqub

Nemət Tahir, “Ədəbiyyat və incəsənət” portalının Qarabağ təmsilçisi

 

Heç bilirsiniz, Xalq şairi Zəlimxan Yaquba “Saz” pemasını yazmağı kim sifariş verib? Bu gün bu haqda danışacağan.

 

Görkəmli alimimiz Xudu Məmmədov 80-ci illərdə Ağdamda bir məclisdə Zəlimxan Yaquba belə deyir: "Mən ictimai sifariş verirəm, saz haqqında əsər yazmalısan. Bu, xalqın sifarişidir. Bəxtiyar Vahabzadə "Muğam" poemasınıyazandan sonra saz haqqında da yazmaq istəyirdi. Ancaq mən dedim ki, Bəxtiyar, sən saz haqqında yazma, çünki sən onu bilmirsən, saz haqqında da yazan tapılar. İndi mən görürəm ki, saz haqqında əsərin müəllifini tapmışam və o adam sənsən..."

Beləcə, Zəlimxan Yaqub "Saz" poemasını Xudu Məmmədovun xahişi və təkidi ilə yazır.

Zəlimxan Yaqub sonralar bu haqda belə deyirdi: "Fəxr edirəm ki, mən "Saz" poemasının müəllifiyəm. O poemanın da araya-ərsəyə gəlməsinə görə böyük alimimiz Xudu Məmmədova minnətdaram".

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(23.09.2025)

Çərşənbə axşamı, 23 Sentyabr 2025 09:33

20 yanvar şəhidi ÜLVİ BÜNYADZADƏ

 

İnci Məmmədzadə, “Ədəbiyyat və incəsənət”

 

 İmperiya ordusu 20 yanvarda Bakıda qırğın törədəndə bir güllə də gənc bir şairə dəydi. Beləcə, arzuları ürəyində qalan nakam taleli daha bir gənc Şəhidlər Xiyabanının daimi sakini oldu...

 

Şair Ülvi Bünyadzadə 23 sentyabr 1969-cu ildə Göyçə mahalının Basarkeçər rayonunun Kəsəmən kəndində ziyalı bir ailədə dünyaya göz açıb. 5 yaşından yazıb-oxumağı bacaran Ülvi 6 yaşında ilk şeirini yazıb.

Ülvi Bünyadzadə ibtidai təhsilini Kəsəmən kəndindəalıb. 1978-ci ildə Ülvinin valideynləri Kəsəmən kəndindən Daşkəsən şəhərinə köçüb. Orta təhsilini Daşkəsən şəhəri İ. Nəsimi adına 1 nömrəli tam orta məktəbdə alıb.

12–13 yaşlarından sonra, ümumiyyətlə, bütün şagirdlik həyatı boyunca vaxtaşırı olaraq şeirləri, müxtəlif səpgili bədii və publisistik yazıları ilə "Daşkəsən" qəzetində çıxış edib. Eyni zamanda rayonda fəaliyyət göstərən "Qoşqar" ədəbi birliyinin üzvlüyünə qəbul edilib. Orta məktəbdə oxuduğu illərdə Ülvi həm də yeddillik musiqi təhsili alıb. O, qarmon, tar, saz, piano, kamança kimi musiqi alətləri ilə çala bilirdi.

1986-cı ildə sənədlərini ADU-nun şərqşünaslıq fakültəsinin fars dili şöbəsinə verib, imtahanlarını müvəffəqiyyətlə versə də, müsabiqədən keçməyib, Daşkəsən kəndinə qayıdaraq rayon təmir-tikinti idarəsində rəngsaz işləyib. 1987-ci ildə SSRİ-nin 50 illiyi adına APXDİ-nin ingilis dili fakültəsinə daxil olub. Təhsilə başladığı ilk günlərdən qrup nümayəndəsi seçilib, dərs əlaçısı və fəal ictimaiyyətçi kimi tezliklə bütün institutda tanınıb. İnstitutun qəzetində yazıları mütamadi çap olunub.

Ülvi ərəb, fars, latın, özbək dillərində (sərbəst öyrənməklə) yazıb-oxumağı, ingilis, rus dillərini isə mükəmməl bilib. 1987–1989-cu illər Ülvi Bünyadzadənin qısa ömrünün ən məhsuldar dövrü olub. 1988-ci ilin iyunundan 1989-cu ilin sentyabrına qədər hərbi xidmətdə olub. Ülvi əsgəri xidmətini yüksək səviyyədə yerinə yetirdiyinə görə hərbi hissədə Sov.İKP üzvlüyünə qəbul edilib. Əlbəttə, o dövr üçün parya üzvü olmaq böyük zirvə hesab edilirdi. Nə biləydi ki, elə bu partiya onun qanını tökəcək…

1989-cu ilin sentyabr ayında SSRİ Müdafiə Nazirinin həmin dövrdəki qərarına əsasən o, tələbə olduğu üçün vaxtından 9 ay əvvəl hərbi xidmətdən tərxis olunub və APXDİ-nin II kursunda təhsilini davam etdirmək üçün sentyabr ayının əvvəllərində Kanskdan Bakıya qayıdıb. Ülvi həmin gün Azadlıq meydanındakı mitinqdə iştirak edib və uydurma "Dağlıq Qarabağ probleminin" xalqı üçün yaratdığı sıxıntıların, iztirabların, gərginliklərin daha da dərinləşdiyinin şahidi olub.

19 yanvar 1990-cı ildə gecə Bakıya girən Sovet ordusunun yolunu kəsib, dinc piketin gülləbaran edilməsinə dözməyərək, sinəsini xalqına tuşlanan gülləyə sipər edib və saat 00.20-də həlak olub. Yanvarın 20-də axşamüstü dostları, tələbə yoldaşları və müəllimləri onun cəsədini Semaşko adına xəstəxanadan tapıblar.

Ülvi Bünyadzadə Bakıda Şəhidlər Xiyabanında 40-cı qəbrdə dəfn olunub.

Ülvinin əsərlərinə 200-dən çox şeiri, "Ömür yolu" poeması və "Qansızlar" povesti (Hər iki əsər Əfqanıstanda döyüşən həmvətənlərimizə həsr olunub), 40-a yaxın hekayəsi, 5 pyesi, 20-yə yaxın dünya ədəbiyyatından original tərcümələr (ingilis və rus dillərindən), 7 ədəbi və ictimai məzmunda məqaləsi, bibisi Almaz Ülviyə, dostları Məhəbbət və Cavidə yazdığı xeyli məktubları və s. yazıları daxildir

Ülvinin son illər yaşadığı küçəyə (babasının evi yerləşən Anaşkin küçəsinə) "Ülvi Bünyadzadə küçəsi" adı verilib. Həmin evin (babasının evinin) divarına "Burada 20 yanvar şəhidi, şair Ülvi Bünyadzadə yaşamışdır" yazılı barelyef-lövhə vurulub

"20 Yanvar Şəhidi" fəxri adının təsis edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikasının Prezidenti tərəfindən 31 mart 1998-ci il tarixdə fərman imzalanıb. 29 dekabr 1998-ci ildə "20 Yanvar şəhidi" fəxri adı haqqında Əsasnaməyə uyğun Ülviyə bu ad verilib.

 

Əsərləri

1. "Ülvi duyğularım"

2. "Bir ölümün acığına"

3. "Ömrüm sənin eşqindi"

4. "Sənin oxşarın bənövşədi"

5. "Ömür yolu"

 

Allah rəhmət eləsin!

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(23.09.2025)

 

Çərşənbə axşamı, 23 Sentyabr 2025 09:02

MÜTALİƏ MƏDƏNİYYƏTİ – 23.Mütaliə ilə bağlı faktlar

Kənan Məmmədli, “Ədəbiyyat və incəsənət”

 

 

MÜTALİƏ MƏDƏNİYYƏTİNİ NECƏ FORMALAŞDIRMALI?

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalının təqdim etdiyi bu silsilə yazılar Azərbaycan Yazıçılar Birliyi Ədəbiyyat Fondunun Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi tərəfindən 2024-cü ildə “Qeyri-hökumət təşkilatları üçün qrant müsabiqəsi” çərçivəsində həyata keçirdiyi “Yeniyetmə və gənclərdə mütaliə mədəniyyətinin formalaşdırılması” layihəsinin tərkib hissəsi olaraq nəşr edilir.

Azərbaycan Ədəbiyyat Fondu@

 

23.

MÜTALİƏ İLƏ BAĞLI FAKTLAR

Böyük şəxsiyyətlərin həyatına nəzər saldıqda, mütaliə haqqında çox əhəmiyyətli və maraqlı faktlar meydana çıxır. Dahi şairimiz və mütəfəkkirimiz Nizami Gəncəvi elm öyrənməyi hər şeydən üstün tuturdu. O, özü qədim yunan mənbələrini birər-birər öyrənirdi. Azərbaycan Sovet ədəbiyyatının görkəmli nümayəndələri Səməd  Vurğun və Rəsul Rza mütaliənin vacibliyini dönə-dönə qeyd edirdilər, özləri də çox mütaliə etmələri ilə fərlənirdilər.

Günümüzdə də ölkəmizdə çox sayda kitab oxumaqla fərqlənən unikal şəxslər vardır. Onlardan biri Sumqayıt şəhərində yaşayan Xan Rəsuloğludur ki, oxuduğu kitabların sayı hesabı yoxdur, min nüsxələrlə ölçülür. O, kitabları həm oxuyur, həm də onların qısa konspektini tutur, təbliğ edir.

Məşhurların kitablarla bağlılıqlarına aid o qədər maraqlı faktlar gətirmək olar ki. Məsələn, Napoleon Bonapart sürətli oxuma qabiliyyəti ilə fərqlənib. Hətta onun  dəqiqəyə iki min söz sürətiylə oxuduğu iddia olunur. Balzak iki yüz səhifəlik romanı cəmi yarım saata oxuyurmuş.

Dünyanın ən varlı iki şəxsi – “Tesla” şirkətinin sahibi İlon Mask da, “Amazon” şirkətinin sahibi Ceff Bezos da qazandıqları bütün uğurlara görə kitablara borclu olduqlarını söyləmişlər. İlon Maskı yüksəldən Benjamin Franklinin xatirələri, Ceff Bezosu isə müşküllərdən xilas edən Nobel mükafatçısı Kadzio İsiquranın “Günün  qalanı” romanı olmuşdur.

 "Risaleyi Nur" kitabının müəllifi olan Badiuzzaman Said Nursi yeniyetməlik çağında gündə 200 səhifə mütaliə etməklə 90 kitab oxumuş və qeyri-adi hafizəsi hesabına onların hər birini əzbər yadda saxlamışdır.

Növbəti:

24. Dahilər və kitab

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(23.09.2025)

 

 

Nigar Xanəliyeva, “Ədəbiyyat və incəsənət”

 

Xəbər verdiyimiz kimi, ICESCO-nun Baş direktoru cənab Dr. Salim bin Məhəmməd əl-Malik Türk Mədəniyyəti və İrsi Fondunun təşəbbüsü ilə Türkistana səfər edib və orada müxtəlif tədbirlərə qatılmaqdadır.

21 Sentyabr, 2025-ci il tarixində Dr. Salim bin Məhəmməd əl-Malikin Türkistan vilayəti Akiminin müavini Yertay Altayev və Türkistan şəhərinin akimi Azimbek Pazılbekoğlu ilə görüşü baş tutub.

 

Portalımıza Türkistanda olanTürk Mədəniyyəti və İrsi Fondunun nümayəndə heyətindən verilən xəbərə görə, görüş zamanı əsas diqqət mədəni irsin qorunması və beynəlxalq əməkdaşlığın inkişaf etdirilməsinə yönəlib. Həmçinin, ICESCO ilə əlaqələrin daha da möhkəmləndirilməsi və Türkistan vilayətindəki abidələrin İslam dünyasının mədəni irs siyahılarına salınması məsələsi ətrafında fikir mübadiləsi aparılıb.

Türkistan vilayəti Akim müavini və Türkistan şəhəri Akimi ICESCO-nun fəaliyyətini yüksək qiymətləndirib, görüşün əhəmiyyətinə toxunublar. ICESCO Baş direktoru Dr. Salim bin Məhəmməd Əl-Malik Türkistanda keçirdiyi zaman ərzində onun zəngin mədəni irsinin şahidi olduğunu və bu mirasın İslam dünyasının ümumi dəyərlərinə böyük töhfə verdiyini qeyd edib. Tərəflər öz növbəsində Türk Mədəniyyəti və İrsi Fonduna görüşün təşəbbüsünə və təşkilinə görə minnətdarlığını bildiriblər.

Görüş əməkdaşlığın perspektivləri ilə bağlı səmərəli fikir mübadiləsi ilə davam edib.

Qeyd etmək lazımdır ki, görüşdən əvvəl qonaqlar üçün “Böyük Çöllər Yurdu” («ҰлыДалаелі») Mərkəzinə xüsusi ekskursiya təşkil olunub. Burada iştirakçılar mərkəzin zəngin ekspozisiyaları ilə tanış olub, Böyük Çölün tarixi, mədəni irsi və qədim ənənələri haqqında ətraflı məlumat əldə ediblər.  

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(23.09.2025)

 

Çərşənbə axşamı, 23 Sentyabr 2025 08:01

Onu daha çox uşaq yazıçısı kimi xatırlayırlar

İnci Məmmədzadə, “Ədəbiyyat və incəsənət”

 

Bizdə uşaqlar üçün yazanlar o qədər azdır ki. Ona görə də lanları əsla unutmurlar, oxuyurlar, bəyənirlər. O cümlədən, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü olmuş Ələviyyə Babayevanı.

 

Ələviyyə Babayeva 1921-ci ilin 12 avqustunda Bakıda anadan olub. Orta məktəbi bitirdikdən sonra ADU-nun filologiya fakültəsində təhsil alıb. Ədəbi fəaliyyətə 1936-cı ildə "Ədəbiyyat qəzeti"ndə dərc olunan "İki həyat" adlı hekayəsi ilə başlayıb. Hekayə, povest və romanlar yazmaqla yanaşı, müasir rus ədəbiyyatından tərcümələr edib. A. Qaydarın "Uzaq ölkələr", V. Biankinin "İz ilə", "Ayı balası", "Qırmızı təpə", K. Paustovskinin "Oğru pişik", V. Q. Korolenkonun "Satın alnmış uşaqlar", Y. Sotnikin "Əcaib quş", V. Astafyevin "Ulduz xəzanı", Y. Çaruşinin "Nikitanın oyuncaqları" və b. onun tərcüməsində kütləvi tirajla çap olunub.

"Azərbaycan qadını" jurnalında məsul katib, "Gənclik" nəşriyyatında müasir ədəbiyyat şöbəsinin müdiri, sonra baş redaktor olub. Moskvada Azərbaycan ədəbiyyatı ongünlüyündə, həmçinin Azərbaycanın bir çox yerlərində ədəbi tədbirlərdə iştirak edib. Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin qəbul komissiyasının üzvü, tərcümə seksiyasının rəhbəri olub.

 

Əsərləri

- Mənim müəlliməm

- Hekayələr

- Tək ağac

- Kənd yolları

- Payızda

- Mən tək deyiləm

- Kənd yollarında səyahət

- Kölgə

- Tut ağacı

- Süsənsünbül

- Hörüklər

- Povestlər

- Adamlar və talelər

- Böyürtkən mürəbbəsi

- Sehrli pillələr

- Səni axtarıram

- Küləyin tərkin

 

Filmoqrafiya

- Dınqıl, sazım, dınqıl

- Sehrlənmiş küpə

 

Mükafatları

- Azərbaycan SSR əməkdar mədəniyyət işçisi

- Azərbaycan Respublikası Prezidentinin fərdi təqaüdü

 

Yazıçı 23 sentyabr 2014-cü ildə vəfat edib.

Allah rəhmət eləsin!

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(23.09.2025)

 

 

İmran Verdiyev,

Azərbaycan Respublikasının Əməkdar müəllimi. “Ədəbiyyat və incəsənət” portalının Oğuz təmsilçisi

 

 

Oğuz rayonunun qədim Baş Daşağıl kəndindəki Sənətkarlıq klubunda, həvəskar musiqiçi, sintizator ifçısı, gözdən əlil, Uşaq İncəsənət Festivalı iştirakçısı, Oğuz rayon Uşaq Musiqi məktəbinin şagirdi Zəhra Novruzovanın ilk konserti təşkil edilib.

 

Tədbirdə əvvəlcə Dövlət himnimiz səsləndirilib, sonra Vətən uğrunda həlak olmuş Şəhidlərimizin əziz xatirəsi bir dəqiqəlik sükutla yad olunub.

Daha sonra Oğuz rayon Baş Daşağıl kənd Sənətkarlıq klubunun müdiri R.Abdurəfiyev həvəskar sintizator ifaçısı Zəhra Novruzovanın uğurları barədə məlumat vermişdir. 

Tədbirdə Z.Novruzovanın solo çıxışı olmuşdur. Daha sonra isə o  özünün sevimli mahnılarını Oğuzun tanınmış müğənniləri ilə birlikdə də ifa etmişdir.

Tədbirdə Oğuz rayon İcra Hakimiyyətinin əməkdaşı A.Ağayev, Baş Daşağıl kənd Ərazi İdarəetmə üzrə İcra Nümayəndəsi T.Məmmədov,   Bucaq kənd Bələdiyyəsinin sədri R.Əhmədov, Baş Daşağıl kənd sakinləri həvəskar musiqiçi Z.Novruzovanın yaxın qohumları, həmçinin Zəhra Novruzuzovaya mənəvi dəstək olmaq üçün Bakı şəhərindən gələn əslən Oğuz rayon Sincan kəndindən olan tanınan və sevilən müğəni Tərlan Oğuzlu və Oğuz rayon Dəymədərə kəndindən qonaq qismində iştirak edən müğəni Ülvi Oğuzlu, eləcədə tədbirin ərsəyə gəlməsində, Zəhra Oğuzlunun ilk solo konsertinin təşkil olunmasında Oğuz rayon Mədəniyyət Mərkəzinin direktoru Anar Hüseyinov, Oğuz rayon Mədəniyət Mərkəzinin əməkdaşı Mirməhəmməd Malıyevin böyük zəhməti olmuşdur.

 Oğuz Rayon İcra Hakimiyyətinin əməkdaşı Ayaz Ağayev  Oğuz rayon İcra Hakimiyyətinin Başçısı Cavid Əbdul-Qədirovun fəxri fərmanını və hədiyyəsini,   Zəhra Novruzovaya təqdim etmiş, onu təbrik etmişdir.

Tədbirin təşkilinə görə Oğuz rayon Baş Daşağıl kənd kənd sakinləri və tədbir iştirakçıları yaradıcı insanlara, istedalı şəxslərə; göstərdiyi mənəvi dəstəyə görə Oğuz rayon İcra Hakimiyyətinin Başçısı Cavid Əbdul-Qədirova, Oğuz rayon Mədəniyyət Mərkəzinin direktoru A.Hüseyinova, Oğuz rayon Baş Daşağıl kənd Sənətkarlıq klubunun əməkdaşlarına öz minəttdarlıqlarını bildirdilər.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(22.09.2025)

 

 

                                                                                          

 

 

 

İlhamə Məhəmmədqızı, “Ədəbiyyat və incəsənət” portalının Sumqayıt təmsilçisi

 

Abşeron-Xızı Regional Mədəniyyət İdarəsinin təşkilatçılığı ilə Üzeyir Hacıbəylinin 140 illiyinə həsr olunmuş “Üzeyir Hacıbəyli və musiqi mirası” adlı konsert Sumqayıtda baş tutub.

 

Üzeyir Hacıbəyli XVII Beynəlxalq Musiqi Festivalı çərçivəsində keçirilən tədbirdə Regional Kamera Orkestri, Xırdalan şəhər Onbirillik Musiqi Məktəbinin Xalq çalğı alətləri orkestri və Sumqayıt Dövlət Dram Teatrının kollektivi çıxış edib.

Konsertdə bəstəkarın əsərləri, milli rəqslər və bədii kompozisiyalar təqdim olunub, proqram tamaşaçılar tərəfindən böyük maraqla qarşılanıb.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(22.09.2025)

 

 

74 -dən səhifə 2511

Sayt Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi tərəfindən 2024-cü ildə “Qeyri-hökumət təşkilatları üçün qrant müsabiqəsi” çərçivəsində Azərbaycan Ədəbiyyat Fondunun həyata keçirdiyi “Yeniyetmə və gənclərdə mütaliə mədəniyyətinin formalaşdırılması” layihəsinin tərəfdaşı olaraq yenilənmiş, yeni bölmələr əlavə ediımiş, layihənin təbliği üzrə funksional fəaliyyət aparılmışdır.