Kənan Məmmədli, “Ədəbiyyat və incəsənət”

Onunla ötən aylarda AYB Natəvan klubunda kitabının təqdimatında tanış oldum. Yaşadığı Rusiyadan doğulduğu Bakıya həm dincəlməyə, həm də kitab təqdimatına, ədəbi cameədəki dostlarıyla görüşə gəlmişdi. Xəbər tutanda ki, bu 19 iyul günündə yubileyidir, 65 yaşı tamam olur, haqqında yazmağı qərarlaşdırdım.

Necə də bunu etməmək olar, axı Eldar Əhədov olduqca maraqlı, unikal bir adamdır.

Əsərləri dünyanın 45 ölkəsində dərc olunmuş və rus, Azərbaycan, ingilis, ispan, italyan, çin və serb dillərində Rusiyada, Azərbaycanda, ABŞ-da, Kanadada, Serbiyada, Meksikada, Hindistanda, Misirdə və Çində nəşr olunmuş yüz kitabın müəllifidir.

Rusiya Yazıçılar İttifaqının üzvü, Rusiya Yazıçılar İttifaqının Krasnoyarsk şöbəsinin idarə heyətinin üzvü, Rusiya Coğrafiya Cəmiyyətinin üzvü, Rusiya Coğrafiya Cəmiyyətinin Krasnoyarsk diyar bölməsinin toponimika komissiyasının sədri, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin fəxri üzvü, Dünya Azərbaycanlı Alimlər Assosiasiyasının üzvü, “Rusiyanın Gümüş Qələmi” mükafatının sahibi, “Dünyanın xeyrinə” mükafatının ikiqat laureatı, Rusiya-İsveç “Şimal — sərhədsiz ölkə” mükafatının ikiqat diplomantı, IV Ümumrusiya ədəbiyyat festivalları festivalının və IV Avrasiya ədəbiyyat festivalları festivalının gümüş medalı laureatı, Almaniyanın Düsseldorf şəhərindəki “ZA-ZA verlag” nəşriyyatının mükafatçısı, İtaliyanın “Vincenzo Padula” mükafatçısı və Livanın Naci Naaman mükafatı sahibi, Yunanıstanın “Homer” mükafatının diplomantı, Dünya Yazıçılar Təşkilatının “Dünya ədəbiyyatının inkişafına töhfəyə görə” gümüş medalının laureatıdır Eldar Əhədov.

Rusiya Yazıçılar İttifaqı, Yamalo-Nenets Muxtar Dairəsinin Qanunverici Məclisi, Krasnoyarsk diyarı qubernatoru və Krasnoyarsk diyarının Mədəniyyət Nazirliyi tərəfindən təşəkkürnamələr və fəxri fərmanla təltif olunmuşdur. YANAO qubernatorunun ədəbi mükafatının laureatıdır. Dünya Xalqları Assambleyasının Ədəbiyyat Şurasının həmsədri, Dünya Yazıçılar Təşkilatının Koordinasiya Şurasının rəhbəridir.

Sankt-Peterburq Dağ-Mədən Universitetinin məzunudur. 36 il ixtisası üzrə çalışmış, bunun 15 ildən çoxunu “Rosneft” ASC-nin tərkibində Sibir və Uzaq Şimal şəraitində işləmişdir. Qızıl, gümüş, polimetallar, qiymətli və bəzək daşları, kalium duzu, kömür, neft və qaz yataqlarının açılması, kəşfiyyatı və işlənməsi işlərində iştirak etmişdir. Bu fəaliyyətlər Krasnoyarsk diyarı, Yamalo-Nenets Muxtar Dairəsi, Tıva Respublikası, Belarus və Azərbaycan ərazilərini əhatə etmişdir.

Rusiya Dağ-Mədən mühəndisləri (markşeyderlər) İttifaqının üzvü, həmin İttifaqın fəxri Gümüş nişanının sahibi, markşeyderlik sənəti üzrə elmi jurnallarda bir neçə məqalənin və üç dildə toponimika üzrə kitabların müəllifidir.

Eldar Əhədov haqqında məlumat Böyük Rusiya Ensiklopediyasında, həmçinin rus, Azərbaycan və digər dünya dillərindəki Vikipediyalarda mövcuddur.

Gördünüzmü, həqiqətən də maraqlı və unikal insandır.

O ki qaldı Eldar Əhədovun poeziyasına, bu, düşündürücü, didaktik, vətənpərvərlik notları ilə dolu olan bir poeziyadır və ən əsası, bu poeziyada əsas leytmotiv 1986-cı ildən bugünədək – tam 36 il yaşadığı Krasnoyarrskın şaxtası deyil, 1960-cı ildə doğulduğu və cəmi 28 il yaşadığı Abşeronun  istisidir.

Böyük məmnuniyyətlə oxucularımıza Eldar Əhədovun şəxsən məni çox təsirləndirən “Kağızdan ata” şeirini təqdim edirəm. Tərcüməsi Elviz Əliyevindir.

ELDAR ƏHƏDOV

KAĞIZDAN ATA 

Rəfdə nə papaq var, nə də ki, əlcək,

Çoxdandı yanmayır buxarı ocaq.

"Ay ana, bəs atam nə vaxt gələcək?"

Soruşur anadan bu körpə uşaq.

Bayırda payızın nəfəsi gəlir,

Gecələr şaxtalar andırır qışı,

Nə desin?...Ananın qəlbi kövrəlir,

Boğur qəhər ilə onu göz yaşı...

Sükutu uşağın təkidi pozur:

"Gəl mənə kağızdan ata düzəldək,

(Ananın halını o, özü yozur)

Amma bunu heç kim bilməsin gərək.

Hər yerdə özümlə gəzdirəcəyəm,

Onu gəzdirmək də çünki asandır.

Nə olsun, kağızdan olanda, bəyəm?

O ki, həm cəsurdur, həm pəhləvandır."

Sonda dəyərli Eldar müəlimi “Ədəbiyyat və incəsənət” portal redaksiyası adından təbrik edir, eyni zamanda ona Azərbaycan Yazıçılar Birliyi Ədəbiyyat Fondunun, Dünya Gənc Türk Yazarlar Birliyinin də səmimi təbrikini çatdırırıq.

Yüz yaşayın, Eldar Əhədov!

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(19.07.2025)

Nərgiz Qəribli Qaya, Türkiyə. “Ədəbiyyat və incəsənət” üçün

                                   “Evdə sülh, dünyada sülh”, Mustafa  Kamal Atatürk

Dahi Mustafa  Kamal Atatürkün bu sözləri həmişə  Oamanlı türklərinin və eləcə də bütün türkdilli  xalqların ali ali məqsədi olub. Çünki türkdilli xalqlar tarixlər boyu bütün millətlərlə sülh şəraitində yaşamaq istəyiblər və buna da çalışıblar. Əgər belə olmasaydı bir vaxtlar Osmanlı türkləri sülh şəraitilə Çindən bütün dünyaya köç etməzdilər. Və istəsəydilər çinliləri məğlub edib, həmin torpaqlara sahib olardılar.

Əfsus ki, bunu çinlilər hələ də başa düşmür və orada yaşayan uyğur türklərinə qarşı kəskin müharibə aparır və onları doğma yurdlarından köçməyə məcbur edirlər...

Bəli. Türklər dahi Müsafa Kamal Atatürkün bu kəlamına söykənərək, Türkiyədə, 47 il davam edən ağrılı və qanlı bir terrorla  mübarizə  dövrünü  arxada  qoyarkən, bu tarixi  qələbənin  arxasında  qətiyyətli, uzaqgörən  və strateji bir liderlik dayanır:  Bu liderlik də Rəcəb Tayyib Ərdoğana məxsusdur. Çünki bütün bu illərdə cənab Rəcəb Tayyib Ərdoğan yalnız  bu qızıl kimi sözləri özünün əlində bayraq elədi: “Müharibə yalnız can alır, sülh həyat doğurur”. Məhz buna görə də bütün bu illərdə sülhə doğru böyük addımlar  atdı.

PKK-nın silahı yerə  qoyması  təkcə bir təşkilatın geri çəkilməsi deyil;  bu, eyni zamanda Türkiyə  Cümhuriyyətinin  regional gücünün, kəşfiyyat  potensialının, hərbi  strategiyasının  və siyasi sabitliyinin  gəldiyi  səviyyəni  simvolizə edir. Bu uzun və  çətin yolda Prezident  Ərdoğan  hər  sahədə, həm  də masa arxasındafkı söhbətlərində  göstərdiyi güclü  iradə  ilə  ölkəni bu uğura aparan əsas simalardan biri olmuşdur.O, dünya səviyyləri öz çıxışalrında  məşhur azadlıq mücahidi Martin Lüter Kinqin bu sözlərindən tez-tez istifadə etməklə dünya xalqlarını da həmişə birliyə çağırıb: ” Quş kimi uçmağı və balıq kimi üzməyi öyrəndik. Ancaq çox sadə bir sənəti unutduq - qardaş kimi yaşamağı”.

Onun bu sözləri də millətindən asılı olmayaraq bütün məməkətlərdə sürəkli alqışlarla qarşılanıb.

Ərdoğanın  rəhbərliyi  ilə atılan addımlar -sərhədyanı terrorla mübarizə əməliyyatları, yerli müdafiə  sənayesinə  qoyulan  sərmayələr, kəşfiyyat orqanlarının  koordinasiyasının gücləndirilməsi və bölgə diplomatiyası sayəsində terrorun  maliyyə  və lojistik qaynaqlarının  kəsilməsi - çoxşaxəli strategiyanın məhsuludur. Terrorla  mübarizəyə yalnız hərbi  deyil, siyasi  və sosial  baxış bucağından yanaşılması; xalqın  dəstəyini  arxasına alan sabit idarəçilik anlayışı ilə birləşəndə Türkiyə, bu problemi davamlı şəkildə  həll  etməyi  bacarmışdır.

Ən  əsası budur ki, Rəcəb Tayyib Ərdoğan, bütün daxili və xarici təzyiqlərə baxmayaraq terrorla mübarizədəki  qətiyyətindən vaz keçməmiş, yalnız təhlükəsizliyi təmin etməklə kifayətlənməmiş, eyni zamanda Türkiyənin birlik və  bərabərlik  duyğusunu da gücləndirmişdir. Bu uğur yalnız bir qələbə  deyil, eyni zamanda gələcək nəsillərə buraxılacaq  sülh  və sabitlik mirasıdır.

Bu gün, PKK-nın silahı yerə  qoyması  ilə Türkiyə  tamamilə yeni bir dövrə qədəm qoyur. Bu dövrün  memarlarından biri olaraq, Rəcəb Tayyib Ərdoğanın adı, terrorla mübarizə  tarixində  və Türkiyənin  müasir  tarixinin  səhifələrində  heç vaxt unudulmayacaq bir yer tutacaq.Mən buna qətiyyətlə əminəm.

Və mən qətiyyətlə inanıram ki,Bertrand Russell bu fikiri özünün həllini tapacaq: “Dünyanı müharibə təhlükəsindən qorumağın yalnız bir yolu var: dünya miqyasında səlahiyyətə sahib olan və dünyadakı bütün silahların inhisarını əlində saxlayan vahid bir orqanın yaradılması”.

Cənab Rəcəb Təyyib Ərdoğan da uzun illərdir ki, məhz buna çalışır. Onun bu gün Zaqafqaziyada və MDB məkanında olan türkdilli xalqlar arasında apardığı məqsədyönlü siyasət də buna xidmət edir.

Axı niyə dünya xalqları Aunius Aurelius Simaçusin bu kəlamını öz əlində bayraq edib və buna əməl etməsinlər: “Niyə birlikdə barışıq və sülh içində yaşamayaq? Hamımız eyni ulduzlara baxırıq, eyni planetdə yol yoldaşıyıq və eyni səma altında yaşayırıq”.

Bax, bu yolda dünya səviyyəsində böyük işlər görən cənab Rəcəb Tayyib Ərdoğanın ətrafında niyə  dünyanın aparıcı  ölklərinin rəhbərləri birləşməsin? Niyə sülhü təbliğ etməsinlər?

Mən, inanıram ki, bu, tezliklə reallaşacaq və dünyada sülh bərqərar olacaq.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(19.07.2025)

Fariz Əhmədov,

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalının Naxçıvan təmsilçisi

Mənim kimi ingilis dilinə az bələd olanlar, məqalənin adını görən kimi mütləq google də axtarış edəcək. Görəsən The Invention of Lying nə deməkdir. Məncə təkrar yazmağa ehtiyac yoxdur. Zəhmət olmasa özünüzü işə salıb biraz axtarış edin. Ona görə də birbaşa mətləbə keçirəm.

İnsan yaradılışdan ikili xarakterə malikdir. Lap uşaqlıqdan formalaşır bu hallar. Uşağı əzizləyir, oynadır, sevindirir və nə istəyir təmin edirik. Artıq uşaq bu haldan istifadə etməyə başlayır. Daha həlim desək hələ dil açıb danışa bilməyən körpə elə ilk təbəssümlə başlayır saxtakarlığa. İstədiyini ala bilməyəndə rolunu mahircə istifadə edərək ağlamağı bacarır ki, heç kəsin də buna ürəyi tab gətirmir. Və beləliklə cəmiyyətə yenicə addım atan bu körpə fidanlar elə ilk göz açdığı gündən ikili oynamağı başlayır.

Böyüdükcə bu formatı daha da böyüdürük. Ailədən ətrafa, dostlardan tanışlara hər kəsə yansıtmağa başlayırıq. Bu hal ən çox da evin içində özünü daha qabarıq şəkildə biruzə verir. Və böyüklərimiz bunu müşahidə etdiyi elə ilk andan başlayır bizi qorumağa. Amma necə? Ört-basdır edərək. Bizi qırağa tərifləməyə, əsl üzümüzü yox yaxşı yanlarımızı göstərməyə çalışırlar. Və beləcə bizi həyata bir  təhlükə maşını kimi hazırlayırlar.

Evdə ərköyün olan uşaq məktəbdə ən bacarıqlı şagird olur. Bir-biri ilə didişə-didişə, boğuşa-boğuşa yaşayan cütlüklər cəmiyyətdə özünü ən mötəbər aparan “ailə” kimi görsənir.

Hər kəs bir amalla yaşayır: Övladım ali təhsil alsın. Uşağın digər qabiliyyətləri olsa da üstündən asanlıqla xətt çəkir bizim istədiyimiz ixtisası seçməyini təmin edirik. Və beləcə nəzər yetirsək iş yerlərində əksər insanların aldıqları təhsillə seçdikləri peşə tərs mütənasiblik təşkil edir. Bu da bizim onlara vurduğumuz travmanın bir başqa növüdür.

Bütün ailələr belədirmi? Təbii ki, yox. Milli mentallıq və müasirliyin vəhdətində uşaqlarını böyüdən valideyinlər var ki, olar bu stereotipi çoxdan qırıb. Onların qayəsi işıq gələn yerə papaq tutmamaqdır.

Düşünün ki, iki ayrı ailədə fərqli həyat tərzi yaşayan iki insan eyni ulduzun altında birləşərək qovuşmaq istiyirlər. İlk tanışçılıqda ancaq başlayır təriflər, özündən razılıqlar. Tanışlıq əsnasında bir-birlərini elə təqdim edirlər ki, deyirsən bəlkə dünyada iki müqəddəs adam var, biri Roma papası, digəri bunlar. Yalanın biri bir qəpikdən havada uçuşur. Səxavət qapıları sonsuzadək açılır. Biri digərinə necə şirin-şirin yalan danışırsa danışanın özü belə danışdıqlarına inanmaq istəyir. Ta ki məqsədə nail olana qədər. Elə ki, bu cütlüklərin ulduzu barışır, ikisi də maskalarını aşağı salıb bir-birinə xoşgəldin edir.

Ola bilsin ki bir çox insan irad bildirəcək mənim bu fikirlərimə. Lakin qəbul etməliyik ki, bu hamımızın hər gün yaşadığı acı həqiqətdir. Bu zaman yarışında hamı finala çatmağa hazırlaşır. Yaxşı işim, evim, kariyeram, imkanım və ən əsası da ailəm olsun. Bəs yaxşı burada bir sual çıxır meydana. Onda pislər kimə qalsın? Və yaxud yaxşı məfhumu nədən ibarətdir? Və yaxud pis məfhumu. Ümumiyyətlə biz görəsən yaxşı və pisin nə olduğunu özümüz dərk edə bilirik? Bəlkə də dərk etmədiyimiz üçün beləcə bir ömrü başa vururuq. Yarı uşaq, yarı cani, yarı pozitiv, yarı adam, yarımcan adam kimi.

Şair demişkən:

Bircə kərə alnını, al ovucunun içinə,

Həyat dediyin nədir?

Hər şey haqqında heç nə,

Heç nə haqqında hər şey!

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(19.07.2025)

 Elman Eldaroğlu, “Ədəbiyyat və incəsənət”

Əzmkar, bacarıqlı və güclü müşahidə qabiliyyəti ilə fərqlənən xanımdır. Mehriban və istiqanlıdır. O, cəmiyyətdə hörmət qazanmaqdan və diqqət çəkməkdən zövq alır, xarici görünüşlərinə və geyimlərinə böyük əhəmiyyət verir. Onun həyatında dürüstlük, sədaqət və cəsarət önəmli yer tutur. Verdiyi sözə sonadək sadiq qalır və yalanı sevmir. Həyatına nizam-intizam gətirmək və ətrafdakı insanları təşkilatlandırmaq onun təbii qabiliyyətlərindəndir. Eyni zamanda, analitik təfəkkürə sahibdir...

Deyir ki:- “Dünyanın mən olan yerindən görünən mənzərədə şəhərin işıqları par-par yanır. Onları seyr etməyi sevirəm. Hər işıq bir ocaq, bir ailə, ya bir insan taleyi... Evlər kibrit qutuları, insanlar hər an alışa bilən kibritlər... Məncə, hər kibrit bir hisslə alışıb-yanır. Birində hüzn, birində ehtiras, o birində nifrət, başqasında sevgi parlayır... Dünyanın mən olan yerində göyün ulduzları yerə köçüb elə bil. Bu işıq selinə baxıb düşünürəm ki, bəlkə kimlərsə də elə indicə dünyanın mən olmayan yerindən beləcə dikilib kibritlərin işıltısına... Dünyanın mən olmayan yerindən mən də alışan kibrit misalı görünürəm...”

Heç vaxt mövcud şəraitə boyun əymir və çətinliklər qarşısında iradəli olmağı bacarır. O, hörmət etdiyi insanı dəyərli hədiyyələr və gözəl sözlərlə əzizləməkdən çəkinmir və insanlardan da eyni dərəcədə hörmət və sevgi gözləyir. Güclü xarakteri var, həyatında tarazlığı təmin etməyi xoşlayır. Milli dəyərlərə bağlı və romantik olması ilə ətrafdakıların rəğbətini qazanır...  

“Bilənlər bilir. Ölkənin mədəni həyatında hadisəyə çevrilmiş tamaşalara, film və tədbirlərə güzgü tutmağı sevirəm. Sosial şəbəkələrdə hamı gündəmi zəbt edən layihələrin və aparıcılarının adlarını hallandırır, bu verilişləri müzakirəyə qoyurlar. Amma önəmli bir nüans yaddan çıxır. Axı deyirlər, ən böyük reklam elə antireklamdır. Təbii ki, sağlam tənqid həmişə olmalıdır. Amma bununla yanaşı, tərif edə biləcəyimiz nümunələr də var. Bəzən məni fikir götürür ki, niyə peşəkar layihələri müzakirə etmirik? Niyə yaxşılardan danışmırıq? Axı, istər televiziya, istər də radio efirində bütün parametrləri ilə zövqümüzə xitab edəcək layihələr var...”- söyləyir.

Xarizması və özünə inamı ilə seçilir. O, həm fiziki, həm də mənəvi cəhətdən qeyri-adi bir insandır. Diqqət çəkməyi, təriflənməyi və geyimlərə pul xərcləməyi çox sevir. Gözəl geyinməyi və özünə baxmağı sevən bu xanım, hər zaman diqqət mərkəzində olur. Onun zövqü yüksəkdir, bu da hər zaman təriflə qarşılanır...

Deyir ki:- “Feysbuka bir neçə aydır ki, qayıtmışam. İl yarım burada yox idim. Və kimsə deyəndə ki, niyə qayıtmırsan, deyirdim, ehtiyac yoxdur. Amma indi öz-özümdən soruşuram, burada olmağım mənə nə qatır? Sonra içimdən bir səs dillənir ki, şeir... Ən yorğun, bitkin, əhvalsız məqamlarda, ya sevincli, qanadlı günlərdə burada qarşıma çıxan şeirləri səsli-səsli oxuyuram, qəribə bir rahatlıq çökür ruhuma. Deyərdim ki, sözlərə tökülməyəcək qədər özəl hisslərdir bunlar...”

Güclü müşahidəçidir və ətrafında baş verən heç bir olay onun diqqətindən yayınmır. İnadkar və sabit fikirlidir. O, fikirlərindən asanlıqla vaz keçmir və mülayimliyi ilə sərtliyini balanslı şəkildə qoruyur. Qaydalar qoymağı və liderlik etməyi sevir, amma bu, onu sərt göstərmir. Əksinə, hər vəziyyətdə bir həll yolu tapmağı bacaran, soyuqqanlı və ağıllı insandır. Bu xanım, öz sərhədlərini dəqiq şəkildə cızır və ətrafındakı insanlarla münasibətlərini buna uyğun tənzimləyir. “Qanadlarım var ruhumda”- bunu da, o deyib...

Nə isə, bu dəfəki söhbətimin qəhrəmanı İctimai televiziyada böyük redaktor işləyən Günül Mehridir. O, həm də “Sarmaşıq” hekayələr kitabının müəllifidir. Azərbaycan Dövlət Mədəniyyət və İncəsənət Universitetini bitirib.

Bu gün - iyulun 19-u Günel xanımın növbəti ad günüdür. Onu bu münasibətlə təbrik edir, yaradıcılıq uğurları arzulayırıq. Yeni yaşı mübarək olsun!

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(19.07.2025)

İnci Məmmədzadə, “Ədəbiyyat və incəsənət”

Bəli, onu hamı sağlığında yaxşı yazar və yaxşı insan kimi tanıyırdı. Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin mətbuat katibi kimi çox fəal idi, yazar kimi güclü qələmi var idi, həm də xeyirxah idi, hamıya əl uzatmağa çalışırdı.

Söhbət Arif Əmrahoğlundan gedir.

Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü Arif Əmrahoğlu 1954-cü il oktyabrın 28-də Gürcüstanın Marneuli rayonunun Ağqula kəndində anadan olub. Orta məktəbi Ermənistanın Noyemberyan rayonu Ləmbəli kəndində bitirib. Əmək fəaliyyətinə Sumqayıt şəhərində tikinti idarəsində maşinist köməkçisi kimi başlayıb. ADU-nun filologiya fakültəsində təhsil alıb. Zaqafqaziya komsomol məktəbini bitirib.

Azərbaycan EA Ədəbiyyat İnstitutunun XIX əsr Azərbaycan ədəbiyyatı şöbəsində baş laborant, kiçik elmi işçi, institutun Yeni dövr Azərbaycan ədəbiyyatı şöbəsinin elmi işçisi, Azərbaycan EA-nın Ədəbiyyat muzeyinin elmi işlər üzrə direktor müavini, Prezident Aparatında milli siyasət şöbəsində işləyib. Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin mətbuat katibi olmasını dedik, Bakı Dövlət Universitetinin müəllimi olub həmçinin.

Ədəbi fəaliyyətə erkən başlayıb. İlk mətbu hekayəsi "Axali Marneuli" qəzetinin 8 mart 1974-cü il tarixli sayında dərc edilib. Klassik və müasir Azərbaycan nəsrinin bədii axtarışları, sənətkarlıq məsələləri ilə ardıcıl məşğul olub. "Klassik Azərbaycan nəsrində təhkiyə məsələləri (XIX əsrin ikinci yarısı)" mövzusunda namizədlik dissertasiyası müdafiə edib. Onun ədəbi-tənqidi, elmi məqalələrində bədii ədəbiyyatın poetik özünəməxsusluğunun, təhkiyə probleminin tədqiqi başlıca yer tutur.

"Klassik Azərbaycan nəsrinin poetikası" mövzusunda tədqiqat üzərində işləyib, fəal ictimaiyyətçi olub. M.F.Axundovun "Seçilmiş əsərləri"ni tərtib edib Moskvada rus dilində, A.P.Çexovun üçcildlik "Seçilmiş əsərləri"ni, dünya xalqlarının mif və əfsanələrini Azərbaycan dilində çap etdirib.

Bədii tərcümə ilə ardıcıl məşğul olub.

Əsərləri

- Nəsrin poetikası (XIX əsrin II yarısı)

- Sözə inam sabahımızdır

- Epik sözün bədii gücü

O, 19 iyul 2014-cü ildə Bakı şəhərində vəfat edib.

Allah rəhmət eləsin!

Qələm yoldaşı Muxtar Kazımoğlu o rəhmətə gedəndə dediyi sözlər, məncə, Arif Əmrahoğlu obrazımı tan açır:

“Arif təkbaşına, minbir əzab-əziyyətlə qurduğu evinə, gözəl ailəsinə son dərəcə bağlı adam idi. Balaları ilə nəfəs alırdı. And içəndə gözünün ağı-qarası iki qızının canına and içirdi. Qızlarının ad günündə hərdən (söz arası, sağlıq arası) ləyaqətlə yaşamaq barədə danışardı,  deyərdi, mən elə yaşamamışam, balalarım nə vaxtsa mənim adım gələndə narahatlıq, nigarançılıq keçirsinlər. Bəli, Arif Əmrahoğlu bu fani dünyada tək ailəsindən, balalarından ötrü yox, həm də dostlarından, qələm yoldaşlarından ötrü əziz bir ad qoyub getdi.”

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(19.07.2025)

İnci Məmmədzadə, “Ədəbiyyat və incəsənət”

Sazlı-sözlü Göyçə mahalından yetişən ustad aşıqlar – Ələsgər və Alı özlərindən sonra böyük bir aşıqlar pleadasının yaranmasına rəvac veriblər. Onlardan biri də ustad aşıq Oruc Əhmədovdur.

Oruc Əhmədov 20 mart 1920-ci ildə Göyçə mahalının Yarpızlı kəndində "Fərzalılar" nəslində anadan olub. Atası Vəli də Göyçə mahalında və eləcə də Azərbaycanın digər bölgələrində tanınmış aşıq olub. 1929-cu ildə atası vəfat etdikdən sonra onun sazını sinəsinə alaraq çalıb oxumağa başlayıb. Bir neçə il Aşıq İbrahim Alışan oğlunun şəyirdi olub.

1939-cu ildən müstəqil aşıqlığa başlayıb.Azərbaycanda aşıqlar arasında tezliklə tanınan Aşıq Oruc Vəli oğlu respublikada keçirilən mədəni tədbirlərdə, festivallarda, Azərbaycan aşıqlarının III qurultayında iştirak edib, əməkdar mədəniyyət işçisi adına layiq görülüb. 60-dan çox saz havasını çalıb-oxuyub.

1953–1970-ci illərdə Gədəbəy aşıqlarına ağsaqqallıq edib. Miskin Vəli və Aşıq Məhəmmədəli ilə bərabər neçə-neçə məclislər keçirib. Aşıq şeirinin bir çox şəkillərində şeirlər yazıb. Aşıq Orucun Aşıq Şahsuvar və Aşıq Nurəddin adında iki şəyirdi olub.

Haqqında yazılan məqalələr

1. G. Məmmədova. Tarlada şənlik

2. M. Qardaşov. Aşıqlar ansamblı

3. Ürəklərə yol tapır

4. El sənətkarları

5. Əli Əliyev, "El aşığı" məqaləsi

6. Məhərrəm Qasımlı, "Ustad"

7. Abbas Vəfadağlı. "Ustad"

8. Araz Yaquboğlu, "Aşıq Orucun sazlı-sözlü dünyası"

Aşıq 1976-cı ilin 19 iyul günündə Gədəbəy rayonunun Zəhmətkənd kəndində astma xəstəliyindən vəfat edib.

Allah rəhmət eləsin!

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(19.07.2025)

Nigar Xanəliyeva, “Ədəbiyyat və incəsənət”

Bu il Azərbaycanın Respublikasının Xalq şairi Bəxtiyar Vahabzadənin 100 illik yubileyi ilidir. Bu münasibətlə 17 iyul 2025-ci il tarixində Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin “Natəvan” klubunda elmi konfrans və şairin əsərlərinin təbliği məqsədilə təşkil olunmuş xüsusi təqdimat mərasimi keçirildi.

Tədbir Türk Mədəniyyəti və İrsi Fondu, Azərbaycan Respublikasının Mədəniyyət Nazirliyi və Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin birgə təşkilatçılığı ilə baş tutdu.

Tədbirin əsas məqamlarından biri, Türk Mədəniyyəti və İrsi Fondu tərəfindən Azərbaycan, və Türk dillərində nəşr edilmiş “Özümüzü kəsən qılınc” kitabının təqdimatı oldu. Nəşr, Bəxtiyar Vahabzadənin həm ədəbi ustalığını, həm də türk dünyasına ünvanlanmış fəlsəfi və milli çağırışlarını ictimaiyyətə xatırladan ismarıca çevrildi.

Yubiley mərasimində spikerlər qismində: Türk Mədəniyyəti və İrsi Fondunun prezidenti Aktotı Raimkulova,  Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin sədri, Xalq yazıçısı Anar, əməkdar incəsənət xadimi, professor, yazıçı-dramaturq Əli Əmirli; Nümayəndə heyəti qismində:  Atatürk mərkəzinin direktoru Nizami Cəfərov (Azərbaycan), Beynəlxalq “Alaş” mükafatı laueatı Kadırbek Kunıpiyaulı (Qazaxıstan), şair-tərcüməçi Adnan Özer (Türkiyə), filologiya elmləri doktoru, professor Adhambek Alimbekov (Özbəksitan), eyni zamanda Macarıstan, Moldova və Belarusdan olan qonaqlar iştirak edərək, məruzələrini təqdim etdilər.

Konfransa Türk Mədəniyyəti və İrsi Fondunun prezidenti Aktotı Raimkulovanın çıxışı ilə başlanğıc verildi. A.Raimkulova “Bəxtiyar Vahabzadə yaradıcılığında türk dünyasının birliyi” mövzusunda çıxış edərək, şairin poetik dilində öz əksini tapan ümumtürk ideallarının gənclər tərəfindən mütaliə edilməsinin əhəmiyyətini vurğuladı. B.Vahabzadənin yaradıcılığının yalnız Azərbaycan üçün deyil, bütün türk dünyası üçün ortaq ədəbi və mənəvi sərvət olduğunu bəyan edən Fondun prezidenti, belə nəşrlərin türk xalqları arasında mədəni-mənəvi əlaqələri möhkəmləndirdiyini ifadə etdi.

Məruzələrini təqdim edən çıxışçılar Böyük Şairin türk poeziyada yaratdığı körpülər, ana dili və milli-mənəvi kimlik kimi məsələlər ətrafında dəyərli fikirlər səsləndirdilər.

Konfrans çərçivəsində incəsənət və ədəbiyyat xadimləri, media nümayəndələri, gənc yazarlar, eləcə də ictimaiyyət nümayəndələrinin fəal iştirakı müşahidə olundu. Tədbirin, yalnız bir şairin yubileyinə deyil, ümumilikdə türk ədəbi mühitindəki ortaq dəyərlərin paylaşılmasına və qarşılıqlı elmi-ədəbi dialoqun qurulmasına xidmət etdiyi aşkardır.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(19.07.2025)

İlhamə Məhəmmədqızı, “Ədəbiyyat və incəsənət” portalının Sumqayıt təmsilçisi

22 iyul – Milli Mətbuat Günü münasibətilə Abşeron-Xızı Regional Mədəniyyət İdarəsinin tabeliyində olan Cəfər Cabbarlı adına Mədəniyyət Evi və 1 saylı Sumqayıt Regional "ASAN xidmət" mərkəzinin birgə təşkilatçılığı ilə Əli Kərim adına Poeziya Evində “Həqiqətin səsi” adlı ədəbi-bədii gecə həm mətbuat tariximizə işıq saldı, həm də sözün, qələmin gücünü bir daha vətənpərvərlik ruhunda səsləndirdi.

Tədbir Azərbaycan Milli Mətbuatının 150 ildən artıq şərəfli yoluna həsr olunmuş qısa videoçarxla başladı.

Çıxış edənlər – Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin Sumqayıt təşkilatının sədr müavini İlhamə Məhəmmədqızı, “Sumqayıt” qəzetinin baş redaktoru Sübhan Quliyev, Əməkdar Mədəniyyət işçisi, professor Rafiq Yusifoğlu, Poeziya Evinin rəhbəri, şair İbrahim İlyaslı ölkəmizdə azad mətbuatın formalaşmasından, jurnalistikanın milli kimliyin qorunmasındakı rolundan, sözün gücündən bəhs etdilər. Çıxışlarda mətbuatın təkcə informasiya vasitəsi deyil, həm də milli düşüncənin, ictimai şüurun güzgüsü olduğu qeyd olundu.

Tədbirin bədii hissəsində sözügedən Mədəniyyət Evinin solisti Pənah Məmmədli və “Turan” milli rəqs qrupu öz ifa və çıxışları ilə gecəyə rəng qataraq alqışlarla qarşılandılar.

Gecənin sonunda Mədəniyyət Evinin direktoru Səadət Nəcəfova çıxış edərək tədbirin təşkilatçılarına, iştirakçılara və qonaqlara təşəkkürünü bildirdi.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(18.07.2025)

 “Ədəbiyyat və incəsənət” portalı PORTAL AKADEMİYASInda növbəti, üçüncü abituriyent kurslarına davam edir. Həyatda necə uğur qazanmalı, hədəfi necə seçməli, hədəfə doğru necə irəliləməli, necə lider olmalı – bu sayaq suallar hər birinizi düşündürür, bilirik. Onlara PORTAL AKADEMİYASI məşğələlərinə qatılmaqla çavab tapacaqsınız.

Rubrikanı millət vəkili, motivasiya spikeri, yazıçı Əlibala Məhərrəmzadə aparır.

Liderliyin xüsusi qanunları hansılardır?

«Seminarların və kitabların köməyi ilə uzun illər liderlik öyrətdiyim yuz minlərlə insana və özündə liderlik keyfiyyətlərini inkişaf etdirmək istəyən şəxs, sənə ithaf olunur. Bütün yüksəliş və enmələr liderliyin sayəsində baş verir» sözləri ilə başlayan «Liderliyin 21 inkaredilməz qanunu» kitabını – Con Maksvellin bu incisini, yəqin ki, oxumayan əz-əz liderə rast gəlmək olar. Rəsmən onun özünün, yaratdığı EQUIP və The John Maxwell Company təşkilatlarının bu günədək liderliyin sirlərini öyrətdiyi 5 milyon müdavimi var. Bu gün ABŞ-ın Vest Poynt Hərbi Akadesmiyasından tutmuş BMT-yədək, nüfuzlu Fortune 500 siyahısındakı əksər şirkətlər təmsil olunmaqla az qala hər bir qurumda Con Maksvelldən liderlik dərsi almış insanlara rast gəlmək olar.

Con Maksvellin təqdim etdiyi liderlik qanunlarının 21-nə də qısaca da olsa nəzər yetirməyimiz vacibdir. Belə ki, öz şəxsi həyatlarında və bizneslərində bu qanunlara əməl etməklə insanlar dərhal fayda əldə edirlər.

Beləliklə, 21 qanundan növbətisi:

9.Maqntizm qanunu

«Siz özünüz kimi olanları cəzb edirsiniz»

Effektiv liderlər həmişə yaxşı adamları axtarırlar. Bu, əksər hallarda məhz onların özlərinə bənzəyən, onlara lazım olan xarakterə malik olan, onlardakı keyfiyyətlərə malik olan adamlar olur. Məhz maqnetizm qanunu da budur: siz özünüz kimi olanları cəzb edirsiniz.

Pessimist və optimistlər az halda bir-birini cəzb edə bilər. Daha çox, yaşıdlar bir-birini cəzb edə bilirlər. Sosial mənsubiyyət, əlaqələr və ətraf da cəzbetmədə rol oynayır.

İnsanları həm də eyni mənəvi dəyərlər cəzb edə bilir. Başqa bir cəzbetmə obyekti – həyat təcrübəsidir.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(18.07.2025)