İnci Məmmədzadə, “Ədəbiyyat və incəsənət”

Eyni zamanda mədəniyyətin bir neçə sahəsində uğurla təmsil olunmaq, elə bilirsiniz asandır?

Azərbaycanın bərpaçı-heykəltəraşı, dramaturqu Marat Haqverdiyev 1938-ci il iyulun 21-də Bakıda sənətkar ailəsində anadan olub. Atası Azərbaycan və Türkmənistanın Əməkdar artisti Xanlar Haqverdiyev və Anası Cahan Əfruz (Dilanova) şairə-dramaturq olub. İki sənətkarın əhatəsində böyüyən Marat uşaqlıqdan rəssamlığa böyük maraq göstərsə də, orta məktəbi bitirərkən memar olmağı qərara alıb və bu istəklə də 1956-cı ildə Azərbaycan Politexnik İnstitutunun memarlıq fakültəsinə daxil olub...

 Tələbəlik illərində incəsənətə olan marağı ötüb keçməyib, institutun xalq çalğı alətləri ansamblı və estrada orkestrinin solisti kimi sovet respublikalarında qastrol səfərlərində olub. Marat Haqverdiyev təhsilini başa vurandan sonra qısa müddətdə tikinti sahəsində çalışıb. Ömrünün təxminən 40 ilini isə Mədəniyyət Nazirliyinin nəzdində Tarix və Mədəniyyət Abidələrinin Bərpası İdarəsində müxtəlif vəzifələrdə işləyib. Respublikanın tarix və mədəniyyət abidələrinin, o cümlədən Akademik Opera və Balet Teatrı, Rəşid Behbudov adına Mahnı Teatrı, muzeylər, məscidlər, mədrəsələr, qala və türbələrin bərpası ilə məşğul olub.

1970-ci illərdə ədəbiyyata tərcüməçi kimi gələn Marat Haqverdiyev anasının əsərlərini — şeirlərini, poemalarını rus dilinə çevirib. Anası dünyasını dəyişəndən sonra qərara gəlib ki, onun yolunu davam etdirsin. İlk dram əsəri "Ailədə məhkəmə" komediyası olub. Əsər Lənkəran Dövlət Dram Teatrında Baba Rzayevin quruluşunda səhnəyə qoyulub. Tamaşa uğurlu alınıb. Bir il sonra Azərbaycan Dövlət Gənc Tamaşaçılar Teatrında rejissor Mərahim Fərzəlibəyov Marat Haqverdiyevin "Məhəbbət, şeytan və lambada", ardınca "Məşuqələr" pyesini tamaşaya qoyub.

Hər iki əsər teatr aləmində böyük əks-səda yaradıb.

1992-ci ildə "Ah, qadınlar, qadınlar" komediyasını yazıb Həsənağa Turabova təqdim edib, Həsənağa Turabov tərəfindən bəyənilib. Azərbaycan Dövlət Akademik Milli Dram Teatrının səhnəsində Mərahim Fərzəlibəyov bu əsəri tamaşaya qoyub. Baş rolda görkəmli aktyor Səyavuş Aslan və tanınmış aktrisa Firəngiz Mütəllimova oynayırdılar. Tamaşa maraqla qarşılanıb. Bir ildən sonra "Qısqanc ürəklər" komediyası yenə də bu teatrda Mərahim Fərzəlibəyovun quruluşunda səhnələşdirilib. Bu tamaşa da yaxşı mənada böyük səs-küyə səbəb olub.

Pyesləri

1. Ailədə məhkəmə

2. Fədakarlıq

3. Sənsiz yaşaya bilmərəm

4. Məhəbbət əzabları

5. Amerikalı kürəkən (Ramiz Mirişli ilə birgə)

6. Qısqanc ürəklər (Ramiz Mirişli ilə birgə

7. Məhəbbət, şeytan və lambada

8. Məşuqələr

9. Ah, qadınlar, qadınlar

10. Üç dəniz əfsanəsi

Marat  Haqverdiyev 27 may 2018-ci ildə "Azərbaycanın əməkdar mədəniyyət işçisi" fəxri adına layiq görülüb.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(21.07.2025)

İlqar İsmayılzadə,

fəlsəfə üzrə fəlsəfə doktoru, AJB və AYB-nin üzvü, "Ədəbiyyat və incəsənət" portalının Cənub təmsilçisi

Növbəti xəbərimiz subtropiklər mirvarisi Lənkərandandır. Burada 19 iyul 2025-ci il tarixdə Azərbaycaqn Yazıçılar Birliyi Lənkəran Bölməsi, Azərbaycan Jurnalistlər Birliyi Lənkəran təşkilatı və Lənkəran Mərkəzləşmiş Kitabxana sisteminin birgə təşkilatçılığı ilə Mətbuatın 150 illiyi və jurnalist Hacı Etibar Əhədovun "Lənkəranın mətbuat salnaməsi" kitabının təqdimatı ilə əlaqədar tədbir keçirildi.

AYB Lənkəran Bölməsində keçirilən tədbiri giriş sözü ilə bölmənin sədri, yazıçı-dramaturq Qafar Cəfərli açaraq iştirakçıları qarşıda gələn Milli Mətbuat Günü münasibətilə təbrik etdi. "Lənkəranın mətbuat salnaməsi" kitabının bu bayrama ən gözəl hədiyyə olduğunu bildirdi və mətbuat tariximiz haqqında danışmaq üçün sözü Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin Lənkəran Bölməsinin sədri Şəfahət Şəfiyə verdi.

Şəfahət Şəfi mətbuat tariximiz barədə qısa məlumat verdikdən sonra Lənkəran mətbuatında uzun müddət xidməti olan jurnalistlərdən Hacı Etibar Əhədov, Qafar Cəfərli, İltifat Əhmədov, Sərraf Talıb, Ağamir Cavad və Esmira İsmayılovaya AJB-nin Fəxri Fərmanını təqdim etdi. Eyni zamanda, dünyasını vaxtınız dəyişmiş jurnalist, şair və tərcüməçi Ağaddin Babayevin adına yazılmış Fəxri Fərmanı ailəsinə çatdırmaq üçün yaxın dostu olmuş Sərraf Talıba verdi və onun ruhu bir dəqiqəlik sükut və rəhmət diləyi ilə yad edildi.

Sonra Lənkəran Dövlət Universitetinin professoru, Əməkdar müəllim Yədulla Ağazadə çıxış edərək Hacı Etibar Əhədovun "Lənkəranın mətbuat salnaməsi" kitabı haqqında ətraflı məlumat verdi. Hacı Etibarın Lənkəranın ictimai-siyasi və mədəni həyatında xidmətlərindən danışıb, onu mətbuatımızın qazisi adlandırdı. Kitab haqqında məlumat səhifələrində geniş həcmli yazısı ilə çıxış edəcəyini bildirib, tədbir iştirakçılarını bayram münasibətilə təbrik etdi.

Daha sonra "Lənkəran" qəzetinin baş redaktoru Əlimərdan Əliyev, Bakıdan gəlmiş həmyerlimiz, Əməkdar jurnalist Camaləddin Rəhmanov, uzun müddət "Lənkəran" qəzetinin baş redaktoru olmuş İltifat Əhmədov, tədqiqatçı-tarixçi İldırım Şükürzadə, LDU-nun mətbuat xidmətinin rəhbəri Esmira İsmayılova, Lənkəran Mərkəzləşdirilmiş Kitabxana sisteminin işçisi Xəyalə Ağazadə, Cəlilabad rayonundan gəlmiş şair- publisist Əlövsət Tahirli, "Zərban" TV-nin təsisçisi və baş redaktoru, yazısı-jurnalist Hafiz Mirzə, uzun müddət "Lənkəran" qəzetində çalışmış Mehman Əliyev, Lənkəran Radio Verilişləri Redaksiyasının, "Yaşıl çay" jurnalının baş redaktoru olmuş Sərraf Talıb, müxtəlif dövlət qəzetlərinin zona müxbiri işləmiş, ekoloq-jurnalist Bəxtyar Hüseynov, tanınmış mədəniyyət işçisi Ağadadaş Əliyev və başqaları çıxış edərək mətbuat tariximizin müəyyən məqamlarından danışdılar.

"Lənkəranın mətbuat salnaməsi" kitabının mətbuat tariximiz haqqında vaxtında yazılmış ən dəyərli bir kitab olduğunu qeyd etdilər. Müəllifə cansağlığı və yeni-yeni yaradıcılıq uğurları arzuladılar.

Ardınca yazıçı dramaturq Qafar Cəfərli Azərbaycan Yazıçılar Birliyinə yeni üzv qəbul edilmiş İltifat Əhmədova və Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinə qəbul olunmuş Mehman Əliyevə üzvlük biletlərini təqdim edib, tədbir iştirakçıları adından onları təbrik etdi.

Sonda söz Hacı Etibar Əhədova veriıldi. H.E.Əhədov keçdiyi jurnalist həyatından xatirələr danışıb, gördüyü işlərdən söz açdı. Kitabın ərsəyə gəlməsi üçün uzun müddət çalışdığını qeyd edib, ünvanına söylənən xoş sözlərə görə çıxış edən hər kəsə və tədbirin təşkilatçılığını boynuna götürən AYB Lənkəran Bölməsinin rəhbərliyinə, eləcə də AJB-nin Lənkəran Bölməsinin rərbərliyinə göstərdikləri diqqət və qayğıya görə təşəkkürünü bildirdi.

Tədbir xatirə şəkilləri çəkilməklə başa çatdı.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(21.07.2025)

Murad Vəlixanov, "Ədəbiyyat və incəsənət"

Böyük şəhərlərin nəbzləri həmişə yamyaşıl park və xiyabanlarda, bulvarlarda döyünür. Buralar tək təmiz hava udmaq üçün deyil, həm də asudə vaxtın, istirahətin təşkili üçün ən əlverişli məkanlar hesab edilir. Nə xoş bizə ki, bizim Bakımızın adi dillər əzbəri olan bulvarı vardır və nə yaxşı ki, bulvar təyinatı üzrə fəaliyyət göstərməkdədir.

Mədəniyyət Nazirliyinin dəstəyi, C.Cabbarlı adına “Azərbaycanfilm” kinostudiyası və Dənizkənarı Bulvar İdarəsinin birgə təşkilatçılığı ilə iyulun 19-da “Bulvarda kino axşamı” adlı layihənin icrasına başlanılıb. Layihənin ilk günündə ilk nümayiş C.Cabbarlı adına “Azərbaycanfilm” kinostudiyasının istehsalı olan “Görüş” filmi olub. Öncəki günlərdə mən bu film barədə oxucularımı ətraflı bilgiləndirmişəm əlbəttə ki.

Layihənin məqsədi qeyd etdiyim kimi, insanların istirahətinin təşkilinin olmasıdır, ammadaha ümdə olan məqsədlər də var - gənc nəslin vətənpərvərlik və milli ruhda maarifləndirilməsi, Azərbaycan kinosunu yalnız Bakı sakinlərinə deyil, şəhərimizdə qonaq olan turistlərə də tanıtmaq!

Qeyd edim ki, layihənin ilk təqdimatında yüzlərlə izləyici iştirak edib.

Layihə çərçivəsində “Azərbaycanfilm”in geyim və rekvizitləri, çəkiliş və texniki avadanlıqları da sərgilənib. Sərgini ziyarət edənlər sevdikləri film qəhrəmanlarının onlara tanış olan qiyafələrini və aksesuarlarını, eləcə də çəkiliş vaxtı istifadə edilən avadanlıqları maraqla izləyiblər.

Bu isə film izləmə görüntülərini əyani vasitələrlə tanışlıqla tamamlayaraq film barədə daha mükəmməl bilgi alıb təəssüratlar qazanmağa xidmət edib.

“Bulvarda kino axşamı”nın növbəti təqdimatı Azərbaycan kinosunun 127 illiyinə həsr olunacaq. Bu münasibətlə avqustun 1-də və 2-də bulvarda daha iki film nümayiş ediləcək.

Hər kəs dəvətlidir, gəlin, mənəvi zövq alın, dincəlin!

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(21.07.2025)

Əkbər Qoşalı, “Ədəbiyyat və incəsənət” portalının redaktoru

ABŞ-ın Türkiyədəki səfirinin Ermənistan-Azərbaycan münasibətləri kontekstində Zəngəzur dəhlizinin gələcəyi ilə bağlı “icarə” perspektivini gündəmə gətirməsi sadəcə diplomatik gedişdirmi? - Bəri başdan deyim: məncə, yox. Səfir Tomas Barrakın açıqlaması pək bərrak sayılmaz. - Bu, bölgəyə dair köhnə planların sanki yeni formatda təqdimidir. O, Barış Anlaşmasının imzalanmasına ümid etdiklərini bildirir, ABŞ-ın bu sürəcdə rol alacağını vurğulayır və daha sonra belə bir cümlə qurur: “Türkiyə, Ermənistan və Azərbaycan 32 km-lik yol üstündə mübahisə edir. Onu bizə 100 illik icarəyə verin, paylaşın”. - Yəni, ABŞ Zəngəzur dəhlizinin öz nəzarətində olmasını alternativlərin ən yaxşısı sayır…

Bəs, bu nə deməkdir? ABŞ bir müstəqil dövlətin (Azərbaycanın) maraq dairəsində, başqa bir dövlətin (Ermənistanın) içində sayılan strateji keçidi – “icarə” adı altında nəzarətə almaq istəyirsə, bu, artıq barış arayışının özü deyil, necə deyərlər, geopolitik həmlədir. Bax, həmin həmlə nə ilkdir, nə də son olacaq – əgər vaxtında gərəkli manevrlər edilməzsə...

Hərçənd, Paşinyan hökuməti artıq ABZş icarəsindən imtina etmiş durumdadır.

“İcarə” anlayışı tarix boyu və bir çox halda, icarəyə verənin ciddi itkiləriylə, hətta suverenliyinin itirilməsi ilə sonuclanmışdır.

-1867-ci ildə Çar Rusiyası Alyaskanı ABŞ-a 7.2 milyon dollara satdı. Amma bu, belə deyək, “icarə-satış” arasında olan, diplomatik şəkildə təqdim olunmuş güzəşt idi. Hələ də söz-söhbət səngimir ki, 200 ilin tamamında -yəni bundan 42 il sonra (2067-ci ildə) Rusiya Alyaskanı geri tələb edəcək. Alyaska 1867-ci ildən bəri - nə Çar vaxtı, nə SSRİ zamanı, nə də Rusiya Federasiyası dönəmində bir daha rus torpağı olmadı. Hərçənd Alyaskanın Amerikanlaşmasının 150-ci ildönümü ərəfəsində, “qara yubiley” ilində və sonrasında Rusiyada üzərində Alyaskanın xəritəsi əks olunan “kövrəldici” medalyonlar, nişanlar və s. buraxılmışdı - “Аляска, порадомойвРоссию!” - “Alyaska, evə – Rusiyaya qayıtmaq vaxtıdır”!.. Mənə qalsa, Alyaska nə Rusiyada, nə ABŞ-da olmalı… - O ayrı və uzun söhbətdi; deməm o ki ABŞ icarəsi, satınalması və ya qarışıq sistemlə mübadiləsinin güvənli olmadığı təcrübəyə sabitdir. Zəngəzur ha Rusiyanın ha ABŞ-ın nəzarətində, “icarə”sində olsun - bizimçün fövqəladə üstünlüyü yoxdur. Zəngəzur əgər bizdə (yaxud bizim söz sahibi, pay sahibi olduğumuz şirkətin sərəncamında) olmursa, hələlik, baştutmamış və perspektivsiz dövlətdə - Ermənistanda qalması bizim gələcək uhulət-suhulətli addımlar üçün daha uyğun kimi görünür…

-1918-ci ildə Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti uluslararası tanınma, Bakını, ümumən Cümhuriyyəti qorumaq adına və b. nədənlərlə İrəvanı ermənilərə “güzəşt”ə getmə durumunda qaldı. Bu da, bir növ “tarixi icarə” - “qarışıq sistem” sayıla bilərdi. Guya ermənilər bir daha anti-Azərbaycan eyləmlərində bulunmayacaqdı və bu minvalla İrəvanın 100 illik “icarə”si təhlükəsiz sovuşmasa, bizim bir səhər şəhəri geri istəmə haqqımız yaranacaqdı. Mən tarixçi deyiləm, o dönəm sənədlərini, aktlarını və s. dərinləməsinə incələməmişəm lakin İrəvanın, hələ-hələ Zəngəzurun erməniləşdirilməsinin qanunsuz olduğuna inamım tamdır. Ötən illər içində ermənilər bütün parametrlər üzrə haqsız oldular, anlaşma, qayda-qanun tanımadılar.

Ayrıca, biz hansısa əraziləri dövlət qərarıyla, xalqın səsverməsi yoluyla başqasına vermişikmi bəyəm? Bir partiyanın (Sov. İK(b)P) qərarı ümumxalq qərarı sayıla bilərmi? - Əsla, yox! - Onda, bizim olanların üzərindəki haqqımızı niyə “unutmalıyıq”?

Beləliklə,

indi tarix sanki cilvə ataraq, oxşar ssenarini irəli sürür: Zəngəzuru icarəyə verməlimi, verməməlimi?

Növbəti sual:

Zəngəzur daha çox kommunikasiya, yoxsa suverenlik silsiləsini ifadə edir? - Suallara cavab bulmağa çalışaq.

ABŞ-ın “icarə” təklifinin arxasında duran məntiq sadədir:

-Zəngəzur dəhlizi həm quru, həm də dəmir yolu baxımından strateji kommunikasiya xəttidir – üzü o tərəfə - Naxçıvan üzərindən Türkiyəyə, üzü bu tərəfə - Xəzər üzərindən Türküstana (Orta Asiyaya) açılan körpüdür;

-Bu dəhliz Çinin “Bir kəmər – bir yol” layihəsinin, eləcə də, Türk Dövlətləri Təşkilatının gələcək inteqrasiyasının əsas hissəsidir;

-Ona görə də, burada iştirak edən yaxud iştirak etməyə can atan hər bir güc – Rusiya, İran, ABŞ, Fransa – bu marşrutdan pay almağa çalışır.

Amma burada bir əsas məsələ unudulmamalıdır: Zəngəzur - Azərbaycanın tarixi torpağıdır. Üstəlik, Zəngəzur Azərbaycanın beynəlxalq hüquqa dayalı təsbit olunmuş kommunikasiya haqqıdır. Bu, ən azı və ən yaxını 2020-ci il 10 noyabr tarixli məlum Üçtərəfli Bəyanatda əks olunub. Sadəcə, sadə Ermənistan bu öhdəliyi 5 ildir yerinə yetirmir və öz ağlınca durumu mürəkkəbləşdirir. Deyin, 30 illik işğalla nəyə nail oldun ki 5 illik at kimi şiniməklə nəyə nail olasan?..

Zəngəzurun icarəyə verilmə perspektivi –

barışı yox, suverenlik amilini önplana çıxarır.

Bu gün bəzi dairələr bunu “praktik yanaşma” kimi təqdim etməyə çalışa bilər: “gəlin ABŞ-a icarəyə verək, o nəzarət etsin, biz də barış qazanaq”-filan…

Amma bu cür yanaşmalar qısa müddətli rahatlıq, müstəqillik üçün uzunmüddətli rahatsızlıq deməkdir. Baxmayaraq ki, Zəngəzur “vərdiş edilmiş hüquq”la və elə bil, faktiki olaraq Ermənistanındır; lakin Ermənistan özü kimindir? - Ermənistan Respublikasının üzərində bərqərar olduğu torpaqların neçə kvadratmetri “qədim erməni torpağı”dır?..

İncələməmizə davam edək. - Zəngəzur ABŞ-ın 100 illik icarəsində olarsa:

 1. Azərbaycan, ümumən Qafqaz ərazisində başqa bir gücün sabitləşmə perspektivinə malik hərbi-siyasi mövcudluğu yarana bilər;

 2. Dəhlizin yönətimi artıq Bakı ilə, Ankara ilə deyil, Vaşinqton ilə razılaşdırıla bilər;

 3. Naxçıvana daşımaçılıq, gediş-gəliş “qonşucasına güzəşt” rejimindən çıxaraq “nəzarətli bölgə” amilinə dirənər və s.

Nə etməli? – Mövqe açıq, strategiya qəti olmalıdır.

-Bizimçün ən yaxşı variant, Zəngəzur dəhlizinin Azərbaycanın (və ya söz sahibi olacağımız, məsələn, Türkiyə, Macarıstan, Böyük Britaniya, İtaliya, Çin, Qazaxıstan, Türkmənistan və b. quracağı ortaq şirkətin) adil nəzarəti ilə fəaliyyət göstərməsidir;

-Türk Dövlətləri Təşkilatı, Türk Yatırım Fondu, Uluslararası Türk Akademiyası, türk mətbuatı Zəngəzur məsələsini qardaş ölkələrin birliyi prizmasında gündəmdə saxlamalıdır;

-Üçtərəfli Bəyanatın icrasını pozan Ermənistana qarşı dəhlizlərlə bağlı alternativ sanksiyalar gündəmə gəlməlidir;

-İranın və Rusiyanın tərəddüdlü mövqelərindən fərqli olaraq, Azərbaycan-Türkiyə tandemi tərəddüdsüz mövqe göstərməlidir: ya dəhliz açılır, ya da barış olmur. Strateji müttəfiqlər olaraq, bu məsələdə güclü mövqe ilə seçilmək Azərbaycan və Türkiyəyə çox yaraşır.

Uzun sözün qısası,

Zəngəzurdan Alyaskaya deyil, Naxçıvana yol gedir!

O, ata-baba torpağından keçən, qardaşa uzanan yol kimi işlək olmağı haqq edir, nəinki icarəyə veriləsi torpaq olmağı…

Bizim tarixi, güncəl və gələcək baxışımızda Zəngəzur sınır çəkmək üçün yox, coğrafiyanı birləşdirmək üçündür.

Zəngəzur dəhlizinin 100 illik icarəsi ideyası – 100 illik ayrılığın və əsarətin diplomatik formasını gətirməməlidir.

Tarix təkrar olunarsa və bu dəfə məsuliyyət bizim üzərimizdə olacaqsa, Dövlət baba nəyi, nə vaxt, harada və necə etmək lazım olduğunu bilir, əlbət!

DÖVLƏTİMİZ ZAVAL GÖRMƏSİN!

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(19.07.2025)

Kənan Məmmədli, “Ədəbiyyat və incəsənət”

Onunla ötən aylarda AYB Natəvan klubunda kitabının təqdimatında tanış oldum. Yaşadığı Rusiyadan doğulduğu Bakıya həm dincəlməyə, həm də kitab təqdimatına, ədəbi cameədəki dostlarıyla görüşə gəlmişdi. Xəbər tutanda ki, bu 19 iyul günündə yubileyidir, 65 yaşı tamam olur, haqqında yazmağı qərarlaşdırdım.

Necə də bunu etməmək olar, axı Eldar Əhədov olduqca maraqlı, unikal bir adamdır.

Əsərləri dünyanın 45 ölkəsində dərc olunmuş və rus, Azərbaycan, ingilis, ispan, italyan, çin və serb dillərində Rusiyada, Azərbaycanda, ABŞ-da, Kanadada, Serbiyada, Meksikada, Hindistanda, Misirdə və Çində nəşr olunmuş yüz kitabın müəllifidir.

Rusiya Yazıçılar İttifaqının üzvü, Rusiya Yazıçılar İttifaqının Krasnoyarsk şöbəsinin idarə heyətinin üzvü, Rusiya Coğrafiya Cəmiyyətinin üzvü, Rusiya Coğrafiya Cəmiyyətinin Krasnoyarsk diyar bölməsinin toponimika komissiyasının sədri, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin fəxri üzvü, Dünya Azərbaycanlı Alimlər Assosiasiyasının üzvü, “Rusiyanın Gümüş Qələmi” mükafatının sahibi, “Dünyanın xeyrinə” mükafatının ikiqat laureatı, Rusiya-İsveç “Şimal — sərhədsiz ölkə” mükafatının ikiqat diplomantı, IV Ümumrusiya ədəbiyyat festivalları festivalının və IV Avrasiya ədəbiyyat festivalları festivalının gümüş medalı laureatı, Almaniyanın Düsseldorf şəhərindəki “ZA-ZA verlag” nəşriyyatının mükafatçısı, İtaliyanın “Vincenzo Padula” mükafatçısı və Livanın Naci Naaman mükafatı sahibi, Yunanıstanın “Homer” mükafatının diplomantı, Dünya Yazıçılar Təşkilatının “Dünya ədəbiyyatının inkişafına töhfəyə görə” gümüş medalının laureatıdır Eldar Əhədov.

Rusiya Yazıçılar İttifaqı, Yamalo-Nenets Muxtar Dairəsinin Qanunverici Məclisi, Krasnoyarsk diyarı qubernatoru və Krasnoyarsk diyarının Mədəniyyət Nazirliyi tərəfindən təşəkkürnamələr və fəxri fərmanla təltif olunmuşdur. YANAO qubernatorunun ədəbi mükafatının laureatıdır. Dünya Xalqları Assambleyasının Ədəbiyyat Şurasının həmsədri, Dünya Yazıçılar Təşkilatının Koordinasiya Şurasının rəhbəridir.

Sankt-Peterburq Dağ-Mədən Universitetinin məzunudur. 36 il ixtisası üzrə çalışmış, bunun 15 ildən çoxunu “Rosneft” ASC-nin tərkibində Sibir və Uzaq Şimal şəraitində işləmişdir. Qızıl, gümüş, polimetallar, qiymətli və bəzək daşları, kalium duzu, kömür, neft və qaz yataqlarının açılması, kəşfiyyatı və işlənməsi işlərində iştirak etmişdir. Bu fəaliyyətlər Krasnoyarsk diyarı, Yamalo-Nenets Muxtar Dairəsi, Tıva Respublikası, Belarus və Azərbaycan ərazilərini əhatə etmişdir.

Rusiya Dağ-Mədən mühəndisləri (markşeyderlər) İttifaqının üzvü, həmin İttifaqın fəxri Gümüş nişanının sahibi, markşeyderlik sənəti üzrə elmi jurnallarda bir neçə məqalənin və üç dildə toponimika üzrə kitabların müəllifidir.

Eldar Əhədov haqqında məlumat Böyük Rusiya Ensiklopediyasında, həmçinin rus, Azərbaycan və digər dünya dillərindəki Vikipediyalarda mövcuddur.

Gördünüzmü, həqiqətən də maraqlı və unikal insandır.

O ki qaldı Eldar Əhədovun poeziyasına, bu, düşündürücü, didaktik, vətənpərvərlik notları ilə dolu olan bir poeziyadır və ən əsası, bu poeziyada əsas leytmotiv 1986-cı ildən bugünədək – tam 36 il yaşadığı Krasnoyarrskın şaxtası deyil, 1960-cı ildə doğulduğu və cəmi 28 il yaşadığı Abşeronun  istisidir.

Böyük məmnuniyyətlə oxucularımıza Eldar Əhədovun şəxsən məni çox təsirləndirən “Kağızdan ata” şeirini təqdim edirəm. Tərcüməsi Elviz Əliyevindir.

ELDAR ƏHƏDOV

KAĞIZDAN ATA 

Rəfdə nə papaq var, nə də ki, əlcək,

Çoxdandı yanmayır buxarı ocaq.

"Ay ana, bəs atam nə vaxt gələcək?"

Soruşur anadan bu körpə uşaq.

Bayırda payızın nəfəsi gəlir,

Gecələr şaxtalar andırır qışı,

Nə desin?...Ananın qəlbi kövrəlir,

Boğur qəhər ilə onu göz yaşı...

Sükutu uşağın təkidi pozur:

"Gəl mənə kağızdan ata düzəldək,

(Ananın halını o, özü yozur)

Amma bunu heç kim bilməsin gərək.

Hər yerdə özümlə gəzdirəcəyəm,

Onu gəzdirmək də çünki asandır.

Nə olsun, kağızdan olanda, bəyəm?

O ki, həm cəsurdur, həm pəhləvandır."

Sonda dəyərli Eldar müəlimi “Ədəbiyyat və incəsənət” portal redaksiyası adından təbrik edir, eyni zamanda ona Azərbaycan Yazıçılar Birliyi Ədəbiyyat Fondunun, Dünya Gənc Türk Yazarlar Birliyinin də səmimi təbrikini çatdırırıq.

Yüz yaşayın, Eldar Əhədov!

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(19.07.2025)

Nərgiz Qəribli Qaya, Türkiyə. “Ədəbiyyat və incəsənət” üçün

                                   “Evdə sülh, dünyada sülh”, Mustafa  Kamal Atatürk

Dahi Mustafa  Kamal Atatürkün bu sözləri həmişə  Oamanlı türklərinin və eləcə də bütün türkdilli  xalqların ali ali məqsədi olub. Çünki türkdilli xalqlar tarixlər boyu bütün millətlərlə sülh şəraitində yaşamaq istəyiblər və buna da çalışıblar. Əgər belə olmasaydı bir vaxtlar Osmanlı türkləri sülh şəraitilə Çindən bütün dünyaya köç etməzdilər. Və istəsəydilər çinliləri məğlub edib, həmin torpaqlara sahib olardılar.

Əfsus ki, bunu çinlilər hələ də başa düşmür və orada yaşayan uyğur türklərinə qarşı kəskin müharibə aparır və onları doğma yurdlarından köçməyə məcbur edirlər...

Bəli. Türklər dahi Müsafa Kamal Atatürkün bu kəlamına söykənərək, Türkiyədə, 47 il davam edən ağrılı və qanlı bir terrorla  mübarizə  dövrünü  arxada  qoyarkən, bu tarixi  qələbənin  arxasında  qətiyyətli, uzaqgörən  və strateji bir liderlik dayanır:  Bu liderlik də Rəcəb Tayyib Ərdoğana məxsusdur. Çünki bütün bu illərdə cənab Rəcəb Tayyib Ərdoğan yalnız  bu qızıl kimi sözləri özünün əlində bayraq elədi: “Müharibə yalnız can alır, sülh həyat doğurur”. Məhz buna görə də bütün bu illərdə sülhə doğru böyük addımlar  atdı.

PKK-nın silahı yerə  qoyması  təkcə bir təşkilatın geri çəkilməsi deyil;  bu, eyni zamanda Türkiyə  Cümhuriyyətinin  regional gücünün, kəşfiyyat  potensialının, hərbi  strategiyasının  və siyasi sabitliyinin  gəldiyi  səviyyəni  simvolizə edir. Bu uzun və  çətin yolda Prezident  Ərdoğan  hər  sahədə, həm  də masa arxasındafkı söhbətlərində  göstərdiyi güclü  iradə  ilə  ölkəni bu uğura aparan əsas simalardan biri olmuşdur.O, dünya səviyyləri öz çıxışalrında  məşhur azadlıq mücahidi Martin Lüter Kinqin bu sözlərindən tez-tez istifadə etməklə dünya xalqlarını da həmişə birliyə çağırıb: ” Quş kimi uçmağı və balıq kimi üzməyi öyrəndik. Ancaq çox sadə bir sənəti unutduq - qardaş kimi yaşamağı”.

Onun bu sözləri də millətindən asılı olmayaraq bütün məməkətlərdə sürəkli alqışlarla qarşılanıb.

Ərdoğanın  rəhbərliyi  ilə atılan addımlar -sərhədyanı terrorla mübarizə əməliyyatları, yerli müdafiə  sənayesinə  qoyulan  sərmayələr, kəşfiyyat orqanlarının  koordinasiyasının gücləndirilməsi və bölgə diplomatiyası sayəsində terrorun  maliyyə  və lojistik qaynaqlarının  kəsilməsi - çoxşaxəli strategiyanın məhsuludur. Terrorla  mübarizəyə yalnız hərbi  deyil, siyasi  və sosial  baxış bucağından yanaşılması; xalqın  dəstəyini  arxasına alan sabit idarəçilik anlayışı ilə birləşəndə Türkiyə, bu problemi davamlı şəkildə  həll  etməyi  bacarmışdır.

Ən  əsası budur ki, Rəcəb Tayyib Ərdoğan, bütün daxili və xarici təzyiqlərə baxmayaraq terrorla mübarizədəki  qətiyyətindən vaz keçməmiş, yalnız təhlükəsizliyi təmin etməklə kifayətlənməmiş, eyni zamanda Türkiyənin birlik və  bərabərlik  duyğusunu da gücləndirmişdir. Bu uğur yalnız bir qələbə  deyil, eyni zamanda gələcək nəsillərə buraxılacaq  sülh  və sabitlik mirasıdır.

Bu gün, PKK-nın silahı yerə  qoyması  ilə Türkiyə  tamamilə yeni bir dövrə qədəm qoyur. Bu dövrün  memarlarından biri olaraq, Rəcəb Tayyib Ərdoğanın adı, terrorla mübarizə  tarixində  və Türkiyənin  müasir  tarixinin  səhifələrində  heç vaxt unudulmayacaq bir yer tutacaq.Mən buna qətiyyətlə əminəm.

Və mən qətiyyətlə inanıram ki,Bertrand Russell bu fikiri özünün həllini tapacaq: “Dünyanı müharibə təhlükəsindən qorumağın yalnız bir yolu var: dünya miqyasında səlahiyyətə sahib olan və dünyadakı bütün silahların inhisarını əlində saxlayan vahid bir orqanın yaradılması”.

Cənab Rəcəb Təyyib Ərdoğan da uzun illərdir ki, məhz buna çalışır. Onun bu gün Zaqafqaziyada və MDB məkanında olan türkdilli xalqlar arasında apardığı məqsədyönlü siyasət də buna xidmət edir.

Axı niyə dünya xalqları Aunius Aurelius Simaçusin bu kəlamını öz əlində bayraq edib və buna əməl etməsinlər: “Niyə birlikdə barışıq və sülh içində yaşamayaq? Hamımız eyni ulduzlara baxırıq, eyni planetdə yol yoldaşıyıq və eyni səma altında yaşayırıq”.

Bax, bu yolda dünya səviyyəsində böyük işlər görən cənab Rəcəb Tayyib Ərdoğanın ətrafında niyə  dünyanın aparıcı  ölklərinin rəhbərləri birləşməsin? Niyə sülhü təbliğ etməsinlər?

Mən, inanıram ki, bu, tezliklə reallaşacaq və dünyada sülh bərqərar olacaq.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(19.07.2025)

Fariz Əhmədov,

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalının Naxçıvan təmsilçisi

Mənim kimi ingilis dilinə az bələd olanlar, məqalənin adını görən kimi mütləq google də axtarış edəcək. Görəsən The Invention of Lying nə deməkdir. Məncə təkrar yazmağa ehtiyac yoxdur. Zəhmət olmasa özünüzü işə salıb biraz axtarış edin. Ona görə də birbaşa mətləbə keçirəm.

İnsan yaradılışdan ikili xarakterə malikdir. Lap uşaqlıqdan formalaşır bu hallar. Uşağı əzizləyir, oynadır, sevindirir və nə istəyir təmin edirik. Artıq uşaq bu haldan istifadə etməyə başlayır. Daha həlim desək hələ dil açıb danışa bilməyən körpə elə ilk təbəssümlə başlayır saxtakarlığa. İstədiyini ala bilməyəndə rolunu mahircə istifadə edərək ağlamağı bacarır ki, heç kəsin də buna ürəyi tab gətirmir. Və beləliklə cəmiyyətə yenicə addım atan bu körpə fidanlar elə ilk göz açdığı gündən ikili oynamağı başlayır.

Böyüdükcə bu formatı daha da böyüdürük. Ailədən ətrafa, dostlardan tanışlara hər kəsə yansıtmağa başlayırıq. Bu hal ən çox da evin içində özünü daha qabarıq şəkildə biruzə verir. Və böyüklərimiz bunu müşahidə etdiyi elə ilk andan başlayır bizi qorumağa. Amma necə? Ört-basdır edərək. Bizi qırağa tərifləməyə, əsl üzümüzü yox yaxşı yanlarımızı göstərməyə çalışırlar. Və beləcə bizi həyata bir  təhlükə maşını kimi hazırlayırlar.

Evdə ərköyün olan uşaq məktəbdə ən bacarıqlı şagird olur. Bir-biri ilə didişə-didişə, boğuşa-boğuşa yaşayan cütlüklər cəmiyyətdə özünü ən mötəbər aparan “ailə” kimi görsənir.

Hər kəs bir amalla yaşayır: Övladım ali təhsil alsın. Uşağın digər qabiliyyətləri olsa da üstündən asanlıqla xətt çəkir bizim istədiyimiz ixtisası seçməyini təmin edirik. Və beləcə nəzər yetirsək iş yerlərində əksər insanların aldıqları təhsillə seçdikləri peşə tərs mütənasiblik təşkil edir. Bu da bizim onlara vurduğumuz travmanın bir başqa növüdür.

Bütün ailələr belədirmi? Təbii ki, yox. Milli mentallıq və müasirliyin vəhdətində uşaqlarını böyüdən valideyinlər var ki, olar bu stereotipi çoxdan qırıb. Onların qayəsi işıq gələn yerə papaq tutmamaqdır.

Düşünün ki, iki ayrı ailədə fərqli həyat tərzi yaşayan iki insan eyni ulduzun altında birləşərək qovuşmaq istiyirlər. İlk tanışçılıqda ancaq başlayır təriflər, özündən razılıqlar. Tanışlıq əsnasında bir-birlərini elə təqdim edirlər ki, deyirsən bəlkə dünyada iki müqəddəs adam var, biri Roma papası, digəri bunlar. Yalanın biri bir qəpikdən havada uçuşur. Səxavət qapıları sonsuzadək açılır. Biri digərinə necə şirin-şirin yalan danışırsa danışanın özü belə danışdıqlarına inanmaq istəyir. Ta ki məqsədə nail olana qədər. Elə ki, bu cütlüklərin ulduzu barışır, ikisi də maskalarını aşağı salıb bir-birinə xoşgəldin edir.

Ola bilsin ki bir çox insan irad bildirəcək mənim bu fikirlərimə. Lakin qəbul etməliyik ki, bu hamımızın hər gün yaşadığı acı həqiqətdir. Bu zaman yarışında hamı finala çatmağa hazırlaşır. Yaxşı işim, evim, kariyeram, imkanım və ən əsası da ailəm olsun. Bəs yaxşı burada bir sual çıxır meydana. Onda pislər kimə qalsın? Və yaxud yaxşı məfhumu nədən ibarətdir? Və yaxud pis məfhumu. Ümumiyyətlə biz görəsən yaxşı və pisin nə olduğunu özümüz dərk edə bilirik? Bəlkə də dərk etmədiyimiz üçün beləcə bir ömrü başa vururuq. Yarı uşaq, yarı cani, yarı pozitiv, yarı adam, yarımcan adam kimi.

Şair demişkən:

Bircə kərə alnını, al ovucunun içinə,

Həyat dediyin nədir?

Hər şey haqqında heç nə,

Heç nə haqqında hər şey!

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(19.07.2025)

 Elman Eldaroğlu, “Ədəbiyyat və incəsənət”

Əzmkar, bacarıqlı və güclü müşahidə qabiliyyəti ilə fərqlənən xanımdır. Mehriban və istiqanlıdır. O, cəmiyyətdə hörmət qazanmaqdan və diqqət çəkməkdən zövq alır, xarici görünüşlərinə və geyimlərinə böyük əhəmiyyət verir. Onun həyatında dürüstlük, sədaqət və cəsarət önəmli yer tutur. Verdiyi sözə sonadək sadiq qalır və yalanı sevmir. Həyatına nizam-intizam gətirmək və ətrafdakı insanları təşkilatlandırmaq onun təbii qabiliyyətlərindəndir. Eyni zamanda, analitik təfəkkürə sahibdir...

Deyir ki:- “Dünyanın mən olan yerindən görünən mənzərədə şəhərin işıqları par-par yanır. Onları seyr etməyi sevirəm. Hər işıq bir ocaq, bir ailə, ya bir insan taleyi... Evlər kibrit qutuları, insanlar hər an alışa bilən kibritlər... Məncə, hər kibrit bir hisslə alışıb-yanır. Birində hüzn, birində ehtiras, o birində nifrət, başqasında sevgi parlayır... Dünyanın mən olan yerində göyün ulduzları yerə köçüb elə bil. Bu işıq selinə baxıb düşünürəm ki, bəlkə kimlərsə də elə indicə dünyanın mən olmayan yerindən beləcə dikilib kibritlərin işıltısına... Dünyanın mən olmayan yerindən mən də alışan kibrit misalı görünürəm...”

Heç vaxt mövcud şəraitə boyun əymir və çətinliklər qarşısında iradəli olmağı bacarır. O, hörmət etdiyi insanı dəyərli hədiyyələr və gözəl sözlərlə əzizləməkdən çəkinmir və insanlardan da eyni dərəcədə hörmət və sevgi gözləyir. Güclü xarakteri var, həyatında tarazlığı təmin etməyi xoşlayır. Milli dəyərlərə bağlı və romantik olması ilə ətrafdakıların rəğbətini qazanır...  

“Bilənlər bilir. Ölkənin mədəni həyatında hadisəyə çevrilmiş tamaşalara, film və tədbirlərə güzgü tutmağı sevirəm. Sosial şəbəkələrdə hamı gündəmi zəbt edən layihələrin və aparıcılarının adlarını hallandırır, bu verilişləri müzakirəyə qoyurlar. Amma önəmli bir nüans yaddan çıxır. Axı deyirlər, ən böyük reklam elə antireklamdır. Təbii ki, sağlam tənqid həmişə olmalıdır. Amma bununla yanaşı, tərif edə biləcəyimiz nümunələr də var. Bəzən məni fikir götürür ki, niyə peşəkar layihələri müzakirə etmirik? Niyə yaxşılardan danışmırıq? Axı, istər televiziya, istər də radio efirində bütün parametrləri ilə zövqümüzə xitab edəcək layihələr var...”- söyləyir.

Xarizması və özünə inamı ilə seçilir. O, həm fiziki, həm də mənəvi cəhətdən qeyri-adi bir insandır. Diqqət çəkməyi, təriflənməyi və geyimlərə pul xərcləməyi çox sevir. Gözəl geyinməyi və özünə baxmağı sevən bu xanım, hər zaman diqqət mərkəzində olur. Onun zövqü yüksəkdir, bu da hər zaman təriflə qarşılanır...

Deyir ki:- “Feysbuka bir neçə aydır ki, qayıtmışam. İl yarım burada yox idim. Və kimsə deyəndə ki, niyə qayıtmırsan, deyirdim, ehtiyac yoxdur. Amma indi öz-özümdən soruşuram, burada olmağım mənə nə qatır? Sonra içimdən bir səs dillənir ki, şeir... Ən yorğun, bitkin, əhvalsız məqamlarda, ya sevincli, qanadlı günlərdə burada qarşıma çıxan şeirləri səsli-səsli oxuyuram, qəribə bir rahatlıq çökür ruhuma. Deyərdim ki, sözlərə tökülməyəcək qədər özəl hisslərdir bunlar...”

Güclü müşahidəçidir və ətrafında baş verən heç bir olay onun diqqətindən yayınmır. İnadkar və sabit fikirlidir. O, fikirlərindən asanlıqla vaz keçmir və mülayimliyi ilə sərtliyini balanslı şəkildə qoruyur. Qaydalar qoymağı və liderlik etməyi sevir, amma bu, onu sərt göstərmir. Əksinə, hər vəziyyətdə bir həll yolu tapmağı bacaran, soyuqqanlı və ağıllı insandır. Bu xanım, öz sərhədlərini dəqiq şəkildə cızır və ətrafındakı insanlarla münasibətlərini buna uyğun tənzimləyir. “Qanadlarım var ruhumda”- bunu da, o deyib...

Nə isə, bu dəfəki söhbətimin qəhrəmanı İctimai televiziyada böyük redaktor işləyən Günül Mehridir. O, həm də “Sarmaşıq” hekayələr kitabının müəllifidir. Azərbaycan Dövlət Mədəniyyət və İncəsənət Universitetini bitirib.

Bu gün - iyulun 19-u Günel xanımın növbəti ad günüdür. Onu bu münasibətlə təbrik edir, yaradıcılıq uğurları arzulayırıq. Yeni yaşı mübarək olsun!

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(19.07.2025)

İnci Məmmədzadə, “Ədəbiyyat və incəsənət”

Bəli, onu hamı sağlığında yaxşı yazar və yaxşı insan kimi tanıyırdı. Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin mətbuat katibi kimi çox fəal idi, yazar kimi güclü qələmi var idi, həm də xeyirxah idi, hamıya əl uzatmağa çalışırdı.

Söhbət Arif Əmrahoğlundan gedir.

Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü Arif Əmrahoğlu 1954-cü il oktyabrın 28-də Gürcüstanın Marneuli rayonunun Ağqula kəndində anadan olub. Orta məktəbi Ermənistanın Noyemberyan rayonu Ləmbəli kəndində bitirib. Əmək fəaliyyətinə Sumqayıt şəhərində tikinti idarəsində maşinist köməkçisi kimi başlayıb. ADU-nun filologiya fakültəsində təhsil alıb. Zaqafqaziya komsomol məktəbini bitirib.

Azərbaycan EA Ədəbiyyat İnstitutunun XIX əsr Azərbaycan ədəbiyyatı şöbəsində baş laborant, kiçik elmi işçi, institutun Yeni dövr Azərbaycan ədəbiyyatı şöbəsinin elmi işçisi, Azərbaycan EA-nın Ədəbiyyat muzeyinin elmi işlər üzrə direktor müavini, Prezident Aparatında milli siyasət şöbəsində işləyib. Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin mətbuat katibi olmasını dedik, Bakı Dövlət Universitetinin müəllimi olub həmçinin.

Ədəbi fəaliyyətə erkən başlayıb. İlk mətbu hekayəsi "Axali Marneuli" qəzetinin 8 mart 1974-cü il tarixli sayında dərc edilib. Klassik və müasir Azərbaycan nəsrinin bədii axtarışları, sənətkarlıq məsələləri ilə ardıcıl məşğul olub. "Klassik Azərbaycan nəsrində təhkiyə məsələləri (XIX əsrin ikinci yarısı)" mövzusunda namizədlik dissertasiyası müdafiə edib. Onun ədəbi-tənqidi, elmi məqalələrində bədii ədəbiyyatın poetik özünəməxsusluğunun, təhkiyə probleminin tədqiqi başlıca yer tutur.

"Klassik Azərbaycan nəsrinin poetikası" mövzusunda tədqiqat üzərində işləyib, fəal ictimaiyyətçi olub. M.F.Axundovun "Seçilmiş əsərləri"ni tərtib edib Moskvada rus dilində, A.P.Çexovun üçcildlik "Seçilmiş əsərləri"ni, dünya xalqlarının mif və əfsanələrini Azərbaycan dilində çap etdirib.

Bədii tərcümə ilə ardıcıl məşğul olub.

Əsərləri

- Nəsrin poetikası (XIX əsrin II yarısı)

- Sözə inam sabahımızdır

- Epik sözün bədii gücü

O, 19 iyul 2014-cü ildə Bakı şəhərində vəfat edib.

Allah rəhmət eləsin!

Qələm yoldaşı Muxtar Kazımoğlu o rəhmətə gedəndə dediyi sözlər, məncə, Arif Əmrahoğlu obrazımı tan açır:

“Arif təkbaşına, minbir əzab-əziyyətlə qurduğu evinə, gözəl ailəsinə son dərəcə bağlı adam idi. Balaları ilə nəfəs alırdı. And içəndə gözünün ağı-qarası iki qızının canına and içirdi. Qızlarının ad günündə hərdən (söz arası, sağlıq arası) ləyaqətlə yaşamaq barədə danışardı,  deyərdi, mən elə yaşamamışam, balalarım nə vaxtsa mənim adım gələndə narahatlıq, nigarançılıq keçirsinlər. Bəli, Arif Əmrahoğlu bu fani dünyada tək ailəsindən, balalarından ötrü yox, həm də dostlarından, qələm yoldaşlarından ötrü əziz bir ad qoyub getdi.”

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(19.07.2025)

İnci Məmmədzadə, “Ədəbiyyat və incəsənət”

Sazlı-sözlü Göyçə mahalından yetişən ustad aşıqlar – Ələsgər və Alı özlərindən sonra böyük bir aşıqlar pleadasının yaranmasına rəvac veriblər. Onlardan biri də ustad aşıq Oruc Əhmədovdur.

Oruc Əhmədov 20 mart 1920-ci ildə Göyçə mahalının Yarpızlı kəndində "Fərzalılar" nəslində anadan olub. Atası Vəli də Göyçə mahalında və eləcə də Azərbaycanın digər bölgələrində tanınmış aşıq olub. 1929-cu ildə atası vəfat etdikdən sonra onun sazını sinəsinə alaraq çalıb oxumağa başlayıb. Bir neçə il Aşıq İbrahim Alışan oğlunun şəyirdi olub.

1939-cu ildən müstəqil aşıqlığa başlayıb.Azərbaycanda aşıqlar arasında tezliklə tanınan Aşıq Oruc Vəli oğlu respublikada keçirilən mədəni tədbirlərdə, festivallarda, Azərbaycan aşıqlarının III qurultayında iştirak edib, əməkdar mədəniyyət işçisi adına layiq görülüb. 60-dan çox saz havasını çalıb-oxuyub.

1953–1970-ci illərdə Gədəbəy aşıqlarına ağsaqqallıq edib. Miskin Vəli və Aşıq Məhəmmədəli ilə bərabər neçə-neçə məclislər keçirib. Aşıq şeirinin bir çox şəkillərində şeirlər yazıb. Aşıq Orucun Aşıq Şahsuvar və Aşıq Nurəddin adında iki şəyirdi olub.

Haqqında yazılan məqalələr

1. G. Məmmədova. Tarlada şənlik

2. M. Qardaşov. Aşıqlar ansamblı

3. Ürəklərə yol tapır

4. El sənətkarları

5. Əli Əliyev, "El aşığı" məqaləsi

6. Məhərrəm Qasımlı, "Ustad"

7. Abbas Vəfadağlı. "Ustad"

8. Araz Yaquboğlu, "Aşıq Orucun sazlı-sözlü dünyası"

Aşıq 1976-cı ilin 19 iyul günündə Gədəbəy rayonunun Zəhmətkənd kəndində astma xəstəliyindən vəfat edib.

Allah rəhmət eləsin!

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(19.07.2025)