
Super User
Maestro Niyazinin məzarı ziyarət olunub
Görkəmli dirijor və dünyaşöhrətli bəstəkar, Azərbaycanın və SSRİ-nin Xalq artisti, Sosialist Əməyi Qəhrəmanı, Azərbaycan və SSRİ Dövlət mükafatları laureatı Niyazi Tağızadə-Hacıbəyovun anadan olmasının 113-cü ildönümü münasibətilə sənətkarın məzarı ziyarət olunub.
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı AzərTAC-a istinadən xəbər verir ki, Azərbaycan Musiqi Mədəniyyəti Dövlət Muzeyinin və onun filialı Niyazinin ev-muzeyinin rəhbərliyi və əməkdaşları, ictimaiyyət nümayəndələri Fəxri xiyabana gələrək maestronun məzarı önünə gül dəstələri düzüblər.
Ötən gün, həmçinin Niyazinin ev-muzeyində “Açıq qapı günü” və tədbir təşkil olunub.
Tədbirdə Azərbaycan Musiqi Mədəniyyəti Dövlət Muzeyinin direktoru, sənətşünaslıq elmləri doktoru, Əməkdar mədəniyyət işçisi Alla Bayramova və sənətkarın ev-muzeyinin müdiri, Əməkdar mədəniyyət işçisi Rza Bayramov Niyazinin Azərbaycan musiqi tarixindəki rolundan danışıblar.
Sonra Xanımbacı Abdinova “Niyazi xatirələrdə” kitabının davamı olan “Niyazi: məqalələr və məruzələr” kitabının elektron variantını təqdim edib.
Musiqişünas, sənətşünaslıq üzrə fəlsəfə doktoru, Əməkdar müəllim Aliyə Zamanova maestro Niyazi haqqında xatirələrini bölüşüb, müəllifi olduğu “Mənim Niyazim” kitabını muzeyə və tədbir iştirakçılarına bağışlayıb.
Bütün çıxışlar Azərbaycan Musiqi Mədəniyyəti Dövlət Muzeyinin zəngin kolleksiyaları əsasında hazırlanmış slayd-şou ilə müşayiət olunub.
Tədbir bədii proqramla davam edib.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(21.08.2025)
Darıxmağın iki üzü - ESSE
Kübra Quliyeva, “Ədəbiyyat və incəsənət”
Darıxmaq insana çox vaxt bir yük kimi görünür. Ovcuna sığmayan, qəlbində səs-səssiz qopan bir boşluq kimi. Amma əslində darıxmaq yalnız əzab deyil, həm də insanın varlıqsübutudur. Çünki insan yalnız sevdiyi, dəyər verdiyi, həyatına iz qoyanı üçün darıxar. Əgər darıxırsansa, bu, sənə kiminsə təsir etdiyini, kiminsə qəlbində iz buraxdığını göstərir.
İlk baxışda darıxmaq başqası üçünmüş kimi görünür. Yanında olmayan biri üçün – səsini eşitmək istədiyin, baxışlarını görmək arzuladığın, toxunmaq istədiyin biri üçün. Amma o insan yanındadırmı, deyilmi – fərqi yoxdur. Çünki darıxmaq, əslində, onun yoxluğunu deyil, varlığını təsdiqləyir. Görmürsən, amma içində daşıyırsan; eşitmirsən, amma sükutunda onun səsi var. Bu, darıxmağın paradoksudur: uzaqlığın içində yaxınlıq, yoxluğun içində varlıq gizlənir.
Lakin darıxmağın ikinci, daha dərin bir üzü də var – insanın özünə darıxması. Bu, ən çətin darıxma növüdür. Başqasının yoxluğu ilə yaşamaq mümkündür, amma özünün yoxluğu ilə necə barışasan?
İnsan bəzən həyatın gedişində özünü itirir. Çətinliklər, məsuliyyətlər, gündəlik qayğılar içində ruhunun səsini susdurur. Və bir gün aynaya baxanda yalnız üzünü görür, amma özünü görmür. O zaman içində qərib bir həsrət doğur: “Mən kim idim, kim oldum? O saf, ümidli, azad tərəfim hara getdi?” Bu həsrət insanın özünə olan darıxmasıdır.
Fəlsəfədə buna “öz varlığının itirilməsi” deyilir. Kierkegaard bunu insanın ən böyük faciəsi adlandırırdı. Heidegger isə deyirdi ki, insan çox vaxt gündəlik həyatın “səs-küyündə” itib, öz həqiqi varlığını unudur. Darıxmaq bu unutmanın sükutda eşidilən xəbərçisidir.
Özün üçün darıxmaq bəzən uşaq vaxtının günahsızlığına, bəzən gəncliyin cəsarətinə, bəzən də sadəcə içindəki azad nəfəsə duyulan həsrətdir. Bu darıxma insana bir çağırışdır: “Özünə qayıt, özünü unutma.” Çünki insan yalnız başqasını deyil, özünü də itirə bilər.
Beləliklə, darıxmağın iki üzü var. Başqası üçün darıxmaq – sevginin, bağlılığın sübutudur. Özün üçün darıxmaq – varlığın, mənəvi bütövlüyün xəbəridir. Birincisi səni başqasına bağlayır, ikincisi səni öz köklərinə qaytarır.
Əslində, insan darıxdığı qədər yaşayır. Başqası üçün darıxanda qəlbinin dərinliyini, özün üçün darıxanda isə kim olduğunu xatırlayırsan. Və bəlkə də darıxmağın ən böyük fəlsəfəsi budur: İnsan yalnız darıxanda həqiqətən var olur.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(21.08.2025)
Musiqi – mədəniyyət aləminin əvəzolunmaz bir parçasıdır
Aysel Fikrət, Azərbaycan Milli Konservatoriyasının mətbuat katibi, “Ədəbiyyat və incəsənət” üçün
Bu mövzu barədə tez-tez düşünürəm. Azərbaycan çətin dönəmlər yaşadı – torpaqlarının işğalı, müharibələr, sarsıntılar, qaçqınlıq dövrü... Amma görün, bu zülmün və ədalətsizliyin içində xalq heç bir anda mədəniyyətindən qopa bildimi?
Əksinə, daha gözəl sənətkarlarla ölkələr fəth etdi.
Torpaqlarımız işğal altında olduğu zaman belə, sənətkarlarımız və mədəniyyətimizin daşıyıcıları öz sənətləri ilə Azərbaycanı yaşatdılar. Vətənpərvərlik ruhlu sənət nümunələri ilə dünyaya meydan oxudular. Bir-birindən gözəl, istedadlı sənətkarlar kəşf edildi.
Bilirik ki, uzun illər boyunca bədxah qonşularımız bizim musiqimizə və mədəniyyətimizə qarşı əl uzadaraq müxtəlif iddialarla çıxış ediblər. Bəs həmin anlarda kimlər Azərbaycan mədəniyyətinin keşiyində, əsgər kimi dayandı? Əlbəttə, əsl sənət fədailəri!
Bu günün gənci artıq Azad Azərbaycanın bir parçasıdır. O, seçimlərində açıqfikirlidir, səhvləri az edir. Çünki torpaq itkisinin nə demək olduğunu artıq yaşamır. Vətən isə həmişə qorunmalıdır – əsgərlərimiz onu hərbi meydanda, sənətkarlarımız isə sənətin işığında, nurunda, öz təbliğatı ilə qoruyur.
Azərbaycan yüksək mədəniyyətə və sonsuz istedadlar yetişdirən misilsiz bir ölkədir. Ulu Öndər Heydər Əliyev və onun davamçısı, Prezident İlham Əliyev Azərbaycan mədəniyyətinə və yeniliklərinə həmişə dəstək göstəriblər. Mədəniyyət xadimlərinə daim isti münasibət bəsləyiblər.
Bu münasibətin bariz nümunələrindən biri də Ulu Öndərin təşəbbüsü ilə yaradılmış Azərbaycan Milli Konservatoriyasıdır. 25 illik fəaliyyəti dövründə o, əsl musiqi ocağına çevrilib.
Azərbaycan mədəniyyətinin görkəmli sənətkarları burada tələbələr yetişdiriblər. Düşünəndə ki, musiqi tariximiz, qədim milli musiqi alətlərimiz, muğam kimi zəngin irsimiz nəsildən-nəslə olduğu kimi ötürülür – bu, əvəzsiz bir uğurdur. Azərbaycan Milli Konservatoriyası bu missiyanı tükənməz sevgi ilə yerinə yetirir.
Konservatoriyada keçirilən xalq çalğı alətləri festivalı, muğam festivalları, beynəlxalq elmi konfranslar və yeni musiqi layihələri – bütün bunlar Azərbaycan musiqisinin qədim tarixini qorumağa, dünyada tanıtmağa xidmət edir.
Musiqi sənətini seçmiş əziz abituriyentlər üçün açıq qapı günləri təşkil olunur. Gənclər xalq çalğı alətləri ansamblları, qədim musiqi alətləri ansamblı və xor kollektivləri ilə tanış olur, sənətkarların və tələbələrin konsertlərini izləyirlər. Ayrı-ayrı kafedralarla yaxından tanış olmaq imkanı qazanırlar.
İndi isə qəbul vaxtıdır. Gələcəyimiz olacaq tələbə, düşünmüsənmi, sən ali təhsil almaq üçün nədən Azərbaycan Milli Konservatoriyasını seçməlisən?
Bu gün Azərbaycan musiqi sənətinə süni şəkildə musiqimizdən uzaq, saxta sənətkarlar sızmaqda davam etməsin deyə – musiqimizi əsl sənətkarların təcrübəsi ilə öyrənmək, yaşatmaq, inkişaf etdirmək üçün.
Musiqi ab-havasını, musiqi ocağını, onun müqəddəsliyini hiss etmək üçün.
Musiqi irsimizi araşdırmaq, öyrənmək, akademik səviyyədə mənimsəmək üçün.
Özünü inkişaf etdirmək, sənətkar kimi kəşf etmək üçün sən Azərbaycan Milli Konservatoriyasını seçməlisən.
Azərbaycan mədəniyyətinin incisi olan musiqimizi qorumaq, onu müqəddəs muğamımızı yaşatmaq üçün – bu təhsil ocağına üz tutmalısan. Burada böyük və güclü sənət qaynağı var. Sən özünü həm Azərbaycan vətəndaşı, həm də sənətkar kimi sübut edə bilərsən.
Azərbaycan Milli Konservatoriyası qazilər yetişdirdi, şəhid verdi. İkinci Vətən müharibəsində Azərbaycanın ürəyi – mədəniyyət paytaxtı Şuşamız, Qarabağımız uğrunda döyüşənlər arasında bu təhsil ocağının istedadlı tələbələri də vardı.
Azərbaycan Milli Konservatoriyasının sənətkar müəllimləri dünya səhnələrində Azərbaycan musiqisini təbliğ etdilər. Məzunları və tələbələri – hər zaman xalqının, dövlətinin, torpağının yanında oldular.
Yəqin ki, artıq düşünməyə ehtiyac qalmayıb – Azərbaycan Milli Konservatoriyası sənin üçün önəmli təhsil həyatında bir mayak olacaq.
Elə isə – gözəl təhsil ocağımıza xoş gəldin!
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(21.08.2025)
İstedadlı skripkaçılar yetişdirən görkəmli pedaqoq
İnci Məmmədzadə, “Ədəbiyyat və incəsənət”
Bizdə əməkdar artist olmaq – işin heç yarısı da sayılmır. Manşetlərə düşmək, dövlət tədbirlərində təmsil olunmaq, haqqında söz danışılmaq üçün gərək hökmən xalq artisti olasan. Xüsusən də musiqi sahəsində.
Bu gün sizlərə Azərbaycan Respublikasının əməkdar artisti Tahir Atakişiyev barədə danışacağam. Bu gün onun doğum günüdür, demək, haqqında danışılmasını ən azı haqq eləyibdir.
Tahir Atakişiyev 21 avqust 1927-ci ildə Göyçayda anadan olub. 1945-cü ildə Azərbaycan Dövlət Konservatoriyasına qəbul olub, sonradan təhsilini Moskva Dövlət Konservatoriyasının skripka sinfi üzrə davam etdirib və 1952-ci ildə burada Dmitri Tsıqanovun skripka sinfini bitirib.
Moskva Konservatoriyası nəinki ittifaqın, dünyanın ən aparıcı musiqi üzrə təhsil ocağı sayılırdı, o mühitə düşmək özlüyündə irəliləyiş və inkişaf idi. Beləcə, Tahir Atakişiyev skripka virtuozu oldu, ifası hədsiz bəyənildi.
Bakıya dönüşündə o, sırf musiqi xadimi kimi fəaliyyət göstərməyi seçmədi, pedaqoqikaya üstünlük verdi. Əslində, bununla o, Azərbaycan incəsənətini dahi bir skripkaçıdan məhrum etmiş oldu.
Beləliklə, Tahir Atakişiyev 1952-ci ildən ömrünün sonunadək Azərbaycan Dövlət Konservatoriyasının "Simli alətlər" kafedrasında dərs dedi. 1952-1963-cü illərdə konservatoriyanın nəzdindəki musiqi məktəbinin direktoru oldu.
Pedaqoji fəaliyyəti dövründə skripka və fortepiano, habelə musiqi ansamblları üçün çox sayda transkripsiya yazdı. Onların çox hissəsi Rusiya və Azərbaycanın musiqi nəşriyyatları tərəfindən nəşr olundu. O, "Skripkada çalmağı ilkin öyrənmək üçün vəsait" adlı elmi-metodik işin müəllifidir. Onun yetirmələri arasında Teymur Göyçayev, Vladimir Boqdanovski, Tofa Babayeva, Dilarə Mehdiyeva, Vadim Sandler və başqaları var.
Onu da deyim ki, Tahir Atakişiyev Azərbaycan SSR xalq artisti Rauf Atakişiyevin qardaşıdır.
Bu fədakar insan 30 noyabr 2012-ci il tarixində, 85 yaşında vəfat etdi.
Allah rəhmət eləsin!
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(21.08.2025)
Prezident İlham Əliyev və birinci xanım Mehriban Əliyeva “Hacıkənd” İstirahət Kompleksinin tikintisi ilə tanış olublar
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev və birinci xanım Mehriban Əliyeva avqustun 20-də “Hacıkənd” İstirahət Kompleksinin tikintisi ilə tanış olublar.
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı AzərTAC-a istinadən xəbər verir ki, Prezidentin İşlər müdiri Ramin Quluzadə dövlətimizin başçısına və birinci xanıma görülən, həmçinin həyata keçiriləcək işlər barədə məlumat verib.
Bildirilib ki, Gəncə şəhərinin Hacıkənd qəsəbəsi və Göygöl rayonunun Bənövşəli kəndinin ərazisini əhatə edən Kompleksin ümumi sahəsi 23 hektara yaxındır.
Eyni vaxtda 452 qonağın qəbulu üçün nəzərdə tutulan Kompleks müxtəlif kateqoriyalı 133 nömrədən, 19 birmərtəbəli standart və 10 ikimərtəbəli VIP kottecdən ibarət olacaq. Füsunkar təbiət mənzərələri ilə zəngin bu məkanda milli və beynəlxalq mətbəxin ləziz təamlarının təqdim olunacağı restoran və kafelər fəaliyyət göstərəcək. Burada qonaqlara istirahətlə yanaşı, sağlamlıqlarını təmin etmək məqsədilə də zəruri şərait yaradılacaq. Onların qapalı hovuzda istirahət etməsi, ənənəvi SPA xidmətlərindən istifadəsi, müasir idman avadanlıqları ilə təchiz olunmuş fitnes zalından faydalanması nəzərdə tutulur.
Kompleksdə istirahətin daha əyləncəli keçməsi üçün karaoke, masaüstü oyunlar otağı və uşaqlar üçün unudulmaz anlar vəd edən rəngarəng xüsusi zonaların fəaliyyət göstərməsi planlaşdırılır. Ərazidə yerləşəcək futbol və basketbol meydançaları, yürüş zolaqları qonaqlara dağ mənzərələri fonunda fəal istirahət imkanı təqdim edəcək.
Eyni zamanda, Kompleksdə işgüzar görüşlər, konfranslar və müxtəlif təyinatlı tədbirlərin təşkili üçün müasir texniki avadanlıqla təchiz ediləcək teatral üslubda 90 nəfərlik konfrans zalı yaradılacaq.
Kompleks fəaliyyətə başladıqdan sonra burada ümumilikdə 300-ə yaxın iş yerinin açılması nəzərdə tutulur.
Qeyd edək ki, bu istirahət mərkəzinin istifadəyə verilməsi bölgədə turizm potensialının möhkəmləndirilməsinə, məşğulluğun səviyyəsinin artırılmasına, ümumilikdə sosial-iqtisadi inkişafa böyük töhfə verəcək. Beləliklə, Qafqaz dağlarının ətəyində, sıx meşələrlə əhatələnmiş “Hacıkənd” İstirahət Kompleksi qonaqlara təbiət qoynunda istirahət imkanları təqdim etməklə regionun turizm xəritəsində mühüm yer tutacaq.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(21.08.2025)
Hər yerdə iz qoymağa çalışan RƏŞAD MƏCİD
İnci Məmmədzadə, “Ədəbiyyat və incəsənət”
Azərbaycan şairi, jurnalisti, Azərbaycan Mətbuat Şurasının sədri, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin sədr müavini, “525-ci qəzet”in baş redaktoru, tanınmış ictimai xadim Rəşad Məcid – titullarını, vəzifələrini sadalamaqla bitməz.
Ən əsası – o xeyirxah insan, yaxşı dostdur, hamının sevimlisidir.
Ötən ilin bugünkü günü onun 60 illiyini böyük şövqlə qüyd etdik. Elə bil dünən idi. Amma üstündən tam bir il keçdi.
Rəşad Məcid 21 avqust 1964-cü ildə Ağcabədi rayonunda anadan olub. 1979-cu ilədək Ağdam şəhərində yaşayıb, həmin vaxtdan Bakıya köçüb. 1981-ci ildə Respublika fizika-riyaziyyat təmayüllü 1 saylı orta məktəbi, 1988-ci ildə Bakı Dövlət Universitetinin jurnalistika fakültəsini bitirib. 1985-ci ildən "Elm və həyat" jurnalında korrektor kimi əmək fəaliyyətinə başlayıb, 1990-cı ilədək həmin jurnalın müxbiri işləyib. O, Azərbaycan Bədii Tərcümə və Ədəbi Əlaqələr Mərkəzində sədr müavini vəzifəsində çalışıb.
"Ədalət" qəzetində, "Azərbaycan" qəzetində baş redaktorun birinci müavini olub. 1992-ci ildə "525-ci qəzet"i təsis edib. 1993-cü ildə "Azərmətbuatyayımı" İstehsalat Birliyinin rəisi olub. 1994–1995-ci illərdə Azərbaycan Tərcümə Mərkəzində məsul katib vəzifəsində çalışıb. 1995-ci ildən "525-ci qəzet"in baş redaktorudur.
2003-cü il martın 15-də keçirilən Azərbaycan Mətbuat Şurasının təsis qurultayında (Azərbaycan Jurnalistlərinin I Qurultayı) Rəşad Məcid qurultayın iclaslarının əsas aparıcılarından biri olub, yeni yaradılan qurumun təşkili və formalaşdırılmasında, hüquqi sənədlərin hazırlanmasında və müzakirəsində fəal iştirak edib.
Həmin qurultayda Azərbaycan Mətbuat Şurasının ilk İdarə Heyətinə üzvü seçilən Rəşad Məcid növbəti qurultaylarda da böyük səs çoxluğu ilə İdarə Heyətinin üzvü kimi fəaliyyətini davam etdirib. Azərbaycan Prezidentinin sərəncamına əsasən iki dəfə Prezident yanında Kütləvi İnformasiya Vasitələrinin İnkişafına Dövlət Dəstəyi Fondunun Müşahidə Şurasının üzvü olub. Eyni zamanda, iki dəfə dövlət başçısının sərəncamları ilə Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Əfv Məsələləri Komissiyasının üzvü təyin edilib, iki dəfə Əsir və İtkin Düşmüş, Girov Götürülmüş Vətəndaşlarla Əlaqədar Dövlət Komissiyasında təmsil olunub.
2004-cü ildə Azərbaycan Yazıçılarının XI qurultayında birliyin gənclərlə iş üzrə katibi seçilib. 2021-ci ilin iyul ayından Azərbaycan Yazıçılar Birliyi sədrinin müavinidir.
Azərbaycan jurnalistlərinin 24 sentyabr 2022-ci il tarixdə keçirilmiş VIII qurultayında Azərbaycan Mətbuat Şurasının sədri seçilib.
Kitabları
- Hələ ki vaxt var (şeirlər)
- 10 sentyabr (hekayələr)
- Əlvida və salam
- 10 sentyabr (hekayə) 11 dildə
- Dəlicəsinə
- Roman (sevgi seirləri)
- Çiyələk qadın
- Bir də gəlməyəcək…
- You love me (selected poems). (ingiliscəyə çevirəni: Kamran Nəzirli)
Xarici ölkələrdə nəşr olunan kitabları
1. Bir daha gelmeyecek (şiirler, çevirəni: Seyfəddin Altaylı)
2. La Donna! (rakkolta poetika) (çevirənlər Mais Nuriyev, Davide Gualiteri)
3. Delicesinə (denemeler, çevirəni M. Rıza Goçi)
4. Kalemsiz yazılanlar (esse ve denemeler, çevirəni İmdat Avşar)
5. Tbilisi yağışı (gürcücə şeirlər, çevirəni İmir Məmmədli)
6. Şuşa defteri
Haqqında yazılan kitablar
- Yaşar Qasımbəyli. İlk lirikanın cazibəsi
- İsa Həbibbəyli. Bütün yönləri ilə yaradıcı
- Cığıraçan (toplu)
- Tural Cəfərli. Yamyaşıl ümidlər
Mükafatları
1. Azərbaycan Respublikasının əməkdar mədəniyyət işçisi
2. 2-ci dərəcəli "Vətənə xidmətə görə" ordeni
3. "Heydər Əliyevin 100 illiyi" yubiley medalı
4. "Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin 100 illiyi" yubiley medalı
5. "Bakı Dövlət Universitetinin 100 illiyi" yubiley medalı
6. "Nizami Gəncəvinin 880 illiyi" xatirə nişanı
7. Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyinin fəxri diplomu
8. Azərbaycan Jurnalistlər Birliyinin Həsən bəy Zərdabi mükafatı
9. Beynəlxalq Rəsul Rza mükafatı
10. "Bakı Dövlət Universitetinin dostu" mükafatı
Biz “Ədəbiyyat və incəsənət”çilər tam heyətdə dəyərli Rəşad Məcidi doğum günü münasibətilə təbrik edir, ona həmişə zirvələrdə olmağı arzu edirik. Yüz yaşasın!
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(21.08.2025)
TÜRKSOY-un Baş katibi Macarıstanın ordeni ilə təltif edilib
Beynəlxalq Türk Mədəniyyəti Təşkilatının (TÜRKSOY) Baş katibi Sultan Raev Macarıstanın Baş naziri Viktor Orbanın təqdimatı və bu ölkənin Prezidenti Tamaş Şulyokun fərmanı ilə “Xidmətlərə görə” ordeni ilə təltif edilib.
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı AzərTAC-a istinadən xəbər verir ki, orden avqustun 19-da Budapeştdəki Viqado sarayında Macarıstanın milli bayramı – Müqəddəs Stefan Gününə həsr olunmuş təntənəli rəsmi mərasim çərçivəsində Macarıstanın mədəniyyət və innovasiyalar naziri Balaş Hanko tərəfindən Sultan Raevə təqdim edilib.
Macarıstanın ali dövlət mükafatlarından biri TÜRKSOY-un Baş katibi Sultan Raevə Macarıstan ilə Türk dünyası arasında mədəni əməkdaşlığın inkişafında və dostluq əlaqələrinin möhkəmləndirilməsində müstəsna xidmətlərinə görə təqdim edilib.
Təşkilatın Baş katibi Sultan Raev belə yüksək dövlət mükafatına layiq görülməsindən məmnunluğunu ifadə edərək vurğulayıb ki, Türk dünyası ilə Macarıstan arasında mədəni əlaqələrin və dostluğun möhkəmləndirilməsi istiqamətində bundan sonra da səylərini əsirgəməyəcək.
TÜRKSOY isə bildirib ki, təşkilatın Baş katibinin simasında Türk dünyasının ortaq dəyərlərinin beynəlxalq aləmdə təbliği istiqamətində səylərin belə bir mötəbər mükafata layiq görülməsi onun üçün böyük qürur mənbəyidir.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(20.08.2025)
GAP Antologiyasında Sürəyya Xəliq Xiyavlının “İki zirvə” şeiri
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalının Güney Azərbaycan Poeziyası Antologiyası layihəsində Təbriz təmsilçimiz Əli Çağlanın növbəti təqdim etdiyi şair Xiyavda yaşayan Sürəyya Xəliq Xiyavlıdır.
Sürəyya Xəliq Xiyavlı
Xiyav
İKİ ZİRVƏ
Barmaqlarının hər biri, bir ölkə
Əllərimi tutduğun zaman
On ölkənin kraliçəsi oluram.
Baxırsan gözlərimə!
Qəhvə ilə zeytunun
Qovuşmaq anı, şeir olur...
Savalan ürəyi ilə
Bizdən şəkil çəkir
Daş qartalın,
Uçmağını hiss edirsənmi?
Məncə Savalanın qan qrupu O+dir
Görüşünə gələn bütün sevgilərlə;
Həyat verir
Bu qan
Gerçək sevgilərin damarlarında
Laxtalanmaz.
Bir,
Dağda nəfəs çəkirik
Yoxsa o bizdəmi nəfəs çəkir?
Bu gün iki dağ;
Əl bir olubsunuz
Saçlarım,
İki zirvənin çiyinlərində yaşayır.
Şeirin;
Əlləri göydə;
Bir ovuc üzərlik tutub
Ay işığına!
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(20.08.2025)
Məşhur parodist, aktyor və… corabsatan
İnci Məmmədzadə, “Ədəbiyyat və incəsənət”
Onu daha çox parodiyalarına və komik səhnələrinə görə xatırlayırıq. Halbuki, ciddi obrazları da az deyil. Azərbaycan aktyoru Allahverdi Yolçuyev. Hazırda Ermənistan adlanan Qərbi Azərbaycan kökənli bir şəxs.
Allahverdi Yolçuyev 20 avqust 1958-ci ildə Ermənistan SSR Stepanavan şəhərində dünyaya gəlib. Təbii ki, elə uşaqlıqdan ayrı-seçkiliyi görüb, ermənilərin azərbaycanlılara həqarətinin şahidi olub. Teatra, kinoya uşaqlıqdan marağı böyük olub. Amma Ermənistanda irəliləməyi mümkünsüz sanıb da Bakıya üz tutub.
M. A. Əliyev adına Azərbaycan dövlət İncəsənət inistutunun dram-kino aktyorluğu fakültəsində oxuyub 1979-cu ildə oranı bitirib. Sənət müəllimləri-SSRİ xalq artisti Adil İsgəndərov, Azərbaycanın xalq artisti Elmira Şabanova olublar.
1978–1979-cu ildə Leninqradda keçirilən bədii qiraətçilərin Yaxontov adına müsabiqənin diplomantı olub. 1982-ci ildən 1985-ci ilədək İncəsənət institunda səhnə nitqi müəllimi olub. Azərbaycan Radiosunda onlarla radio tamaşalarda müxtəlif obrazlar səsləndirib. Müxtəlif ölkələrdə tədbirlərdə, cəbhə bölgələrində, qocalar evlərində olub.
Allahverdi Yolçuyev özünün qələmə aldığı parodiyalar, monoloq səhnəciklərlə çıxış edib.
Müxtəlif telekanallarda yüzlərlə filmlər, cizgi filmləri səsləndirib. Ən yadda qalan məşhur Fransız aktyoru Luide Fünesin rollarıdır. Hal hazırda dublyaj fəaliyyəti ilə məşğuldur.
- İncəsənət istitutunun tədris teatrında oynadığı rolları:
Arximed (Arximed), Mağara sakinləri(Monotamaşa), Poçt şöbəsində xəyal (yoldaştək), C. Məmmədquluzadə (Felytonlar), Ü. Hacıbəyov əsasında tamaşa.
- 1979–1981 H. Ərəblinski adına Sumqayıt Dövlət dram teatrında oynadığı rolları:
İ. Coşqun Meşədə - döyüş (ayı rolu) N. Həsənzadə - Bütün şərq bilsin (əsgər rolu), Y. Əzimzadə - Həsrədin(təlxək rolu), M. İbrahimov - Yaşlı adam(Qardaşxan rolu), R. Əlizadə - Doğmalar (Kərim)
- 1985–1987 Ş. Qurbanov adına Azərbaycan Dövlət Musiqili Komediya teatrında çalışdığı zaman oynadığı rolları:
Ü. Hacıbəyov - O olmasın bu olsun (tələbə), R. Əhmədzadə - Sizinlə gülə-gülə, R. Əhmədzadə - 92 dəqiqəlik gülüş, S. Ələsgərov - Olmadı elə oldu belə
Filmoqrafiya
- Anar-Üzeyir ömrü - su alan
- İ. Əziz-QAZ - polis rəisi
- Xoca - masabəyi
- Sovqat
- Gizlənpaç
- 21 sual
- Dələduzlar
Seriallar
- Ağabəyovlar
- Fatimə
- Səadət
- Qayınana
2025-ci ildə maddi çətinliklər səbəbindən aktyor corab satmağı ilə gündəmə gəlib. Daha sonra Musiqili Komediya Teatrında işlə təmin olunub.
Allah xeyirli ömür nəsib etsin! Amin!
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(20.08.2025)
Gülər Əhmədova: “İnsan özü ilə xoşbəxt deyilsə, deməli, heç kimlə də xoşbəxt olmayacaq”
Elman Eldaroğlu, “Ədəbiyyat və incəsənət”
Bizdə sabiqləri, eksləri bəyənmirlər.
Mənsə sizə bir sabiq barədə danışacağam.
Dabiq millət vəkili Gülər Əhmədova barədə.
Haqqında çox hədyanalar da danışan olur, tərif yağdıranlar da.
Gəlin, biz də öz pəncərəmizdən baxıb nə gördüyümüzü yazaq.
Xeyirxah əməlləri çoxdur, elə indinin özündə də xeyirxahlığından qalmır. Bacardığı qədər insanlara yardım etməyə tələsir. 2000- ci ilin avqust ayında küçədə dilənən, bədəninin müxtəlif nahiyələri yanmış bir uşağı görür, ürəyi dözmür, onu 5 nömrəli xəstəxanaya aparıb əməliyyat etdirir və iki gecə yanında qalır. Sonra məlum olur ki, anası onu qardaşı ilə birgə dilənçi mafiyasına satıb. Uşaqları azad etmək üçün bu mafiya ilə çox vuruşur. Nəhayət, uşaqları xilas edir və onları övladlığa götürmək istəyir. Uşaqların ata-anası sağ və salamat olduğu üçün qanun buna yol vermir. Məcbur qalıb hər iki uşağı uşaqlar evinə verir. Bundan əlavə, ərinin dəlixanaya saldırıb iki uşağını əlindən aldığı, Gülnarə adlı bir qadının uğrunda mübarizə apararaq, uşaqlarını özünə qaytarılmasına nail olur...
Deyir ki:- “Mən insanlara zərər vuranlara heç cür bəraət qazandıra bilmirəm. Təəssüflə demək istəyirəm ki, ictimai mənafeni dərsliklərdə düz izah etmirlər. Mən axı adada yaşamıram, bir toplumun içərisindəyəm. Əgər bu toplumun içərisindəyəmsə, deməli, toplumun mənafeyi mənim mənafeyimdir. Bacımın, qardaşımın, övladlarımın mənafeyidir. Hə, yəni axmaq adamlar düşünə bilər ki, şəxsi mənafe və ya ictimai mənafe ayrı-ayrı şeylərdir. İnsanlara əvvəldən bir şeyi düz izah etməyəndə sonrası çətin olur. Bizim problemimiz təhsil deyil, düzgün tərbiyədir. Təhsili hər vaxt almaq olar, amma sonradan tərbiyələnmək çətin olur. Çünki tərbiyə vərdişdir. Mişel Montenin “Təcrübələr” əsərində bu çox yaxşı açıqlanır- Elə şeylər var ki, biz seçirik, elə şeylər də var ki, seçim imkanımız olmur. Və ayıra biləndə ki, bunlar məndən asılıdır, bunlar isə yox, onda rahat olursan. Məncə ədəbiyyatın da, incəsənətin də ən böyük qayəsi bu olmalıdır, insanlara bunu başa salmalıdır.”
Xaraktercə güclü xanımdır, möhkəm iradəsi var. Çox çətinliklər görüb, necə deyərlər, od-alovdan keçib, amma sınmayıb. Bir vaxtlar onu gözdən salmaq istəsələr də qürurunu, mərdliyini qoruyub saxlaya bilib...
“Dünyada maddi və fiziki ləzzət çoxdur. Lakin, hamısının sonu peşmançılıqdır. Tək bir ləzzət var ki, onu bir dəfə duyan başqa ləzzət arzulamır. O da Allahla tək qalmaqdır. Allah və sən! Bu ləzzəti duymaq mənə iki dəfə nəsib olub, yenə də arzulayıram. Bir dəfə Kəbə evində, bir dəfə də namazda. İnsanlar onu bilsinlər ki, Allah hər kəsə bir dəfə imkan- pul verir. O puldan zinaya, içkiyə, əyyaşlığa, murdar işlərə xərcləyən kimi, ya tamamilə kəsir, ya da paralel ömürlük ağır dərd verir. Ona görə də ehtiyatlı olmaq lazımdır.”- söyləyir.
Haqqında söhbət açdığım Milli Məclisin sabiq deputatı Gülər Əhmədova 20 avqust 1965-ci ildə Bakıda anadan olub. Azərbaycan Dövlət Pedaqoji İnstitutunun riyaziyyat fakültəsini fərqlənmə diplomu ilə bitirib. Psixologiya elmləri namizədidir. 1986-cı ildən 1994-cü ilədək Bakıda texniki peşə məktəbində müəllim, orta məktəbdə müəllim, direktor müavini vəzifələrində çalışıb. Sonra Azərbaycan Respublikası Gənclər və İdman Nazirliyində baş təlimatçısı, şöbə müdiri, idarə rəisi vəzifələrində işləyib. On il BDU-nun müəllimi olub. Üç çağırış Milli Məclisin deputatı kimi fəaliyyət göstərib. 2016-cı ildən psixoloq kimi çalışaraq insanları güclü nevrozlardan müalicə edib. Vikipediyadakı səhifəsində göstərilir ki, hazırda BDU-da müəllim işləyir...
Deyir ki:- “Qurani Kərimdə yazılıb: “De ki, mənim ölümüm və yaşamım Allahın əlindədir”. Digər bir yerdə isə bildirilir: “Heç kim ölümünü nə bir saniyə yubada, nə də irəliyə çəkə bilər”. Hər bir insanın nəfəsi sayılıdır. Əsas budur ki, bunu biləsən, hər gün ölümünü gözünün qabağına gətirəsən. Çünki tövbə üçün vaxtın qalmaya bilər. Allah heç kimi qul haqqından azad etmir. Səhv etmirəmsə, cənnət vəd olunmuş şəhidlər də belə, qul haqqından azad deyil.”
Böyük rus şairi Aleksandr Sergeyeviç Puşkinin bir sözü var: “Dünyada mütləq xoşbəxtlik yoxdur, azadlıq və rahatlıq var.” O da özünü mənən rahat və azad adam hesab edir. Şeir, hekayə yazmaq, mahnı ərsəyə gətirmək onun sevimli hobbisidir. İstəyir ki, yeni əsərlərini xarici dillərdə yazıb konfranslarda təqdim etsin və çalışır ki, Quranı ərəbcə oxuya bilsin. Ən böyük arzusu isə idmanla aktiv məşğul olmaq, xeyirxah əməlləri ilə savab qazanmaqdır...
“Mənim xoşbəxtliyim və bədbəxtliyim odur ki, sosial maska taxmışamsa da keçici olub. Mənim aldığım tərbiyədə sosial maska olmamışdı deyə sosial maskada narahat oluram. Hamıya da deyirəm ki, mən beləyəm. İnsan özü ilə xoşbəxt deyilsə, deməli heç kimlə də xoşbəxt olmayacaq. Olsa da müvəqqəti olacaq. İnsanın ən böyük qazancı, özü ilə xoşbəxt olmasıdır. Və mən tam səmimi etiraf edirəm ki, xoşbəxtəm.”- söyləyir.
Allahı və ona bəxş etdiyi dostları çox sevir. Ona qarşı olan paxıllıqlardan, gözü götürməməzlikdən çox əziyyət çəkdiyini dilə gətirir. Mütaliəni xoşlayır, kitab oxumaqdan zövq alır...
Deyir ki:- “Çox gözəl kitabxanam var. Tanıyanlar bilir ki, kitabımı oxuyub qaytarmayan birinci “düşmənimdir’’. Çox kiçik yaşlarımdan oxumuşam və çox oxumuşam. Deyəsən, Qorkinin sözləridir: “Həyatımda ən çox kitablara borcluyam”- bunu desəm bəlkə də bayağı çıxar. Amma doğrudan kitablara çox borcluyam. Və kitab oxuyarkən belə bir vərdişim var, bir dəftər ayırırdım və ora kitabdan seçdiyim fikirləri yazırdım, kitabı bitirəndə isə ümumi aldığım təəssüratı yazırdım. Olur axı, adam unudur, sonra açanda elə gözəl təzələnir ki yaddaş. Bu texniki tərəfidir. Sizə səmimi deyirəm, Tolstoyun, Çexovun mənə böyük təsiri olub. Amerika realistləri, məsələn Drayzer mənə təsir edib. İndi bölgü apara bilmərəm. O vaxt qlobalist və ya antiqlobalist yazıçılar yox idi. İndi durub desəm ki, Floberin “Bovari”si təsir edib, “Zolya” yox, doğru deyil. Bir insan kimi formalaşmağımda hamısının təsiri var...”
Bu gün - avqustun 20-si Gülər xanımın 60 yaşı tamam olur, yubileyidir. Onu yubileyi münasibətilə təbrik edir, möhkəm can sağlığı, işlərində uğurlar arzulayıram...
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(20.08.2025)