İnci Məmmədzadə, “Ədəbiyyat və incəsənət”

Bu ad çoxunuza bir şey deməyəcək. 2-ci dünya mühqribəsində 33 yaşında faşist gülləsinə tuş gəlməsəydi, çox məşhur, adı dillər əzbəri olan bir yazıçı olacaqdı…

Məhərrəm  Əlizadə 1909-cu ildə Şuşada anadan olub. İlk təhsilini Şuşa şəhər birdərəcəli məktəbində alıb, 1923-1927 illərdə Şuşa pedaqoji məktəbində oxuyub. O, Ağdamın Keştazlı kəndində, Şuşada, 1930-cu ildə isə Bakıda pedaqoji fəaliyyətlə məşğul olub.

Məhərrəm Əlizadə 1932-1936 illərdə Azərbaycan Dövlət Pedaqoji İnstitutunun (indiki Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitet) Dil və ədəbiyyat fakültəsində təhsil alıb, oxuduğu təhsil ocağının aspiranturasında. saxlanılıb. O, 1939-cu ildən 1941-ci ilə kimi Azərbaycan Dövlət Pedaqoji İnstitutunda (indiki Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitet)ədəbiyyat metodikası fənnindən dərs deyib.

Məhərrəm Əlizadə 1934-cü ildən bədii yaradıcılıqla məşğul olub. sağlığında "Dostlar" (1934), "Qonaq" (1941) adlı iki kitabı işıq üzü görüb. "Dostlar" və "Qonaq" kitablarındakı hekayələr 30-cu illər Azərbaycan həyatının bir çox cəhətlərinin əks etdirir.

Bu hekayələrin mövzusu  Azərbaycan qadınının ictimai həyatdakı  fəaliyyətindən, müəllim-tələbə münasibətlərindən və başqa mövzulardan ibarətdir. Məhərrəm Əlizadə cəbhədə vuruşduğu üçün 1941-ci ilin sonlarında çapdan çıxan "Qonaq" kitabını görə bilməyib.

Məhərrəm Əlizadə 1942-ci Krasnodar diyarının İndyuk kəndində döyüş şəraitində həlak olub. Şuşada yaşadığı evə xatirə lövhəsi vurulub

17 noyabr 1942-ci ildə vəfat edib.

Onun ölümündən sonra ilk kitabı 1962-ci ildə nəşr olunan "Kədər və sevinc" kitabıdır. Bu kitaba müəllifin 9 hekayəsi daxil edilib.

Allah rəhmət eləsin!

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(17.11.2025)

İnci Məmmədzadə, “Ədəbiyyat və incəsənət”

Sovetlər dönəmində bestsellerlərdən danışanda, mütləq Əlibala Hacızadənin. Cəmşid Əmirovun kitabları ilə yanaşı "46 Bənövşə", "Kəndimizdə bir gözəl var", "Sevdasız aylar" kimi yüz minlərlə oxucusu olan Salam Qədirzadənin də adı qeyd edilir. Həqiqətən də onun romanlarına əsl ümumxalq sevgisi olubdur bir vaxtlar.

Salam Qədirzadə 1923-cü ilin aprel ayının 10-da Bakı şəhərində anadan olub. Hələ uşaq illərindən ədəbiyyata böyük həvəsi olan Salam Qədirzadə şeir və hekayələr yazıb, ədəbi dərnəklərdə iştirak edib, məktəbdən sonra məhz bu sahədə təhsil almağı planlaşdırıb. Lakin Böyük Vətən müharibəsi həmin arzuları düz 5 il təxirə salıb.

1941-ci ildə orta məktəbi bitirən kimi 18 yaşlı Salam könüllü şəkildə cəbhəyə yola düşüb. 1941–1945-ci illərdə o, Şimali Qafqaz, Kuban, Qərbi Ukrayna, Polşa, Bessarabiya, Rumıniya, Çexoslovakiya, eləcə də Almaniyanın faşistlərdən azad edilməsində sıravi döyüşçü kimi iştirak edib, cəbhələrdə göstərdiyi şücaətə görə III dərəcəli Şöhrət ordeni, İgidliyə görə və daha yeddi medalla təltif olunub, Baş Ali Komandanlıq tərəfindən fərqləndirilib.

Müharibə illəri sonradan yazıçının bir sıra əsərlərində öz əksini tapıb. 1946-cı ildə ordu sıralarından tərxis olunduqdan sonra Salam Qədirzadə Sumqayıt şəhərində 18 saylı fabrik-zavod təhsili məktəbində müdir müavini vəzifəsinə təyin edilib. 1948-ci ildə isə Azərbaycan Dövlət Universitetinin filologiya fakültəsinin qiyabi şöbəsinə daxil olub və eyni zamanda Mərkəzi radionun yerli verilişləri üzrə məsul redaktoru vəzifəsində çalışmağa başlayıb.

1949-cu ildə Azərbaycan Yazıçılar İttifaqının zəmanəti ilə Salam Qədirzadə Moskvadakı M. Qorki adına Ədəbiyyat İnstitutuna təhsil almağa göndərilib. Onun hələ tələbə ikən diplom işi olaraq yazdığı "Gənclik" povestini Rusiyanın məşhur "Detgiz" nəşriyyatı ayrıca kitab şəklində nəşr edib. Moskvada oxuyarkən Salam ailə qurub və 1952-ci ildə təhsilini başa vurduqdan sonra həyat yoldaşı ilə birgə Vətənə qayıdıb. Burada gənc yazıçı 8 il Azərbaycan Yazıçılar İttifaqının orqanı olan "Azərbaycan" jurnalının məsul katibi vəzifəsində işləyib.

1960-cı ildə Salam Qədirzadə "Kirpi" satirik jurnalının məsul katibi təyin olunub və 1966 ilədək həmin vəzifədə çalışıb. 1975–1976 illərdə Salam Qədirzadə Yazıçılar İttifaqının Dramaturgiya üzrə məsləhətçisi kimi çalışıb. 1976-cı ildə isə "Kirpi" satirik jurnalının baş redaktoru təyin olunub və 1980-ci ilədək həmin vəzifəni icra edib. Bir qədər sonra həmin dövrdə Azərbaycan KP MK-nin birinci katibi Heydər Əliyevin iştirakı ilə keçirilən Azərbaycan yazıçılarının qurultayında Yazıçılar İttifaqının İdarə heyətinə üzv seçilib.

Salam Qədirzadə 35-dək kitab müəllifidir. Onun "Qış gecəsi", "46 Bənövşə", "Kəndimizdə bir gözəl var", "Sevdasız aylar" kimi romanları gənclərin masaüstü kitabına çevrilib. Oxucular tərəfindən səbirsizliklə gözlənilən əsərləri hər zaman ən yüksək tirajlarla nəşr olunub. Salam Qədirzadə dramaturq kimi də tamaşaçıların rəğbətini qazanıb, onun pyesləri təkcə Azərbaycanda deyil, Ukrayna, Moldova və digər ölkələrdə səhnəyə qoyulub.

"Hardasan, ay subaylıq", "Həmişəxanım", "Gurultulu məhəbbət", "Şirinbala bal yığır" kimi komediyaları isə elə indi də gündəmdədir. Salam Qədirzadə güclü satira və yumor ustasıdır. Onun satirik əsərləri müasir Azərbaycan ədəbiyyatında yeni bir səhifə açıb, yeni məktəbin bünövrəsini qoyub

O, 1987-ci ilin noyabrın 15-də 64 yaşında dünyasını dəyişib. Son kitabını "Hər gün ömürdən gedir" adlandırıb. Bu kitabı görmək qismət olmayıb ona.

Allah rəhmət eləsin!

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(17.11.2025)

Nail Zeyniyev, “Ədəbiyyat və incəsənət”

Müasir dünya bizi davamlı olaraq başqaları ilə əlaqədə olmağa məcbur edir. Sosial şəbəkələr, messengerler, telefon görüşləri... Biz heç vaxt təklikdə deyilik. Amma paradoks budur. Bu qədər əlaqəli olduğumuz bir dövrdə özümüzü heç vaxt bu qədər tənha hiss etməmişik.

Tənhalıq və təklik fərqli anlayışlardır. Təklik əslində fiziki vəziyyətdir, ətrafında heç kimin olmaması. Tənhalıq isə psixoloji vəziyyətdir, daxili boşluq hissi. İnsan minlərlə insanın arasında ola bilər, amma özünü tənha hiss edə bilər. Və indi əsas sual yaranır: tənhalıq pisdirmi?

Qərb fəlsəfəsində uzun müddət tənhalıq mənfi fenomen kimi qəbul edilirdi. Aristotel deyirdi ki, insan sosial varlıqdır, cəmiyyət xaricində yaşaya bilməz. Amma XX əsrdə eksistensializm meydana çıxdı və tənhalığa yeni mənada yanaşdı. Heidegger yazırdı ki, insan "dünyaya atılmışdır" biz bu dünyaya öz istəyimizlə gəlməmişik, sadəcə buradayıq. Və bu fundamental tənhalıqdır. Heç kim bizim yerimizə ölə bilməz, heç kim bizim yerimizə təcrübə yaşaya bilməz. Deməli, tənhalıq insan varlığının əsas şərtidir.

Amma bu məhkumluq deyil, azadlıqdır. Çünki tənhalıqda biz özümüzlə üz-üzə qalırıq. Başqalarının rəyləri, cəmiyyətin gözləntiləri, sosial maskalar bunların hamısı aradan çıxır. Və biz əsl özümüzlə görüşürük.

Rilke, böyük alman şairi, gənc bir şairə məktubunda yazırdı: "Tənhalıq sənin ən böyük xəzinəndir. Onu qoru. Tənhalıqda sənət doğulur". Və bu doğrudur bütün böyük əsərlər tənhalıqda yaranıb. Dostoyevski Sibirdə sürgündə "Cinayət və cəza"nı yazırdı. Kafka gecələr, hamı yatandan sonra yazırdı. Frida Kahlo xəstə yatağında, təklikdə özünü kəşf etdi.

Tənhalıq bizi özümüzlə qarşılaşdırır. Və bu qarşılaşma qorxuludur. Çünki biz öz içimizdəki qaranlığı görürük, qorxularımızı, komplekslərimizi, zəifliklərimizi. Ona görə də insanlar tənhalıqdan qaçır. Televizoru açırlar, telefonla oynayırlar, hər hansı bir səs-küylə özlərini məşğul edirlər. Amma tənhalığı qəbul etməyi öyrənən insan böyük güc qazanır. O, artıq başqalarının təsdiqinə, diqqətinə, rəyinə ehtiyac duymur. O, özü ilə dostdur. Və bu, ən böyük azadlıqdır. Nitşe yazırdı: "Mən tək qaldım və öz-özümlə yaşamağı öyrəndim. İndi özümlə yaşamaq mənə ən böyük xoşbəxtlik verir".

Deməli, tənhalıq nə yaxşıdır, nə də pisdir. Tənhalıq əslində bir güzgüdür. O, bizi olduğumuz kimi göstərir. Və bu güzgüyə baxmaq cəsarət tələb edir. Amma bu cəsarəti göstərən insan özünü tapır.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(17.11.2025)

Aynur İsmayılova, “Ədəbiyyat və incəsənət”

Həyat dediyimiz uzun yol əslində üç mərhələdən keçir: uşaqlıq, gənclik və ahıllıq.

1.

Uşaqlıq – hər şeyin ilk dəfə yaşandığı bir dövrdür. İnsan bu dönəmdə təmiz və safdır, bəyaz vərəq kimidir. Dünya onun üçün həm sirrdir, həm də oyundur. Uşaqlar heç nəyi tam anlamasa da, hər şeyi hiss edirlər. Duyğuların ən səmimi və ən dəyişkən halına məhz bu zamanda rast gəlinir. Hər kəlmənin bir anlamı olmasa da, qəlbdə bir duyğu oyadır. Uşaqlıq hər kəsin doymadan yaşamaq istədiyi bir dövrdür.

2.

Gənclik – həyatın ən qarışıq, ən dəyişkən səhnələrini bu dönəmdə yaşayırsan. Gerçək həyatı dərk etdiyin, duyğularını həm daha dərin, həm də daha kəskin hiss etdiyin çağdır. İlk risklər, ilk cəsarətlər burada baş verir. Arzular böyüyür, qorxular baş qaldırır. Kim olduğunu anlamağa başlayırsan. Həyatla bağlı sualların çoxalır, hər şeyi sorğulamağa başlayırsan. Qərarsızlıq da artır. Bu, həm ən həssas, həm də ən dərin dövrdür. Dostluqlar səmimi, ayrılıqlar isə çox ağır gəlir. Gənclik gələcəyinə yön verəcək qədər güclü bir zamandır.

3.

Ahıllıq – payız kimidir. Yaz günəşindən gələn istiliyi hələ də içində saxlayır, ancaq artıq küləyin səsində daha çox keçmişin xatirələri eşidilir.

Ahıllıq üzləşməkdir – dünəninlə, bu gününlə, sabahınla. Hər keçən gün səni bir az daha yorur, amma eyni zamanda sənə sükut gətirir. Bu zaman anlayırsan ki, zaman heç yerə tələsmir. İnsan gəncliyin səs-küyündə onun nəbzini duymur. İndi isə öz yolunu, öz səsini daha aydın eşidirsən.

Çünki artıq zamanla barışırsan. Heç kim heç hara tələsmir — elə sən də.

Hər dönəm bir xatirəyə çevrilir; içində həm sakitlik, həm də bir az kədər daşıyan…

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(17.11.2025)

İlhamə Məhəmmədqızı,

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalının Sumqayıt təmsilçisi

1995-ci ilin soyuq payız günlərindən birində -17 noyabrda Sumqayıt şəhərinin işıqlı sakinləri arasında yeni bir uşaq dünyaya gəldi. O uşaq elə doğulduğu gündən həyatın ona hazırladığı sınaqlara meydan oxuyacaq qədər güclü və iradəli idi. Bu uşaq Cahangir İsmixan oğlu Dadaşov idi.

39 saylı tam orta məktəbinin şagirdi olan Cahangir, hələ yeniyetməlik illərindən çevikliyi, sakit xarakteri və vətənpərvərliyi ilə seçilirdi. Məktəb illəri onun üçün yalnız dərs və kitablarla deyil, həm də xarakterinin formalaşdığı, gələcək həyat yolunun aydınlaşdığı illər oldu.

Hərbi yolun başlanğıcı

2016-cı ilin iyulunda Cahangirin həyatında tamam başqa bir səhifə açıldı. O, Vətənə xidmət yoluna qədəm qoydu. Bu yol asan deyildi, amma o heç vaxt çətinlikdən qaçmadı. Motoatıcı, snayper, kəşfiyyatçı… Bu ixtisasların hər biri ciddi məsuliyyət, dəqiq qərar, dəmir iradə tələb edirdi. Cahangir bu yollardan keçərək gizir rütbəsinə qədər yüksəldi.

Beş il davam edən bu xidmət dövrü onun üçün təkcə hərbi təcrübə deyildi, həyat məktəbi idi.

Vətənə yazılan qəhrəmanlıq imzası

2020-ci ilin payızında isə tarix yenidən yazılırdı. Xalqın taleyini dəyişdirən, millətin birliyini möhkəmləndirən 44 günlük Vətən müharibəsi başladı. Cahangir də minlərlə igid kimi Vətənin çağırışına ilk cavab verənlərdən idi.

O, Füzuli istiqamətində ən çətin, ən amansız bölgələrdən birində döyüşürdü. Daha ilk günlərdən, 27 sentyabrda ayağından aldığı güllə yarası onun iradəsini qıra bilmədi. O, geri çəkilmədi, davam etdi. Çünkü onun üçün bircə yol vardı: İrəli!

30 oktyabrda düşmən minamyotu partlayanda hər iki qulağında pərdələr zədələnsə də, o yenə döyüş meydanını tərk etmədi. Sol ayağındakı qəlpə yarası isə bu mübarizənin onun bədənində əbədi iz qoyan xatirələrindən biri oldu. Bu izlər ağrı deyil, şərəf idi.

Qələbənin mükafatları - şərəfin nişanələri

Cahangirin fədakarlığı və igidliyi dövlət tərəfindən yüksək qiymətləndirildi. O, bir neçə nüfuzlu medalla təltif olundu: “Vətən Müharibəsinin iştirakçısı”, “Füzulinin azad olunmasına görə”, “Xocavəndin alınmasına görə”, “Döyüşdə fərqlənməyə görə”, “Hərbi xidmətdə fərqlənməyə görə”, “Azərbaycan Ordusunun 100 illiyi” medalları sadəcə metal parçası deyil. Hər biri Cahangirin göstərdiyi şücaətin, əzmin və vətən sevgisinin nişanəsidir.

Bu gün…

Bu gün Cahangir Dadaşovun adı onun yaşadığı həyətdə, xidmət etdiyi bölmədə, döyüş yoldaşlarının yaddaşında qürurla çəkilir. O, bir ömür boyu daşıyacağı yaralarına baxmayaraq, bu gün də güclüdür, səbrli və məğrurdur. Onun hekayəsi bir gəncin həyat yolundan daha ibrətamizdir.  Bu, bir Vətənin taleyini dəyişdirən igidlərin tarixidir. Cahangir kimi oğullar sayəsində Azərbaycan torpaqlarını azad etdi, haqq savaşında qalib gəldi və millət öz gücünü bir daha bütün dünyaya göstərdi.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(17.11.2025)

İlhamə Məhəmmədqızı, “Ədəbiyyat və incəsənət”

Prezident İlham Əliyevin Sərəncamına uyğun olaraq ölkəmizin bütün bölgələrində Azərbaycan klassik ədəbiyyatının böyük nümayəndəsi, dahi şair və maarifçi-mütəfəkkir Seyyid Əzim Şirvaninin 190 illik yubileyi təntənə ilə qeyd olunur. Bu silsilə tədbirlər çərçivəsində noyabrın 15-də Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin Sumqayıt Bölməsi və Əli Kərim adına Sumqayıt şəhər Poeziya Klubunun birgə təşkilatçılığı ilə şəhərimizdə də yubileyə həsr olunmuş maraqlı tədbir keçirildi.

Tədbiri Poeziya Evinin direktoru, şair İbrahim İlyaslı açaraq Seyyid Əzim Şirvaninin həyat və yaradıcılıq yolundan geniş şəkildə bəhs etdi. Daha sonra SABAH Yaradıcılıq Studiyası tərəfindən hazırlanan “Ustadi-əzəm” adlı bədii-sənədli film tamaşaçılara təqdim olundu.

Tədbirin aparıcısı, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü, şair-qəzəlxan Elşad Xaqan Davudoğlu çıxışında S.Ə. Şirvaninin ədəbi irsinin milli düşüncə və maarifçilik tariximizdəki əhəmiyyətindən söz açdı. Ardınca tədbirdə iştirak edən tanınmış söz və fikir adamları böyük mütəfəkkirin yaradıcılığına müxtəlif aspektlərdən yanaşaraq maraqlı mülahizələrini bölüşdülər.

Toplantıda ustad şairlər Əşrəf Veysəlli və Ofelya Babayeva, filologiya elmləri doktorları Aftandil Ağbaba və Rafiq Yusifoğlu, filoloq Sabir Məmmədov, AYB üzvü, Prezident təqaüdçüsü, şair-qəzəlxan Vüqar Rahi, şair-tədqiqatçı Nəsimi Həsənov, eləcə də Rüstəm Hacıyev, Nicat Nəsri, Xəzər Hikmətoğlu, Əliyar Mərdiyev və digər ədəbiyyat nümayəndələri çıxış edərək Seyyid Əzim Şirvaninin Azərbaycan ədəbiyyatının inkişafındakı misilsiz rolunu vurğuladılar. Onlar böyük şairin irsindən ilhamlanaraq yazdıqları nəzirə, təxmis və təzminləri səsləndirdilər.

Bədii qiraətçi Vahid Cuğuni, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü və Sumqayıt Dövlət Dram Teatrının rejissoru Ümid Abbas Nihaninin rəhbərlik etdiyi “Dərviş” qrupunun ifaları, həmçinin Sumqayıt Musiqi Kollecinin müəllim və tələbələrinin musiqi nömrələri tədbirə xüsusi rəng qatdı.

Seyyid Əzim Şirvaninin 190 illik yubileyinə həsr olunmuş bu görüş bir daha göstərdi ki, onun maarifçi ideyaları, ədəbi irsi və yüksək mənəvi dəyərləri bu gün də Azərbaycan cəmiyyətində yaşamaqda və yeni nəsillərə ilham verməkdə davam edir.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(17.11.2025)

Elşən Təhməzov, “Ədəbiyyat və incəsənət” üçün

Ədəbiyyat insan ruhunun aynası, sözün qüdrətidir. Bu qüdrətin arxasında isə duyğusunu, düşüncəsini, ağrısını, sevincini sözə çevirə bilən sənətkar dayanır. Müasir poeziyamızda özünəməxsus üslubu ilə seçilən şairlərdən biri də Pənah Azəridir. Onun yaradıcılığı həm bədii, həm fəlsəfi, həm də ictimai yükü ilə oxucunu düşündürür, təsirləndirir və oyadır.

Tanınmış şair 1952-ci ildə Zəngəzur mahalının Meğri bölgəsinin Maralzəmi kəndində anadan olub. İbtidai təhsilini 1959-1963-cü illərdə Ordubad şəhərindəki 7 saylı tam orta məktəbdə alıb. 1963-1964-cü illərdə 4-cü sinif təhsilini doğma kəndi Maralzamidə, 1964-1965-ci illərda 5-ci sinif təhsilini qonşu Lök kəndində davam etdirib. 1965-ci ildən ailə üzvləri ilə birlikdə Abşeron rayonunun Saray qəsəbəsinə köçüb. 1970-ci ildə orta məktəbi bitirib. Azərbaycan Dəniz Balıq Sanaye Texnikumunda, Ukrayna Respublikası Xarkov Dövlət Universitetində, Moskva Dövlət Avtomobil Nəqliyyatı İnstitutunda təhsil alıb. Fəaliyyəti dönəmində müxtəlif illərdə dövlət qurumlarında yüksək vəzifələrdə, məsul işçi, müdir, rəis, baş redaktor kimi çalışmışdır. Aktiv ədəbi fəaliyyətlə məşğuldur.

Şairin poeziyası xalq ruhuna yaxın, saf və səmimi, kəskin müşahidə qabiliyyəti və dərin fəlsəfi təhlillərlə zəngin poeziyadır. O, həm xalqın dərdini danışır, həm də fərdin iç dünyasına işıq salır. Şeirlərində gündəlik həyatın acı həqiqətləri, ədalətsizliklər, ictimai haqsızlıqlar, həm də sevginin incə çalarları, insan ruhunun fərqli halları peşəkarlıqla ifadə olunub. Onun yaradıcılığı klassik poeziyanın ənənələrinə bağlı olsa da, müasir dövrün dilində danışır, bu günün oxucusuna ünvanlanır.

Vətənpərvərlik və ictimai fəallıqla dolu ədəbiyyat xadiminin qələmi yalnız forma düzənində deyil, həm də dövrün ictimai-siyasi ağrılarında döyünür. Onun “Dünyada” şeiri ictimai haqsızlıqlara, vicdansızlığa qarşı bir üsyandır.

Hardadır sizlərdə haqqı ədalət,

Hanı səmimiyyət, milli sədaqət?

Lazımmı de sənə bu qədər lənət?

Bizə yuxu kimi gələn dünyada.

Bu misralarda şair təkcə cəmiyyətin bugünkü halını tənqid etmir, həm də içdən gələn bir vicdan fəryadı ilə çıxış edir. O, haqqı tapdanan insanın səsini duyurur. Pənah Azəri cəmiyyətin içində olan pozuntuları, ədalətsizlikləri, xəbis dəyərləri sərt, lakin ədəbi bir dillə ifşa edir.

Ədəbiyyat xadiminin yaradıcılığında fəlsəfi baxış, həyatın mənasına dair suallar, insanın varlıq qarşısındakı mövqeyi özünü qabarıq şəkildə göstərir. “Başıma gəlir” şeiri bunun ən gözəl nümunələrindəndir. Burada insanın etdiyi səhvlərin, seçimlərin nəticəsi kimi taleyin sərt üzünü görürük.

Pozulur nizamla qurulan işim,

Keçmir doğanaqdan, ilişib sicim,

Nəyə gülmüşdümsə inan, -and içim,

Hamısı indi öz başıma gəlir...

Bu dördlükdə insanın həyatdakı sınaqları, bəzən etdiyi zarafatların belə bir gün bumeranq kimi qayıdacağı düşüncəsi peşəkarlıqla verilir. Bu, həm fəlsəfi qənaətdir, həm də əxlaqi mesajdır.

Sevgi və duyğuların poetik dili xarizmatik şəxsiyyətin sevgi şeirlərində sadəcə hisslərin deyil, ürək yarasının, keçmişin, bağışlamağın və insanilik hisslərinin ifadəsi kimi özünü büruzə verir. “Ötən sevgi” şeirində keçmiş sevgiyə, unudulmayan duyğulara, ürək barışığına çağırış edilir:

Üstümə nə qədər şimşəklər çaxdı,

Ömrümün yetmişi haqlayan vaxtı,

Bu necə qismətdir, bu necə baxtdı?

Hələ ki, çəkilmir başımın çəni,

Mən səni əhv edim, sən də ki, məni.

Bu misra təkcə bir sevgi etirafı deyil, həm də bir humanizm fəlsəfəsidir. İnsanların bir-birini bağışlaması, acıların arxada qalması, birlikdə yaşamaq istəyi burada yüksək dərəcədə bədii dildə təqdim olunur. Burada sevgi həm də keçmişin və zamanın içində sınanmış bir duyğudur.

İstedadlı ədəbiyyat xadimi bəzən təbiət obrazlarından istifadə edərək daha dərin məna qatları yaradır. “Şimal küləyindən daldalanıram” ifadəsi sadəcə fiziki sığınmaq deyil, həm də zamanın sərtliyindən, ictimai soyuqluqdan, haqsızlıqlardan qorunma ehtiyacını göstərir. Onun poetik təbiət təsvirləri şərti deyil, insan duyğularının təbiətlə harmoniyasında yaranır.

Görkəmli sənətkarın şeirlərində istifadə etdiyi sadə, lakin təsirli dil, xalq danışıq üslubu, səmimi deyim tərzi oxucunu dərhal ələ alır. Onun poeziyası elitist deyil, xalq üçün, xalqla birlikdə yazılmış poeziyadır. Məhz bu səbəbdən onun şeirləri yalnız ədəbi dairələrdə yox, həm də geniş oxucu kütləsi arasında sevilir və qəbul olunur.

O, poeziyanı sadəcə bədii söz kimi deyil, məsuliyyətli bir missiya kimi görür. Onun qələmi xalqın və haqqın tərəfində durur.

Puç olub gündüzüm, puç olub gecəm,

Tullana bilmirəm arxından keçəm,

Bilmirəm nə deyim, nəyə and içəm,

Gözünə baxmağa gözüm qalmayıb.

Yuxuma girmisən bu gecə kəndim,

Son sözüm, son arzum, cüt heca, kəndim,

Etsən də ömrümü heç-heçə, kəndim,

Sənsiz günlərimə dözüm qalmayıb.

İstedadlı şəxsiyyətin şeirləri duyğunun və düşüncənin mükəmməl vəhdətidir. Onun yaradıcılığında xalqın dərdi var, fərdin əzabı var, məhəbbətin incəliyi, ədalətsizliyin sərtliyi, fəlsəfənin dərinliyi, vətənin həsrəti var.

O, müasir dövrümüzdə sözün ciddiliyini, şairin məsuliyyətini və poeziyanın gücünü bizə bir daha xatırladır. Pənah Azəri poeziyada öz sözünü demiş və deməkdə davam edən peşəkar sənətkardır.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(17.11.2025)

İmran Verdiyev,

Azərbaycan Respublikasının Əməkdar müəllimi. “Ədəbiyyat və incəsənət” portalının Oğuz təmsilçisi

Nurəddin Məhəmməd Şirvaninin (Xaçmazinin)  XVI əsrin II yarısında dünyaya gəldiyi ehtimal olunur. Anadan olduğu yer Oğuz rayonunun Tərkeş kəndidir. Şimali Azərbaycanda və Dağıstanda məşhur olan bir ailədə (atası da tanınmış din xadimi olub) dünyaya göz açmışdır. Əsərlərindəki qeydlərdən Şirvanın Səfəvilərə ilhaq olunduğu dövrdə yaşadığı başa düşülür.

Öz əsərlərində adını və nisbəsini belə qeyd etmişdi: “Nurəddin Məhəmməd b. Mövlana Məhəmməd Bədi' b. Mövlana Abdurrahim b. Mövlana

Mahmud b. Məhəmməd əl-Məşhur bi-Səru Fakih (Sarı Fakih Məhəmməd ləqəbi ilə məşhurdur) b. Seyid Fəthullah əl-Kumri (və ya əl-Kameri) əs-Səfəvi əl-Ələvi əl-Betuli əl-Hüseyni əl-Haçmazi et-Terkeşi Eş-Şirvâni”  

Əsasən Şirvani və Xaçmazi nisbələri ilə tanınmışdır.  Xaçmazi nisbəsinə gəldikdə onu deyə bilərik ki, Xaçmaz Şirvan əyalətinin mühüm mahallarından olub. Tərkəş kəndi də Xaçmaz mahalına daxil olan kəndlərdən biri idi.

Nurəddin Məhəmməd Şirvaninin nəsli uzun müddət təqiblərə məruz qalmışdır.  

Nurəddin Məhəmməd Şirvani özü uzun müddət Dağıstanda dini təhsil almış və Dərbənddə mühacir həyatı yaşamışdır. Bir müddətdən sonra məcburən təkrar Şirvana qayıtmış, burda gizlincə dini təlimlər keçməyə başlamışdır. Lakin təqiblərdən yaxa qurtara bilməmişdir. Ona görə də Gürcüstandan keçməklə 1640-cı illərdə ailəlikcə Türkiyəyə mühacirət etmişdir. Bursa da yaşamışdır. Bursa şəhərində məskunlaşan Əl-Şirvani o zamanın Osmanlı Şeyxülislamı ilə görüşmüş və ondan böyük dəstək almışdır. Misirdən keçməklə həccə getdiyi də məlumdur.

Əş-Şirvaninin 1065/1655-ci ildə Bursada vəfat etdiyi və onun Şerhu'l-Fıkhi'l-Ekber, Şerhu't-Telhîs fi'l-Maani ve'l-Beyân, Ta'lika 'ala-Tefsîri'l adlı əsərlərinin (əlyazmalarının) olduğu rəvayət edilir. Bu əlyazmalardakı məlumatlar sayəsində öyrənirik ki, həmin dövrün ən mühüm alimləri Şirvan əyalətinin Xaçmaz mahalının Tərkeş kəndində də (hazırkı Oğuz rayonunda) yaşayıblar. Və onların əsərləri əsrlər boyu digər torpaqlarda yaşayanlara da təsir göstərib.

Onun müxtəlif əlyazmaları Türkiyə, Misir, İran və Amerika kimi ölkələrdə saxlanılır.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(17.11.2025)

Murad Vəlixanov, «Ədəbiyyat və İncəsənət»

Bu gün oxucularımıza "Doğma sahillər" filmi haqqında söhbət açacağam. Topladığım bir neçə diqqət çəkən məqamları paylaşmaq istəyirəm. Həmçinin filmin rejissoru Əbdül Mahmudovun filmlə bağlı fikirlərini diqqətinizə çatdıracağam.

“Doğma sahillər” barədə filmin quruluşçu rejissoru Əbdül Mahmudov danışır. “Doğma sahillər” filmi sərhədçi general Mustafa Nəsirova həsr olunub. Əhmədağa Muğanlının “Tikanlı məftillər” povesti əsasında çəkilib. Ekran əsəri bötüvlükdə sərhədçilər, onların çətin və şərəfli əməyi haqqındadır.

Sistemləri, ideologiyaları müxtəlif olan iki qonşu dövlət sərhəddə birgə iri su-elektrik stansiyası inşa etməyə hazırlaşır. Lakin bu əməkdaşlıq Qərb dairələrində müsbət qarşılanmır. Müxtəlif yollarla tikintini dayandırmağa çalışırlar. Sərhədçilərin təxribat törətməyə can atan düşmənlərlə mübarizəsi filmin əsas süjetini təşkil edir.

Filmdə xalqımızın Cənubi Azərbaycanla bağlı dərdlərinə də toxunulub. Bu xətt Araz və Aşıq Həsrət obrazları vasitəsilə göstərilib. Açıq şəkildə olmasa da, ikiyə bölünən Azərbaycan probleminin detalları tamaşaçıların diqqətinə çatdırılıb.

Filmin ssenari müəllifi Əhmədağa Muğanlı, quruluşçu recissoru Əbdül Mahmudov, quruluşçu operatoru Kənan Məmmədov, quruluşçu rəssamı Kamil Nəcəfzadə, bəstəkarı Arif Məlikov, səs operatoru  Nataliya Nuriyeva, direktorları  Akif Musayev,  Aydın Hüseynovdur.

Rollarda Rasim Balayev, Tariyel Qasımov, Həmidə Ömərova, Həsən Məmmədov, Nüsrət Kəsəmənli, Gündüz Abbasov, Gümrah Rəhimov, Ömür Nağıyev, Lev Prıqunov, Algimantas Masyulis, Nəcibə Hüseynova və başqaları çəkilib.

Tikanlı məftillərlə hasarlanan doğma sahillər

Əbdül Mahmudov: “Sovet hökumətinin dövründə kinonun ”dəmir qanun"ları vardı ki, onu heç kim poza bilməzdi. Vətənpərvər ruhlu gənclər mümkün dairədə, detalllarla, eyhamlarla, replikalarla, epizodlarla da olsa, xalqın adət-ənənələrini, ona xas xüsusiyyətləri, birliyimizi, vahid Azərbaycan haqqında fikirləri diqqətə çatdırırdı. Biz bütün riskləri gözə alaraq, lazım olanları çətinliklə icra edirdik. Məsələ burasındadır ki, o dönəmdə də, indi də milli vətənpərvərlik məsələsinin əzbabını çəkirəm.

Artıq 1988-ci ilin hadisələrinin ərəfəsində idik. Film çəkmək növbəm yaxınlaşırdı. Rəhmətlik Əhmədağa Muğanlı çox sakit, milli ruhlu, heç bir maraq güdmədən, xəlvəti olsa da xalqa, vətənə, ədəbiyyata xidmət edən biri idi.

Günlərin bir günü mənə dedi ki, iclasda sənin də film növbənin yaxınlaşdığı müzakirə olundu. Bəyan edildi ki, film çəkmək növbəsi Əbdülündür.

Əhmədağa müəllim mənə dedi ki, kinostudiyanın direktoru Cəmil Əlibəyov səni çağıracaq. Mənim də bir povestim var “Tikanlı məftillər” əsl sənlikdir. O bilirdi ki, mənim köküm, babalarım Ərdəbildən gəlmədir, həm də torpağa çox bağlıyam". Sərhəddə birləşən Azərbaycan-o taylı bu taylı film...

Ə. Muğanlı povesti Ə.Mahmudova vermək istəsə də, əvvəlcə onu tapa bilmir. Əbdül Mahmudov: “Əhmədağa müəllimdən povesti istəsəm də, əvvəlcə tapa bilmədi. Axşam isə oğlu povesti gətirib mənə verdi, mən də əsəri birnəfəsə oxuyub bitirdim. Hansi ki, həmin povest əsasında ”Doğma sahillər"i yazdıq.

Səhər saat 11.00 idi. Mənə zəng vurdular ki, direktor səni gözıəyir, gəl. Görüşdük, salamlaşdıq, Cəmil müəllimlə dərdləşdik. Olduqca yaxşı insan idi, mənə də simpatiyası vardı. Dedim, Cəmil müəllim, mən mövzuyla gəlmişəm. Gülümsəyərək dedi “nə mövzu?”. Sən demə Cəmil müəllimin də mövzudan xəbəri varmış, çünki, Əhmədağa ilə yaxın olublar, institututda bir yerdə oxuyublar.

Dedim, Cəmil müəllim, mən arifi Şirvanam, bu mövzunu çox istəyirəm. Dedi “fikrini dəyişməyəcəksən ki?” Dedim yox, mən artıq filmin eksplikasiyanı yazıram. Soruşdu ki, neçə müddətə təhvil verərsən? Dedim sabah.

İndiyə qədər yadımdadır, söhbətimiz ikinci günü oldu. Cəmil müəllim bildirdi ki, onda hazırlığını gör, bazar günü Moskvaya uçacaqsan.

Sən demə Əhmədağa müəllim gəncliyində sərhədçi olub və o vaxt Azərbaycanın Sərhəd Qoşunları komandanı general Nəsirova böyük hörməti olub. Çox gözəl bir insan idi, Əhmədağa müəllim əsərdə onun obrazını canlandırıb, povesti ona həsr edib.

Əhmıdağa Muğanlı dedi ki, general Nəsirov bizi gözləyir, gedək yanına, filmin bütün problemlərini o həll edəcək. Yəni filmin qəbul olunması, çəkilişi və s.onluqdur. Bildiyiniz kimi filmdə ağır çəkilişlər vardı. Hansı ki, sərhəd rayonlarında vertolyotlarla həyata keçirlməsi nəzərdə tutulmuşdu.

Filmin bütün çəkilişləri İran -Azərbaycan sərhəddində çəkilib. Orda bəzi kadrlar var ki, arxa planda Iranın ərazisi görünür. Xudafərin çayı, tikinti səhnələri, alma davasının hamısı məhz orda lentə alınıb. Bütövlükdə natura çəkilişlərin hamısı Naxçıvan, Ordubad, Culfa ərazisində, pavilyon çəkilişləri isə Bakıda həyata keçirilib.

Bildiyiniz kimi o vaxt əsas komandirlər ruslar idi. Mərkəzi Komitənin ideoloji katibi də rus olmalı idi. Qanun belə idi, müzakirəsiz. “KQB”də də həmçinin. Rəhmətlik Heydər Əliyev yeganə insan idi ki, azərbaycanlı olaraq onu “KQB”nin sədri seçmişdilər. Demək ki, şəxsiyyət olaraq çox yüksəlmişdi ki, onu bu vəzifəyə layiq görmüşdülər.

Nə isə, Nəsirovla görüşdük. Mənə bildirdi ki, narahat olma, Moskvaya getmək üçün səni aeroportda qarşılayıb yola salacaqlar. Mən də rahatlıq olması üçün bazar günü gedəcəyimi bildirdim.

Moskvaya yola düşdüm, “zayavka”nı aparıb verdim. Az-çox tanıyırdılar deyə, hər hansı narahatlıq olmadı. O vaxt ruslarla işləmək çox asan idi. Işimi yoluna qoyurdular, mən də onlara qonaqlıq verirdim, onların ən çox istədikləri də yeyib-içmək idi".

“Obraz hansı millətdəndirsə, elə də çək!”

Əbdül Mahmudov: "Bütün işlər yekunlaşanda baş redaktor məni qəbul etdi. Dedi “Qaçaq Nəbi”dən tanıyıram səni. Ona görə də bir xahişim olacaq. Birmənalı şəkildə nazirin və cənab generalın tapşırıq, göstərişidir ki, hansı obraz hansı millətdəndirsə elə də çəkin. Ssenaridə sonradan hər hansı dəyişiklik etməyin.

Bildirdim ki, buna qətiyyən şübhəniz olmasın. Bu minvalla filmə çox böyük aktyorlar dəvət etdim. Latviya kinosunun nəhəng bir ulduzu vardı - Masyulis, hansı ki, amerikan kəşfiyyatçısını oynayırdı. Lev Prıqnovu, Aleksandr Belovu dəvət etdim. Mən hər zaman bu fikirdə olmuşam ki, kənardan aktyor çağırılırsa, elə aktyor olmalıdır ki, dünya şöhrəti, oturuşmuş sənəti olsun. Bizim aktyorlar da onlarla təcrübə mübadiləsində işləsinlər, nəsə görüb götürsünlər. Axı nəyə lazımdır dünən çıxan aktyoru gətirim, onlar da ağzını açıb bizimkilərə tamaşa eləsin...

Artıq rejissor ssenarisini yazanda aktyorların rollarını nəzərimdə tutmuşdum. Həsən Məmmədov, Gündüz Abbasov, Həmidə Ömərova, Muxtar Manıyev, Gümrah Rəhimov kimi aktyorlar nəzərimdə idi.

Moskvada olduğum günün səhərisi təsdiq ərizəmi yazdırmaq üçün aktyorların da siyahısını təqdim etdim. Bu da onların çox xoşuna gəldi.

Bircə problem rus aktyorla oldu. O, bizim bəzi talesiz aktyorlarımız kimi idi. Çox içki düşkünü idi. Mənə dedilər ki, yaxşı aktyordur, amma həddən artıq içir. Siz tərəflərdə də belə şeylərə yaxşı baxmırlar? Gedər Azərbaycanda biabır olar. Bircə onu dəyişdik. İkinci dərəcəli bir rol idi. Mən də onun əvəzinə başqasını çağırmadım. Həqiqətən də sərhədçi olan rus oğlan vardı, onu çəkdim.

Şimali Qafqazda - Nalçikdə, Elbrus dağlarında çəkilişlər aparırıdıq. Orconikidze və Nalçikdə yerli aktyorlar götürmüşdük ki, onlar da özlərini oynayırdılar.

“Tariyel Qasımov üçün tacik rejissor xahiş etdi, mən çox utandım”

Əbdül Mahmudov: “Mən Tariyel Qasımovla tələbə yoldaşı olmuşam. Onun ekrana uyğunlaşan üzü var, bu hər adamda olmur. Ekran elədir ki, hər adamın üzü uyğun gəlmir. Mən də Tariyel Qasımovun daxili imkanlarına bələd olduğumdan, həm də tacik studiyasında oynadığı rolu görmüşdüm deyə, çox bəyənmişdim.

Rejissor Tadcivayev onu filmə çəkmişdi və Tariyelə bələd idi. Mənə dedi ki, bu ki istedadlı, məharətli aktyordur, niyə filmlərə çəkmirsiz? Məndən xahiş etdi ki, Tariyeli filmə çəkim. Düzü onun bu sözü mənə utanc verdi.

Yəni o vaxta qədər Tariyel bütün ölkələrin studiyalarında filmlərə çəkilmişdi, bir Azərbaycandan başqa.

Rasim mənim əlimdə böyüyən aktyordur. Onun bütün imkanları hamıya bəllidir, əlavə tərifə ehtiyac görmürəm. Sözsüz ki, mən əsas rolu Rasim Balayev üçün yazmışdım. Çünki, mənim bütün filmlərimdə o çəkilib. Bu zaman ona qarşı durası tərəf müqabil tapmaq lazım idi.

Baş rollarda Rasim Balayev əjdaha kimi oturuşmuş aktyor və heç vaxt baş rol oynamayan Tarıyel Qasımov.

Mən böyük ustadım Həsən Seyidbəylidən rejissor sənəti üçün böyük bir şey öyrənmişdim. Həsən müəllim ssenarini çəkilişə kimi aktyorlarla məşq edirdi.

Kinoda lazım olacaq bütün elementlər masa arxasındaca aktyorlardan alınırdı. Film çəkilməyə başlayanda hər şey tam hazır olurdu. Daha kiməsə onu et, bunu et deyilmirdi. Hamı tam hazırlıqlı şəkildə, nə edəcəyini planlı şəkildə bilirdi.

Həsən müəllim çəkiliş meydanına gələndə ancaq texniki işlərlə məşğul olurdu. Mən də onun bizlər üçün qoyub getdiyi məktəbdən bəhrələnərək, bunu davam etdirirəm. Beləcə məşqlərimiz başladı".

“Nüsrət Kəsəmənli iranlı general roluyla ağzımızı açıq qoydu”

Əbdül Mahmudov: "Filmdə daha bir nəhəng rol iranlı generalı idi. Çox fikirləşdim ki, bu rol üçün yeni sima olsun. Çünki, ilk dəfə idi ki, biz İran generalını ekrana gətirirdik.

Gözəl şairimiz Nüsrət Kəsəmənli o dövrlər bizimlə birlikdə kinostudiyada çalışırdı. Yaxşı münasibətlərimiz vardı, həmişə mənə deyirdi ki, məni bir kinoya çək.

Çox cəlbedici bir insan idi. Bir gün nəsə mənim də ağlıma batdı ki, Nüsrəti filmə çəkim. Daim filmə aid işləri davam etdirirdik. Bu Nüsrət gözümün qabağından getmirdi, fikrim onda qalmışdı. İkinci rejissora dedim ki, rəssam Kamil Nəcəfzadəni də, qrim ustası Firuzə xanımı da çağırsın. Operator Kənana da dedim ki, kameranı hazırlasın görək Nüsrət rolunun öhdəsindən necə gələcək. Ona ekranda baxmaq istəyirdim .

Bunlar getdi, biz də dekorasiyalarla bağlı bəzi şeyləri müzakirə edir, yerləri seçirdik, natura dekorasiyalarını qururduq. Bir çox şeyləri təbii olsun deyə, naturada çəkmək qərarına gəlmişdik. Həm də kinostudiyanın ab-havasından çıxmaq istəyirdik. Təxminən 1 saat vaxt keçmişdi. Bir də gördük qapı açıldı, icazəsiz, filan bir general içəri daxil oldu. Başladı İran ləhcəsində danışmağa. Hamımız məəttəl qalmışdıq. Elə bil birdən ayıldım, İlahi sənə şükür dedim, Nüsrət Kəsəmənli imiş. Hamımız çox bəyəndik onu. Həmin an heç vaxt yadımdan çıxmır, xoş bir xatirə olaraq beynimdə canlanır.

Tariyel Qasımovun məsələsi isə uzun məşqlərdən sonra müəyyən olundu. Onun tərəf müqabili bir tərəfdən Rasim Balayev, digər tərəfdən Həmidə Ömərova idi. Beləcə komanda tamamlandı, çəkilişlər başladı.

Mən hesab edirəm ki, bizim filmlər sırf aktyor işi üzərində qurulduğu üçün ömrü uzun olur. Bu səbəbdəndir ki, ən köhnə olan Məşədi Ibaddan tutmuş ta indiyə qədər çəkilən filmlərimiz sevilir və baxılır".

Rejissor çəkiliş vaxtı baş verən maraqlı anlardan danışıb: “İkinci planda görünən bütün dağlar İrana məxsusdur. Zaqafqaziya hərbi qoşunlarının baş komandanı Pskov soyadlı hərbçi idi. Vertolyotla çəkilişimiz olmalı idi. Təsadüfən marşrutu müəyyən etməmişdik. Nə isə çəkilişə başladıq, bir də baxdıq aləm dəydi bir-birinə. Sən demə bizim çəkiliş üçün istifadə etdiyimiz vertolyotu sərhəddi icazəsiz keçdiyi üçün vurmaq istəyiblər. Pskovun xəbərdarlığından sonra vertolyotu 5 dəqiqə gec endirməsəydik, bizi sərhəddə vuracaqdılar. Onlar görüb ki, qeydiyyatı olmayan vertolyot sərhəddə uçur, vurmağa hazırlaşırmışlar. Onun da əmri Tiflisdən verilirdi”.

Taleyi qara yazılan film...

Ə. Mahmudov hesab edir ki, “Doğma sahillər” iki talesiz filmindən biridir. Digər film isə “Gecə qatarında qətl”dir. O iddia edir ki, əgər filmin müəllifi başqa biri olsaydı, həmin filmlər ən sayılıb-seçilən ekran əsərlərindən olardı.

“Bir dəfə Nikita Mixalkov Rüstəm İbrahimbəyovdan soruşdu ki, bu filmi kim çəkib? Rüstəm müəllim məni göstərdi ki, bu oğlan. Nikita Mixalkov məni Moskvaya dəvət etdi ki, gəl film çək. O mənim işimi yüksək qiymətləndirdi.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(17.11.2025)

İnci Məmmədzadə, “Ədəbiyyat və incəsənət”

Üçüncü dəfə infarkt və həyata əlvida. Bax belə bir axı tale.

Gülşən Qurbanova 19 dekabr 1950-ci ildə Bakıda anadan olub. Əlibəy Hüseynzadə adına Azərbaycan Dövlət Mədəniyyət və İncəsənət İnstitutunu (indiki Azərbaycan Mədəniyyət və İncəsənət Universiteti) bitirib. 16 fevral 1979-cu ildən – 17 noyabr 2006-cı ilə qədər Azərbaycan Dövlət Gənc Tamaşaçılar Teatrında fəaliyyət göstərib.

Rolları: Mərcan ("Mənim nəğməkar bibim", Ə.Əylisli), Eyzəngül ("Şirinbala bal yığır", S.Qədirzadə), Çiçək ("Ana laylası", İ.Coşqun), Nabat ("Tamahkar", S.S.Axundov), Şahnaz ("Şəhərli oğlan", Q.Rəsulov), Almagül ("Fudzi dağında qonaqlıq", Ç.Aytmatov), Gülarə ("Məhəbbət novellası", Ş.Xurşud və Ə.Hacıyev), Nera ("Zəncirlənmiş Prometey", C.Məmmədov), Gülnaz ("Pul dəlisi", Ə.Orucoğlu), ana ("Bala bəla sözündəndir", Ə.Əmirli) və s. Kinoda, televiziya tamaşalarında çıxış edib.

Teatrdan ayrılandan sonra Gülşən Qurbanova telekanallara dəvət alıb və uzun müddət AzTV-nin “Gəlin birlikdə gülək” adlı layihəsində çıxış edib. Bu verilişdə onun tərəf müqabilləri xalq artisti Yasin Qarayev və əməkdar artist Azər Mirzəyev olublar. AzTV-dəki layihə bitəndən çox sonralar aktrisa ANS-lə uzun müddət əməkdaşlıq edib. “Qaynar qazan” verilişinin aparıcısı kimi aktrisa və veriliş tamaşaçılar tərəfindən sevilib.

Amma Gülşən xanım bu telekanaldan incik ayrılıb, “Lider” telekanalına üz tutub və “Mikser” verilişini aparıb.

Filmoqrafiya

1. Ad günü

2. Adam ol! 2

3. Anlamaq istəyirəm

4. Arvadım Mənim, Uşaqlarım Mənim

5. Bağdada putyovka var...

6. Balıq günü

7. Bayquş gələndə...

8. Bir axşam...

9. Bir dəfə Qafqazda

10. Cin mikrorayonda

Azərbaycanın xalq artisti Gülşən Ağadadaş qızı Qurbanova 17 noyabr 2006-cı ildə televiziya proqramlarının birindən evə gələrkən üçüncü dəfə qəfildən infarkt keçirib, 56 yaşında Bakı şəhərində vəfat edib. Köhnə Yasamal qəbiristanlığında torpağa tapşırılıb.

Allah rəhmət eləsin!

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(17.11.2025)