Mədəniyyət Nazirliyi və Azərbaycan Respublikasının Kino Agentliyi (ARKA) 2025-ci il üzrə “Dövlət sifarişi ilə istehsal ediləcək film layihələri” müsabiqəsi elan edib.

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı xəbər verir ki, bu barədə Azərbaycan Respublikasının Kino Agentliyinin (ARKA) saytında məlumat verilib.

Məlunata görə, müsabiqəyə müraciətlərin qəbulu sentyabrın 1-dən başlayacaq.

Milli-mənəvi dəyərlərin qorunub saxlanılmasında və təbliğində, milli və vətənpərvərlik ruhunun formalaşmasında əhəmiyyətli rol oynayan, milli kimliyi bədii təsirli forma və nümunəvi obrazlarla nümayiş etdirən filmlərin istehsalının maliyyələşdirilməsi, habelə kino sənayesinin və müvafiq sahə ilə bağlı olan özəl sektor nümayəndələrinin dəstəklənməsi məqsədilə təşkil olunan müsabiqədə tammetrajlı bədii filmlərin qəbulu həyata keçiriləcəkdir.

Müsabiqə bu mövzuları əhatə edir:

* Məşhur xadim (mədəni, ədəbi, siyasi, idman və s.) haqqında;

* Tarixi Azərbaycan dövləti və ya tarixi hadisə haqqında;

* Azərbaycan nağıl və ya dastanlarının motivləri əsasında;

* Müasir innovasiya hadisələrinin qəhrəmanları haqqında;

* Azərbaycan tarixində iz qoyan qadınlar haqqında;

* Vətən Müharibəsi qəhrəmanlarının timsalında Vətən müharibəsi haqqında;

* Klassik Azərbaycan filmlərinin müasir dövrümüzə uyğunlaşdırılması;

* Qəhrəmanı uşaq olan və uşaqlara xitab edən film;

* Musiqili janrda film;

* Mozalanın 55 illiyinə həsr olunmuş aktual satirik janrda film.

Müsabiqədə Azərbaycan Respublikasında qeydiyyatdan keçmiş və kinematoqrafiya sahəsində fəaliyyət göstərən hüquqi şəxslər Azərbaycan dilində təqdim etdiyi film layihələri ilə iştirak edə bilərlər.

Müsabiqənin reqlamenti ilə ARKA-nın rəsmi internet səhifəsində tanış olmaq mümkündür.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(08.08.2025)

Alpay Azərin «Professor və məşuqəsi» hekayəsi haqqında bir neçə cümlə

Nizami Bayramlı, “Ədəbiyyat və incəsənət” üçün

Danılmaz faktdır ki, hekayənin ilk cümləsi mətnin taleyini həll edən prosesdir. Rüstəm Kamalın dediyi kimi, bir reprika, bir baxış, bir detal müəllifə təkan verməlidir. Eynən bu mətndəki başlanğıc kimi – «Bunları güllələmək lazımdı» – sanki cümlə divarın o tərəfində deyilib, amma hamı eşidir. Buna baxmayaraq, mətnin dili yerli və keçmiş sovet intellektuallığının sərhədində ilişib qalır. “Bunları güllələmək lazımdır” cümləsi arxaik bir təhqir forması kimi seçilir və postironiya çalarları daşısa da, artıq çağdaş ədəbiyyatda belə açılışlar oxucunu tələyə salmaq yerinə, uzaqlaşdırır. Bu, ədəbi olaraq təhrik edici deyil – sadəcə, sovetvari müəllimi şəxsiyyətpərəst olaraq yenidən yaratmaqdır.

Burda “güllələmək” sözü və zarafatın sərtliyi nəinki akademik ortamın daşlaşmış üslubunu göstərir, həm də emosional keçmişi olan insanların bu günü necə qana saldığını hiss etdirir. Hekayədəki obrazlar Mixelson da, İvleva da sanki bilik yükündən yox, içlərinin dağından danışır. Alim görünürlər, amma içləri paslı qırıntılarla doludur.

Zahid isə düz ortadadı. Çoxbilmişlərin içində bir nəfəs, bir başqa dilin sahibi. Təkcə azərbaycanlı deyil, təkbaşınalığın da adamı. Mixi yazı ilə transliterasiyanın arasındakı fərqi bilsə də, insanlar arasındakı fərqi o qədər anlaya bilməyəcək qədər çəkingəndi. Tələbədi, amma həm də şahiddi. Bir təhqirin, bir tarixin, bir pozğunluğun şahidi.

Mixelsonun acıqlı olması intellektual prinsip deyil – bu, qisasın digər adıdı. Arvadının azərbaycanlı ilə qaçması Mixelsonun elmi mühakimələrini çirkaba bulaşdırıb. Qarabağ söhbəti də burdan doğur. Bütün dialoqların alt qatında bu emosional məğlubiyyət yatır. Zahid təkcə siyasi suallara cavab vermir, həm də Mixelsonun alçalmış kişi qürurunun yerini doldurur. Düz cavab versə də, səhv yerdədi. Onun ağlı, bilgisi heç kimin vecinə deyil. Əsas məsələ onun kim olduğu, haradan gəldiyi, nəyi təmsil etdiyi.

Vika isə qəribə bir keçiddir. Nə mələkdi, nə günahkar. İntellekti ilə gözəlliyi, soyuqluğu ilə sirri arasında qalıb. Onun Mixelsonla münasibəti bir oyundu, amma oyun təkcə Vikanın oynadığı deyil. Burda Mixelson da oyunçudur, Zahid də öz bilmədən lövhəyə qoyulmuş fiqur kimi yerini alır. Maraqlısı budur ki, Mixelson Vikanı yatağına yox, evinə çağırır. Həmin o ev – güc yeridir, nəvaziş deyil. Zahid bu xahişi çatdıranda utanmır, çünki diplom işinin ayağı ordan keçir. Burda etik dəyər yox, strateji zərurət işə düşür.

Çeçen Həmzətin Vikaya “az oxu, dəli olarsan” deməsi isə əsərin bütün sistemini tərsinə çevirir. Burda Həmzət gerçəkliyi deyir. O, başa düşmür, amma hiss edir: bu qədər bilgi insanı parçalayar. Vikanın gözəlliyi ilə bilik arasında qaldığını görür və xəbərdarlıq edir. Əslində, bu xəbərdarlıq həm Vikaya, həm Zahidə, həm də oxucuya ünvanlanıb – çox şey bilmək, çox şeyi görmək adamı xarab edir.

Hekayənin ən aktual qatlarından biri gender dinamikası və akademik seksuallıq məsələsidir. Vikanın timsalında biz həm akademik qadının, həm də istismara uğrayan intellektualın obrazını görürük. Amma bu obrazın içində ciddi bir çatışmazlıq var: Vika nəticədə yalnız iki kişinin – Mixelson və Zahidin – arzu və narahatlıqları arasında əriyir. Müasir ədəbiyyat artıq qadın obrazlarının bu cür vasitələşdirilməsini sual altına alır. Onun iç dialoqu yoxdur, qərarlarını niyə verdiyini tam bilmirik, öz agentliyi yoxdur. Zahid Vikanı Mixelsonun yatağına yönləndirəndə, bu epizod gərginlik doğursa da, etik müzakirə açmır. Müəllif burda məsuliyyət hissini tamaşaçılıq instinkti ilə əvəz edir.

Metatekstual final – yəni Viktoriya Malışevanın məqaləsini oxuyan Zahidin sarkazmı – postmodern bir jest kimi nəzərdə tutulub, amma çox köhnəlmiş görünür. “Xüsusi” sözünü dırnağa almaq 90-cı illərin satirasına uyğun bir reaksiya ola bilərdi, amma bu gün həmin ironiyanı oxucu artıq banal sayır. Çünki Zahid hələ də keçmiş travmanın içindədir və bu travma ilə məsafə qura bilmir. Halbuki çağdaş ədəbiyyatın intellektual qəhrəmanları travma ilə məsafəli ironiya deyil, fərdi və siyasi transformasiyalar vasitəsilə qarşılaşırlar.

Hekayədəki kontekst – Rusiya Elmlər Akademiyası, Qarabağ münaqişəsi, bir şəxsə qarşı sistemli şəkildə psixoloji təzyiq göstərilməsi, etnik diskriminasiya və şəxsiyyətin parçalanması – güclü komponentlərdir. Amma müəllif bu kontekstləri yeni cəsarətli ədəbi quruluşa çevirə bilmir. Süjetin əsas məsafəsi yenə də “O mənə zülm etdi, mən haqlı idim, amma yenə də uduzdum” kimi bir xəttin üzərində hərəkət edir. Bu isə təkcə qəhrəmanın deyil, müəllifin də zamanla uzlaşa bilmədiyini göstərə bilər.

Sonda hekayə klassik quruluşlu, güclü dialoqlara və yaxşı işlənmiş süjet strukturuna sahib olsa da, çağdaş ədəbiyyatın əsas meyarları – etik problematikaların mürəkkəbliyi, mədəni klişelərin dekonstruksiyası, gender və güc münasibətlərinə dair yeni baxış – baxımından çatışmazlıqlar daşıyır. Müəllif texniki olaraq ustadır, lakin intellektual cəsarət məsələsində risk almır. Əsər bu baxımdan "estetik təhlükəsizlik zonası"nda yazılıb – oxunur, təəssürat yaradır, amma silkələmir. Və yeni dünyanın ədəbiyyatı artıq silkələyici olmağı tələb edir.

Əsərin axırında Zahid diplomunu müdafiə edir, vətəndaşlıq alır, dərs deyir. Amma nə dəyişir? Heç nə. Vika başqa kişiyə ərə gedir, Mixelson akademiyada qalır, ön söz yazır, Zahid o “xüsusi” sözün altından dırnaqla gülümsəyir. Bu sonluq xoşbəxtlik deyil. Bu, razılaşmadır. Yəni, “bəli, hər şey belə oldu. Mən də belə biri oldum.”

Əsərin bütün çəkisi bir sualda yatır: burda haqlı olmaq nə verir sənə? Bilikli olmaq, dürüst olmaq, qürurlu olmaq – bunlar bu sistemdə səni xilas eləmir. Amma səni bir az içində saxlayır. Zahid axı heç nə demir, sadəcə bir sözü dırnaqlayır. Bu, susmağın içində bağırmaq kimidi. Çox şeyi deyir, heç nə demədən.

Son olaraq bir neçə cümlə də əlavə edərdim ki, mətndə Şərq və Qərb – arasında gərginlik əsas ideya kimi qurulur və bu ziddiyyət fərdi hekayələr vasitəsilə təqdim olunur. Əli və Ninoda olduğu kimi, Alpay Azərin hekayəsində də mədəniyyətlərarası münasibət milli kimliklə toqquşur və bu qarşıdurma sevgi üzərində sınanır. Hər iki əsərdə rus imperiya düşüncəsi – birində incə ironiyayla, digərində sərt satira ilə – tənqid edilir. Və nəhayət, intellektual kişi qəhrəmanın qərbli qadınla münasibəti fonunda, qəhrəmanlar öz milli kimliklərini müdafiə edərkən daxili parçalanma yaşayır. Bu, postkolonial ədəbiyyatın tanınmış strukturudur: sevgi, güc və kimlik dilemması.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(08.08.2025)

Rubrikanı millət vəkili, motivasiya spikeri, yazıçı Əlibala Məhərrəmzadə aparır.

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı PORTAL AKADEMİYASInda növbəti, üçüncü abituriyent kurslarına davam edir. Həyatda necə uğur qazanmalı, hədəfi necə seçməli, hədəfə doğru necə irəliləməli, necə lider olmalı – bu sayaq suallar hər birinizi düşündürür, bilirik. Onlara PORTAL AKADEMİYASI məşğələlərinə qatılmaqla çavab tapacaqsınız.

 Bu hekayət isə sizə ümidinizi heç vaxt üzməməyi öyrədəcək!

Aşıq, naçar ağlama.

Gündür, keçər, ağlama.

Qapını bağlayan fələk

Bir gün açar, ağlama

Min illərin yaddaşından süzülüb gələn bu Azərbaycan bayatısını çox sevirəm. Hər eşidəndə ilk dəfə eşidirmiş kimi diqqətimi ona yönəldir, hər sözünü, hər ifadəsini, hər mənasını bir daha yaddaşıma yazıram. Doğrudan da xalq ən böyük yazar, filosof, bəstəkar, rəssamdır. «Qapını bağlayan fələk, bir gün açar, ağlama». Nə gözəl, nə ümidverici, nə motivasiyaedici sözlərdir belə.

Məncə xoşbəxtlik axtarışında ikən hətta bütün ümidlərin tükənəndə, əlin hər şeydən üzüləndə, suda batanın saman çöpünə əl atması anlamını verməyən bir inamla yenə də təslim olmamalı, tanrına sığınaraq möcüzənin gələcəyinə inanmalısan. O, heç gözləmədiyin səmtdən, ağlına belə gətirməyəcəyin şəxsdən istiqamətlənə bilər, səni əllərindən tutaraq yıxıldığın yerdən qaldırar.

Bu bayatını babalarımız elə-belə yaratmayıblar ki. Neçə-neçə sınaqlardan çıxaraq, xeyir-şər, işıq-zülmət, isti-soyuq çarpışmalarından bugünümüzə adlayıb gəlib bu sözlər. Fələk qapını bağlayıbsa, demək onu açacağını da gözləməyə dəyər.

Mən sizə bir iş adamının əhvalatını da danışmaq istəyirəm. Bakıda yaşayan S.M. adlı bu iş adamı həyatının bir dönəmində tam müflisləşir, əvvəlki zəngin həyat tərzindən mərhum olmaq işin yarısı imiş, elə bir həddə çatır ki, hətta evlərində qazan asmağa ərzaq belə tapılmır. 2012-ci ilin yazında son ümid yeri kimi satdığını satır, bir az da borc-xərc tapıb, bəlli məbləği düzəldib ucuz olsun deyə qonşu Gürcüstana – kupe tipli avtomobil almaqçün yollayır. Məqsədi bu avtomobili alıb gətirib  aeroport – şəhər marşrutu ilə taksi kimi işlətmək, çörəkpulu qazanmaq imiş.

Bir neçə müddət keçəndən sonra onun elektron ünvanına gürcü şirkətindən bildiriş-məktub gəlir. Yazılır ki, gəlib avtomobilinizi apara bilərsiniz.

Cüzi yolpulu ilə Tbilisiyə yollanası olur. Öncə sənəd-sünədini özüylə aparmaqçün son vaxtlar istifadə etdiyi «dermantin» çantaya qoyur, sonra nə fikirləşirsə onları ən imkanlı vaxtlarında Parisdən aldığı, uzun müddət işlətmədiyi üçün baxımsız vəziyyətə düşmüş, həyat yoldaşının da bir neçə dəfə atmağa cəhd etdiyi dəri çantasına yığası olur. Avtobusla gəlib Tbilisiyə yetişir. Ucuz bir oteldə nömrə tutur, avtomobili alacağı şirkətin ofisinə gedir, deyirlər sənədləşməyə əlavə ödəniş lazımdır, yolpulu üçün saxladığı son pulunu ödəyib otelə qayıdır, ertəsi gün evindən qanqaraldıcı zəng gəlir ki, bəs uşağın yıxılıb, ağır vəziyyətdə xəstəxanaya çatdırılıb. Ardınca şirkət zəng edir ki, daha bir həftə yubanacaq avtomobil. Əsəbi halda, stress içində narazılığını bildirməkçün şirkətin ofisinə yollananda telefonunu salıb itirir. Telefon həmin anda son ümid yeri idi, ən azı Bakıya zəng edib kimdənsə geri qayıtmağa yol pulu köçürməsi etməyi xahiş edə bilərdi.

Otelə qayıdanda otelin ödəniş tələbinin qarşısında tam aciz qalır, inzibatçı çantasını qoltuğuna verib onu oteldən çıxardır.

Belə bir ümidsiz vəziyyətdə heç kəsi tanımadığın yad şəhərdə nə sənə kömək ola bilər, kim sənin harayına yetər axı? Qəhrəmanımız otelin daş pillələri üzərində oturub başını dizinin üstündəki çantasına söykəyərək hönkürtüylə ağlamağa başlayır. İllərlə içinə yığılan dərdi bu ümidsiz vəziyyətində hayqıraraq göz yaşına çevrilib gözündən tökülməyə başlayır. Bu vaxt başını söykədiyi çantada nəsə bir möhkəm şeyin üzünə toxunub onu narahat etdiyini duyur. Öncə buna elə də əhəmiyyət vermir. Amma sonra çantanı açıb içinə göz gəzdirir, təbii ki, pasportdan və iki-üç səhifəlik sənəddən başqa orada bir şey görmür. Əli ilə səthi nahamar eləyən nəsnəni qurdalayanda onun dəri ilə astarın arasında yerləşdiyini müəyyənləşdirir. Öldürücü maraq ona güc gəlir. Yerdən şişuclu şüşə tapıb çantanın astarını sökəndə bir kağız bağlaması çıxır, içini açanda gözləri dörd olur. Düz iki min beş yüz avro pul!!! Xilaskarına çevrilmiş o pul ora haradan düşmüşdü, alanda çantanın içindəmi olub, yoxsa imkanlı vaxtlarında özü götürüb o pulu orada gizləyib, sonradan da unudub, müəyyənləşdirə bilmir. Əllərini göyə tutub Tanrıya yalvara-yalvara bu dəfə gözündən sevinc yaşları tökməyə başlayır. Qapını bir gün bağlayan fələk doğrudan da bir gün açır, necə də düzmüş.

S.M.-in başına gələn bu əhvalat çox ibrətamiz, çox düşündürücüdür.

Mən dərhal bir bakılının Tbilisidəki macəralarından qopub Portuqaliyanın Madeyra əyalətinin Funşal adlı kiçik bir qəsəbəsində baş vermiş daha bir ibrətamiz əhvalata keçid almaq istəyirəm.

30 yaşında hamilə olan Doloreş Averyu yoxsulluq içində yaşadıqları üçün dördüncü övladının dünyaya gəlməsini istəmirmiş. Hətta həkimə gedib uşağı saldırmağa belə pulları olmadığı üçün Doloreş rəfiqəsinin məsləhəti ilə uşağı inkişafdan saxlamaq üçün gündə bir-iki dəfə qızdırılmış ucuz tünd pivə içirmiş.

Amma nə illah eləyirdisə bətnindəki dölün get-gedə böyüməsinin qarşısını ala bilmirdi. 1985-ci il fevralın 5-də o, dünyaya dördüncü övladını gətirəsi olur.

Adını Kriştiano qoyduqları bu arzuolunmaz övlad səfalət və çətinlik içində böyüyür. Həmin Kriştiano bilirsiniz kimdir? İndi dünyanın ən yaxşı futbolçusu olan, dünyanın ən zəngin idmançılarından biri sayılan (təkcə 2015-ci ildə 227 milyon avro pul qazanmışdır) Kriştiano Ronaldodur.

Bir vaxtlar adicə çörəkpulu tapmayan ailə indi imtina etmək istədiyi övladın hesabına tam zənginlik və xoşbəxtçilik içində yaşamaqdadır.

Beləliklə, yalnız son anda, təsadüf nəticəsində özünlə götürəsi olduğun çanta, yaxud yalnız son anda, təsadüf nəticəsində dünyaya gətirdiyin övlad sənin həyatında möcüzə müəllifinə çevrilirlər. Həyatını gözlədiyin, güvəndiyin nəsnələr deyil, gözləmədiyin, imtina etmək istədiyin nəsnələr də dəyişə bilərmiş, hətta!

Həyatda mütləq möcüzənin gələcəyinə inanın. Gec, tez, o mütləq gələcək. Öz gücünüzlə görə bilməyəcəyiniz, icrası sizin iradənizdən kənar olan bir işin ən sonda möcüzə hesabına həll olunacağına inamın sizə olduqca böyük köməyi dəyə bilər.

İnam – ən böyük tiryəkdir!

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(08.08.2025)

İnci Məmmədzadə, “Ədəbiyyat və incəsənət”

Fəhləlikdən şeirə gələn şairlər çoxdurmu? Dəqiq deyə bilmərəm. Mən bircə Sabir Yusifoğlunu və İbrahim İlyaslını tanıyıram. Onlardan daha birisi Abbasağa Azərtürkdür. "Qaradağneft" mədənində operator köməkçisi, əsaslı təmir, geoloji-kəşfiyyat, baş tikinti idarələrində, şin və gəmi təmiri zavodlarında fəhlə işləyən bu şəxsin daim içində ədəbiyyat sevgisi yaşayıb, nəhayətində bu sevgi üzə çıxıb, özünü göstərə bilib.

Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü Abbasağa Azərtürk 1934-cü il noyabr ayının 24-də Cəlilabad şəhərində anadan olub. Ədəbi fəaliyyətə 60-cı illərdən başlayıb. İlk mətbu şeiri 1964-cü ildə çapdan çıxıb. İlk kitabı "Atlılar" 1964-cü ildə işıq üzü görüb. "Mənim qismətim", "Od oğlu", "Anama minnətdaram", "Cəlilabad dastanı", "Qaraçı nəğmələri" və "Qaya sükutu" kimi kitabların müəllifidir. Bu kitablarda toplanan şeir və poemalardan odlu-alovlu bir şairin vətəndaşlıq, azadlıq, insan və gözəllik haqqında bədii təsvir vasitələri ilə zəngin ürək sözləri toplanıb.

Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitetinin dil və ədəbiyyat fakultəsini bitirib, 1968-ci ildən ömrünün sonunadək Cəlilabad şəhərindəki 7 saylı orta məktəbdə Azərbaycan dili və ədəbiyyat müəllimi olub.

Həm klassik, həm də müasir janrlarda özünəməxsus, orijinal şeirləri isə ömrünün sonunadək yazıb.

Kitabları

1. Atlılar

2. Mənim qismətim

3. Od oğlu

4. Anama minnətdaram

5. Cəlilabad dastanı

6. Qaraçı nəğmələri

7. Cavabsız məktublar

Şair 8 avqust 1998-ci il tarixində Cəlilabad şəhərində vəfat edib.

Allah rəhmət eləsin!

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(08.08.2025)

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı QƏRBİ AZƏRBAYCANA QAYIDIŞA TÖHFƏ layihəsində sizlər üçün Qərbi Azərbaycanla bağlı maraqlı faktları təqdim edir.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(08.08.2025)

“Gülüş klubu”nda Sərtyel bu gün meydanı satiric şeirin gözəl nümayəndəsi Ayaz Arabaçıya verir. Şair zəmanənin antipodlarını qamçılamaqdan çəkinmir. Onlar hər bir sahədə meydan sulayırlar. Yetər ki, özlərini görüb tanısınlar və düzəlsinlər, islah olunsunlar.

"Mersedes"ə çatanacan dığırla,

"Jiquli"dən əyləşibsən"opel"ə. 

Ağabala, səndə yaxşı alınır,

Muğamatı cazdan çıxart, pop elə.

Paran evdi, paran dalan, paran tin,

Əl yumaqdan xarab olub krantın,

Uzandıqca hey uzanır karantin,

İmkan varsa bu şəhərdən qop elə. 

Boş xəyaldı,boş umuddu hələ ki..

Baş olan yox,hamı buddu hələ ki..

Fürsət düşüb udhauddu hələ ki,

Bala, sən də nə tapırsan hop elə.

Ağzımıza nə gəlirsə deyirik,

Qonaqlığa şir dərisi geyirik,

Bir öynəyə iki camış yeyirik,

Alnımıza yazılıbdı gop, elə.

Qorxa-qorxa zərdən misə keçmişik,

Hisdən oda,oddan hisə keçmişik,

Rusdan sonra ingilisə keçmişik,

Sən də get öz dükanını "şop" elə.

Hər günümüz ömrümüzdə çillədir.

Çillə nədir,yumruq,təpik,şillədir..

Molla Qulam hər cümədə gillədir,

Araq içmir heç ən "alkaş" pop, elə.

Bığ buraxıb, papaq qoyub kilkələr.

Dağıdıbdı yeri-göyü hikkələr,

Tanrım, bir gün bu dünyanı silkələ,

Ağlımızı başımıza top elə.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(08.08.2025)

Azərbaycan Ədəbiyyat Fondunun “Yazıçı” nəşriyyatında Xalq yazıçısı Anarın “2=3+4, yaxud iki ailədə üç Xalq yazıçısı, dörd Xalq şairi” adlı kitabı işıq üzü görüb. Nəfis tərtibatlı, illüstrasiyalı kitab Azərbaycan ədəbiyyatı irsinə böyük töhfələr vermiş iki nəsildən, onlar barədə həqiqətlərdən və onların ədəbi nümunələrindən ibarətdir.

608 səhifəlik bu unikal kitabı tərtib edən Xalq yazıçısı Anar uzun illər ərzində təkcə öz yazdıqlarını yox, qəhrəmanlarının – Səməd Vurğun, Rəsul Rza, Nigar Rəfibəyli, Vaqif Səmədoğlu, Ənvər Məmmədxanlı və Yusif Səmədoğlunun yazdıqlarını eyni ideya-estetik yaradıcılıq məcrasına qoşaraq, onları eyni axında birləşdirərək ən yeni ədəbiyyatın ən milli paradiqması olaraq təqdim edibdir.

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı kitabdan hissələri oxucularına təqdim edir. Anar qəhrəmanlarının ən populyar əsərlərini bir daha yaddaşlarda təzələyir:

SƏMƏD VURĞUNUN MƏNZİL MUZEYİNDƏ ANARIN ÇIXIŞI

Əziz yoldaşlar, mən birinci dəfədir bu müqəddəs ocaqda keçirilən tədbirdə iştirak edirəm. Heyif ki, bundan əvvəl belə imkan olmayıb. Amma bu Ev mənim üçün çox məhrəm, doğma bir Evdir. Böyük şairimiz Səməd Vurğunla mənim uşaqlıqdan ünsiyyətim olub. Bu evə gəlib-getməyim və sonra o olmayanda da bu Evdən onun nəfəsini duymağım, onunla bağlı əşyalar arasında, onun səsini eşitmiş divarlar arasında, bu ab-havada keçirdiyim saatlar unudulmazdır. 30 il keçir Səməd Vurğunun ölümündən. Səməd Vurğunun böyüklüyü, ədəbiyyatımızda yeri haqqında çox deyilib və az deyilib, çünki daha da çox demək olar. Mən indi bir cəhəti qeyd etmək istəyirəm, o kədərli may ayı mənim yadıma düşür, 56-cı ilin may ayı. O vaxt mənim 18 yaşım var idi və o vaxt bizim 56-cı ildə cəmiyyətimizin həyatında çox mühüm dəyişikliklər ili idi. XX qurultay yaxınlaşırdı və onunla əlaqədar bir çox məsələlər meydana çıxırdı, bir çox hadisələr aydınlaşırdı və belə bir keçid dövründə biz böyük şairimizi itirdik. Bunun acısı bir də onunla bağlıdır ki, Səməd Vurğun yaşasaydı, bu dəyişmə dövrünü, bu yeniləşmə dövrünü, bu həyatın təzə tərəflərini özünəməxsus böyük istedadla ifadə etmiş olardı və bu cəhətdən onun ədəbiyyatda, o dövrün hadisələrində yeri bir daha görünür.

Ona görə Səməd Vurğun bu gün yoxdursa, onun amallarına sadiq qalmaq, onun böyük fikirlərinə, Azərbaycan haqqında, bizim mədəniyyətimizin, ədəbiyyatımızın inkişafı haqqında fikirlərinə sadiq qalmaq bizim hamımızın borcudur. Mən bu görüşə kiçik bir hədiyyə ilə gəlmişəm. “Qobustan” incəsənət toplusunun bu nömrəsinin böyük bir hissəsi bizim unudulmaz şairimiz Səməd Vurğuna həsr olunub. Bilirsiniz ki, “Qobustan” bəzən gecikir, amma bu səfər “Qobustan” bütün başqa jurnalları qabaqlamış və birinci dəfə bu yubileylə, Səməd Vurğunun 80 illik yubileyi ilə əlaqədar materialları ilk dəfə bizim jurnalda çap etmişik. Mən bu jurnalı böyük məmnuniyyətlə və böyük məhəbbətlə Səməd Vurğunun həyat yoldaşı, bizim hamımızın əzizi, bu muzeyin direktoru Xavər xanıma təqdim etmək istəyirəm.

(1986)

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(08.08.2025)

İnci Məmmədzadə, “Ədəbiyyat və incəsənət”

Bu qədər məşhur olan ikinci bir aktyor deyin mənə. Əsla deyə bilməzsiniz. Böyükdən kiçiyə onu hamı tanıyır. Ən məşhur rolu isə məncə Nəsimidir. Bəlkə də Babəkdir. Bəlkə də Bamsı Beyrəkdir.

Azərbaycan SSR Xalq artisti Rasim Balayev!

Kino aktyoru Rasim Balayev 8 avqust 1948-ci ildə Ağsu rayonunda anadan olub. 1965-ci ildə Ağsuda orta məktəbi, 1969-cu ildə Azərbaycan Dövlət İncəsənət İnstitutunu bitirib.

Rasim Balayev ilk dəfə Bakı kinostudiyasında "Ulduzlar sönmür" əsərində kiçik bir rolda çəkilib.

Oynadığı "Nəsimi", "Babək" və "Dədə Qorqud" filmlərindəki rollarda tamaşaçıların sevgisini qazanıb. Öncə mən bu adları nahaqdan sadalamadım.

Aktyor "Azərbaycanfilm" kinostudiyasının nəzdində fəaliyyət göstərən kinoaktyor teatr studiyasında da çalışıb. Böyük və çətin rollardan əlavə Rasim Balayev kiçik rollarda da oynayıb. "Bu şirin söz, azadlıq", "Sənin birinci saatın", "Xoşbəxtlik səhnəsi", "Mən hələ qayıdacağam", "Birisigün gecəyarısı" kimi filmlərdə o, epizodik rol oynayıb.

Ölkəyə serial dəbi düşdükdə, aktyor bu sahədə də özünü sınayıb. Yazıçı Varisin ssenarisi əsasında çəkilən “Bir ovuc torpaq” filmində rol alıb.

Rasim Balayev "Özbəkfilm", "Mosfilm" və başqa studiyalarda filmlərə çəkilib. 1990-cı ildən 18 yanvar 2013-cü ilə qədər Azərbaycan Kinematoqrafçılar İttifaqının katibi olub.

31 may 2022-ci ildə Azərbaycan Kinematoqrafçılar İttifaqının sədri seçilib. Sevilən aktyor bu gün 77 yaşını iş başında qeyd edir.

Filmoqrafiya

- 1001-ci qastrol

- 777 №-li iş

- Ad günü

- Adı Günəşlidir...

- Afroditanın qolları

- Ağ atlı oğlan

- "Ağ-qara" gecələr

- Akademik Yusif Məmmədəliyev

- Akt və fakt

- Alman klinikasına şəxsi səfər 

- Alovlu yollar

- Arayış

- Arxadan vurulan zərbə

- Astarı üzündən baha

- Avtoqraf

- Bağlı qapılar

- Bəhanə

- Bəhrə

- Bəhri-təhvil

- Bəxtəvər

- Bəxtiyar Vahabzadə

- Bəyaz həyat

- Bir ovuc torpaq

- Böyük ömrün davamı

- Bumeranq

- Brakonyer, yoxsa balıqçı?

- Cavid ömrü

- Cəza

Mükafatları

1. "Azərbaycan SSR əməkdar artisti" fəxri adı

2. "Azərbaycan SSR xalq artisti" fəxri adı

3. Azərbaycan SSR Dövlət mükafatı

4. "Şöhrət" ordeni

5. "Şərəf" ordeni

6. Cəfər Cabbarlı mükafatı

7. "İstiqlal" ordeni

8. "Heydər Əliyevin 100 illiyi" yubiley medalı

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(08.08.2025)