Ülviyyə Əbülfəzqızı, “Ədəbiyyat və incəsənət”

“Ədəbiyyat və İncəsənət” portalının media dəstəyi ilə Azərbaycan Ədəbiyyat Fondunun Bakı Şəhəri Üzrə Təhsil İdarəsi ilə birgə keçirdiyi “Bir direktor və bir şagird” adlı layihəsinin məqsədi nümunəvi məktəblərimizi, istedadlı şagirdlərimizi üzə çıxarmaq, onların ədəbiyyata olan marağına diqqət yönəltməkdir.

Hazırda təqdimatda Bakı şəhəri 96 nömrəli tam orta məktəbdir.

 DİREKTOR:

 Hacıyeva Mehriban Vaqif qızı 1981-ci il oktyabrın 21-də Naxçıvan MR-in Culfa şəhərində anadan olub. 1988–1998-ci illərdə orta məktəbi əla qiymətlərlə başa vurub. Bakı Avrasiya Universitetinin Sinxron Tərcümə fakültəsini bitirib. Daha sonra Azərbaycan Dillər Universitetində ingilis dili müəllimliyi ixtisası üzrə yenidənhazırlanma təhsili alıb. 2017-ci ildə Xəzər Universitetində “Potensial məktəb direktorları” adlı ixtisasartırma proqramını keçib.

2008-ci ildən pedaqoji fəaliyyətə ingilis dili müəllimi kimi başlayıb. 2015-ci ildən müxtəlif məktəblərdə təşkilatçı müavini, təlim-tərbiyə işləri üzrə direktor müavini vəzifələrində çalışıb. 2021-ci ildən 96 nömrəli tam orta məktəbin direktoru vəzifəsində fəaliyyət göstərir.

Azərbaycan Respublikası Elm və Təhsil Nazirliyinin keçirdiyi Təhsildə İnkişaf və İnnovasiyalar üzrə VI Qrant Müsabiqəsinin qalibidir. Eyni zamanda ETR resursları üzrə təlimçidir.

 ŞAGİRD:

Mən, Ülkər Elvin qızı İbrahimli 29.08.2012-ci il tarixində Ucar rayonunda anadan olmuşam. 2018-ci ildə Bakı şəhər 74 nömrəli tam orta məktəbin 1-ci sinfinə qəbul olunmuşam. 5-ci sinifdən etibarən isə İlqar Əliyev adına 96 №li tam orta məktəbdə təhsilimi davam etdirirəm. Hal-hazırda həmin məktəbin 8” A”sinif şagirdiyəm.

Məktəbin ictimai tədbirlərində fəal iştirak edirəm. Məktəb rəhbərliyi tərəfindən Azərbaycan Elm və Təhsil Nazirliyində hazırlanmış və 60 pilot məktəbdən biri kimi tətbiq olunan” Ümumi Təhsil müəssisələrində şagird davranış qaydaları” çərçivə sənədinə əsasən, 3 qiymətləndirmə meyarından 3-cü yəni, akademik və sosial fəaliyyət meyarına görə,” Yaşıl –rəğbətləndirmə kartı” ilə təltif olunmuşam.

1-ci sinifdə oxuyarkən, UNESCO-nun Beynəlxalq Layihələrinin Tətbiqi mərkəzinin, UNESCO nəzdində Beynəlxalq Ədəbiyyat və Jurnalistika Akademiyasının dəstəyi ilə keçirilən ”Dünyanın səsini duyaq”adlı gənc istedadların 1-ci beynəlxalq festivalında II yeri tutduğuma görə təltif olunmuşam. Bu nəticəyə heç bir əlavə kursa və ya dərslərə getmədən, yalnız öz bacarığım və səyimlə nail olmuşam. Bundan əlavə müxtəlif bilik yarışlarında diplom və hədiyyələr qazanmışam. Bu uğurlar mənə həmişə motivasiya verir və çalışmaq həvəsi yaradır.

ESSE:                                         

Müasir məktəb həyatı

Mənim oxuduğum məktəb müasir dövrün bütün imkanlarından istifadə edən bir təhsil ocağıdır. Burada yalnız dərslər keçirilmir, həm də bizə özümüzü inkişaf etdirmək üçün çoxlu şərait yaradırlar. Müəllimlərimiz bizə yeni biliklər öyrətməklə yanaşı, müxtəlif layihlərdə və tədbirlərdə iştirak etməyimizi təşkil edirlər. Bu tədbirlər bizə həm maraqlı olur, həm də ünsiyyət bacarığımızın və özünəinamımızın artmasına kömək edir.

Texnologiya artıq məktəb həyatımızın ayrılmaz hissəsinə çevrilib. Dərslərimiz interaktiv lövhələrdə keçirilir, müxtəlif elektron resurslardan istifadə edirik. Məsələn, bəzi fənlərdə müəllimlər bizə videodərslər göndərir, biz də evdə baxaraq mövzunu əvvəlcədən öyrənirik. Bu üsullar mövzunu daha tez və maraqlı öyrənməyimizə imkan yaradır. Hətta pandemiya dövründə onlayn dərslərlə təhsilimizi davam etdirirdik. İndi isə həm canlı dərslər, həm də elektron platformalar vasitəsilə məlumat əldə edə bilirik. Bu, əvvəlki dövrlərdə oxuyan şagirdlər üçün təsəvvür olunmaz idi.

Məktəb bizim üçün dostluq, əməkdaşlıq və birgə öyrənmə yeridir. Burada müxtəlif layihələrdə qruplarla işləyir, yeni dostlar qazanırıq. Bu mühit bizə gələcək həyatımızda lazım olacaq bir çox vərdişləri öyrədir. Müasir məktəbdə dərsdənkənar tədbirlər, idman yarışları, musiqi və incəsənət dərnəkləri də olur. Bu da şagirdlərin təkcə dərslə deyil, maraqları ilə də məşğul olmasına şərait yaradır.

Mənim fikrimcə, müasir məktəb həyatı hər bir şagirdə özünü göstərmək və inkişaf etdirmək üçün geniş imkanlar yaradır. Biz bu imkanlardan düzgün istifadə etsək, gələcəkdə uğurlu və savadlı vətəndaş ola bilərik.

Müasir məktəb bizə həm bilik verir, həm də həyatı sevməyi, əməkdaşlıq etməyi və məsuliyyətli olmağı öyrədir. Buna görə də bizə bu şəraiti yaradan rəhbərliyimizə daim minnətdarıq.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(08.10.2025)

Əziz oxucular!

Tanınmış ictimai-siyasi xadim, yazıçı-publisist, filologiya üzrə fəlsəfə doktoru, mərhum Sadıq Murtuzayev, publisist, Əməkdar hüquqşünas Müzəffər Ağazadə və yazıçı-rejissor, publisist-jurnalist, Əməkdar incəsənət xadimi Ağalar İdrisoğlu səmavi insanların, dünya dahilərinin  və Azərbaycan mütəfəkkirlərinin on mindən çox kəlamlarını, sitatlarını, aforizmlərini toplayıb, tərcümə  eləyib və  “Sözdən  yaranan incilər” adlı çox qalın bir kitabı  çapa hazırlayırlar. 

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı olaraq belə qərara gəldik ki, bu  sayımızdan başlayaraq həmin kəlamları, sitatları, aforizmləri səhifələrimizdə çap edək.

İnanırıq ki, sözdən yaran bu incilər sizin xoşunuza gələcək və onları öz yaddaşınıza köçürəcək, gündəliyinizə yazacaq, dostlarınızla, yaxınlarınızla bölüşəcəksiniz.

Çünki bu incilər, hər insana  lazım olan ən qiymətli sözlərdir. Onun daha yaxşı, mükəmməl  kamilləşməsi üçün əvəzsiz bir məktəbdir.

               SƏDİ  ŞİRAZİ   (1203, 1210 arası – 1292-ci illər), şair

-          Bildiklərinə əməl etməyən adam əlində çıraq gəzdirən kora bənzər.

-         Ruzi yalnız elmlə əldə edilsəydi, cahildən pis yaşayan olmazdı.

-         Əsərləri olmayan alim meyvə gətirməyən ağaca bənzəyir.

-         Nadanın ağıllıya nifrəti daha çoxdur, nəinki ağıllının nadana.

-         Tamahkara dünyanı da versən, doymaz.

-         Sözü götürüb gətirən, söyləyəndən daha pisdir

-         Bir çiçəyə artıq su verərsən çürüyər, insana gərəyindən artıq dəyər verərsən qudurar.

-         Elm ədalətli olmaq üçündür, dünya malı yığmaq üçün yox.

-         Oxuduğuna əməl etməyən alim məşəl gəzdirən kora bənzər.

-         Ağıllı adamın axmaq qarşısında susması təəccüblü deyil, çünki nağara səsi tar səsinə, sarımsaq iyi ənbər qoxusuna həmişə  üstün gəlir.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(08.10.2025)

İnci Məmmədzadə, “Ədəbiyyat və incəsənət”

Qəzetlərdə və nəşriyyatlarda uzun illərdir ki səmərəli redaktor fəaliyyəti göstərən, burada saçını-saqqalını ağardan, doğma Kəlbəcərin azad olunduğu gün dünyaya yenidən gəldiyini iddia edən Adil Cəmilin bu gün doğum günüdür, ötən il 70 illik yubileyini keçirmişdi, indisə 71-ini qeyd edir.

Adil Cəmil 1954-cü il oktyabrın 8-də Azərbaycanın Kəlbəcər rayonunun Kilsəli kəndində anadan olub. Burada ibtidai məktəbi, Mingəçevir şəhərində isə 9 saylı orta məktəbi bitirib. ADU-nun Jurnalistika fakültəsində təhsil alıb. Təyinatla "Yazıçı" nəşriyyatının sərəncamına göndərilib. Burada poeziya redaksiyasının redaktoru olub.

"Həqiqət" qəzetində baş redaktor, "Bakı" qəzeti redaksiyasında mədəniyyət şöbəsinin müdiri, "Boz qurd" qəzetində redaktor, Azərbaycan Kənd Təsərrüfatı Nazirliyi nəzdində olan mətbəədə nəşriyyat şöbəsinin rəisi, "Binəqədi" rayon qəzetinin redaktoru işləyib.

Hazırda "Ədəbiyyat qəzeti"nin şöbə müdiri vəzifəsində çalışır (2002-ci ildən). Hələ orta məktəb illərindən bədii yaradıcılığa başlasa da ilk mətbu şeiri — "Bahar" 1970-ci il martın 22-də "Mingəçevir işıqları" qəzetində dərc olunub. Bədii tərcümə ilə də məşğul olur. Rus, belorus, özbək, Latın Amerikası poeziyasından etdiyi tərcümələr qəzet, jurnal və toplularda dərc olunub. Onun mənzum tərcümə etdiyi "Manas" qırğız xalq qəhrəmanlıq dastanından müəyyən hissələr Azərbaycan mətbuatında dərc olunub.

""Manas" eposu və türk dastançılıq ənənəsi" mövzusunda elmi tədqiqatını başa çatdırıb müdafiə edib, filologiya elmləri namizədi elmi dərəcəsinə layiq görülüb (2004). Həmçinin iyirmiyə yaxın bədii filmi — "Məhəbbətin son mahnısı" (Türkiyə), "Samraat" (Hindistan), "13-cü nəvə" (Qırğızıstan), "Qayıtmağı unut" (Moldaviya) və s. doğma dilimizə çevirib.

Şeirləri qardaş sovet xalqlarının dillərinə tərcümə olunub. Mingəçevirdə yaşayıb-yaradan şairlərin poeziya-baxış müsabiqəsinin qalibi kimi (1976) respublika kitabsevərlər cəmiyyətinin və "Mingəçevir işıqları" qəzetinin Fəxri fərmanlarını alıb. Kutaisidə keçirilən "Mayakovski poeziya günləri"nin (1985), Qırğızıstanda keçirilən "Manas" eposunun min illik yubileyinin (1995) iştirakçısı olub.

30 dekabr 2015-ci ildə Azərbaycanın əməkdar jurnalisti fəxri adına layiq görülüb

Əsərləri

1. İşıqlar, pərvanələr

2. Gündoğandan günbatana

3. Aylı gecə nağılı

4. Sözümün canı var

5. Yuxusunda gülən qız

6. Ürəyimdə bir haray var

7. El üçün ağlayan gözüm (publisistika)

Tərcümələri

"Manas" (eposdan parça)

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(08.10.2025)

İnci Məmmədzadə, “Ədəbiyyat və incəsənət”

“Bağışla”, “Ağlamasın salxım söyüd”, “Gecələr bulaq başı” – elə bu müğınninin ifasında cəmi bu 3 mahnıya qulaq asmaq bəs edər ki, onun yanğılı, həzin, eləcə də tenor çalarları olan səsinə, ifa tərzinə valeh olasan.

Söhbət Teymur Əmrahdan gedir.

Azərbaycan Respublikasının əməkdar artisti Teymur Əmrah 8 oktyabr 1971-ci ildə Gəncə şəhərində anadan olub. İncəsənət gimnaziyasının vokal sinfi üzrə Sergey Zarenbonun sinfini bitirib. İlk müəllimləri Gəncə şəhər Uşaq yaradıcılıq evində görkəmli musiqişünas Oqtay Nağıyev, Ağdam rayonu Uşaq yaradıcılıq evinin məşhur "Qarabağ bülbülləri" ansamblının rəhbəri Murad Rzayev, Gəncə şəhər 6 nömrəli klubun direktoru Kifayət Əmirova olublar.

1990-cı ildə Bakı Musiqi Akademiyasının Vokal sinfinə daxil olub. Burada görkəmli Opera müğənnisi Firudin Mehdiyevdən, Aktyor sənətindən Teatr və Kino aktrisası Şəfiqə Məmmədovadan dərs alıb.

1994-cü ildə indiki Heydər Əliyev adına Sarayda ilk dəfə solo konsert keçirib. 2005-ci ildə Azəristar layihəsinin Vokal müəllimi kimi fəaliyyət göstərib. 2020-ci ildə Heydər Əliyev adına Sarayda "Bu dünya bir nərdivandı" adlı hələ ki son solo konsertini keçirib.

Müxtəlif illərdə Azərbaycan Milli Konservatoriyası və Azərbaycan Mədəniyyət və İncəsənət Universitetində mahnı janrından dərs deyib. 20 il Azərbaycan Dövlət Mahnı Teatrında Solist kimi fəaliyyət göstərib. Hal-hazırda Azərbaycan Televiziyası və Radiosunun solistidir.

Tələbələri

Teymur Əmrahın iki tələbəsi – Prezident Mükafatçısı Amil Həsənov, Xalq artisti Samir Cəfərov "Qızıl kitab"a düşüblər. Azərbaycan Respublikasının əməkdar artisti Elton Hüseyinəliyev də onun yetirməsidir. Digər tanınan tələbələri: Emil Rəhmanov, Ayaz Qasımov, Sima Qasımova, Elvin Abdullayev, Xalq ulduzu müsabiqəsinin qalibi Tural Salmanov, Mirkamil Kamilov, İradə İbrahimova, Nəsimi Məmmədov, İlkin Dövlətovdur.

Əlbət ki, bu qədər tanınmış müğınni yetişdirdiyinə görə Teymur Əmraha ikiqat alqış düşür.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(08.10.2025)

Nemət Tahir, “Ədəbiyyat və incəsənət” portalının Qarabağ təmsilçisi

1893-cü ildə yazıçı Artur Konan Doyl Şerlok Holmsu “öldürəndə”, ictimai qəzəb o qədər güclü idi ki, çoxları bunu “ədəbi cinayət” adlandırırdı.

Doyl "Holmsun son işi" hekayəsini yazaraq, burada Holmusun və onun qəddar düşməni olan  professor Moriartinin İsveçrədəki Reyxenbax şəlaləsinin uçurumuna düşdüklərini təsvir etməklə, Şerlok Holms haqqında detektiv hekayələrə son qoyur.

Səbəb isə sadə idi: yazıçı hesab edirdi ki, detektiv haqqında hekayələr onu daha vacib işindən - tarixi romanlar yazmaqdan yayındırır.

Lakin ictimaiyyət qəti şəkildə buna qarşı çıxır və  buna çox emosional şəkildə reaksiya verirlər.

Hekayələrin dərc olunduğu “The Strand Magazine”in oxucuları redaksiyaya qəzəb dolu  məktublarla yazmağa başlayırlar. Təxminən 20 000 nəfər etiraz əlaməti olaraq jurnala abunəliyini ləğv edir. Hətta deyirlər ki, Londonda gənclər bundan o qədər sarsılırlar ki, qondarma detektivin “ölümünü” qeyd etmək üçün qollarına yas lentləri taxırlar. İş o yerə çatır ki, Doylun öz anası da ona etirazını bildirir: "Sən bunu edə bilməzsən. Sən bunu etməməlisən. Sən buna cəsarət etməzsən”.

Cəmiyyətin güclü təzyiqi altında Doyl nəhayət təslim olur. 1901-ci ildə o, Holmsun ölümündən əvvəl baş verən "Baskervillərin iti" əsərini nəşr etdirir.

Və nəhayət, 1903-cü ildə o, "Boş ev" hekayəsindəki personajı "dirildir" və Holmsun düşmənlərindən qaçmaq üçün öz ölümünü saxtalaşdırdığını ortaya qoyur.

Beləliklə, xalqın qəhrəmana olan məhəbbəti o qədər güclü olur ki, onu sözün əsl mənasında məzardan geri qaytarır və Şerlok Holmsun dünya ədəbiyyatında ən yaşamağa qabil və əfsanəvi personajlardan biri kimi yerini möhkəmləndirir.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(08.10.2025)

İnci Məmmədzadə, “Ədəbiyyat və incəsənət”

"Vertolyotdan təxminən 500-600 metr məsafədə nazir müavini Qurban Namazəliyevin cəsədi vardı. 700-800 metrlikdə Osman Mirzəyevin cəsədi vardı. Mən o vaxt dediyim versiyada qalıram ki, onlar vertolyotu endirəndə içindəkilər sağ olublar."

                Jurnalist Salman Alıoğlu

Azərbaycan Respublikasının ilk Baş prokuroru İsmət Qayıbovu kim xatırlmır ki. Qarabağ müharibəsinin vertolyot terroruna qurban getmiş şəhidi. Bu gün onun doğum günüdür. Heç əlli il yaşamadı…

İsmət Qayıbov 8 oktyabr 1942-ci ildə Azərbaycanın Gəncə şəhərində müəllim ailəsində anadan olub. Əslən Qazax rayonunun Aşağı Salahlı kəndinin Qayıbovlar soyundandır. Onun valideynləri, atası İsmayıl və anası Füruzə Respublikanın əməkdar müəllimi olub. Orta təhsilini Gəncə şəhərindəki 1 saylı orta məktəbdə alıb. 1967-ci ildə Azərbaycan Dövlət Universitetinin Hüquq fakültəsini bitirib. 1963-cü ildə əmək fəaliyyətinə başlayıb, 1965-ci ildən Kommunist Partiyasının üzvü olub. O, 1969-cu ildə Əli-Bayramlı Şəhər Komsomol Komitəsinin birinci katibi seçilib

"Prokurorluq fəaliyyəti"

1971-ci ilin mart ayında Azərbaycan SSR-in prokurorluq orqanlarına qəbul olub – 26 Bakı komissarı rayonunun prokuror köməkçisi vəzifəsinə təyin edilib. 1975-ci ilin iyun ayında Bakı Şəhər Prokurorluğunda cinayət işlərinin baxılmasına nəzarət şöbəsinin prokuroru vəzifəsinə təyin olunub. 1976-cı ilin fevral ayından isə Bakı Şəhər Prokurorluğunun ümumi nəzarət şöbəsinin rəisi vəzifəsində çalışıb. 1978-ci ildən İsmayıllı rayonunun prokuroru, 1982-ci ildən Əli-Bayramlı şəhərinin prokuroru, 1987–1990-cı illərdə isə Sumqayıt şəhərinin prokuroru vəzifələrində çalışıb.  Sonra da Azərbaycan Respublikasının ilk Baş prokuroru olub. Amma heç təzə vəzifəsinə isinişməmiş həmin o məşum gün gəlib.

"Qarabağ müharibəsi zamanı"

1991-ci ildə İsmət Qayıbovun verdiyi müsahibədə erməni hərbi dəstələrinin cinayətkar əməllərinin sovet rəhbərliyi tərəfindən cəzasız qaldığına etiraz edir. O, həmçinin Sumqayıt hadisələri ilə bağlı şərh verir və bildirir ki, o şəxsən 96 nəfər barəsində həbs-qətimkan tədbiri seçib. Amma erməni separatçılarının törətdiyi cinayət nəticəsində asudə gəzmələrindən qəzəblə danışır. Qayıbov Quqarkda azərbaycanlılara qarşı törədilən dəhşətli qırğına görə cəmi 4 erməninin saxlandığını "biabırçılq" adlandırıb. O, 20 Yanvar faciəsini "Azərbaycan xaqlnın öz müstəqilliyi uğrunda apardığı mübarizə" adlandırır və bildirir ki, "bu şəhidlər hərbi diktaturanın əleyhinə küçələrə çıxmışdılar".

1991-ci il noyabrın 18-də Mixail Qorbaçovun şəxsi köməkçisi Kremldən Bakıya zəng vurur və Azərbaycan Respublikasının Dağlıq Qarabağ rəhbərliyindən xahiş edir ki, Təhlükəsizlik Şurasının növbəti iclasını Dağlıq Qarabağda keçirsin, çünki ərazidəki torpaq iddiasında olan erməni liderlərinin və Moskva nümayəndələrinin də bu iclasda iştirakı nəzərdə tutulur. Bu telefon zəngindən sonra Bakıda siyahı tərtib olunur.  Siyahıya Viktor Polyaniçko rəhbərlik etməli idi. Nümayəndələr, ancaq güc nazirliklərindən və Təhlükəsizlik Şurasının rəhbər orqanlarından ibarət olmalıydı.

Rəsmi Moskva iclasda dövlət katibi Tofiq İsmayılov və baş prokuror İsmət Qayıbovun hökmən iştirakını xahiş edir. Bu xahişi isə məhz polkovnik Georgi Septa çatdırır. 1991-ci il noyabrın 19-u saat 19.05-də siyahı tərtib olunur. İlkin siyahı Tofiq İsmayılovun rəhbərliyilə müzakirə edilir.

1991-ci il noyabrın 20-də saat 12.57-də Ağdam uçuş zolağındakı Mİ-8 tipli iki vertolyotun 69 və 72 nömrəli yanacaq bakları doldurulur. Mİ-8 N69 vertolyotu əsas vertolyot olmalı, onu iki nəfər — 1981-ci ildə Əfqanıstan döyüşlərində iştirak etmiş kapitan Lantev Mamontov və kapitan Pyotr Babuşkin idarə etməliydi. İkinci vertolyot — Mİ-8 N72 isə birincini müşayiət etməli idi. Amma ikinci vertolyot müşayiət olunmadan, yəni təhlükəsizliyi təmin edilmədən 13.48-də birincinin yerinə havaya qalxır.

Hesablamalara görə Qarakənd üzərində üç yüz metr yüksəklikdə uçan Mİ-8 N72 vertolyotu 1991-ci il noyabrın 20-də saat 14:42 dəqiqədə vurulub. Qarakənd faciəsisi haqqında ilkin məlumat Prezident Aparatına saat 19:55-də çatıb. Lakin bu faciə haqqında xəbər Xankəndidən erməni dilində yayımlanan "Vətən və vətəndaş" verilişinin xəbərlər bölümündə, saat 15:30-da yayımlanıb. Həmin gün Yerevan radiosu saat 16:15-də həmin xəbərin "qəza" kimi şərhini verib. Saat 16:40-da Tehran radiosu, 17:00-da Moskva radiosu açıqlayıb.

Həlak olanlar arasında İsmət Qayıbov da olub. Ümumilikdə qəza nəticəsində 22 nəfər həlak olub. İlkin olaraq Azərbaycanın nümayəndə heyətinin məlumatına görə, cəsədlərdən 12-si tam şəkildə, 3-cü qismən tanınıb, qalanlarının şəxsiyyəti isə ekspertiza nəticəsində müəyyən edilib. İsmət Qayıbovun oğlu İsmayıl Qayıbovun sözlərinə görə, ilk və son dəfə onun atası ailə üzvlərinə vida etməyib. İsmət Qayıbovun geyindiyi pencəyin cibində isə Ömər Xəyyamın rübaisi var idi.

Jurnalist Salman Alıoğlunun sözlərinə görə, Mərzilini keçəndə hərbçilər jurnalistləri saxlayıblar və o əraziyə bir sutka heç kəsi buraxmayıblar. Alıoğluya görə, jurnalistlər əraziyə gedəndə ruslar və ermənilər ərazidə ciddi təmizləmə işi aparıblar. Onun fikrincə, vertolyot yerə düşmüşdür və onlar vertolyotu yerdə yandırıblar.

Allah rəhmət eləsin!

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(08.10.2025)

Kənan Məmmədli, “Ədəbiyyat və incəsənət”

MÜTALİƏ MƏDƏNİYYƏTİNİ NECƏ FORMALAŞDIRMALI?

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalının təqdim etdiyi bu silsilə yazılar Azərbaycan Yazıçılar Birliyi Ədəbiyyat Fondunun Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi tərəfindən 2024-cü ildə “Qeyri-hökumət təşkilatları üçün qrant müsabiqəsi” çərçivəsində həyata keçirdiyi “Yeniyetmə və gənclərdə mütaliə mədəniyyətinin formalaşdırılması” layihəsinin tərkib hissəsi olaraq nəşr edilir.

Azərbaycan Ədəbiyyat Fondu@

33. NAXÇIVAN TƏCRÜBƏSİ 

Qeyd etdiyimiz kimi, mütaliə mədəniyyətinin yüksəldilməsi prioritet mövzudur və tez-tez diqqət mərkəzində olur. İstəyərdik, bu bölümümümzdə Naxçıvan təcrübəsinə toxunaq. Naxçıvan Muxtar Respublikası Mədəniyyət Nazir­liyinin təşkilatçılığı ilə M.S.Ordubadi adına Naxçıvan Muxtar Respublika Kitabxanasında “Müasir gənclik və mütaliə mədəniyyəti” mövzusunda keçirilən dəyirmi masadan söz açmaq istəyirik.

Muxtar respublikanın ali təhsil müəssisələrinin, müxtəlif qurumların, kütləvi informasiya vasitələri nümayəndələrinin iştirak etdikləri tədbirdə  qeyd olunub ki, muxtar respublikada mütaliə üçün geniş imkanlar var. Belə ki, mütaliə həvəskarlarının ixtiyarına 222 kitabxana verilib. Oxucular ənənəvi kitabxanalarla yanaşı, elektron kitabxanalardan da istifadə edə bilirlər. Belə mədəniyyət müəssisələri üçün yeni binaların tikilməsi, mövcud binaların yenidən qurulması, müasir tələblərə cavab verən maddi-texniki bazanın yaradılması, kitabxana fondlarının həm tədris, həm də bədii ədəbiyyatla zənginləşdirilməsi, kitabxanalara ölkə Prezidentinin sərəncamı ilə nəşr olunan Azərbaycan və dünya ədəbiyyatı klassiklərinin, həmçinin müasir dövrün şair və yazıçılarının ən qiymətli əsərlərinin pulsuz verilməsi bunun bariz ifadəsidir.

Dəyirmi masada mütaliəyə marağın azalması ilə bağlı müxtəlif səbəblər üzərində müzakirə aparılıb. Kitabxana-oxucu əlaqələrinin az olması, kitab müzakirələrinin keçirilməməsi, mütaliənin sevdirilməsində ailənin, məktəbin rolu barədə geniş danışılıb. Sosial şəbəkələrdən düzgün olmayan istiqamətdə istifadə hallarının genişləndirilməsinin, telekanallarda özünə yer alan bəzi verilişlərin də mütaliəyə mənfi təsiri vurğulanıb. Bu problemin yaranmasında kitabxanaçı kadrların qeyri peşəkarlığı da diqqətə çatdırılıb.

Bir sözlə, problemlər sadalanıb və onların həlli yolları göstərilib. Hamı bir yerdə mənfilikləri aradan qaldıra bilər, əsas nəticə bu olub. Amma ən əsası isə bu sayaq tədbirlərin mütəmadi keçirilməsi ilə mövzunun gündəmdə saxlanılmasıdır.

Kamil insan olmağın, öz zehnini, təfəkkürünü üstün səviyyəyə gətirməyin, müasir cəmiyyətdə qüsursuz formalaşmanın mükəmməl yolu yalnız mütaliədir. Kitablar həmişə olduğu kimi, bilikli və mədəni insanın həyatının ayrılmaz hissəsinə – ən yaxın dostuna, etibarlı sirdaşına çevrilib. Bunu heç kəs unutmamalıdır.

Növbəti: 34.Yaxşı mütaliəçi üçün faydalı məsləhətlər

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(08.10.2025)

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı yazıçı-dramaturq, Əməkdar Mədəniyyət İşçisi Rafiq Rəhimlinin “Haqq savaşında haqq sahibinin özü qalibdir” məqaləsini, mənsur poemasını təqdim edir. Mövzu, əlbəttə ki, əbədiyyətə qovuşmuş şəhidlərimizdir.

2020-ci ilin iyul hadisələri hamı kimi, məni də sarsıtdı. Bu mənsur poemanı yazdım və həmin ilin sentyabr ayının 7-də sia.az saytında yayınlandı. Mənim kimi çox insan, daha doğrusu, bütün Azərbaycan ayağa qalxdı. Poladımızın, onun əsgər qardaşlarının Şəhid olması ürəklərdə alov yandırdı. Müdrik Ali Baş Komandanın əmri ilə sentyabr ayının 27-də əks-hücum əməliyyatı başlandı. Haqq savaşımız üçrəngli bayrağımızın Şuşada dalğalanması səbəb oldu. 30 ilə yaxın müddətdə tökülən nahaq qanların qisası alındı.

Bilirdim, inanırdım, Yaradanın haqqı nahaqqa verməyəcəyinə əmin idim! Ona görə “İyul hadisələrinə yazıçı baxışı” rubrikası altında “Çox az qalıb!” adlı mənsur poema yazmışdım. Xüsusi informasiyam yox idi, evdə oturub bədii yaradıcılıqla məşğul idim. Eşidəndə ki əks-hücum əməliyyatı başlandı, bir daha əmin oldum ki, Ucalardan Ucada Olan səsimizi eşidir, dualarımızı qəbul edir.

İndi anım gününü qeyd edirik. Əslində isə həmin gün şərəf və ləyaqət günüdür. Ali Baş Komandanın bir sözü ilə Bütün Azərbaycan ayağa qalxdı. Gənclərimiz xüsusilə fərqlənirdilər. Cəbhəyə getmək üçün hərbi çağırış məntəqələrinin qabağında yaranan növbələr, xalqın onları Müqəddəs Kitabımızla, milli nemətlərlə, gül-çiçəklə yola salması qəlbizimi riqqətə gətirirdi.

Bəli, biz anırıq! Unutmuruq nə pisi, nə də yaxşını. Millətim yaxşılıq kürsüsündən humanizminə doğru hər kəsə “Gəl!” deyir. Müdrik Prezidentim ən mötəbər kürsülərdə hər kəsi özünə valeh edir...

Anırıq! Niyə də anmayaq! Bu gün Azərbaycanın hər anı fərəh və ləyaqət rəmzlidir! HAQQ SAVAŞINDA HAQQ SAHİBİNİN ÖZÜ QALİBDİR!

 Ç O X   A Z   Q A L I B!!!

Döyüş meydanında ilk həlak olan general-mayor Həzi Aslanovun qurduğu  qeyrət körpüsündən sən keçdin, Polad Oğlum – general-mayor Polad Həşimov!Vətənə tuşlanan gülləyə sipər oldun,  namusumuza sipər oldun. Tək deyilsən! Şəhid qardaşların var: polkovnik İlqar Mirzəyev,  mayor Namiq Əhmədov, mayor Anar Novruzov,  MAXE-əsgər Elçin Mustafazadə,  gizir İlqar Zeynallı, gizir Yaşar Babayev.

Üçrəngli Bayrağımız  bəy libasınız...Anaların göz yaşları bərəkət yağışınızdı.

Şəhid məkanınız  Dərgah ünvanlı...Ruhunuz millətimizin baş əydiyi qürur yerimiz, sönməz eşqimizsiniz, Şəhidlər!

Vətən çiçəklərinin ətrində ətriniz var...Vətən evlərində hörmət taxtınız qərar tutub.  Axı, siz könüllərimizin şahısınız!

Uca Allah Buyurur ki, Şəhidlərə öldü deməyin, onlar Allah Dərgahında sağdırlar. Nə xoş halımıza ki, hər an yanımızdasınız!

                                            ***    ****    ***

Gözün aydın, Şəhid anası,  igid oğlun sorğusuz-sualsız Behişt cavanlarına qonşudur. Tariximizin Qızıl səhifəsində müqəddəs adı yazılır... Baş əyirik qarşınızda. Qəlbinizdə övlad yarası varsa, elimizdə Şərəf ünvanlısınız!

Az qalıb, Qarabağ tacımız Şuşamızda Milli Bayrağımız dalğalanacaq! İgidlərimizin  fərəhdən sinələri qabaracaq. Gəlinlərimiz əlləri xnalı körpələrə tumar çəkəcəklər. Şəhidlərin ruhları pərvazlanacaq  İrəvan üstündə sevinc içində, Xankəndi Qələbə libasında bayram edəcək.

Az qalıb, bütün Azərbaycan toy libasında olacaq!!! Çox az qalıb, bütün Azərbaycan fərəh nəğməsi oxuyacaq ildırımdan doğulanlar  haqqında:

         Fəthin mübarək!

Uca mərtəbədə, pak bələkdəsən. Laylanı səma mələkləri söyləyir. Ehtiyacsızsan! Axı, bütün ehtiyacları Ödəyəninin yanındasan!

Pak irmaqlar, saf sular, nurdan pay alan meyvələrdi nəsibin! Otuz üç yaşında, gözləri yalnız ərlərinə dikmiş ahu gözlü Hurinin yanındasan. Xoş halına!

Ağaclar tumurcuqlananda, güllər qönçələnib üzə güləndə Sən yenidən doğulursan vətən torpağına!

         Nə qədər torpaqda can var, nəfəs var, Sən də var olacaqsan rayihən, ətrinlə.

         Məkanın mübarək!

         Məqamın mübarək!       

         İgid əsgər – bizim əsgər

Vətən adlı beşiyində

Halal südlə qidalanar.

Vətəninin keşiyində

Nər igidtək  dayanar  o –

Bizim əsgər – igid əsgər!

Çovğunda da, boranda da

Yağışda da, tufanda da

Sərhədinin keşiyində

Ərən kimi  dayanar o -

Bizim əsgər – igid əsgər!

Qayaların zirvəsində

Heykəl kimi dayanar o!

Yağıların gözlərində                          

Şimşək kimi hey çaxar o –

Bizim əsgər – igid əsgər!

Od yurdunun odu vardır,

Damarında qoru vardır,

Kişi sözlü, igid yardır

İldırımdan doğulub o –

Bizim əsgər – igid əsgər!

Bayrağını namus bilib,

Parçasına bürünüb o.

Vətənini ana bilib

Şərəfinə bürünüb o –

Bizim əsgər – igid əsgər.

Zəhmindən qorxur yağılar,

Titrəyir düşmən qarılar.

Bir hey desə daş  yarılar..

Yardı daşı, yardı başı,

Düşmənə haram etdi aşı.

Komandanla Zəfər çaldı –

Bizim əsgər – igid əsgər!

                    Vətən Şəhidlərini  yad edək!

                     Milli mənliyin keşiyində

Əllərdə milli bayraqlar... Yenə millətim küçələrə səpələnib qəlbində Vətən eşqi, Şəhidlərimizin ruhlarına ehtiramla. Səslər ürək titrədir. Səslər ruhu sirkələyir. Millətim əqidə uğrunda savaşdadır. Millətim namusunun keşiyindədir! Millətim torpağını kəfən seçib özünə, Böyük İlahi Eşqdən yoğrulmuş Milli Bayrağımızın şərəfini qorumaqdadır.

Xalqım küçələrə zinət verir görünüşü, səsləriylə, əllərindəki bayraqlarla Vətən adlı Ananın düşməninə etiraz edir.

Torpağımda ağalıq bu torpaqdan dirçələn oğullarına yaraşır! İlhamına yaraşır! İlhamlı Vətəninə yaraşır!

Yağı kinini əkib, nifrətini becərdi. Böhtanını əkib yalanını qazandı.  Çürük toxumlar bizim torpaqlarda becərməz. Ora Azərbaycan toxumu gərəkdir!!!

Mənim Prezidentim xalqı ilə nəfəs alır, əsgərinin yanındadır. Yaralı əsgər övladdan əzizdir! Prezidentim yaralı əsgərinin yanındadır.

Biz - atalara, babalara, qardaşlara yaralı əsgər canımızdan çox-çox əzizdir. Buna inam üçün bizim keçdiyimiz yolu keçmək lazımdı. Hələ 80-ci illərdən Qarabağdan əsən qara yellər, Qarabağın üstünə çökən qara buludlar bizim bu gümümüzü göstərirdi. O zaman biz gənc idik, övladlarımız körpə. Övladlarımız ərən oldular. Sevgi əkib, oğul becərdilər Azad Azərbaycan üçün!

Ulu Hikmətdən bizə əta olunan İlahi Eşqimiz var: Vətən və Namus! Qüdrətimiz var, özünü tanımayana tanıtmaq, yerini bilməyənə yerini bildirmək ağlımız, güc göstərənin qarşısına çıxaracağımız qüdrət gücümüz var! Bizim ƏSGƏRİMİZ var!

Allahından qüvvət alıb, İlhamından İlham alıb xeyir-dua ilə ön cəbhəyə gedən ərənlər! Milli bayraqlı tabutlarınız fəxrimizdir!  Mübarəkdir!

                                      ***   ***   ***

ŞƏHİDLƏR! Sevda dolu qəlbinizdə sevda ilə yol getdiniz. Sevda dolu gözlərdəki sevdaları özünüzlə apardınız. Çiçək açdı andlarınız! Azərbaycan ürəyinə həkk olundu adlarınız!

Yaylım atəşlərindən daha Uca Mərtəbəyə yol aldınız!

Bizim andımız – sizsiniz!

Hər yağış yağanda yağar üstümüzə məhəbbətiniz.

Ağ örtüyə bürünüb qar kimi gələrsiniz evimizə, əriyib axarsınız ürəyimizə. Görərsiniz: var imiş bir Uca Mərtəbədə də - Könüllərin Sarayında eviniz, taxtınız.

Mübarək olsun, övladlarım!

Ən igid əsgər bizim əsgər!

Yaş işini görür. Bu sözlər kövrəldir məni. Sözlərdəki inam, iman, etibar qəlbimi titrədir.

Mənim əsgərim! Bu sözlər necə böyük sevginin təcəssümüdür! Fitrətini izah etmək bir yazıçı üçün belə çətindir. Onun maddi və mənəvi yükü, psixoloji və psixiofizioloji yükü çox ağırdır. Hikməti hələ kəşf edilməmiş məhəbbətlə yoğrulub.

Qanında ildırım, canında alov,

Qınına çəkilər qorxudan yalov.

Qartal tək şığıyar o alov – al ov -

Bizim əsgər - igid əsgər.

Şəhidlik onunçün bir  mübarək yol,

Allahın bir sözü vardır yalnız: “Ol!”

Ağlına güvənər, varı – güclü qol -

Bizim əsgər - igid əsgər!

Vətənimin hər bir oğlu, hər bir qızı bu gün onu qorumağa hazır olan igid əsgəridir!

                       Vətən, Sənə Canım Fəda!

Kəfəni Vətən eşqi, mənzili vətən torpağı, Ruhunun məkanı Uca Dərgahdır Şəhidlərin! Müqəddəs kəlamla Buyurulur ki, “Şəhidlərə öldü deməyin, onlar Allah Dərgahında sağdırlar!” Bu inam və bu imanla könül dünyamızın taxtında şahlıq edirsiniz, Şəhidlər.

Axar sular tərsinə axmır. Su axarının tərsinə üzmək olmaz. Yer tərəzisində dünyanı tərsliklə ölçənlər cəhənnəm təndirinə düşürlər. Saf sular qoynunda isə Şəhid ruhları uyuyur.

Əsən küləkləri görmürük, amma gücü, qüdrətinin əlamətlərini görürük. Sərinlədir, tozlandırır, torlandırır, yeri gələndə dağıdır. Küləklər bizə Şəhid müjdəsi verir, yağıya əbədi lənət! Lənət olmuş şeytana uyduqları üçün!

Dərin dəryalarda su üzündə gəmiləri saxlayan hansı qüdrətdir?

Bunu anlayırmı anlamazlar, qonşuluq haqqını, göz haqqını, söz haqqını unudanlar?

Kədərimə sevinən yağı, yerləri-göyləri, yerdəkiləri-göydəkiləri Yaradanı anlamadığın üçündür! Qanmırsan ki, qəmim fəxrimdən yoğrulub. Kədərimin başında İftixarım dayanır. Qəmimin üstündə Şəhid adı dayanıb. Biz şərəfimizin fövqündəyik! Yaradan isə bizim fövqümüzdə!

Az qalıb! Bizim olanın bizə fərəh hədiyyəsi ərməğan edəcəyi ana ÇOX AZ QALIB!!!

Qismətim olarsa, Qarabağımızın saf  məhəbbət dastanı haqqında mən yazacağam! Amin!!!

           19 iyul  2020, 00.21

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(08.10.2025)

TÜRK MƏDƏNİYYƏTİ VƏ İRSİ FONDUNUN PREZİDENTİ AKTOTI RAİMKULOVA TOPLANTIDA ÇIXIŞ EDİB

7 oktyabr 2025-ci il tarixində Azərbaycanın Qəbələ şəhərində Türk Dövlətləri Təşkilatının (TDT) Xarici İşlər Nazirləri Şurasının toplantısı keçirilib.  Toplantı TDT Dövlət Başçıları Şurasının Qəbələdə keçiriləcək 12-ci Zirvə Görüşü çərçivəsində baş tutub.

Toplantıda Azərbaycan Respublikasının Xarici İşlər naziri Ceyhun Bayramov, Qazaxıstan Respublikasının Xarici İşlər naziri Yermek Koşerbayev, Qırğızıstan Respublikasının Xarici İşlər naziri Jeenbek Kulubayev, Türkiyə Respublikasının Xarici İşlər naziri Hakan Fidan, Özbəkistan Respublikasının Xarici İşlər naziri Baxtiyor Saidov, Macarıstanın Xarici İşlər və Ticarət naziri Peter Siyarto, Türk Dövlətləri Təşkilatının baş katibi Kubanıçbek Omuraliev eləcə də hökumət nümayəndələri və beynəlxalq təşkilatların rəhbərləri iştirak ediblər. Türk Mədəniyyəti və İrsi Fondunun prezidenti Aktotı Raimkulova toplantıda iştirak və çıxış edib.

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı xəbər verir ki, xanım Raimkulova Azərbaycan tərəfinə səmimi qonaqpərvərlik və Zirvə Görüşünün yüksək səviyyədə təşkilinə görə təşəkkür edib. O, qeyd edib ki, sülh və təhlükəsizlik mövzusu dövlətlər arasında əməkdaşlığın möhkəmləndirilməsi və gələcək nəsillər üçün mədəni irsin qorunması baxımından xüsusi əhəmiyyət daşıyır.

Çıxışının davamında Türk Mədəniyyəti və İrsi Fondunun cari ildə gördüyü işlər barədə ətraflı məruzə edərək xanım Raimkulova söyləyib:

“2025-ci ildə biz restavrasiya, muzeyləşdirmə, rəqəmsallaşdırma və mübadilə proqramlarını əhatə edən 65 layihəhəyata keçirdik. Bütün təşəbbüslərimizdə inteqrasiya, əməkdaşlıq və birliyə üstünlük veririk. Türk Dünyasına Baxış-2040 sənədinə və Astana Nizamnaməsinə uyğun olaraq biz ilk “Türk Dünyası Mədəni İrsinin Çoxdilli Kataloqu”nu nəşr etdik. Bu nəşr gələcəkdə “Turkic Heritage” (“Türk İrsi”) adlı Rəqəmsal Platformanın əsasını təşkil edəcək.

Eyni zamanda, Özbəkistan Respublikasının Prezidenti Zati-Aliləri cənab Şavkat Mirziyoyevin təşəbbüsü və Türk Dövlət Başçılarının dəstəyi ilə çoxcildli “Türk Folklor İrsi” Antologiyasını həyata keçirdik.

YUNESKO Parisdəki baş-qərargahında “Divani Lüğət ət-Türk”-ün 950 illiyinə həsr olunan beynəlxalq konfrans təşkil etdik.

Fondumuz “Türk Dünyasına Baxış 2040” və “TURKTIME” sənədlərinə əsaslanaraq YUNESKO, İSESKO və Türk əməkdaşlıq təşkilatları ilə tərəfdaşlıqları gücləndirməyə davam edir”.

Xanım Aktotı Raimkulovanın sözlərinə görə, bu ilin may ayında Budapeştdə keçirilən Qeyri-rəsmi Zirvə Görüşündə Özbəkistanın Türk Mədəniyyəti və İrsi Fonduna tamhüquqlu üzv kimi qəbul olunması barədə tarixi qərar qəbul edilib ki, bu da Türk ailəsini daha da zənginləşdirib.

Fond rəhbəri, həmçinin, Türkmənistanın müşahidəçi kimi qoşulmaq istəyini mühüm addım kimi qiymətləndirib və bu ölkənin yaxın gələcəkdə tamhüquqlu üzv qismində ailəyə qatılacağına ümid etdiyini bildirib.

Fondun prezidentinin çıxışı Türk dövlətləri arasında mədəni həmrəyliyin və birliyin daha da güclənməsinə çağırışla yekunlaşıb.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(07.10.2025)