Super User

Super User

Elman Eldaroğlu, “Ədəbiyyat və incəsənət”

 

Gözəl danışıq qabiliyyəti var, istedadlı və bacarıqlıdır. Ciddi, dözümlü, xoşməramlı və dəqiq seçim bacarığı olan insandır. Ətraf mühiti sevir, elə ona görə də ətraf mühitdəkilər də onu sevirlər. Uğurludur, demək olar ki, hər işdə həmişə bəxti gətirir. Sevdiyi insanlara çox bağlıdir. Səbirlidir, özündən tez çıxmır. Ürəyi yumşaqdır, əl tutmağı, xeyirxahlığı bacarır. Səiqə-səhmana xüsusi önəm verir. Yüksək intuisiyası var, həssas adamdır. İntuitiv olaraq təhlükəni öncədən hiss edə bilir...

 

Deyir ki- “Dünya Səhiyyə Təşkilatı tərəfindən pandemiyanın elan olunduğu ilk günlərdən ölkə daxilində pandemiyaya qarşı tədbirlər görülməyə başladı. Əhalinin ətraflı məlumatlandırılması, səhiyyə müəssisələrinin pandemiya şəraitinə uyğunlaşdırılması, müalicə-profilaktika işlərini lazımi səviyyədə təşkil olunması üçün tədbirlərin görülməsi Azərbaycan dövləti tərəfindən atılan ilk addımlar idi. Lakin həmin vaxt Azərbaycanın həm də Qoşulmama Hərəkatına və Türk Şurasına sədrlik etməsi dövlətimizin üzərinə daha böyük məsuliyyət qoyurdu. Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev təkcə ölkə daxilində deyil, həm də beynəlxalq təşkilatlar çərçivəsində pandemiyaya qarşı mübarizənin təşkil olunmasında mühüm rol oynadı. Görülən tədbirlərin, irəli sürülən təşəbbüslərin Dünya Səhiyyə Təşkilatı ilə birlikdə həyata keçirilməsi bu tədbirlərin təsirini daha da artırdı və pandemiyaya qarşı qlobal mübarizədə Azərbaycan az itki ilə qalib gəldi...”

 

1963-cü ildə Şəki rayonunun Böyük Dəhnə kəndində dünyaya gəlib. 1970-1977-ci illərdə Böyük Dəhnə kənd orta məktəbində, 1977-1980-ci illərdə Turan qəsəbəsi riyaziyyat təmayüllü internat məktəbdə orta təhsilə yiyələnib. 1983-1985-ci illərdə həqiqi hərbi xidmət keçib. 1986-1991-ci illərdə indiki Dillər Universitetinin tərcümə fakültəsində ali təhsil alıb və oranı Fərqlənmə Diplomu ilə bitirib. 1992-1994-cü illərdə həmin universitetin tərcümə kafedrasının müəllimi vəzifəsində işləyib. 1994-1995-ci illərdə Belçkanın "Sərhədsiz həkimlər" humanitar təşkilatında tərcüməçi və inzibatçı vəzifələrində çalışıb. 1995-1998-ci illərdə ABŞ-ın Filip Morris şirkətinin Qafqaz nümayəndəliyində Azərbaycan üzrə şöbə müdiri işləyib. 1998-2002-ci illərdə “Planet Co. Ltd” şirkətinin təsisçisi və direktoru olub. 2002-2010 "AvroMed" şirkətinin baş direktoru vəzifəsində çalışıb. 2004-2009-cu illərdə AMEA Fəlsəfə, Sosialogiya və Hüquq İnstitutunun dissertantı kimi təhsilini davam etdirib. 2009-cu ilin oktyabr ayında "Etno-siyasi münaqişələrin mənəvi aspektləri" mövzusvunda dissertasiya müdafiə edərək fəlsəfə üzrə fəlsəfə doktoru elmi dərəcəsini alıb. 2011-ci ildə Azərbaycan Respublikası Milli Elmlər Akademiyasının Fəlsəfə, Sosiologiya və Hüquq İnstitutunun doktorantıdır. 60-dan çox elmi və 300-dən artıq ictimai-siyasi, tarixi-fəlsəfi mövzularda yazılan məqalənin müəllifidir. Dördüncü çağırışdır ki, Milli Məclisin deputatıdır...

 

“Ön cəbhədə, eləcə də diplomatik cəbhədə və o cümlədən informasiya cəbhəsində, arxa cəbhədə aparılan ahəngdar fəaliyyətlərin cəmi sonda qələbəmizi şərtləndirdi. Prezident İlham Əliyev bu cəbhənin bütün istiqamətlərində böyük məharət göstərdi və işğal altında olan torpaqlarımız geriyə alındı. Dövlətimizin başçısı Ali Baş Komandan kimi hərbi əməliyyatların planlaşdırılmasına və həyata keçirilməsinə şəxsən özü rəhbərlik edirdi. Qısa müddətdə torpaqlarımız düşmən işğalından azad olundu. Prezident İlham Əliyev bütün beynəlxalq təşkilatlar və dünyanın aparıcı ölkələrinin liderləri ilə danışıqları şəxsən özü aparır və Azərbaycanın haqlı mövqeyinin qəbul edilməsinə, nəticə etibarilə aparılan hərbi əməliyyatlara dünya birliyində təmkinli münasibətin formalaşdırılmasına nail oldu. Bütün bunlarla yanaşı, dövlətimizin başçısı hər gün dünyanın aparıcı media orqanlarına müsahibələr verməyə də vaxt tapdı və beynəlxalq miqyasda düşmənlərimizin ölkəmizə qarşı formalaşdırmağa çalışdığı qərəzli informasiya mühitini darmadağın etdi. Arxa cəbhədə də iqtisadi, sosial məsələlərin həlli diqqətdən kənarda qalmır, planlaşdırılmış bütün iqtisadi-sosial layihələr həyata keçirilməkdə davam edir. Bütün bu fəaliyyətlərin eyni vaxtda idarə edilməsi böyük işgüzarlıq və təşkilatçılıq səriştəsi, yenilməz sərkərdəlik qabiliyyəti və qeyri-adi diplomatik məharət tələb edir. Bu müstəsna qabiliyyətlərə malik olan Prezident İlham Əliyev bu gün Azərbaycanın heç vaxt unudulmayacaq yeni tarixini yazır. Mən dövlətimizlə və prezidentimizlə fəxr edirəm.”- söyləyir.

 

Olduğu kimi görünən, göründüyü kimi olan adamlardandır. Heç vaxt ona ünvanlanan sualları cavabsız qoymur. İctimaiyyətə açıq insandır. Dürüst və obyektiv fikirləri ilə tanınır. Səmimiyyətinə söz ola bilməz, dostluqda etibarlı və dəyanətlidir. Xaraktercə qürurludur, davranışında ağayanalıq var. Ətrafdakı insanların onun barədə nə düşündüyünə çox əhəmiyyət verir. İnadcıl, vicdanlı və incə zövqlüdür. Sanki zəngin bir xəzinədir. Ümumiyyətlə, o, gələcək uğurunun bünövrəsini ilk addımı ilə qoya bilir, desəm yanılmaram...

 

 Nə isə, bu gün - iyulun 12-si budəfəki söhbətimin qəhrəmanı, Milli Məclisin deputatı, Mahmud Kaşğari Fondunun prezidenti  Cavanşir Feyziyevin növbəti ad günüdür. Vətənini, dövlətini canından çox istəyən Cavanşir müəllimi bu münasibətlə təbrik edir, möhkəm can sağlığı arzulayırıq...

 

Cavanşir Feyziyev Şəkidə dünyaya gəlib. Böyük Mirzə Fətəli Axundov da. Bu gün Cavanşir Feyziyevin doğum günüdür. Bu gün Böyük Mirzə Fətəli Axundovun da doğum günüdür. Təsadüfdürmü?

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(12.07.2025)

İnci Məmmədzadə, “Ədəbiyyat və incəsənət”

 

Çox möhtəşəm səslənir bu ad: Mirzə Fətəli Axundov!

Azərbaycan teatrının banilərindən biri, mütəfəkkir, filosof və dramaturqdur o. 1812-ci ilin 12 iyulunda Nuxa şəhərində (indiki Şəki) anadan olub, 1878-ci ilin 9 martında Tiflisdə vəfat edib.

Bu gün bu mütəfəkkirin adını xüsusi ehtiramla çəkməliyik.

 

"Həyatı"

 O, əvvəlcə mədrəsədə oxuyub, daha sonra Tiflisdə dünyəvi məktəbdə təhsilini davam etdirib. Burada rus dili və Avropa mədəniyyəti ilə yaxından tanış olan Axundov öz dünyagörüşünü formalaşdırmağa başlayıb.

Tiflis şəhərində tərcüməçi və dövlət qulluqçusu kimi çalışan Mirzə Fətəli, dövrünün bir çox tanınmış ziyalıları ilə əlaqə saxlayıb. O, Şərq və Qərb mədəniyyətlərini müqayisə edib, Avropa maarifçiliyinin prinsiplərini müsəlman Şərqinə tətbiq etməyə çalışıb.

 

"Ədəbi Yaradıcılığı"

 Azərbaycan ədəbiyyatında ilk realist və maarifçi yazıçı kimi tanınıb. O, 1850–1855-ci illər arasında altı komediya yazaraq Azərbaycan dramaturgiyasının əsasını qoyub. Bu əsərlərdə əsasən cəhalət, riyakarlıq, məmur özbaşınalığı, dini fanatizm kimi mənfi hallar tənqid olunub. Onun komediyaları həm dil baxımından sadə, həm də məzmunca zəngin olub.

 

Əsas komediyaları:

1. “Molla İbrahimkərim kimyagər”

2."Sərgüzəşti-vəziri-xani-Lənkəran”

3. “Müsyö Jordan və dərviş Məstəli şah”

4. "Hekayəti-xırs quldurbasan”

5. “Lal və sərsər”

6. “Hacı Qara”

 

Bu əsərlərdə o, xalqı maariflənməyə çağırır, avamlıq və xurafatla mübarizə aparıb.

 

"Fəlsəfi və İctimai Görüşləri"

Axundov dini fanatizmi və mövhumatı sərt şəkildə tənqid edir, cəmiyyətin tərəqqisi üçün elmin, təhsilin və düşüncə azadlığının vacib olduğunu vurğulayıb. O, islam dünyasında islahatlar, dünyəvilik və maarifçilik ideyalarının yayılması üçün çalışıb.

Axundov həmçinin latın qrafikalı yeni əlifbanın qəbulunu təklif edib, ərəb əlifbasının Şərq xalqlarının elmi və mədəni inkişafına mane olduğunu bildirib. Bu sahədə yazdığı layihələr Qafqaz və Osmanlı ziyalıları arasında geniş müzakirələrə səbəb olub.

 

"Əsərlərinin Əhəmiyyəti"

Mirzə Fətəli Axundovun əsərləri Azərbaycan realist nəsrinin və milli teatr sənətinin bünövrəsini təşkil edib. Onun komediyaları bir çox dillərə tərcümə olunub və müxtəlif səhnələrdə tamaşaya qoyulub. Bu əsərlər təkcə Azərbaycan deyil, ümumilikdə türk və müsəlman dünyasında yeni ədəbi üslubun yaranmasına səbəb olub.

Mirzə Fətəli Axundov maarifçiliyin, azad düşüncənin və tənqidi realizmin rəmzi olaraq Azərbaycan və Şərq ədəbiyyatında əbədi iz qoyub. O, həm müasirləri, həm də sonrakı nəsillər tərəfindən fəlsəfi baxışlarına, elmi yanaşmasına və ədəbi mirasına görə yüksək qiymətləndirilib.

Əsərləri və ideyaları bu gün də aktuallığını qoruyur və maarifçilik ənənəsinin əsas sütunlarından biri kimi qəbul edilir.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(12.07.2025)

İnci Məmmədzadə, “Ədəbiyyat və incəsənət”

Ağdam Qarabağ müharibəsinə necə böyük qəhrəmanlar bəxş etmiş bir diyardır. Bu sırada Murov Qartalı Raquf Orucovun adı xüsusən əzəmətli çəkilir.

 

O, 1972-ci il 12 iyulda Ağdam rayonunun Cinli kəndində Raya və İbrahim Orucovların ailəsində anadan olub. 1990-cı ildə Sovet Qoşunlarında xidmət edən Orucov bir müddət Özbəkistanda xidmət etdikdən sonra Qarabağ müharibəsinin başlaması xəbərini alıb və Sovet ordusundan ayrılaraq Azərbaycan Ordusunun sıralarına qoşulub, üç-dörd ay ərzində Fərrux dağı və Aranzəmin kəndində aparılan hərbi əməliyyatlar zamanı ayağından ağır qəlpə yarası alıb.

O, Qarabağda döyüşməyə başlayarkən Ağdamda Allahverdi Qənbərovun rəhbərlik etdiyi özünümüdafiə batalyonuna qatılıb. Onun anası Raya xanım 1993-cü ilin 12 iyununda Ağdam rayonunun Cinli kəndini işğal edilməsi nəticəsində şəhid olub. Elə həmin ildən Raquf Orucov sənədlərini Bakı Ali Hərbi Ümumqoşun Komandirləri Məktəbinə verib, lakin həmin məktəbə qəbul ola bilməyib, növbəti ildə isə arzusu baş tutub.

O, Bakı Ali Hərbi Ümumqoşun Komandirləri Məktəbində iki il ərzində lazımi biliklərə yiyələnib. 1996-cı ildə həmin məktəbi bitirən Raquf Orucov daha sonra Bakı şəhərində yerləşən hərbi hissələrin birinə təyinat alıb, amma gənc zabit ön cəbhədə olmağa üstünlük verib. 1996-cı ildə təyinatını Murovdağa alıb və kəşfiyyat bölüyünün komandiri kimi fəaliyyətini davam etdirib.

2003–2005-ci illər arasında Ali Hərbi Akademiyanı bitirib. Hərbi xidməti dövründə həmişə ön cəbhədə xidmət edərək, Ağdam rayonunda yerləşən “N” saylı hərbi hissənin komandiri vəzifəsinədək yüksəlib. Raquf Orucova Murovdağda həyata keçirdiyi uğurlu kəşfiyyat əməliyyatlarınına görə  “Murov Qartalı” ləqəbi verilib.

2016-cı ilin aprel ayının 4-də Ağdərə rayonunun Talış kəndinin erməni işğalçılarından azad edilməsi uğrunda Xüsusi Təyinatlı Qüvvələrin tərkibində  polkovnik–leytenant Raquf Orucov sonuncu döyüşünə qatılıb və qəhrəmancasına şəhid olub. Aprelin 5-i polkovnik–leytenant Raquf Orucov son mənzilə yola salınıb, Sumqayıt şəhərində baş tutan dəfn mərasiminə minlərlə insan, Müdafiə Nazirliyinin üst rütbəli zabitləri iştirak edib.

Sumqayıtın Şəhidlər Xiyabanında dəfn olunan Raquf Orucovun məzarının solunda 2014-cü il döyüşlərində şəhid olan əsgər Hüseyn Abdulov, sağında elə Aprel döyüşlərində şəhid olan Murad Məmmədov dəfn edilib. Həm Hüseyn Abdulov, həm də Murad Məmmədov polkovnik–leytenant Raquf Orucovun əsgərləri olub.

 

Təltifləri

- "Hərbi xidmətdə fərqlənməyə görə" III dərəcəli medalı

- "Hərbi xidmətlərə görə" medalı

- "Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin 10 illiyi" yubiley medalı

- "Qüsursuz xidmətə görə" 3-cü dərəcəli medalı

- "Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin 90 illiyi" yubiley medalı

- "Qüsursuz xidmətə görə" 2-ci dərəcəli medalı

- "Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin 95 illiyi" yubiley medalı

- "Qüsursuz xidmətə görə" 1-ci dərəcəli medalı

- "İgidliyə görə" medalı (ölümündən sonra)

 

Məqamlar

2016-cı ilin iyulun 12-də UEFA Çempionlar Liqasının II təsnifat mərhələsi çərçivəsində baş tutan "Qarabağ"—"Dudelanj" (2:0) görüşündən əvvəl Tofiq Bəhramov adına Respublika Stadionunda, həmin gün 44 yaşı tamam olan Raquf Orucovun xatirəsinə banner asılıb. Bannerdə Raquf Orucovun şəkili və "ÖLMƏZ KOMANDİR RAQUF ORUCOV" yazısı yer alıb .

Elə həmin gündə də Sumqayıt şəhərinin Şəhidlər Xiyabanında 44 yaşı tamam olan Raquf Orucovun anım mərasimi baş tutub. Anım mərasiminə şəhərin ziyalıları, habelə ikiqat Paralimpiya çempionu İlham Zəkiyev, Olimpiya çempionu Fərid Mansurov, Olimpiya Oyunlarının bürünc medalçısı Şahin İmranov, pəşəkar boks üzrə Dünya çempionu Fariz Məmmədov və digər şəxslər qatılıb. Ağdam şəhərinin sabiq meri Nizami Sadıqov və 2013-cü ildə Raquf Orucovun rəhbərliyi altında hərbi xidmətdə olan pəşəkar boksçu Fazir Məmmədov onun haqqında xatirələrini bölüşüb

2017-ci il 13 fevralda isə Oxford Məktəbində Raquf Orucovun həyatından bəhs olunan "Murov qartalı" kitabının təqdimatı mərasimi olub. Mərasim Azərbaycanın dövlət himninin səsləndirilməsi ilə başlayıb. Təqdimat mərasiminə Parlamentin deputatlatı Qənirə Paşayeva, Adil Əliyev və Fuad Muradov, habelə ikiqat Paralimpiya çempionu İlham Zəkiyev, Olimpiya çempionu Fərid Mansurov, pəşəkar boks üzrə Dünya çempionu Fariz Məmmədov, ombudsman Elmira Süleymanova və digər şəxslər qatılıb.

Təqdimat mərasimi natiqlərin çıxışı və şagirdlərin vətənpərvərlik mövzusunda şeir və musiqi nömrələri ilə başlayıb. Daha sonra mərasimə dəvət olunan ictimai xadimlər, deputatlar, idman ictimaiyyətinin nümayəndələri Raquf Orucov barəsində xatirələrini bölüşüb. Elşən Əliyev və Elxan Salahovun müəllifliyi və tərtibçili ilə ərsəyə gələn kitabda şəhidin həyat yoldaşı Sevinc Orucovanın yazdığı olduğca təsirli esse də yer alıb. Kitab Raquf Orucovun əsgər yoldaşları, dostları və ailə üzvlərinin xatirələri əsasında yazılıb.

Təqdimat mərasiminin sonunda Raquf Orucov haqqında sənədli film nümayiş olunub.

 2019-cu ildə Şərif Ağayar tərəfindən Raquf Orucovun düşmən arxasına keçərək düşmənin alay komandirinin oğlunu əsir götürməsi və bunun sayəsində əsir düşən 5 əsgərimizin xilas olmasından bəhs edən “Komandir” kitabı yazılıb.

“Cüdo Klub 2012” tərəfindən Raquf Orucov adına Beynəlxalq Cüdo Turniri təsis edilib. Hər il Bakıda onun adına ənənəvi cüdo turniri keçirilir.

Allah Şəhidlərimizə rəhmət eləsin!

Amin!

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(12.07.2025)

İlqar İsmayılzadə,

fəlsəfə üzrə fəlsəfə doktoru, AJB və AYB-nin üzvü, "Ədəbiyyat və incəsənət" portalının Cənub təmsilçisi

 

Cəlilabadda “Qərbi Azərbaycan İrsi” kitabının I cildinin təqdimatı keçirilib. Tədbirdə Cəlilabad Rayon İcra Hakimiyyətinin başçısı Rafiq Cəlilov, Qərbi Azərbaycan İcmasının Aparat rəhbəri Qalib Qasımov, hüquq-mühafizə orqanlarının, idarə, müəssisələrin rəhbərləri və ictimaiyyət nümayəndələri iştirak edib. 

 

Öncə xalqımızın Ümummilli Lideri Heydər Əliyevin və şəhidlərin əziz xatirəsi bir dəqiqəlik sükutla yad edilb. Sonra Azərbaycan Respublikasının Dövlət Himni səsləndirilib.

Tədbirdə, həmçinin Qərbi Azərbaycanla bağlı videoçarx nümayiş olunub.

RİH başçısı Rafiq Cəlilov çıxış edərək bildirib ki, Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə Vətən müharibəsində qazandığımız Zəfərdən sonra qarşımızda yeni perspektivlər açılıb. Qazandığımız Zəfər işğaldan azad olunan ərazilərə məcburi köçkünlərimizin qayıdışını təmin etməklə yanaşı həm də soydaşlarımızın əzəli Qərbi Azərbaycan torpaqlarına qayıdışının da təməlini qoyub. Dövlət başçısının bu yol xəritəsini sonadək reallaşdırmaqla bağlı güclü siyasi iradəsi ortadadır və hamımız bunun şahidiyik. Həmçinin, bildirib ki, qəbiristanlıqlar bir xalqın keçmişi, inancı və kollektiv yaddaşıdır. Ona görə də qəbiristanlıqları dağıtmaq həmin xalqın izlərini coğrafiyadan silmək cəhdidir. Bu, həm də hər kəsin bildiyi kimi beynəlxalq humanitar hüququn və insan hüquqlarının ciddi şəkildə pozulmasıdır.

QAİ-nın Aparat rəhbəri Qalib Qasımov çıxış edərək, Ermənistan ərazisindən zorla çıxarılmış soydaşlarımızın beynəlxalq proses çərçivəsində təhlükəsiz və ləyaqətli şəkildə öz doğma torpaqlarına geriyə qayıtmaları, onların fundamental hüquqlarının bərpa və təmin edilməsi ölkəmizin prioritetlərindəndir. Qərbi Azərbaycandakı soydaşlarımıza qarşı beynəlxalq hüquqa zidd əməllərin cəzasız qalmasından ilhamlanan Ermənistan 30 ildən çox müddətə Azərbaycan torpaqlarını işğal altında saxlayıb. Ermənilər tərəfindən azərbaycanlılara qarşı yalnız etnik təmizləmə siyasəti həyata keçirilməyib, eyni zamanda, soydaşlarımıza məxsus maddi-mədəni irsin yer üzündən tamamilə silinməsinə yönəlik vandalizm aktları törədilib.

Digər çıxış edənlər qeyd ediblər ki, Ermənistan dünyada nadir monoetnik və monokonfessional bir cəmiyyət strukturuna malik dövlətdir. Bu da təbii olaraq orada başqa mədəniyyətə nifrət hissini alovlandırıb və hətta dövlət təbliğatının bir formasına çevirib. Bu əməllər təkcə tarixi ədalətin deyil, beynəlxalq hüququn, o cümlədən 1949-cu il Cenevrə konvensiyalarının, UNESCO konvensiyalarının və digər mühüm sənədlərin də kobud şəkildə pozulmasıdır.

 

Material işlənərkən Cəlilabad Rayon İcra Hakimiyyətinin rəsmi facebook səhifəsinin materiallarından istifadə edilmişdir.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(11.07.2025)

“YAŞAT” Fondunun və “ASAN Könüllüləri” Təşkilatının birgə təşkilatçılığı, "TABİA Group"un və “Lankaran Springs Wellness Resort” Hotelin birgə tərəfdaşlığı ilə şəhid övladları üçün keçirilən 4-cü “YAŞAT” düşərgəsinin 4-cü həftəsində də maraqlı və əyləncəli anlar yaşanıb.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı “ASAN”a istinadən xəbər verir ki, yazıçı, Azərbaycan Ədəbiyyat Fondunun baş direktoru, Avrasiya Materikinin Ədəbiyyat üzrə 3-cü LiFFt Festivallar Festivalını qızıl laureatı Varislə keçirilən görüş həyatda düzgün hədəflər seçmək və onlara doğru irəliləmək mövzusunda idi. Şəhid övladları habelə müxtəlif mövzularda yeni bilik və bacarıqlara dair məlumatlar alıblar, Varis fəal iştirakçılara Azərbaycan yazıçılarının və şairlərinin kitablarını, eləcə də mütaliə vərdişlərini aşılayan broşürlər hədiyyə edib.

“INNOLAND” İnkubasiya və Akselerasiya Mərkəzinin və “Bilim Bakı” mərkəzinin dərslərində uşaqlar innovativ biliklərini daha da təkmilləşdiriblər. “Yeni Texnologiyaların İnkişafına Dəstək” İctimai Birliyi tərəfindən isə texniki idman növü kimi raket və peyk modelçiliyinin əhəmiyyəti mövzusunda təlim keçirilib.

“Focus” Kamandan Oxatma Məktəbinin nümayəndələri tərəfindən reallaşdırılan və iştirakçılar tərəfindən maraqla qarşılanan dərsdə bu idman növünün əsasları, düzgün duruş, hədəfə yönəlmə və atış texnikaları praktiki şəkildə izah edilib.

“Leyla Medical Center” tərəfindən ilkin tibbi yardımın əsaslarına dair təlim proqramında bu mövzuda vacib nəzərə alınmalı əsas məqamlar həm nəzəri, həm də praktiki olaraq nümayiş etdirilib və iştirakçılara təşəkkürnamələr təqdim olunub.

Düşərgənin əsas dəstəkçilərindən biri olan “Shokki Mokki” konsert proqramında uşaqlara şirniyyat hədiyyələri verib.

Həftə çərçivəsində düşərgə iştirakçıları Güllü Bərxudarlının və Zəhra Əsgərlinin doğum günləri də qeyd olunub.

ASAN Radio və TV-nin təşkilati dəstəyi ilə baş tutan konsert proqramında gənc müğənni Leyla Rəhimova müxtəlif ifalarını səsləndirərək uşaqlarla xoş vaxt keçirib.

Həftənin yekunu ilə bağlı təşkil olunan mərasimdə uşaqlara hədiyyələr təqdim olunub. 

 

Tərəfdaşlar: "TABİA Group" və “Lankaran Springs Wellness Resort” Hotel;

 

Dəstəkçilər: “ASAN xidmət”in “İnnovasiyalar Mərkəzi”, “ABAD”, “PAŞA Həyat”, “QSC, “Badamlı Mineral Suları”, “INNOLAND” İnkubasiya və Akselerasiya Mərkəzi, Milla, “Bilim Bakı” mərkəzi, “Yeni Texnologiyaların İnkişafına Dəstək” İctimai Birliyi, “Shokki Mokki” , “Leyla Medical Center”, “Focus” Kamandan Oxatma Məktəbi;

 

Media dəstəyi: ASAN Radio/TV

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(12.07.2025)

2025-ci ilin iyulun 10-da Birləşmiş Ərəb Əmirliklərinin paytaxtı Əbu-Dabidə baş verən hadisə Cənubi Qafqaz tarixində yeni bir səhifənin başlanğıcını qoydu. Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevlə Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyan arasında keçirilən beş saatlıq görüş bir çoxlarının mümkünsüz saydığı sülhün əlçatan olduğunu nümayiş etdirdi. Görüşdə Azərbaycan tərəfdən Prezidentin köməkçisi Hikmət Hacıyev, xarici işlər naziri Ceyhun Bayramov, Prezidentin xüsusi tapşırıqlar üzrə nümayəndəsi Elçin Əmirbəyov və baş nazirin müavini Şahin Mustafayev, Ermənistan tərəfdən Təhlükəsizlik Şurasının katibi Armen Qriqoryan, xarici işlər naziri Ararat Mirzoyan, baş nazirin müavini Mqer Qriqoryan və parlament sədrinin müavini Ruben Rubinyan iştirak ediblər. 

 

Azərbaycan Respublikası Müharibə, Əmək və Silahlı Qüvvələr Veteranları Təşkilatının sədri, polkovnik Cəlil Xəlilov Əbu-Dabi görüşü barədə fikirlərini “Ədəbiyyat və incəsənət” portalının oxucuları ilə bölüşür:

 

Əbu-Dabi görüşündə ən mühüm razılaşmalardan biri sərhədlərin delimitasiyası məsələsi ilə bağlı oldu. Liderlər bu istiqamətdə əldə olunan irəliləyişləri yüksək qiymətləndirərək müvafiq dövlət qurumlarına əməli tədbirlərin davam etdirilməsi üçün göstəriş verdilər.

Zəngəzur dəhlizi də müzakirələrin mərkəzində dayanan əsas məsələlərdən biri oldu. Artıq məlumdur ki, bu layihə yalnız regional deyil, qlobal maraq dairəsindədir. Moskva, Tehran, Brüssel və Vaşinqtonun maraq dairəsində olan bu yol, əslində yeni iqtisadi və siyasi düzənin əsas arteriyası ola bilər. Ermənistan öz suverenliyi və yurisdiksiyası çərçivəsində qərarlar qəbul etməkdə israrlıdır. Bu isə göstərir ki, dəhliz məsələsi yalnız infrastruktura deyil, siyasi iradəyə və beynəlxalq münasibətlərə dair ölçü daşıyır. Azərbaycanın mövqeyi birmənalıdır: bu dəhliz açılmalıdır. Lakin Rusiya, İran və digərlərini mövqeləri hələ tam aydın deyil.

ABŞ-ın dəhlizə nəzarət ehtimalı və beynəlxalq aktorların bu məsələdəki rolu isə danışıqlara yeni çalarlar gətirir. 

 Sülh müqaviləsinin 17 maddəsindən 15-nin razılaşdırılması, prosesin nə qədər yetkin mərhələyə çatdığını sübut edir. Əsasən qarşılıqlı iddialardan imtina, sərhəddə xarici qüvvələrin yerləşdirilməməsi, Ermənistan Konstitusiyasının dəyişdirilməsi və ATƏT-in funksiyasını itirmiş Minsk Qrupunun ləğvi kimi məsələlər ön plandadır. Ən aktual məsələlərdən biri Ermənistan Konstitusiyasının dəyişdirilməsidir. Ermənistan hələ də sənədlərində Azərbaycana qarşı ərazi iddialarına yer verir. Bunun dəyişməsi üçün referendumun keçirilməsi və ərazi bütövlüyünə dair açıq öhdəlik verilməsi vacibdir. Digər əsas məsələ isə ATƏT-in faktiki fəaliyyətsiz Minsk Qrupunun ləğvidir. Azərbaycan artıq bu qurumu tarixin arxivinə göndərməyi təklif edir. Azərbaycan danışıqlarda dəqiq, prinsipial və nəticəyönümlü yanaşma nümayiş etdirərək sülhə sadiqliyini növbəti dəfə ortaya qoydu.

ABŞ Dövlət Departamenti, eləcə də Avropa İttifaqı prosesə açıq dəstək ifadə etdi. Aİ sözçüsü Anitta Hipperin fikirləri də bu mənada əlamətdardır: “Bu, regionda davamlı sülh və təhlükəsizliyin bünövrəsini qoyacaq”. Bu görüş bir daha sübut etdi ki, sülh üçün yalnız bəyanatlar deyil, konkret təkliflər, real zəmanətlər və davamlı dialoq tələb olunur. Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi altında aparılan birbaşa və vasitəçisiz danışıqlar formatı  istər sərhədlərin razılaşdırılması, istər azad olunan kəndlərlə bağlı, istərsə də sülh müqaviləsinin detallarında regionda sabitliyin təməlini möhkəmləndirir.

Əbu-Dabidə atılan addımlar gerçək barışa aparan yolun başlanğıcıdır. 30 illik münaqişənin, minlərlə insanın həyatına son qoyan faciələrin ardından gerçək sülh görünür. Ermənistan rəhbərliyi bu tarixi fürsəti əldən verməzsə, Cənubi Qafqaz bölünmədən əməkdaşlığa, şübhədən qarşılıqlı etimada keçid edə bilər. Görüş həm də iki lider arasında son vaxtlar müşahidə olunan gərginliklərin yumşaldılmasına və qarşılıqlı anlaşmanın inkişafına töhfə verdi. Dialoqun sakit, səmimi və konstruktiv atmosferdə keçməsi danışıqların məhsuldarlığını artırdı.

Veteranlarımız və bütövlükdə cəmiyyətimizin müxtəlif təbəqələri Əbu-Dabi görüşünü Cənubi Qafqazda davamlı sülhə aparan yolun mühüm mərhələsi kimi qiymətləndirir və bu istiqamətdə atılan addımları alqışlayırlar. Veteranlar Əbu-Dabi görüşünü yüksək dəyərləndirərək bildirirlər ki, Prezident İlham Əliyev milli maraqları qətiyyətlə qoruyaraq xalqın etimadını bir daha doğrultdu. Onların fikrincə, bu liderlik təkcə bu günün yox, həm də gələcək nəsillərin sülh və sabitlik şəraitində yaşamaq haqqının təmin olunması istiqamətində atılmış strateji addımdır. Əbu-Dabi görüşü yalnız iki dövlətin deyil, bütün regionun taleyinə təsir göstərə biləcək əlamətdar bir diplomatik hadisə oldu. Əgər Ermənistan Azərbaycanın irəli sürdüyü təkliflərə konstruktiv cavab versə Cənubi Qafqazda yeni bir dövr başlanacaq. Bu dövr qarşıdurmanın deyil, qarşılıqlı əməkdaşlığın; daimi gərginliyin deyil, dayanıqlı sabitliyin dövrü ola bilər. 

Tarix yenidən - bu dəfə sülhün dili ilə yazılır.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(11.07.2025)

 

10 iyul 2025-ci il tarixində Macarıstanın Türk mədəni əməkdaşlığı və Macarıstan-Türkiyə Elm və İnnovasiya İli üzrə Hökumət nümayəndəsi Péter Hoppálın və Macarıstanın Azərbaycan Respublikasındakı fövqəladə və səlahiyyətli  səfiri Tamás Tormanın Türk Mədəniyyəti və İrsi Fonduna səfəri baş tutub.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalına Türk Mədəniyyəti və İrsi Fondundan verilən məlumata görə, fondun prezidenti Aktotı Raimkulova ilə keçirilən görüşdə təşkilat ilə Macarıstan arasında əməkdaşlığın mövcud vəziyyəti, həyata keçirilmiş birgə təşəbbüslər və gələcək inkişaf perspektivləri ətrafında geniş fikir mübadiləsi aparılıb. Macarıstanın müşahidəçi ölkə kimi Fonda verdiyi töhfələr xüsusilə vurğulanıb.

Görüş zamanı mədəni diplomatiyanın gücləndirilməsi, türk və macar xalqları arasında tarixi bağların əhəmiyyəti vurğulanıb. Xüsusilə ekspert mübadiləsi, akademik əməkdaşlıq və ortaq nəşr layihələri kimi mexanizmlərin daha da inkişaf etdirilməsi müzakirə olunub.

Xanım Aktotı Raimkulova Macarıstanın təşkilatın fəaliyyətinə davamlı maraq göstərməsini və mədəni təşəbbüslərdə fəal iştirakını yüksək dəyərləndirib. O bildirib ki, Macarıstanla əməkdaşlıq mədəni körpü rolunu oynayaraq, Türk və Avropa xalqları arasında qarşılıqlı anlaşma və mədəni yaxınlaşma baxımından xüsusi əhəmiyyət kəsb edir.

Hökumət nümayəndəsi cənab Péter Hoppál Macarıstanın Türk Dünyası ilə əməkdaşlıqda, eləcə də  Fondun genişmiqyaslı fəaliyyətində iştirak etməsində hazır olduqlarını bildirib və gələcək əməkdaşlıq imkanlarına dair tövsiyələrini ifadə edib.

Tərəflər arasında uğurla həyata keçirilən layihələrdən biri kimi Türk xalqlarının folkloruna həsr olunmuş çoxcildli nəşrin hazırlanması xüsusi qeyd olunub. Layihənin əsas məqsədi türk xalqlarının zəngin qeyri-maddi irsini – nağıllar, əfsanələr, atalar sözləri, bayatılar, dastanlar və digər folklor janrlarını sistemləşdirərək gələcək nəsillərə çatdırmaqdır. Macarıstan bu təşəbbüsdə iştirak edir və bu layihəyə göstərilən dəstək xüsusi təqdir olunub.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(11.07.2025)

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı PORTAL AKADEMİYASInda növbəti, üçüncü abituriyent kurslarına davam edir. Həyatda necə uğur qazanmalı, hədəfi necə seçməli, hədəfə doğru necə irəliləməli, necə lider olmalı – bu sayaq suallar hər birinizi düşündürür, bilirik. Onlara PORTAL AKADEMİYASI məşğələlərinə qatılmaqla çavab tapacaqsınız.

Rubrikanı millət vəkili, motivasiya spikeri, yazıçı Əlibala Məhərrəmzadə aparır.   

 

Liderliyin xüsusi qanunları hansılardır?

 

«Seminarların və kitabların köməyi ilə uzun illər liderlik öyrətdiyim yuz minlərlə insana və özündə liderlik keyfiyyətlərini inkişaf etdirmək istəyən şəxs, sənə ithaf olunur. Bütün yüksəliş və enmələr liderliyin sayəsində baş verir» sözləri ilə başlayan «Liderliyin 21 inkaredilməz qanunu» kitabını – Con Maksvellin bu incisini, yəqin ki, oxumayan əz-əz liderə rast gəlmək olar. Rəsmən onun özünün, yaratdığı EQUIP və The John Maxwell Company təşkilatlarının bu günədək liderliyin sirlərini öyrətdiyi 5 milyon müdavimi var. Bu gün ABŞ-ın Vest Poynt Hərbi Akadesmiyasından tutmuş BMT-yədək, nüfuzlu Fortune 500 siyahısındakı əksər şirkətlər təmsil olunmaqla az qala hər bir qurumda Con Maksvelldən liderlik dərsi almış insanlara rast gəlmək olar.

Con Maksvellin təqdim etdiyi liderlik qanunlarının 21-nə də qısaca da olsa nəzər yetirməyimiz vacibdir. Belə ki, öz şəxsi həyatlarında və bizneslərində bu qanunlara əməl etməklə insanlar dərhal fayda əldə edirlər.

 

Beləliklə, 21 qanundan növbətisi:

 

4.Naviqasiya qanunu.

«Gəminin sükanını hər kəs fırlada bilər, ancaq kursu tapmaq üçün lider lazımdır».

Bəzi şturmanlar limanı tərk etməzdən öncə bütün baş tutacaq səyahəti beyin süzgəclərindən keçirə bilirlər. Onlar gözəl bilirlər ki, lazım olan məntəqəyə çatmaq üçün nə qədər güc sərf etmək, komandaya ekspedisiyanın uğur qazanması üçün kimləri salmaq lazımdır. Onlar üfüqdəki maneələri hamıdan tez görürlər.

Lider elə bir şəxsdir ki, başqaları görəndən daha çox görür, başqaları duyandan daha çox duyur.

Bəzən eyni zamanda dörd təyyarənin məhv olmasından danışılır. Bu ona görə olur ki, qırıcı təyyarə dördlükdə sıx halda uçanda mütləq onlardan birinin pilotu aparıcı olur, lider olur. O, öndə gedir, digər üçü ardınca gedərək onun hərəkətlərini təkrarlayır. Bu təkrarlama sonadək, hətta lider sürəti itirib dağa çırpılanda belə davam edir.

Naviqatorlar üçün hər bir keçmiş uğur və uğursuzluq özlüyündə informasiya, müdriklik mənbəyidir. Uğurlar insana özünü daha yaxşı tanımağa, öz bacarıq və istedadına daha çox güvənməyə imkan verir. Uğursuzluqsa səhvləri görüb onların üzərində işləməyə, onları düzəltməyə imkan yaradır.

Naviqatorlar bir çox mənbələrdən informasiya toplayır, aşağı səviyyədə nə baş verdiyini öyrənmək üçün komanda üzvləri ilə daim təmasda olurlar. Onlar situasiyanı dərindən öyrənməyə çalışırlar.

«Əgər siz açıq gözlərlə fəaliyyət göstərməsəniz həyat daim sizə qurşaqdan aşağı gözlənilməz zərbələr vuracaq», - yazır müəllif. O yazır: «Optimizmlə realizmi, intuisiyayla planlaşdırmanı, inamla faktları balanslaşdırmaq çox çətindir. Amma yol göstərən lider kimi effektiv olmaqçün məhz bunlar vacibdir».

Con Maksvell kitabın bu bölümündə öz liderlik fəaliyyətində daim istifadə etdiyi strategiyanı da göstərib:

 - Bütün fəaliyyət ardıcıllığını öncədən düşünmək;

 - məqsədi lokallaşdırmaq və sistemləşdirmək;

 - prioritetləri ünvanlı korrektə etmək;

 - əsas personalı müəyyənləşdirib onu məlumatlandırmaq;

 - planın bəyənilməsi üçün vaxt rezervasiya etmək;

 - reallaşdırmaya fəal qoşulmaq;

 - gözlənilən problemlərə uyğunlaşmaq;

 - uğurları təbii şəkildə görmək və qeyd etmək;

 - hər gün öz planına nəzarət etmək.

Con Maksvellin naviqasiya qanununun əsas məğzi – hazırlıqdır.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(11.07.2025)

 

Cümə, 11 İyul 2025 17:40

Vətən adam - ŞAHİN MUSAOĞLU

Elman Eldaroğlu, “Ədəbiyyat və incəsənət”

 

Ondan həm də, yaxşı diplomat olardı, sanki diplomat doğulub. Düşündüklərini olduqca yumşaq şəkildə çatdıra, başqalarını inandıra və düzgün motivasiya qura bilir. Həmişə nəzakətlidir və həmsöhbətini başa düşməyə çalışır. Gözəl nitq qabiliyyəti var. Öz natiqliyi sayəsində fərdlərə və bütövlükdə böyük toplumalara təsir etməyi bacarır. Şux, zərif və təravətli görünür, çünki təbiət ona qüsursuz görkəm bəxş edib. Rahat yaşamaq üçün faydalı əlaqələr qurmaq, insanlarla dost olmaq onun üçün çətin deyil. Fitri zəkası güclüdür, sürətli düşünə bilir...

 Deyir ki: - “O vaxt Azərbaycan Radiosunun "Çapar" adlı uşaq verilişi var idi. 2-3 dəfə dəvət etmişdilər. Şeirlərimi oxumuşdum. Məni həm ədəbiyyata, həm də musiqiyə "İgid əsgər, möhkəm dayan" gətirdi. O dövrdə belə mahnıya ehtiyac çox idi. Sovet dövründə bir-iki mahnı yazılsa da, həmin effekti vermirdi. Vətənin harayı var. Vətən övladları da öz borcunu yerini yetirməyə gedir. Bu istiqamətdə nəsə yazmaq lazım idi. O zaman ordumuz təzə-təzə formalaşdığı üçün könüllülərdən ibarət batalyonlar yaradılırdı. Həmin könüllülər Şəhidlər Xiyabanında and içərək, birbaşa cəbhəyə yollanırdılar. O uşaqlar, Azərbaycan ordusunun canlı tarixləridir. İlk yaranan batalyon isə “birinci batalyon” oldu. Mən də orada idim. Əksəriyyət xüsusi təlim keçmiş əsgər və zabitlərdən ibarət idi. Qürurverici anlar yaşayırdım. Heç kəs ölüm haqda fikirləşmirdi. Hamı qələbədən, zəfərdən danışırdı. Bax, “İgid əsgər möhkəm dayan” şeirini o dönəm yazdım. Oxudum razı qalmadım, yenidən yazdım. Yenə razı qalmadım. Elə bil, nəsə çatmırdı tamamlanmağa. Xeyli çək-çevirdən sonra gitarama sarıldım. Melodiya özü barmaqlarımın arasından süzülməyə başladı və nəhayət ürəyimcə oldu. Bu, mənim ilk bəstəm idi. Və mən, necə deyərlər, musiqiyə gəldim. Böyük, nəhəng və zəngin musiqi dünyasına. Başa düşdüm ki, şeirlərimdə anlada bilmədiyim hislərimi, düşüncələrmi musiqi ilə ifadə edə bilərəm. O vaxtdan əksər mahnılarımın musiqisi kimi, sözlərinin də mənə aid olmasının səbəbi budur. Bəstəni əvvəlcə xalq artisti Faiq Ağayevə verdim. Lakin onun Sankt- Peterburqa qastrol səfərinə yollanması ilə əlaqədar, mahnının yazılma prosesinin yubancağından ehtiyat edib, bəstəni Şəmistan Əlizamanlıya verdim...”

 

Haqqında söhbət açmaq istədiyim Şahin Musa oğlu Əbilov (Şahin Musaoğlu) əslən Təbrizdən olsa da, 1963-cü il iyulun 11-də Masallı rayonunun Qızılağac kəndində dünyaya gəlib. Orta təhsilini bu kənddə alıb. 1980–1986-cı illərdə Nəriman Nərimanov adına Azərbaycan Tibb institutunda ali təhsilə yiyələnib. Və təyinatla Biləsuvar rayonuna yollanıb. Dörd il burada həkim- terapevt kimi çalışdıqdan sonra yenidən paytaxta dönüb. 1990-cı ildə Xəzər Dəniz Hövzə Xəstəxanasında “USM” üzrə öz həkimlik təcrübəsini artırmağa başlayıb. Burada həkimlik fəaliyyətinin ilk illərində ölkədə müharibə hökm sürürdü. Azərbaycan-Ermənistan savaşının qızğın vaxtlarında o, Müdafiə Nazirliyi Tibb İdarəsi, “HET”-(Hərbi Elmi Tədqiqatlar)  idarəsi və Müdafiə Nazirliyi Sənədli Filmlər Kinotelestudiyasının əməkdaşı olaraq gözəl bir ilkə imza atıb. Qarabağ döyüşlərində yaralanan əsgər və zabitlərə məxsus ilk hərbi-tibbi arxivi yaradıb...

 

Münasibətlərdə etibarlı və sabitdir. Kimisə rədd etməkdən xoşu gəlmir. Onun üçün həyatda rahatlıq və başqalarının da qayğısına qalmaq çox vacibdir. Yalnız etibarlı insanlara güvənməyə çalışır və dostlarının köməyinə həvəslə gedir. Əsas xarakter xüsusiyyətləri isə: həssaslıq, şəfqətlilik, təvazökarlıq, inadkarlıq, mülayimlik, mərhəmətli və mühafizəkar olmaqdan ibarətdir. Qəfil dəyişiklikləri və dramatik dönüşləri sevmir...

 

“1991-1994-cü illər ərzində mən Müdafiə Nazirliyinin bir neçə idarəsi ilə əməkdaşlıq etmişəm. İlk əməkdaşlıq etdiyim idarə tibb idarəsi idi. Ağır döyüşlər gedirdi. Ön xətdən çoxlu yaralılar gəlirdi. Onların hansı xəstəxanada və ya hospitalda yerləşdirilməsi ilə bağlı məlumat və informasiya almaq mexanizmi yox idi. Yaralıların valideynləri, yaxınları Müdafiə Nazirliyinin, baş qərargahın, tibb idarəsinin, respublikanın şəhər, rayon xəstəxanalarının qapısı qarşısında saatlarla vaxt itirir, ən xırda məlumatı belə ala bilmirdilər. Məhz o zaman bu məqsədlə operativ qərargah yaradıldı. Mən həmin qərargaha rəhbərlik edirdim. Və biz o dönəm ilk hərbi tibbi arxivi yarada bildik. Sonralar yaradıcılıq əlaqələri məni Müdafiə Nazirliyinin “Hərbi sənədli filmlər kino-tele studiyası”-na gətirib çıxardı. Mən orada bu studiyanın qurucuları olan Seyidağa Mövsümlü, Şəmistan Əlizamanlı, Nəriman Əbdülrəhmanlı, Nizami Abbas, Rahib Qərib, Nadir Diridağlı və sairləri ilə birlikdə çalışdım. Bununla yanaşı, həm də Müdafiə Nazirliyi “HET” idarəsi ilə əməkdaşlıq edirdim. “Hərbi bilik” jurnalı, “Azərbaycan ordusu” qəzetlərində yazılarla, reportajlarla çıxış edirdim.”- söyləyir.

 

Bəli, görkəmli bəstəkar Cavanşır Quliyevin məşhur "Əsgər marşı"ndan savayı hərbi-vətənpərvərlik mövzusunda əsərlərin hələ yazılmadığı bir vaxtda, Şahin Musaoğlu özünün ilk türküsünü bəstələyir. Və Azərbaycanın Milli Qəhrəmanı Yusif Mirzəyevin xatirəsinə həsr olunan bu mahnı- "İgid Əsgər, Möhkəm Dayan!"- ilk dəfə televiziya ekranında səslənir. Çox az müddətdə populyarlıq qazanaraq dillərdə dolaşan bu mahnıdan sonra o, növbəti savaş türkülərini yazır.Heç şübhəsiz ki, 20 Yanvar şəhidlərininin xatirəsinə həsr olunan "Qərib Karvan", Milli Ordunun ilk batalyonu haqda yazılan "Birinci Batalyon", "Cənab Leytenant" və s. bu kimi bir-birinin ardınca bəstələdiyi mahnılar ona daha çox şöhrət qazandırıb. Şahin Musaoğlu sonradan da həm hərbi, həm də vətənpərvərlik mövzusunda yaradıcılıq fəaliyyətini davam etdirib. Sözləri Rəsul Rzaya aid "Elegiya", Şəhriyarın vətən yanğısıyla qələmə aldığı eyni adlı "Azərbaycan", Bəxtiyar Vahabzadəyə məxsus "Bay yurdum", Əhməd Cavadın sözlərinə yazdığı "Bismillah", Anarın şeirlərindən biri olan "Gedirəm Zəngilana", Ramiz Rövşənin şeri əsasında bəstələdiyi "Yalquzaq" mahnısı və başqa türküləri ilə, o başladığı işi uğurla davam etdirərək bu musiqi janrına xeyli qiymətli töhfələr verib...

 

Deyir ki:- “Bəziləri hərbi vətənpərvərlik mahnılarının olmamasından gileylənirlər. Amma bir faktı unudurlar ki, bu, içdən gəlməlidir . Bu janrda işləmək məsuliyyət və professionallıq tələb edir. Bu tip mahnılarda bir tərəfdən zəfər, qələbə, savaş, qisas ruhu, digər tərəfdən isə qan-qadaya, ölümə meydan oxumaq, sülhü tərənnüm etmək xətti olmalıdır. Ona görə də vətənpərvərlik mahnıları deyiləndə təkcə marşlar yadda düşməməlidir. Vətəni tərənnüm edən, onun dağı, daşı, təbiətini vəsf edən hər hansı melodiya da vətənpərvərliyə aiddir. Bu sahədə xeyli populyar mahnı və marşlarımız var. Təkcə mənim yaradıcılığımda 30-a yaxın mahnı var ki, bunların hamısı sırf hərbi vətənpərvərlik mahnılarıdır. Məsələn, “Cənab Leytenant” mahnısı. Yadınızdadırsa orduda bir müddət leytenant poqonunda iki kiçik ulduz və ay vardı. Mahnı o vaxtlara təsadüf edir. Sonralar uniforma dəyişildi. Bəziləri buna irad tutsalar da mən sözlərdə redaktə etmədim. Çünki bu, bizim ordumuzun tarixi idi. “Səngər başındakı çatdığım ocağın” misrasını da kimlərsə- səngərdə ocaq çatmaq olmaz- deyib uğursuz misra kimi qələmə verirlər. Razıyam. Əslində mən ilk dəfə cəbhə bölgəsinə gedəndə qış idi. Hər tərəf qarın içindəydi . Blindaja girdik. Ortada bir odun peçi var idi. Bilindaj soyuq, peç isə yanmırdı . Daha doğrusu yandırmaq olmazdı. O zaman anladım ki, düzgün iraddır. Axı müharibə verilişlərində görmüşdük ki, əsgərlər həmişə tonqal ətrafında toplaşırlar. Yəqin bunun assosasiyası olub.”

 

Şahin Musaoğlunun qələmə aldığı şeirləri, o cümlədən bəstələdiyi mahnıları təftiş edəndə, adam heyran qalmaya bilmir. Bu adamın mayası necə deyərlər, vətən sevgisilə yoğrulub- büsbütün VƏTƏN ADAMDIR. İnanıram ki, qismətinə düşən bu tale, ona həmişə uğur gətirəcək...

 

Bu gün - iyulun 11-də Şahin Musaoğlunun 62 yaşı tamam olur. Azərbaycan torpaqlarının işğaldan azad olunmasında, isanları döyüşə, qələbəyə səsləyən mahnıları ilə əvəzsiz xidmətləri olan bu həkim, şair, bəstəkar qardaşımızı təbrik edirəm. Çox yaşasın!..

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(11.07.2025)

 

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı gənc yazar Furqanın “Mustafa Həbibzadənin meyidini mən oğurlamışam” hekayəsini təqdim edir.

 

 

FURQAN

 

MUSTAFA HƏBİBZADƏNİN MEYİDİNİ MƏN OĞURLAMIŞAM

                           

                                                         1.

 

Jurnalist otaq yoldaşımdan xahiş etmişdim ki, aktyor Mustafa Həbibzadəni tapsın və onu müsahibəyə razı salsın.

– Çətin məsələdi, – demişdi.

Amma bir gün işdən qayıdanda dedi:

          – Muştuluğumu ver, Mustafa Həbibzadəni tapmışam.

           – Doğrudan? – dedim, inanmağım gəlmirdi.

           – Hə! Doğrudan.

          – Müsahibə verməyə razı oldu?

           – Güc-bəla razı saldım.

          – Əla, – dedim, – mən də gəlirəm.

          – Sən hara?

          – Müsahibəyə. Sənin fotoqrafın olacam.

Otaq yoldaşım bilirdi ki, Mustafa Həbibzadə mənim ən sevimli aktyorumdu və onu yaxından görmək, onunla söhbət etmək ən böyük arzularımdan biridi. Və onu da bilirdi ki, tutduğumu qoparmamış əl çəkən deyiləm. Yəni “mən də gəlirəm” dedimsə, deməli, gələcəm. Dirəşməyin mənası yoxdu.

  

                                                         2.

 

          – Bax ha, – deyərək son tapşırıqlarını verməyə çalışan otaq yoldaşım əlavə etdi, – orda sən çox danışma. Qəşəng şəkillər çək. Müsahibə bitəndən sonra nə istəsən, soruşarsan Mustafa müəllimdən.

          – Yaxşı, – dedim, – narahat olma!

          Avtobusdan düşüb meyvə-tərəvəz satılan marketə yaxınlaşdıq. Redaksiyanın fotoaparatı da əlimdə idi. Otaq yoldaşım satıcıdan soruşdu:

          – Bilmirsiz, Mustafa Həbibzadə hansı evdə yaşayır?

          – Niyə bilmirəm ki?! – deyə satıcı gülərüzlə cavab verdi. – Bu yolla təxminən iki yüz metr gedin, qırmızı darvazanı da keçib sağa dönün, birinci darvaza yox, ikincisi. Göy rəngdə.

          Satıcı sözünü bitirib bizi başdan-ayağa süzdü:

          – Deyəsən, jurnalistsiz.

          Otaq yoldaşım sevincək:

          – Hə, – dedi.

          – Boş yerə əziyyət çəkməyin!

          Satıcının bu sözlərinə ikimiz də təəccübləndik:

          – Niyə?

          – Oğlu maşın qəzasında vəfat edəndən sonra o, hamıdan qaçır. O vaxtdan bəri nə kinoya çəkilib, nə televiziyaya çıxıb, nə də müsahibə verib.

          – Biz özüylə danışmışıq. Müsahibə verəcək, – otaq yoldaşım dedi.

          – Həə? Lap yaxşı. Yaxşı kişidi o, həm də gözəl aktyordu.

          Daha çox vaxt itirmək istəmədik. Satıcıya təşəkkür edib onun dediyi yolla getdik.

          Otaq yoldaşım üçün bu müsahibə böyük əhəmiyyət daşıyırdı. Dediyinə görə, illərdi heç yerdə görünməyən aktyorun birdən-birə ortaya çıxması, müsahibə verməsi ölkədə böyük səs-səda doğuracaqdı. Və bu, bəlkə də, otaq yoldaşımın maaşının artmasına vəsilə ola bilərdi.

  

                                                         3.

 

          Mustafa Həbibzadə pıçıltıyla:

          – Bir şərtlə müsahibə verməyə razıyam! – dedi.

          Biz bir-birimizə baxdıq.

          – Hansı şərt? – deyə otaq yoldaşım soruşdu. Mustafa Həbibzadə eyni pıçıltıyla danışmağa davam etdi:

          – Həkimlər mənə diaqnoz qoyublar. Pis xəstəliyim var. Uzağı bir ilə öləcəm. Bunu sizdən başqa heç kimə deməmişəm. Heç həyat yoldaşıma da.

          Qısa sükut yarandı. Biz ikimiz də donub qalmışdıq. Adicə “Allah şəfa versin!” də deyə bilmirdik. Sükutu aktyorun özü pozdu:

          – İstəyirəm ki, bu müsahibə mən ölən gün üzə çıxsın.

          Otaq yoldaşım yenə mənə baxdı. Baxışları deyirdi ki, neyləyək? Astaca başımı yellədim. Yəni razı ol, onsuz da buracan gəlmişik.

          Otaq yoldaşım dilləndi:

          – Şərtinizlə razıyıq!

 

                                                         4.

 

          Müsahibə, məncə, çox yaxşı alınmışdı. Mən də xeyli şəkil çəkmişdim.

          Bir gün sonra otaq yoldaşım işdən qayıdanda qırımından bildim ki, sözü var, deməyə çəkinir.

          – Nə olub? – deyə xəbər aldım.

          – Heç nə! – dedi.

          – Sözlü adama oxşayırsan.

          – Hə, baş redaktor müsahibəni çap eləmək istəyir.

          – Necə ki?

          – Deyir, indi çap edək, partlasın. Ölümündən sonraya qalsa, yaxşı olmayacaq.

          – Bəs şərti demədin?

          – Dedim.

          Kefim get-gedə pozulurdu.

          – Demədin ki, kişiyə söz vermişik?

          – Dedim.

          – Nə dedi?

          – Dedi ki, bu dövrdə kişi var?

          – Tfu! – dedim, – lənət şeytana.

          – Bilmirəm neyləyim... Bu gün şəkilləri vermədim. Dedim ki, kartı evdə unutmuşam. Sabah aparmalıyam.

          – Aparmasan, olmaz?

          – İşdən qovar məni.

          – Xəstəliyi olduğunu da yazacaqsız?

          – Bilmirəm.

 

                                                         5.

 

          Baş redaktor istəyinə nail olmuşdu. Otaq yoldaşım çarəsiz qalıb şəkilləri və müsahibəni ona təqdim etmişdi. Müsahibə şəkillərlə birgə qəzetdə iki səhifə tutmuş, qəzetin saytında da dərc olunmuşdu. On il ərzində heç yerdə görünməyən Mustafa Həbibzadənin ortaya çıxması sənət camiəsində, doğrudan da, partlayışa səbəb olmuşdu. Otaq yoldaşım sözünün üstündə dura bilmədiyinə görə kədərlənsə də, baş redaktorun maaş artımı ilə bağlı dediyi sözlərin xoşbəxtliyini yaşayırdı.

          Amma bu sevinc çox çəkmədi. Bir həftə sonra Mustafa Həbibzadənin ölüm xəbəri yayıldı.

          Bütün saytlar ölüm xəbərinin ardınca aktyorun son müsahibəsini paylaşırdı. Otaq yoldaşım evin içində gəzə-gəzə təkrarlayırdı:

          – Düz eləmədik. Gərək müsahibəni dərc etməyəydik.

          Aktyorun dəfni sabah olacaqdı.

 

                                                         6.

 

          Dəfn günü xəbər saytlarında dəhşətli bir xəbər yayıldı:

          “Aktyor Mustafa Həbibzadənin meyiti yoxa çıxıb”.

          Otaq yoldaşım işə getməyə hazırlaşırdı. Ordan da guya dəfnə gedəcəkdi. Xəbərdən ikimiz də sarsıldıq.

          Elə bu anda qapı döyüldü. Otaq yoldaşım qapını açıb məni çağırdı:

          – Tez bura gəl!

          Qonaqları görəndə təəccübdən yerimdə dondum. Otaq yoldaşım ağappaq olmuşdu.

          – İçəri girmək olar?

          Cavab gözləmədən mənzilə daxil oldular. Dörd nəfər idilər. Çiyinlərində də tabut. Yorulmuşdular. Tabutu koridora qoyub otağa keçdilər.

          – Çaydan, sudan nəyiniz var? – biri soruşdu.

          Otaq yoldaşım titrəyə-titrəyə mətbəxdən su gətirdi.

          Gələnlər, Mustafa Həbibzadənin müxtəlif filmlərdə yaratdığı mənfi obrazlar idi. Tabutdakı da, çox güman ki, aktyorun özü idi.

          Su içdikdən sonra kresloda oturan mənfi obraz dilləndi:

          – Yəqin, bilirsiz də, həkim ona diaqnoz qoymuşdu. Xəstəliyi var idi.

          Otaq yoldaşım hələ də titrəyirdi:

          – Hə, – dedi titrəyə-titrəyə, – bi... bilirik...

          – Onu da bilirsiz ki, sizin üzünüzdən ürəyi partladı, öldü?

          – Mənim günahım yoxdu, – dedim, – mən heç qəzetin işçisi deyiləm, sadəcə, Mustafa müəllimi görmək üçün fotoqraf olmuşdum.

          – Kəs səsini! Əclaf! Günahı yox imiş. Buna bax!

          Divana yayxanan mənfi obraz çox əsəbiləşmişdi, mənə qanlı-qanlı baxırdı, halbuki o, ən sevdiyim filmdəki obraz idi.

          – Yaxşı, – dedi kresloda oturan, – olan olub, keçən keçib. Dəfnə az qalıb. – Sonra otaq yoldaşıma tərəf çevrildi:

          – Zəng vur baş redaktoruna. Tez gəlsin bura. Vaxtımız azdı. Meyit iylənəcək.

 

                                                         7.

 

          Baş redaktor koridorda qurumuşdu. Tabut və tanış simalar onu çox qorxutmuşdu.

          – Deməli, belə! – dedi mənfi obrazlardan biri. – Zəng vurursan redaksiyaya. Belə bir xəbər verirlər saytda: “Mustafa Həbibzadənin meyitini mən oğurlamışam”. Yəni sən...

          Mənfi obrazlardan biri qapının ağzını kəsdirmişdi ki, baş redaktor qaçmasın. Baş redaktor isə eynən otaq yoldaşım kimi əsirdi. Əsə-əsə cibindən telefonu çıxardı. Danışanda dili topuq çalırdı.

          On beş dəqiqədən sonra xəbər hazır idi. On dəqiqə ərzində bütün xəbər saytları bu dəhşətli xəbəri tirajlamışdı.

          Bayaqkı mənfi obraz dedi:

          – Biz daha gedə bilərik.

          Onlar getdilər, tabut evdə qaldı. Baş redaktor koridorda dizləri üstə çökmüşdü. Başını əlləri arasına almış, səssiz ağlayırdı.

          Qorxa-qorxa tabutun qapağını qaldırdım. Boş idi. Otaq yoldaşım da, baş redaktor da gəlib baxdılar.

          – Qəribədi, – baş redaktor dedi.

          Xəbər saytlarına girdim. Sən demə, Mustafa Həbibzadənin meyidinin yoxa çıxma xəbəri yalan imiş. Hansısa sayt oxucuların marağına səbəb olsun deyə, yalandan paylaşıbmış.

          Baş redaktor acı-acı dilləndi:

          – Şərəfsizlər, ağızlarına gələni yazırlar.

          Televizoru yandırdım. Mustafa Həbibzadənin baş rolda çəkildiyi film gedirdi. Məni söyən mənfi obrazı görən kimi tanıdım.

 

          P.S. Dəfndə o qədər adam vardı ki, iynə atsan, yerə düşməzdi. Otaq yoldaşımın dəfndən hazırladığı reportajın böyük hissəsi baş redaktorun məzar üstündə çıxışından ibarət idi.

          Həmçinin onun qələmə aldığı “Mustafa Həbibzadənin meyidini mən oğurlamışam” adlı köşə yazısı da saytda oxunma rekordu qırmışdı.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(11.07.2025)

 

 

 

Sayt Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi tərəfindən 2024-cü ildə “Qeyri-hökumət təşkilatları üçün qrant müsabiqəsi” çərçivəsində Azərbaycan Ədəbiyyat Fondunun həyata keçirdiyi “Yeniyetmə və gənclərdə mütaliə mədəniyyətinin formalaşdırılması” layihəsinin tərəfdaşı olaraq yenilənmiş, yeni bölmələr əlavə ediımiş, layihənin təbliği üzrə funksional fəaliyyət aparılmışdır.