ƏDƏBİYYAT VƏ İNCƏSƏNƏT - Super User
Super User

Super User

Rəsm qalereyası: Nərgiz Quliyeva, Yay mənzərəsi

 

Bu gün YARAT Müasir İncəsənət Mərkəzində belçikalı konseptual rəssam Mişel Fransuanın “Panoptikum: Təpəgözün baxışında donmuş anlar" fərdi sərgisi açılacaq. 

Sərginin kuratoru Barselonada yaşayan belçikalı rəssam-kurator Erix Vaysdır (Erich Weiss). Hazırda o, Kasseldə keçirilən “Documenta fifteen” sərgisində ekspozisiya meydançasının koordinatoru kimi fəaliyyət göstərir.

Sərgi restriktiv, süni vasitələr və onu əhatə edən təbii elementlər arasındakı dialoq kimi nəzərdə tutulub və azadlıq ehtirasını simvolizə edir. İmmersiv instalyasiya, rəssamın Bakıdakı tədqiqat rezidenturasının nəticəsidir və ətrafdakı obyektlərə siklopik (təpəgöz) gözlə baxan müşahidə qülləsinin mərkəzi hissəsindən ibarətdir. Panoptikum hər şeyi müşahidə edir, həmçinin bizim varlığımızı çağırılmamış qonaqlar və ya şahidlər kimi əks etdirir. M. Fransuanın əsəri ilhamını, XVIII əsrdə sosioloq və filosof Ceremi Bentam tərəfindən ixtira edilmiş institusional həbsxana nəzarət sisteminin memarlıq modelindən alır. Dairəvi müşahidə otaqlarının pəncərələrini güzgülərlə əvəzləyən rəssam, qüllənin strateji məqsədini tərsinə çevirir.

Beləliklə, M. Fransuanın əsəri şəxsi həyatın toxunulmazlıq hüququnu sanki "oğurlayan və talayan" nəzarət cihazların sui-istifadəsindən bezmiş bugünkü cəmiyyətin skeptik tənqidi kimi başa düşülə bilər. 

Qüllə, həmçinin onun ətrafındakı boşluğu dolduran obyektləri əks etdirir. Digər heykəltəraşlıq müdaxilələri isə, tərk edilmiş çəkiliş meydançasında donmuş anları təqdim edirlər.

Sərgi bizi reallığın və hər günümüzün dalğaları üzərində gəzinməyə dəvət edir, qısa bir zaman kəsiyində rəssamın melanxolik absurd teatrında iştirak edən təsadüfi turistlərə və ya aktyorlara çevirir. Onun əsərlərinin mərkəzində kiçik, sadə təsvirlərin və predmetlərin mürəkkəb dünyada bizim bəşər övladları olaraq necə davrandığımıza qərar verən əsas elementlər kimi çıxışını təhlil etmək ideyası durur.

Günün fotosu: Rüstəm İbrahimbəyov birinci Fəxri xiyabanda dəfn edilib

 

Dünən görkəmli kinodramaturq, ssenarist Rüstəm İbrahimbəyov birinci Fəxri xiyabanda torpağa tapşırılıb. Mərasimdə mədəniyyət naziri Anar Kərimov da iştirak edib.

Foto: AzərTAC

 

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı nüfuzlu Vogue gözəllik dərgisinin təqdimatında sizlərə dünyanın ən möcüzəli muzeylərini nümayiş etdirir. 

Sırada birinci və ikinci Parisdə yetləşən Luvr və Nyu-Yorkda yerləşən Metropoliten muzeyləri idi ki, ötən buraxılışlarımızda onları sizlərə təqdim etmişdik. 

Sırada 3,4 və 5-ci Vatikan Muzeyləri, Abu Dabi Luvru və Ermitajdır.

 

Vatikan Muzeyləri

 

 

 

12 muzeydən ibarət bu  kompleks dünyada ən çox ziyarət edilənlərdən biridir. Hər il yeddi milyon turist beş qalereyadan və 1400 zaldan ibarət olan, 1771-ci ildən fəaliyyət göstərən Vatikan muzeylərinin möhtəşəmliyini kəşf etməyə tələsir. Burada Vatikan muzeylərinin rəhbərləri və Administrasiyası tərəfindən əsrlər boyu toplanmış qeyri-adi incəsənət əsərləri (əsasən rəsm və heykəltəraşlıq) kolleksiyası təqdim olunur. 

Əgər Vatikanda olsanız, kompleksi həmən ziyarət edin və Leoxarın “Apollon Belvederskiy" heykəlinə, Tisianın "Nikolo Marcello” portretinə və Pol Qoqenin “Çarmıx" rəsminə öz gözlərinizlə baxın. 

 

Luvr, Abu Dabi

 

 

2017-ci ilin noyabr ayında açılan Abu-Dabidəki Müasir Luvr muzeyinin memarı Jan Nuveldir, o Jan Nüvel ki, Pritsker mükafatı laureatıdır və bir çox möhtəşəm Paris binalarının müəllifidir. 

O, layihəni nəhəng gümüş günbəzlə örtülmüş muzey-şəhər kimi nəzərdə tutmuşdur. Burada 23 qalereya yerləşir, burada həm muzeyin öz zəngin kolleksiyası, həm də Fransa muzeylərindən götürülmüş əşyalar sərgilənir. Əgər burada olsanız, Leonardo Da Vinçinin "Gözəl Ferronyer", Klod Monenin "Sen-Lazar Vağzalı", İva Klyaynın "Antropometriya" tablolarına, Ogüst Rodenin heykəllərinə və Çin rəssamı Ay Veyveyin rəsmlərinə mütləq diqqət yetirin.

 

Ermitaj, Sankt-Peterburq

 

 

Ermitajla bağlı rəqəmlər daha başgicəllənsiricidr: 60 min otaq, 10 min zal, 3 milyon iş, 230 min kvadrat metr sahə. Sankt-Peterburq Muzeyi Dünya İrsinin şah əsəridir. 

Ermitaj öz qapılarını 1764-cü ildə açmışdır və bu gün o, eksponatların və rəsmlərin sayına görə dünyanın ən böyük muzeyidir (16 mindən artıq rəsm əsəri). 

Onun divarları arasında Qədim Yunanıstan və Roma artefaktlarına, həmçinin İtaliya və Fransa ustalarının çoxsaylı əsərlərinə rast gəlmək olar. Leonardo Da Vinçinin "Madonna Litti", Pol Sezanın "Mavi geyimli xanım", Karavaconun "Lütnist", Rembrandtın "Danaya" və Vasili Kandinskinin "VI kompozisiya" əsərləri məhz burada sərgilənir.

 

Digər muzeylər barədə növbəti buraxılışlarımızda

 

“Hədəf Nəşrləri”nin təsis etdiyi ədəbiyyat və sənət dərgisi “Ustad”ın 37-ci Novruz nömrəsi işıq üzü görüb.

Jurnal baş redaktorun – yazıçı, filoloq Şəmil Sadiqin məqaləsi ilə açılır.

Yazıçı-tərcüməçi, dərginin məsul redaktoru Səbuhi Şahmursoy “Ədəbiyyat nədir, nə deyil?” rubrikası altında intellektual romana tərif verərək digər roman janrları ilə oxşar və fərqli cəhətlərini sadalayır.

Şair, ədəbiyyatşünas Qismət isə “Tək” rubrikasında “Ənənədən qopmanın ədəbiyyatda inikası”ndan danışır, yenilikçi, feminist mətndən söz açır.

Ədəbiyyatşünas və tənqidçi Elnarə Akimova “Azroman” rubrikasında “İsa Hüseynov mətnləri: nəsrimizin dərinlik və dirilik məqamları” məqaləsi ilə böyük yazıçının yaradıcılığına işıq tutur.

Bu sayda oxucular digər maraqlı yazılarla da tanış ola biləcəklər.

 

Özbəkistandakı Heydər Əliyev adına Azərbaycan Mədəniyyət Mərkəzinin direktoru Samir Abbasov ilə Özbəkistanın Nizami adına Daşkənd Dövlət Pedaqoji Universitetinin rektoru, Özbəkistan-Azərbaycan Dostluq Cəmiyyətinin yeni  sədri Abduqaffor Qırğızboyev arasında görüş keçirilib.

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı Mədəniyyət Nazirliyinə istinadən xəbər verir ki, Nizami adına Daşkənd Dövlət Pedaqoji Universitetində ilk öncə rektor Abduqaffor Qırğızboyev Azərbaycanla dostluq və əməkdaşlıq haqqında danışaraq, rəhbərlik etdiyi Universitetin tarixi, onun Özbəkistanın elm, ictimai, təhsil sahəsində mövqeyi və rolu haqqında məlumat verib.  Rektor Abduqaffor Qırğızboyev Azərbaycanın dahi şairi Nizami Gəncəvinin adını daşıyan Universitetdə görülən işlər, qazanılan nailiyyət haqqında danışıb və hazırda Özbəkistanın bu nüfuzlu ali məktəbində 23 minə yaxın tələbənin təhsil aldığını qeyd edib. O, Universitetin bazasında Özbəkistan-Azərbaycan, Dostluq Cəmiyyətinin fəaliyyət göstərdiyini vurğulayıb və ötən illərdə Dostluq Cəmiyyətinin Azərbaycan Mədəniyyət Mərkəzi ilə birgə əməkdaşlığı nəticəsində Özbəkistanda çoxsaylı tədbirlər və layihələrin reallaşdırıldığını xüsusi qeyd edib.

Özbəkistandakı Heydər Əliyev adına Azərbaycan Mədəniyyət Mərkəzinin direktoru Samir Abbasov Abduqaffor Qırğızboyevi Nizami adına Daşkənd Dövlət Pedaqoji Universitetinin rektoru və “Özbəkistan-Azərbaycan” Dostluq Cəmiyyətinin direktoru vəzifəsinə təyin olunmağı münasibəti ilə təbrik edib, Universitetin hər bir azərbaycanlı üçün əziz olduğunu və dostluq əlaqələrimizin genişləndirilməsi və inkişafı yolunda əhəmiyyətini qeyd edib.

O, dahi Azərbaycan şairi Nizami Gəncəvinin irsinin təbliği, tədqiqinə Azərbaycan dövləti tərəfindən daim  böyük önəm verildiyini və Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev tərəfindən 2021-ci il Nizami Gəncəvi ili elan olunduğunu söyləyib.

Samir Abbasov rəhbərlik etdiyi Azərbaycan Mədəniyyət Mərkəzi haqqında danışaraq, Mərkəzin Azərbaycan-Özbəkistan dövlətləri arasında dostluq, strateji əməkdaşlığın əsasçısı, xalqımızın ümummilli lideri Heydər Əliyevin adını daşıdığını qeyd edib. Diplomat Nizami adına Daşkənd Dövlət Pedaqoji Universitetində Azərbaycan Mərkəzinin yaradılması, Azərbaycan universitetləri ilə əməkdaşlıq, müəllim və tələbə mübadiləsi, birgə layihələrin reallaşdırılması, Nizami Gəncəvi irsinin tədqiqi və təbliği, habelə bu istiqamətdə konfrans, təqdimat və müsabiqələrin keçirilməsi barədə təkliflərlə çıxış edib. O, ötən ildən keçirilməsinə başlanan və hər il Azərbaycanda keçirilən Nizami Gəncəvi Beynəlxalq Forumu haqqında məlumat verib və Özbək Nizamişünasların bu mötəbər tədbirdə geniş iştirak etdiklərini razılıqla qeyd edib.

Samir Abbasov 2020-ci ildə 44 günlük Vətən müharibəsi nəticəsində Azərbaycan

30 ilə yaxın Ermənistan tərəfindən işğal olunan torpaqlarını azad etdiyini və Prezident İlham Əliyev tərəfindən Azərbaycanın azad edilən Şuşa şəhərinin mədəniyyət paytaxtımız  kimi qəbul olunduğunu, 2022-ci ilin Azərbaycanda “Şuşa ili” elan edildiyini bildirib. Diplomat bu münasibətlə Şuşa haqqında xüsusi jurnalı, habelə “Nizami Gəncəvi ili” münasibəti ilə Azərbaycan Mədəniyyət Mərkəzinin layihəsi əsasında Özbək dilinə tərcümə olunmuş şairin “Xəmsə” əsərini rektora hədiyyə edib.   

Görüşdə “Özbəkistan-Azərbaycan” Dostluq Cəmiyyətinin icraçı direktoru, Nizami adına Daşkənd Dövlət Pedaqoji Universitetin kafedra müdiri, professor Erkin Nuriddinov da iştirak edib.

Tərəflər il ərzində Nizami adına Daşkənd Dövlət Pedaqoji Universitetində Azərbaycan Mərkəzinin yaradılması, Universitetdə Azərbaycan-Özbəkistan dostluğu, əməkdaşlığı, mədəniyyətimiz, ədəbiyyatımıza dair birgə tədbirlərin, layihələrin reallaşdırılması, Nizami Gəncəvi irsinin tədqiqi, təbliği, habelə Azərbaycan ali təhsil müəssisələri ilə əməkdaşlığın inkişaf etdirilməsi istiqamətində birgə işlərin həyata keçirilməsinə dair razılıq əldə ediblər.

Cümə axşamı, 17 Mart 2022 10:47

ABŞ-da ən populyar kitab janrlarının reytinqi

 

Janr (Genre [ˈʒɑːnrə]) - bədii ədəbiyyat müxtəlifliyinin seçim imkanlarıdır. 

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı preply.com-a istinadən dünyada əhali nisbətinə görə ən çox kitab nəşr edilən və satılan ABŞ-da (bir ildə təxminən 750 milyon nüsxə kitab satılır) ən populyar kitab janrlarının reytinqini təqdim edir.

 

Adətən, kitablar Fiction [ˈfɪkʃn] – balletristika, bədii ədəbiyyat, 

Non—fiction [nɒnˈfɪkʃ(ə)n] – elmi ədəbiyyat və sənədli roman, bir də 

Light fiction [laɪt ˈfɪkʃn] – yüngül, “layt” oxunma janrlarına bölünürlər. ABŞ kitab bazarında daha çox elmi ədəbiyyat və sənədli romanlar oxunur. Bu janrların da hər birinin öz alt janrları var ki, reytinqimizi də bu alt janrlar təşkil edir:

 

1.Fantasy [ˈfæntəsi] – fantastika, fentezi;

2.Science-fiction [ˈsaɪəns ˈfɪkʃn] – elmi fantastika;

3. Battle and war [ ˈbætəl ˈænd ˈwɔːr ] - döyüş və müharibə;

4.Detective and crime [ dɪˈtek.tɪv ˈænd ˈkrɪmɪnəl ]- detektiv və kriminal;

5.Romance / Erotica [roʊmæns / ɪˈrɑːtɪkə] – sevgi romanları və erotika;

6.Career and motivation [ kəˈrɪər ˈænd ˌməʊtɪˈveɪʃən ] - karyera və motivasiya kitabları;

7.Business & Finance[ˈbɪznəs ənd ˈfaɪnæns] – biznes və maliyyə üzrə ədəbiyyat;

8.Chick lit [tʃɪk lɪt] – qadınlar üçün ədəbiyyat;

9.Thriller / Mystery [θrɪlər / ˈmɪstri] – triller və mistika;

10.Autobiography [ɔːtəbaɪˈɑːɡrəfi] – avtobioqrafik kitablar;

11.History [hɪst(ə)ri] – tarixi kitablar;

12.Satire [ˈsætaɪər] – satira;

13.Horror [ˈhɔːrər] – dəhşət;

14.Religious / Inspirational [rɪˈlɪdʒəs / ɪnspəˈreɪʃənl] – dini kitablar, ilhamgətirici kitablar;

15.Health / Medicine [helθ / ˈmedsn] – sağlamlıq barədə və tibbi kitablar;

16.Cook—books [ˈkʊkˌbʊks] – mətbəx kitabları;

17.Travel books [ˈtrævl ˈbʊks] – səyahətlər barədə kitablar;

18.Politics [ˈpɑːlətɪks] – siyasi ədəbiyyat;

19.Children’s books [ˈtʃɪldrən bʊks] – uşaqlar üçün kitablar;

20.Dictionary [ˈdɪkʃəneri] – lüğətlər;

21.Encyclopedia [ɪnˌsaɪkləˈpiːdiə] – ensiklopedik nəşrlər;

22.Series [ˈsɪriːz] – seriya kitabları;

23.Anthology [ænˈθɑːlədʒi] – antologiyalar.

və s.

 

Daha bir reytinq dövriyyədə olan kitabları oxuduqdan sonra oxucu əhvalının vəziyyəti üzrədir. 

 

1.Thrilling [θrɪlɪŋ] – həyəcanlı;

2.Riveting [ˈrɪvɪtɪŋ] – alüdə edən, diqqəti cəlb eləyən;

3.Scary [ˈskeri] – qorxudan;

4.Gripping [ɡrɪpɪŋ] – çox təsirləndirən;

5.Easy to read [ˈiːzi tə riːd] – yüngül oxunan;

6.Absorbing [əbˈzɔːrbɪŋ] – cəlbedici.

7.Heartbreaking [ˈhɑːrtbreɪkɪŋ] – qəlbi parçalayan;

8.Action—packed [ˈækʃn ˈpækt] – bol təəssüratlı;

9.Predictable [prɪˈdɪktəbl] – sonu əvvəldən bəlli olan; 

10.Boring [bɔːrɪŋ] – darıxdırıcı

11.Nonsensical [nɑːnˈsensɪkl] – mənasız;

12.Confusing [kənˈfjuːzɪŋ] – qatmaqarışıq;

13.Realistic [riːəˈlɪstɪk] – realistik

14.Erratic [ɪˈrætɪk] – qəribə, ardıcıl olmayan;

15.Complex [kəmˈpleks] – çətin qavranan;

16.Unpredictable [ʌnprɪˈdɪktəbl] – sonu təxmin edilməyən;

17.Brilliant [ˈbrɪliənt] – parlaq, möhtəşəm;

 

Və gördüyünüz kimi, parlaq, möhtəşəm, sonu təxmin edilməyən nəşrlərdən alınan təəssüratlar bu cür nəşrlərin defisit olmaları səbəbindən ən son yerlərdə qərarlaşıblar.

 

Təqdim etdi: Murad Yolçuyev

 

Şəkildə: Amerikanın ən məşhur və ən böyük kitab mağazası olan Nyu-York’s Strand bookstores

Kino

 

 

Azərbaycan Respublikası Diasporla İş üzrə Dövlət Komitəsinin təşəbbüsü ilə Ukraynanın “Qara kvadrat” improvizasiya teatrının aktyorları Azərbaycan Dövlət Mədəniyyət və İncəsənət Universitetinin (ADMİU) tələbələri ilə görüşüb.

Komitədən bildiriblər ki, görüşdə əvvəlcə Ukraynanın “Qara kvadrat” improvizasiya teatrı barədə məlumat verilib. Sonra teatrın aktyorları tələbələrlə səhnə qabiliyyəti və səhnə danışığı üzrə interaktiv master-klass keçirib.

Sonda ukraynalı aktyorlar jurnalist-yazar Elşad Eyvazlının Xocalı soyqırımına həsr olunmuş “Böyüməyən uşaqlar” əsərinin motivləri əsasında hazırlanmış eyniadlı tamaşadan bir parça nümayiş etdiriblər.

 

Türkiyə kinematoqrafiyasının yeni nailiyyəti olan və viziona martın 4-də girən “Bergen" filmi cəmi iki həftə ərzində 2 milyon 644 min 300 dəfə izlənilməklə mövcud rekordu qırmağa nail olub.

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı Türkiyə mediasına istinadən məlumat verir ki, “Bergen” bioqrafik və dram janrlı filmdir, müğənni Bergenin həyat hekayəsindən bəhs edilir. Filmin rejissoru Mehmet Binay və Caner Alperdir, ssenarisi Sema Kaygusuz və Yıldız Bayazıtə məxsusdur.  Baş rolda Farah Zeynep Abdullah oynayır.

Çinin nüfuzlu ingilisdilli “China Daily” qəzeti Bakıdakı Miniatür Kitab Muzeyi haqqında məqalə yayıb.

AzərTAC-ın təqdim etdiyi “Bakı Miniatür Kitab Muzeyi “Ginnesin rekordlar kitabı” tərəfindən dünyanın ən böyük miniatür kitab kolleksiyası kimi tanınıb” adlı məqalədə gözəl sahili, palçıq vulkanları, keçmişin və müasirliyin qovuşduğu Azərbaycan paytaxtının turizm baxımından üstünlüklərindən söz açılıb. Bakının turistlər üçün maraq kəsb edən yerlərindən biri kimi 2002-ci ildə kolleksiyaçı Zərifə Salahovanın İçərişəhərdə yaratdığı muzeyin kitab fonunda təxminən 7 min miniatür nəşr var.

Bildirilib ki, muzeydə Azərbaycanda və xaricdə müxtəlif dövrlərdə nəşr olunmuş dini və mədəni, habelə ölkələr və şəhərlər haqqında maraqlı miniatür və mikro kitablar sərgilənir.

Qeyd edək ki, çap versiyası və rəqəmsal platformalar üzrə 350 milyondan çox oxucusu olan nüfuzlu “China Daily” qəzeti təkcə Çində deyil, eləcə də dünyada ingilis dilində nəşr edilən ən populyar qəzetlərdən biridir. Onun xarici ölkələrdəki oxucularının sayı Çindəki oxucularından çoxdur.

AzərTAC-ın “China Daily” qəzeti ilə informasiya mübadiləsi, layihələrə qarşılıqlı dəstək də daxil olmaqla sıx əməkdaşlıq əlaqələri mövcuddur. Agentliyin materiallarını öz kanalları ilə mütəmadi yayan qəzet ötən müddətdə Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə Azərbaycanın qazandığı uğurlar, xalqımızın mədəni irsi haqqında AzərTAC-ın onlarla materialını öz internet səhifəsində yerləşdirib.

Sayt Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi tərəfindən 2024-cü ildə “Qeyri-hökumət təşkilatları üçün qrant müsabiqəsi” çərçivəsində Azərbaycan Ədəbiyyat Fondunun həyata keçirdiyi “Yeniyetmə və gənclərdə mütaliə mədəniyyətinin formalaşdırılması” layihəsinin tərəfdaşı olaraq yenilənmiş, yeni bölmələr əlavə ediımiş, layihənin təbliği üzrə funksional fəaliyyət aparılmışdır.