ƏDƏBİYYAT VƏ İNCƏSƏNƏT - Super User
Super User

Super User

 

“Hər şeyin ən yaxşısı qədərincə təbliğ olunmalıdır”.

 

Aprelin 1-dən 22-dək Azərbaycanda "Frankofoniya 2022" Günləri keçiriləcək.

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı xəbər verir ki, Frankofoniya Günləri çərçivəsində kino, natiqlik müsabiqəsi, sərgi, konfranslar, məktəblərdə görüşlər (teatr, mahnı, rəqs və s.) və digər tədbirlər təşkil olunacaq.

Cümə günü, 8 aprel saat 19.00-da Art Tower Gallery-də nümayiş olunacaq «Rouge» filminin nümayişini isə tədbirlərin şahi adlandıra bilərik. 

Hər il Frankofoniya Günləri bütün dünyada, fransızdilli ölkələrdə, eləcə də fransız dilinin tədris edildiyi və öyrənildiyi ölkələrdə, o cümlədən Azərbaycanda qeyd olunur.

Bu il Frankofoniya Günləri “Gələcəyin frankofoniyası” mövzusuna həsr edilib.

Fransa mədəniyyətinin ən yaxşı cəhətlərinin digər ölkələrə aşılanması ilə yanaşı bu tədbir həm də əcnəbi insanlarda bir Fransa sevgisi yaratmağa hesablanıb. 

 

Şəkildə: “Rouge” filminin afişası

 

Dünyaşöhrətli yazıçı-dramaturq Mark Kamolettinin “Fransızsayağı qarnir” ikihissəli musiqili lirik komediyası Azərbaycan Dövlət Akademik Musiqili Teatrının aprel repertuarına da salınıb. 

 

Teatrın mətbuat xidmətindən bildirilib ki, bu gün - aprelin 1-də təqdim ediləcək tamaşada ağlasığmaz sevgi oyunlarından bəhs olunur. Tamaşa boyu gözlənilməz situasiyalar, biri digərinə ipucu verən olaylar, sirli, maraqlı hadisələr sürətlə bir-birini əvəz edir.

Teatrın rus bölməsinin aktyorları tərəfindən hazırlanan bu komediyanın ilk nümayişi 2011-ci ilin oktyabrın 1-də izlənilib və o vaxtdan indiyə qədər tamaşaçılar tərəfindən hər zaman böyük maraq və sevgi ilə qarşılanır.

Qeyd edək ki, “Fransızsayağı qarnir” ikihissəli musiqili lirik komediyasının quruluşçu-rejissoru Əməkdar incəsənət xadimi Əsgər Əsgərov, rejissoru Əməkdar artist Boris Qrafkin, quruluşçu-rəssamı Əməkdar rəssam Nabat Səmədova, quruluşçu-baletmeysterləri Əməkdar artistlər Yelena və Zakir Ağayevlərdir.

Biletləri şəhərimizin bütün kino-teatr kassalarından, “ASAN xidmət” mərkəzlərindən, eləcə də iticket.az saytından əldə etmək olar.

Sabah Beynəlxalq Uşaq Kitabı günüdür. Bu münasibətlə Bakı şəhərində Azərbaycan Nəşriyyatları Assosiasiyası İctimai Birliyinin təşkilatçılığı ilə “ANAİB I Uşaq Kitab Festivalı” keçiriləcək. 

 

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı xəbər verir ki, #kitablaböyüyək haştaqı altında təşkil olunacaq festivalda müxtəlif nəşriyyatlar, kitab evləri, eləcə də fərdi şəxslər iştirak edərək uşaqlara aid kitablarını sata biləcəklər. 

Festivalda müxtəlif panellər, nağıl, tamaşa saatları təşkil olunacaq, tanınmış uşaq yazıçıları, eləcə də incəsənətin müxtəlif sahələrini təmsil edən mütəxəssislərlə görüş keçiriləcək, o cümlədən aktyor, eləcə də uşaqlara aid çoxlu kitablar yazan   Bəhram Bağırzadə, yazıçılar Şəmil Sadiq, Zahid Xəlil, Vüqar Haqverdiyev, Həmid Piriyev, Elgüsel, Xülya Cəfərova, Reyhan Yusifqızı, Amin Sükut və Türkiyədən dəvət olunmuş məşhur uşaq yazıçısı Suat Turqutun təqdimat və imza mərasimləri təşkil ediləcək.

Təhsil Nazirliyinin təşkil etdiyi “Düşünən oxucu” müsabiqəsinin mükafatlandırma mərasimi də sərgi çərçivəsində gerçəkləşəcək.

Onu da bildirək ki, “Passaj”da baş tutacaq festival gün ərzində saat 10:00-dan 20:00-dək açıq olacaq, 2 gün davam edəcək, aprelin 3-də yekunlaşacaq.

Kitabsevərlər, uşaqlarınıza kitab bayramı yaşadın!

 

Bu gün Şəhriyar klubunda Bakı Bələdiyyə Teatrının "Sehrbaz" tamaşasının premyerası keçiriləcək.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı xəbər verir ki, Əməkdar incəsənət xadimi Firuz Mustafanın psixoloji-dram janrında yazdığı "Sehrbaz" tamaşasının quruluşçu rejissoru, Xalq artisti Mərahim Fərzəlibəyovdur. Səhnə əsərində İsmayıl Atakişiyev, Tural Əhməd, Zülfiyyə Qurbanova, Aynur Abbasova rol alıblar.

Tamaşa fəlsəfi baxışlara söykənir, insanın həqiqətə tapınmasını, yalanın çarmıxa çəkilərək həqiqət önündə diz çökməsini vurğulayır. 

Şəhriyar klubunun ünvanı: Rəşid Behbudov küçəsi, 3-dür.

Tamaşaya baxış dəvətnamə ilədir.

 

Azərbaycan Dövlət Akademik Milli Dram Teatrının aprel repertuarını “Ədəbiyyat və incəsənət” portalı təqdim edir. 

 

1 aprel – “Ah, bu uzun Sevda yolu”

2 aprel – “Xanuma”

3 aprel – “Ölülər”

7 aprel- “Manqurt”

8 aprel – “Cəhənnəm sakinləri”

9 aprel – “Filumena Marturano”

10 aprel – “Dəli yığıncağı”

15 aprel – “12-ci gecə, yaxud hər nə istəsəniz”

16 aprel – “Qətibə inanc”

17 aprel – “Ah, bu uzun Sevda yolu”

21 aprel – “Yaşar”

22 aprel – “Sinif yoldaşları”

23 aprel – “Şah Qacar”

24 aprel – “Zorən şorgöz”

28 aprel – “İnanıram”

29 aprel - “Filumena Marturano”

30 aprel – “Mənim günahım”

 

Martın 31-də Bakı Kitab Mərkəzində fəlsəfə üzrə fəlsəfə doktoru Adəm İsmayıl Bakuvinin “Məhşər divanı: Yalanın 17 anı” sənədli romanının təqdimat mərasimi keçirilib.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət” pprtalı xəbər verir ki, təqdimat mərasimində tanınmış şəxslər - dövlət qurumları təmsilçiləri, mədəniyyət və ictimaiyyət nümayəndələri iştirak ediblər.

Sənədli romanın rəyçiləri filologiya elmləri doktoru, professor Nizami Cəfərov, Xalq yazıçısı Çingiz Abdullayev, tarix elmləri doktoru, professor, AMEA-nın həqiqi üzvü Yaqub Mahmudov və jurnalist, siyasi elmlər üzrə fəlsəfə doktoru, professor Qafar Çaxmaqlıdır. Eləcə də beynəlxalq rəyçiləri İSESCO-nun sabiq baş direktoru, professor Əbdüləziz bin Osman əl-Tüveycri (Səudiyyə Ərəbistanı), tarixçi, professor Kamal Çiçək (Türkiyə) və Vadim Mixaylovdur (Rusiya).

Öncə tədbirin aparıcısı Qulu Məhərrəmli kitabın ümumi süjeti və mahiyyətindən bəhs edib. Bu sayaq kitabların faydasından danışıb.

Daha sonra o, çıxış üçün sözü qonaqlara verib.

İlk çıxışçı Xalq yazıçısı Çingiz Abdullayev olub, o, kitabda adları çəkilən erməni qəsbkarlarının vəhşiliyi məsələsinə toxunub, deyib ki, mən bu siyahıya Sarkisyanı, Koçaryanı, Seyran Akoryanı da əlavə edərdim. Çünki adlarını çəkdiklərim özləri etiraf ediblər: “Biz Xocalıda sübut etdik ki, dinc əhalini də öldürə bilərik”.

Millət vəkili Fazil Mustafa bu tip kitabların dünyada tanıdılmasının vacibliyini qeyd edib: “Bu cür kitablarla mübarizə ənənəsi artıq dünya dillərində də nəşr olunmalı, tanıdılmalıdır. Yəni auditoriyanı böyütmək lazımdır. Hansı ki sözügedən kitabın digər dillərə tərcüməsi də nəzərdə tutulub”.

Deputat, akademik Ziyad Səmədzadə bu gün üçün informasiya müharibəsi anlayışının aktual olmasından danışıb, bu kitabın da informasiya vasitəsi kimi yaxşı vəsait olduğunu vurğulayıb: “Kotab bizim hamımızı informasiya müharibəsinə səfərbər edən əsas amillərdən biridir. Kitabda o qədər zəngin faktlar var ki, bütün bunlar erməni vəhşiliyini göstərir”.

Dünyada artıq soyqırımı hadisələrinin xüsusi araşdırma istiqamətinin formalaşdığını deyən A.A. Bakıxanov adına Tarix İnstitutunun baş direktoru, tarix elmləri üzrə elmlər doktoru, professor Kərim Şükürov bu hadisənin əhəmiyyətinə toxunub: “Genosidologiya adlı elmi istiqamət formalaşır. Bu baxımdan, Azərbaycan tarixi boyunca başına gətirilən faciələri daha geniş auditoriyaya çatdırmalıdır ki, dünyada fikir formalaşdıra bilsin”.

Dilarə Əliyeva adına Azərbaycan Qadın Hüquqlarını Müdafiə Cəmiyyətinin sədri Novella Cəfəroğlu isə bu tip kitabların davamının olacağını qeyd edib: “Azərbaycan Dünya Təşkilatını formalaşdırırıq. Orada dövlətə, Azərbaycana, turançılığa yönəlik addımlar atacağıq və bu kitab sonuncu deyil”.

Ən nəhayət, yazıçı Varis romanın beynəlxalq müstəvidə yayılmasının effektiv olacağını dilə gətirib, hazırkı mübarizənin informasiya tərəfinin aktuallığını diqqətə çatdırıb: “Kitabı nə qədər dünyaya yaysaq, nə qədər tanıtsaq, bir o qədər effektiv olacaq. Bizim müharibəmizin ikinci mərhələsi məhz bu cür aparılmalıdır”.

Sonda müəllif Adəm İsmayıl Bakuvi kitabın yazılması tarixçəsindən danışıb: “Mən uşaq olanda nənələrimiz, babalarımız elə faktlar danışırdı ki, o faktları heç vaxt unutmaq olmaz. Məsələn, biri mənim yadımdadır ki, deyirdilər, Şamaxının Göyməscidini necə yandırmışdılarsa, məscidin içində yanan insanların qoxusu Ağsuya qədər çatırmış. Bu tip faktları biz uşaq olanda eşidə-eşidə altşüurumuzda saxlamışdıq. Və bütün bu faciəvi məsələlərin yekununda bu kitab ərsəyə gəldi”.

445 səhifəlik sənədli romanda müxtəlif dövrlərdə yaşamış erməni millətinin nümayəndəsi olan 17 nəfərə Xəyali bir ölkədə Böyük Divan qurulur. 

(Yeri gəlmişkən, onların rəssam tərəfindən çəkilmiş portretləri təqdimat keçirilən zalda əyani vasitə kimi asılmışdı). Klassik məhkəmə formatına uyğun bir qaydada keçirilən Böyük Divanda Aravelsidən tutmuş Aqanbekyana, Zori Balayandan tutmuş, Monte Melkonyana qədər, Qaregin Njdeyə qədər əlləri, qələmləri qana batmış ermənilərə, eləcə də dünyada qumar biznesini quran Kirkoryana, porno industriyanın başlıca fiquru Qardaşyana məhkəmə qurulur, onlar müxtəlif cinayətlərdə ittiham olunur. Məhkəmə zalında müxtəlif millətlərdən olan ekspertlər, zərərçəkənlər dinlənilir. Müəllif obyektivliyi qoruyaraq ittiham edilənlərə də baş hakim obrazının dili ilə söz verir. Hər bir fəslin sonunda hər ittiham olunan erməniyə hökm oxunur.

Kitabda həmçinin çoxsaylı ensiklopedik məlumat yer aldığından əsərdən şagird və tələbələrdən ta ki, siyasətçilərə qədər hər kəsin yararlanacağı gözlənilir. 

Əsərin daha 4 dildə - türk, rus, ingilis və erməni dillərində çapı nəzərdə tutulur ki, artıq rus dilində nəşri hazırda çapa hazırlanır.

 

Martın 31-də Azərbaycan İstiqlal Muzeyində 31 Mart- Azərbaycanlıların Soyqırımı Günü münasibətilə “Alınan qisas” adlı tədbir keçirilib.

 

Muzeydən Azər TAC/a bildirilib ki, tədbirdə Azərbaycan İstiqlal Muzeyinin direktoru Sədi Mirseyibli, Mədəniyyət Nazirliyi sərgi və qalereyalar sektorunun müdiri Aqşin Mirfeyzullazadə, sənətşünaslıq üzrə fəlsəfə doktoru, Əməkdar incəsənət xadimi Ziyadxan Əliyev, Azərbaycan Rəssamlar İttifaqının üzvü, rəssam Nazim Məmmədov çıxış ediblər.

Bildirilib ki, tarix boyu xalqımıza qarşı təkrarlanan bütün soyqırımlar arasında öz amansızlığına və miqyasına görə tarixin qanlı salnaməsinə çevrilən, 1918-ci ilin 30 mart və 3 aprel tarixləri arasında təkcə Bakıda deyil, Şamaxı, Quba qəzalarında, Qarabağda, Zəngəzurda, Naxçıvanda, Lənkəranda, Gəncədə və digər bölgələrdə həyata keçirilən bu dəhşətli faciə nəticəsində minlərlə dinc sakin qətlə yetirilib, şəhər və kəndlər yandırılıb, tarixi mədəniyyət abidələri dağıdılaraq məhv edilib.

Qeyd edilib ki, ötən əsrdə dörd dəfə- 1905-1906, 1918-1920, 1948-1953 və 1988-1989-cu illərdə yaranmış siyasi vəziyyətdən, müstəmləkəçilik dövründən faydalanan ermənilərin azərbaycanlılara qarşı törətdikləri soyqırımı və deportasiyalardan illər keçsə də tarixi ədalət bərpa olunub, Azərbaycan bütün dünyaya siyasi, iqtisadi və milli birlik gücünü sübut edib. Ali Baş Komandan İlham Əliyevin qətiyyəti, ordumuzun rəşadəti və xalqımızın birliyi ilə 44 günlük Vətən müharibəsində tarixən xalqımıza qarşı törədilən bütün amansız cinayətlərin qisası düşməndən döyüş meydanında alınıb.

Sonra Azərbaycan Rəssamlar İttifaqının üzvü, “Leonardo da Vinci” beynəlxalq mükafatına layiq görülən rəssam Nazim Məmmədovun Azərbaycan İstiqlal Muzeyinə hədiyyə etdiyi “Məhşər günü” adlı rəsm əsərinin təqdimatı keçirilib, rəssam fəxri fərmanla təltif olunub.

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı şair-tərcüməçi Ümid Nəccarinin tərcüməsində küveytli şairə Səadəs-Sabahın şeirlərini təqdim edir. Səadəs-Sabah (Səad Məhəmməd Sabah) həm də nasir, tənqidçidir. Siyasət və iqtisadiyyat üzrə fəlsəfə doktorudur.

 

Məni rahat oxu

 

Məni ərəbcə kimi 

sağdan sola oxuma.

Məni latın dili kimi

soldan sağa oxuma.

Məni çin dili kimi

yuxarıdan aşağıya oxuma.

Məni çox rahat oxu, 

Günəş yaşıllığı,

Sərçə çiçəyin kitabını oxuyan kimi...

Sən eşqi qohumluq məsələsi kimi bilməyən

birinci aydın düşüncəli...

yatağı danışıq üçün kürsüyə çevirməyənin birisisən...

bilirəm,

mən sənin həyat üçün birinci qadının

amma hər gün bizimlə birlikdə qəhvə içən İblis

məni həvəsləndirir,

səndən soruşam ki,

ikincisi kimdir?? 

 

Bir kişini tanıyıram 

 

Dünyada olan kişilər sırasında

Keçmişimi iki yerə bölən bir kişini tanıyıram.

Məni öz quluna çevirən birisi,

Məni azad edən, 

Toplayan,

Ayıran,

güclü əllərinin arasında gizlədən birisini tanıyıram.

Dünyada olan kişilər sırasında

Bir kişini tanıyıram,

Yunan Tanrılarına bənzər,

Gözlərindən şimşəklər işıldayan

Ağzından yağışlar yağan...

 

Bir kişini tanıyıram, 

Ormanlığın sonunda nəğmələr oxuyanda

Ağaclar arxasınca yeriyərlər...

 

Dostum ol

 

Vaxtaşırı ürəyim səninlə yaşıllıqların üzərində

yerimək istəyəndə,

səninlə şeir kitabı oxumaq istəyəndə,

səni dinləmək istəyəndə,

mən xoşbəxt bir qadına dönürəm,

Ey şərq kişisi,

Nədən mənim üzümə valeh,

Nədən gözümün sürməsini görürsən?

Ağlımı görmürsən...

Və mən bir yer misali

Suyun danışığına möhtac

Nədən mənim qızıl qolbağımı görürsən?

Nədən səndə bir hökmranlıq var?

Dostum ol mənim, 

Dostum ol...

 

Eşq

 

Eşq bir çevrilişdir

Can mayasında

Cəsarətli üsyandır

əşyanın düzümünə…

və səndə olan vəcd

təhlükəli vərdişdir,

ondan can qurtarmağın yolunu bilmirəm ki…

və sənin eşqin

böyük günahdır…

arzu edirəm,

arzu edirəm ki, 

heç zaman bağışlanmasın!

 

Yuxu 

 

Dünən gecə bir yuxu gördüm

Sənin gözlərində üzən

bir balıq olduğumu gördüm...

Qorxudan, sənə yuxumu danışmadım

Qorxdum ki,

Yumarsan gözlərini,

mən boğularam...

 

 

 

 

Tanınmış teatr xadimi, Əməkdar mədəniyyət işçisi, sənətşünaslıq üzrə fəlsəfə doktoru İftixar Piriyevin “Elçin teatrı: absurd dram “qeyri-səlis məntiq” nəzəriyyəsi kontekstində” monoqrafik araşdırması çap olunub.

 

Bu monoqrafiyada Avropa absurd teatrının tarixinə qısa və yığcam şəkildə ekskurs edilir. İlk dəfə olaraq ədəbi-bədii mətn tamam fərqli müstəvidə – Lütfi Zadənin “qeyri-səlis məntiq” nəzəriyyəsi kontekstində təhlil olunur. Absurdluqla qeyri-səlislik arasındakı əlaqələr və fərqli cəhətlər elmi, nəzəri, məntiqi cəhətdən əsaslandırılır.

Araşdırmanın maraqli cəhətlərindən biri odur ki, monoqrafiyada Azərbaycanın Xalq yazıçısı Elçinin absurd teatrının məziyyətləri ümumiləşdirilir, onun absurd pyesləri əsasında hazırlanmış tamaşalar haqqında səlis məlumat verilir. Elçin pyeslərində situativ keçidlər enerjinin dəyişməsi kimi səciyyələndirilir.

 

Qırğız Respublikasının namizədi Sultanbai Raev TÜRKSOY-un yeni Baş katibi seçilib.

 

AzərTAC xəbər verir ki, bu barədə Beynəlxalq Türk Mədəniyyəti Təşkilatına (TÜRKSOY) üzv ölkələrin Mədəniyyət Nazirlərinin Daimi Şurasının martın 31-də Türkiyənin Bursa şəhərində keçirilən fövqəladə iclasında qərar qəbul olunub.

Qırğız Dövlət Universitetində 1979-1984-cü illərdə jurnalistika ixtisası üzrə ali təhsil alan Sultanbai Raevin böyük dövlət idarəetmə təcrübəsi var. Müxtəlif ali vəzifələrdə çalışan yeni Baş katib 2013-2014 Qırğız Respublikasının mədəniyyət, informasiya və turizm naziri olub, 2020-ci ildən Türk Dövlətləri Təşkilatı Baş katibinin müavini vəzifəsində çalışıb.

Türk dövlətləri ilə geniş əlaqələrə malik olan TÜRKSOY-un yeni Baş katibi Sultanbai Raev AZƏRTAC-a ilk açıqlamasında gələcək planlarından danışaraq əminliklə bildirib ki, 2023-cü ildə türk dünyasının mədəniyyət paytaxtı seçilən Şuşa şəhərinin bütün dünyada geniş tanıtdırılması və sevdirilməsi üçün strateji mədəniyyət layihələri həyata keçiriləcək.

Sayt Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi tərəfindən 2024-cü ildə “Qeyri-hökumət təşkilatları üçün qrant müsabiqəsi” çərçivəsində Azərbaycan Ədəbiyyat Fondunun həyata keçirdiyi “Yeniyetmə və gənclərdə mütaliə mədəniyyətinin formalaşdırılması” layihəsinin tərəfdaşı olaraq yenilənmiş, yeni bölmələr əlavə ediımiş, layihənin təbliği üzrə funksional fəaliyyət aparılmışdır.