Super User
POETİK QİRAƏTdə Əlizadə Nurinin “Ömür-yanmış zəmi kimi...” şeiri
Poetik Qiraətdə bu gün sizlərə yenidən Cəlilabadda yaşayıb yaradan ustad Əlizadə Nurinin şeiri təqdim ediləcək, “Ömür-yanmış zəmi kimi...”
Su çəkən kağız kimiyəm,
Gəzdirirəm can yerinə.
Günəş deyil, bəlkə qandı
Yığılıbdı dan yerinə?
Məni sevgi fəsli çəkir,
Göy üzünün qəsri çəkir...
O kimdi eşq rəsmi çəkir
Sinəmin kətan yerinə?!
Ömür-yanmış zəmi kimi...
Su basmış zirzəmi kimi.
...O qız batan gəmi kimi
Dönmədi liman yerinə...
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(09.02.2024)
GÜNEY AZƏRBAYCAN POEZİYASI ANTOLOGİYASInda Şəhram Qolkarın “Abstrakt”ı
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalının Güney Azərbaycan Poeziyası Antologiyası layihəsində portalımızın Güney təmsilçisi Əli Çağla bu dəfə sizlərə Şəhram Qolkarın şeirlərini təqdim edir.
Şəhram Qolkar 1973-də Muğanda doğulmuşdur. Baklavra qədər orada olub oxuyubmuş. Universitet illərini şirkət yönətimi sahəsində davam etmək üçün Tehrana yol almışdır. Orada olub Muğanda olmayan azcıq olanaqlar uşaq çağlarından başlayan ədəbiyyat həvəsini daha da qabartmışdı. Az zamanda gəlişməsinin yapdırtdığı açıq ara az sonra əsgərlikdəki və daha sonra yaranan geniş bol boş işsizlik vaxtları ona şeir, hekayə, araşdırma və məqalələr üzrə yazı, köçürmə, çevirilər, ayrıca genəl mədəni ortamda qəzet, jurnal, sanalda ədəbi sitə yazdırtdırlb.
ABSTRAKT
Gecə gəlləm yanına:
Buraxarıq özümüzü axına
Dolanarıq
Dolaşarıq
Heç kimsəyə sataşmarıq
Sən kabusdan qurtararsan
Mən röya axtarışından.
Gecə gəlləm yatağına;
Şarjın cibində qalar
Əllərin quş adsına yollanar
Mənim də yorğan-döşəyim nəfəs çəkər
Fikirimi son andaca bataqlığa uzanan mesaj çəkər
Axşam gəlləm qapınıza;
Qucun çəkər məni,-
Alar içinə
Saçını xışmalayib
Sarılaram qoxuna
Hürkək kipriklərindən aslanaram
Hovxurub isidərəm rüzgarı
Sən qapı deşiyindən qurtararsan
Mən küçədən
Səhər duş alıb çıxarsan;
Otuzduraram kətildə
Saçına seşvar çəkib
Telini ovcuma alıb,-
Öpub gözümə qoyaram
Çiynağını öykələyib
Sinirinlə tanışaram
Neron`un ilanlarıyla barışaram
Sənin bədənin dincələr,-
Mənim canım
Günüz pasajda görüşüb;
Soyunarıq işin yorğunluğunu
Baxışın məni dincəldər
Sən də mənim uzumun qıyısında
Paltarını soyunarsan
Uzanıb,-
Əndamını özgürlüyə verərsən
Sonra özünü atarsan gözümə.
Ədəbiyyat və incəsənət”
(09.02.2024)
Ad günü keçirmir həbsxanalar! - Əlisəmid Kürün şeirləri
“Ədəbiyyat və incəsənət” Əlisəmid Kürün şeirlərini təqdim edir.
Əlisəmid Kür ədəbiyyatımızın 80-ci illər nəslinin nümayəndəsidir. Bu nəsil olduqca istedadlı, amma istedadlarını realizə etmək üçün min cür çətinliklə üzləşən bir nəsildir, SSRİ-nin dağılması prosesinin başlanması, yeni iqtisadi ictimai formasiya, Qarabağ probleminin başlaması, yeni ədəbiyyat məfkurəsi… və sair, və illaxır.
Əlisəmid Kür özünə Kür təxəllüsünü götürməklə özünün də kür olmasını vurğulayıb, o həm şəxsi həyatında kür olub, həm də yaradıcılığında.
Yağışlı bir gecədə adımı söylədim Kürə. Sağ-soluma baxdım gördüm heç kəs eşitmədi. Yağış dəli, Kür dəli. Qoşulub dəli sulara şeir dedim mən dəli...
Bir həftə öncə Əlisəmid Kürün 70 yaşı tamam oldu.
Amma onun barəsində ən gözəl danışan onun şeirləridir.
BARMAQLARIM – ƏLLƏRİMİN YARPAQLARI
Siqaret tüstüsündən
Saralan barmaqlarım
Payıza qalan yarpaqlar kimi
bir gün töküləcək
sənin ovcuna.
Ovuda bilməyəcəksən barmaqlarımı.
Saçlarına sığal çəkməyəcək,
Silməyəcək
Yanağına süzülən
Göz yaşını.
Nə bir kəsi hədələyib,
Nə dəmir barmaqlığa dönüb
Gözümün üstə...
Barmaqlarım yorulub
Şeir yazmaqdan
Qələm tutmaqdan.
Yadında saxla,
Siqaret tüstüsündən
Saralan barmaqlarım
Payıza qalan yarpaqlar kimi
Bir gün töküləcək sənin ovcuna.
DƏNSİZ DƏYİRMAN DAŞLARI
Fırlanır dəyirman daşı
Baxıram, başım fırlanır.
Fırlanır dünya başıma
Torpağım, daşım fırlanır.
Saçı-saqqalı ağarmış
Sığal çəkmə alt daşına, üst daşına.
Un ələnmir üst-başına.
Dənsiz dəyirman daşları qəm ələyir,
Dərd üyüdür ömrün qışına.
Bu çərxi-dövran daşları
Dəyir, bir-birinə dəyir.
Dənsiz dəyirman daşları
Yeyir, bir-birini yeyir.
Acıdı dəyirman daşları
Dən gözləyir əvvəl-axır.
Tanrı dinmir, Tanrı susub
Çörəyimiz daşdan çıxır.
QAN BAHASINA
…Əvvəl-axır
buludlar dağılacaq
yağışların qanı bahasına
Çəmənlər saralacaq
çiçəklərin qanı bahasına.
Əvvəl-axır
sevgilər yetim qalacaq
aşıqlərin qanı bahasına
Köklənib ayrılıq havasına
yollar dərvişlərə qalar,
bir də qaraçı köçünə –
mahnıların qanı bahasına.
Hamı sevgidən doğulmur,
Hamı sevgiyə möhtacdı.
Əvvəl-axır söz dedim,
könül açdım.
Söz dedim sevdiyim qədər –
ürəyimin qanı bahasına.
buludlar dağıldı, keçər…
çəmənlər saralıb, köçər…
Sözlərim ürəyimin qanını içər,
İçər, –
ömrümün qanı bahasına. …
Qiyamət günüdü yoxsa,
Yoxsa Miflərin dağılan günü…
Uğultusu eşidilir dərdlərin,
Zəlzələsi qabaqdadı kədərlərin.
AD GÜNÜ KEÇİRMİR HƏBSXANALAR
Bir qədəh zəhər,
boyu uzunu ipək kəndir
gətirdilər şairə ad günündə.
Səslər gəldi qulağına:
– İçək sənin sağlığına!
İçmədi!..
– İpək kəndir ölçülübdür boynuna,
Keçmədi…
Pıçıldadı öz-özünə
öz qanını içən şair,
«Azadlıq» sözündən asılan şair:
– Ad günü keçirmir həbsxanalar! …
Qismət etmə kafirə də
kamerada, dar otaqda
dönə saat kəfkirinə;
Neçə kilometr yol gəldi şair,
Yol uzanır, yol uzanır
Azadlığın ad gününə
burulğanlar içindən…
Səsin gəlsin, Xəlil Rza,
Səsin gəlsin,
Ad günü keçirmir həbsxanalar!..
MƏN BÜLLÜR KÜLQABIYAM
Mən büllur külqabıyam
Hərracda satılacam
bir azdan
Taleyi çat atmış
büllur bir şairin
çat atmış büllur külqabısı
satılacaq hərracda.
O nakam şairin
nəyi var - bölünüb,
nəyi var - satılıb
bir az aşağı,
bir az yuxarı.
Ömrün payızında
onu satdı arvad-uşağı.
Mən büllur külqabıyam -
Məni satan qazanacaq,
məni alan sevinəcək…
Mən - şahidəm.
Əldən salsalar məni
çilik-çilik olacam.
Mən - şəhidəm!
Kül acıyam.
Yanmış əlyazmaların
kül qoxusu var canımda.
Mən büllur külqabıyam.
Məni ortaya qoyub
satacaqlar hərracda.
Bir mən satılacam,
bir də satılacaq
qəm çəkmiş şairin
toz basmış,
nəm çəkmış əlyazmaları.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(09.02.2024)
Yatmaq üçün resept
Sərtyel, “Ədəbiyyat və incəsənət”
1.
HİRS - o insanların emosiyasıdır ki, onlar başqalarına nəzarət etmək istəyir, amma özlərinə nəzarət edə bilmirlər.
2.
MƏSLƏHƏT - əgər sən gecələr yata bilmirsənsə, onda get hardasa gecə qaravulçusu işlə. Daş kimi yatacaqsan.
3.
Bir xətt - hamilə deyil.
İki xətt - kiçik çavuş.
Üç xətt - adidas.
4.
Korrupsiya ilə mübarizəyə pul aylrmaq - eynən alkoqolizmlə mübarizəyə araq ayırmağa bənzəyir.
5.
30-cu əsrdə insan öldürməyəcək, oğurlamayacaq, zorlamayacaq, aldatmayacaq. Onun əvəzinə bunları robot edəcək.
6.
Tvitterlə Feysbukun fərqi nədədir?
Tvitterdə istifadəçilər xırda tələbatlarını ödəyirlər.
Feysbukda böyük.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(09.02.2024)
Bu gün Akademik Milli Dram Teatrında “Cəhənnəm sakinləri” ilə görüş olacaq
Bu gün Azərbaycan Dövlət Akademik Milli Dram Teatrının səhnəsində “Cəhənnəm sakinləri” tamaşası növbəti dəfə nümayiş olunacaq.
Xalq yazıçısı Elçin Əfəndiyevin eyniadlı pyesi əsasında hazırlanan səhnə əsərinin müəllifi, quruluşçu rejissoru və rəssamı mərhum sənətkar, Xalq artisti Azər Paşa Nemətov, rejissoru Anar Sadıqovdur.
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı iTicket-ə istinadən xəbər verir ki, əsər tragikomediya janrında səhnələşib.
İki hissədən ibarət olan tamaşa1937-ci ildə milli fəlakət və faciə şəklində bütün ölkəni əhatə edən repressiya hadisələrindən bəhs edir. İnsanlara qarşı həyata keçirilən kütləvi təqib, mənəvi təzyiq ər və arvadı üz-üzə qoyur, onlar böyük qorxunun əsarəti altında satqına çevrilirlər. Günahlarını bir-birindən gizlətməyə çalışsalar da, günlərin birində evlərində peyda olan çağırılmamış qonaq (ər-arvada görə Şeytan) onların əsl mahiyyətini üzə çıxarır, qorxunun insan həyatında hansı faciələrə səbəb olduğunu göstərir.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(09.02.2024)
Şəhidləri unutmayaq - SALEH ŞƏHİZADƏ
Nigar Həsənzadə, “Ədəbiyyat və incəsənət”
8 Fevral həyatdan doymayan, ömrünün 19-cu baharında Şuşa fədaisi olan igid oğul Saleh Şəfizadənin şəhid olduğu gündür.
Şəhid Saleh Şəfizadənin ömrü cəmi 19 il çəkdi. O, bu həyatdan heç getmək istəmirdi. 88 gün koma vəziyyətində ölümlə mübarizə apardı. Hər birimizin ürəyində bir ümid tumurcuğu əkmişdi onun bu həyata bağlılığı. Bir möcüzə gözləyən qəsəbəmə, nəticədə yenə bir dağ çəkdi Saleh.
Saleh Şuşa uğrunda döyüşlərdə yaralanmışdı. O "Şuşa fatehlərindən" idi. Ondan əvvəl isə Azərbaycanın Xocavənd rayonunun işğaldan azad edilməsi uğrunda aparılan döyüş əməliyyatlarına qatılaraq şücaət göstərmişdi. Şəxsi igidlik və şücaət nümayiş etdirdiyinə görə Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin 25.12.2020-ci il tarixli Sərəncamına əsasən Saleh Şəfizadə "Xocavəndin azad olunmasına görə" , "Vətən Müharibəsi Qəhrəmanı" , "Vətən uğrunda", "Xocavəndin azad olunmasına görə" medalları ilə təltif edilib.
Saleh Şəfizadə 2021-ci il fevralın 8-də müalicə aldığı tibb müəssisəsində koma vəziyyətinin 88-ci günündə dünyadan köçüb.
Saleh Şərifzadə fevralın 9-da Maştağa qəsəbəsində dəfn olunub.
Allah rəhmət eləsin!
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(09.02.2024)
“Qulliver Cırtdanlar ölkəsində” yenidən Gənc Tamaşaçılar Teatrında nümayiş olunacaq
Fevralın 11-də - bazar günü Azərbaycan Dövlət Gənc Tamaşaçılar Teatrında satirik, publisist, filosof və ictimai xadim Conatan Sviftin məşhur “Qulliver Cırtdanlar ölkəsində” əsəri əsasında hazırlanmış eyniadlı tamaşa nümayiş etdiriləcək.
Səhnə əsərinin quruluşçu rejissoru Elşad Rəhimzadədir. Bu barədə “Ədəbiyyat və incəsənət” portalı iTicket-ə istinadən məlumat verir.
Tamaşada kukla elementlərindən məharətlə istifadə olunub. Müəllifin başlıca silahı olan satira və gülüş məqamları yaradıcı heyət tərəfindən ustalıqla əks etdirilib. Uşaq və yeniyetmələrə təbliğ olunan əsas məqam darda olanlara kömək etməyin, mərhəmətli olmağın vacibliyidir.
“Qulliver Cırtdanlar ölkəsində” tamaşasında əsas rolları Elşən Hacıbabayev və Müşfiq Əliyev ifa edəcək.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(09.02.2024)
“İrəvan mətbəxindən nümunələr” layihəsində - Əməköməci balvası
Rubrikanı Könül aparır.
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalının Azərbaycan Milli Kulinariya Assosiasiyası ilə birgə layihəsində sizlərə hər dəfə İrəvan mətbəxindən nümunələr təqdim edirik. Bu nümunələr Azərbaycanın bu sahə üzrə tanınmış mütəxəssisi, əməkdar mədəniyyət işçisi, tarix üzrə fəlsəfə doktoru, kulinar Tahir Əmiraslanovun gərgin əməyi nəticəsində ortaya çıxmışdır.
Bu gün sizlərə Əməköməci balvasının hazırlanması qaydasını şərh edəcəyik.
DÜSTUR:
§ Əməköməci – 100 qr § Göy sarımsaq – 10 qr § Yumru düyü – 60 qr
§ Mərzə qurusu – 10 qr § Quzuqulağı – 15 qr
§ Kərə yağı – 15 qr § Zəncəfil – 1 qr
§ Duz – 4 qr
§ İstiot – 0,05 qr
Xörək əlavəsi:
§ qurut – 30 qr
HAZIRLANMASI:
Göyərtilər təmizlənir, yuyulur, doğ- ranır. Düyü əvvəlcədən isladılır, bişiri- lir. Yarı bişdikdə doğranmış göyərtilər, duz, istiot, ədviyyatlar əlavə olunur və tam hazır olana qədər bişirilir. Hazır olduqda üzərinə kərə yağı əlavə olu- nur, yanında üyüdülmüş, suda həll olunmuş qurut verilir.
QEYD:
Xörək duru yemək
kimi sayılsa da, qatı olur. Bir çox xəstəliklər, xüsusilə soyuqdəymə zamanı pəhriz yeməyi kimi istifadə olunur.
Ədəbiyyat və incəsənət”
(09.02.2024)
Azərbaycan təbabətinə yenilik gətirən cərrah
Elman Eldaroğlu, “Ədəbiyyat və incəsənət”
Çap çaylardәn Çapayım,
Doğsun günәşim, ayım.
Çap, o çapsın, mәn çapım,
sәn çap, qoy biz dә çapaq,
Çap, gәlәcәk günlәrin
sәһәrinә yol açaq…
Vasiliy İvanoviç Çapayevi həyatda heç zaman görməmişəm, amma bütün sovet uşaqları kimi, haqqında çəkilən bədii filmə baxmışam, üstəlik Süleyman Rüstəmin ona həsr etdiyi əsəri dərslikdən mən də oxumuşam. O vaxt xalq arasında dolaşan lətifələri də çox eşitmişəm...
Onunla da şəxsən tanış deyilik, amma "sehirli qutudan" çıxışlarını, internetdən yazılarını çox oxumuşam. Bir sözlə, barəsində Çapayev qədər məlumatım var. Eyni şəhərdə böyüsək də yolumuz kəsişməyib...
Haqqında söhbət açdığım Vasif İsmayıl həkimdir, sadəcə həkim yox, Azərbaycan təbabətinə yenilik gətirən cərrah-həkim. Zarafat deyil, qapalı böyrək və sidik axarı daşlarının, eləcə də qapalı endouroloji daş əməliyyatlarının müasir alətlərlə parçalanması onun adı ilə bağlıdır. Bu işi ölkəmizdə birinci dəfə o, həyata keçirib, bu ilkə o, imza atıb…
Təbii ki, təbabət də mədəniyyətdir, tibbi mədəniyyət özündə daha mütərəqqi, daha mədəni tibbi müdaxiləni ehtiva edir.
Vasif həkim 1975-ci ildə Sumqayıt şəhərində dünyaya gəlib. İstanbul Universitetininin tibb fakültəsini bitirib.
2003-cü ildə İstanbul Universitetinin Cərrahpaşa Tibb Fakültəsi Urologiya kafedrasında "Erişkin qadınlarda sidik saxlanmazlığı simptomatologiyası və urodinamik göstəricilər arasında korrelasiya" mövzusunda elmi iş müdafiə edərək tibb üzrə fəlsəfə doktoru alimlik dərəcəsinə yiyələnib.
2003-2009-cu illərdə Bakı şəhərində "Mərkəzi Klinik Xəstəxanası"nda çalışaraq üç mindən çox xəstəni əməliyyat edib.
2009-cu ildən "Azərbaycan Respublikası Dövlət Gömrük Komitəsi Mərkəzi Hospitalı"nda işləyib. İndi harada çalışdığı barədə məlumatım yoxdur. "Azərbaycan Uroloqları Assosiasıyası", "Avropa Uroloqları Cəmiyyəti", "Türk Urologiya Cəmiyyəti", "Türk Andrologiya Cəmiyyəti", "Türk Qadın Urologiyası Cəmiyyəti"nin üzvüdür…
…Heç bilmirəm, Çapayev haradan yadıma düşdü, axı həmin gün çex yazıçısı Karel Çapeqinin, ABŞ-ın 37-ci prezidenti Riçard Niksonun da doğum günləridir. Onların hər hansı birinin adı ilə də başlaya bilərdim, bu məzəli təbrik yazısını. Bəlkə də, hər ikisində döyüşkənlik ruhu var deyə, Çapayev ortaya girdi. Axı Vasif həkim də insanlara rahatlıq verməyən xəstəliklərlə mübarizə aparır, yeni üsullar axtarışındadır…
Nə isə, bu gün - fevralın 9-u tibb üzrə fəlsəfə doktoru, uroloq-androloq Vasif İsmayılın 49 yaşı tamam olur. Onu bu münasibətlə təbrik edir, möhkəm can sağlığı arzulayırıq.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(09.02.2024)
“Ömrümü yoluna xalça sərmişəm” - QƏZƏLLƏR
Nigar Həsənzadə, “Ədəbiyyat və incəsənət”
Mən Nigar, bu gün sizlərə gənc istedad Təbriz Babayevin bir neçə qəzəlini təqdim edəcəm.
Təbriz Babayev 25.01.1999 ildə Beyləqan rayon Şərq qəsəbəsində anadan olmuşdur. Orta təhsillidir. Ədəbiyyata böyük həvəsi olduğu üçün heca, əruz vəznlərində xeyli sayda şeir və qəzəllərin müəllifidir.
KİMİSƏN
Sən mənim qəlbimə elə düşmüsən,
Dərdi tapılmayan azar kimisən.
Gah soyuq qış kimi, üşüdən məni,
Gah da məst eyləyən bahar kimisən.
Nə qədər uzaq da olsan əgər sən,
Yenə də kam alır bu könül səndən
Sənə zərər dəysə can verərəm mən,
Sən mənə ən yaxın damar kimisən.
Ömrümü yoluna xalça sərmişəm,
Yoluna düzməyə güllər dərmişəm.
O qədər inanıb könül vermişəm,
Verdiyim ən doğru qərar kimisən.
Talehin qələmi dolanmır yenə,
Ərz edim sevgimi, bildirim sənə,
Bezmir könül səndən, usanmır, mənə,
İştahla etdiyim nahar kimisən.
İNCƏLƏDİM
Tövf ilə yarımı mən xeyli süzüb incələdim,
Onu sevda dolu aləmdə gəzib incələdim.
Gözünü, qaşını, müjganını, ey yar, ləbini
Ləl, gövhər kimi bir sapda düzüb incələdim
Dedilər: "dərdidə nemət sayılır ol yarın",
Nemətin sirrini bu dərdə dözüb incələdim.
İstədim yarı xəyal eyləyəm əql ilə, fəqət
Özüm axırda xəyalında azıb, incələdim
Yuxuda ayrılan aşiq, dedilər: "vəslə yetir",
Mən də röyamı bu tərtiblə yozub incələdim.
Sənin eşqində cüda olmaq ölüm bənzəridir,
Bu təsəvvürlə məzar sanki qazıb incələdim.
Təbrizəm, incə xəyalımla gəzib incəliyi
Dəftərə mən qəzəl halında yazıb incələdim.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(09.02.2024)
