Super User

Super User

“İçərişəhər” Dövlət Tarix-Memarlıq Qoruğu İdarəsi, Azərbaycan Dövlət Rəssamlıq Akademiyası və Azərbaycan Rəssamlar İttifaqının təşkilatçılığı ilə keçirilən “İçərişəhərim” adlı rəsm müsabiqəsinin vaxtı iyunun 10-dək uzadılıb.

 

Qoruq İdarəsindən AzərTAC-a bildirilib ki, müsabiqəyə Bakı və Azərbaycanın digər bölgələrdən müraciətlər daxil olmaqdadır. Rəsm müsabiqəsinin təşkilində əsas məqsəd peşəkar və həvəskar rəssamların daxili dünyasını göstərmək, fırça vasitəsilə gənc rəssamların təxəyyülündəki İçərişəhərin ruhunu ictimaiyyətə təqdim etməkdir. Rəsmlərin əsas mövzusunu İçərişəhər, onun adət-ənənələri, tarixi və bu günü təşkil edir.

 

Müsabiqədə ilk 3 yerin qalibinə 1500, 1000 və 500 manat məbləğində pul mükafatları təqdim olunacaq. Əlavə həvəsləndirici mükafat qismində 4 rəssamın hər birinə 250 manat mükafat nəzərdə tutulub. Qalib iştirakçılar pul mükafatı ilə yanaşı, diplomla, digər iştirakçılar isə təşəkkürnamə ilə təltif olunacaqlar.

 

Qeyd edək ki, “İçərişəhərim” rəsm müsabiqəsinin qalibləri Azərbaycanın tanınmış rəssamları tərəfindən seçiləcək. Münsiflər heyətinə Xalq rəssamları Natiq Əliyev, Fərhad Xəlilov, Səlhab Məmmədov, Fuad Salayev, Əliyar Əlimirzəyev kimi görkəmli rəssamlar daxildir.

 

Müsabiqədə 18 yaşdan yuxarı peşəkar və həvəskar rəssamlar iyunun 10-dək onlayn müraciət etməklə iştirak edə bilər. Qaliblər Şirvanşahlar Saray Kompleksində mükafatlandırılacaqlar.

 

Müsabiqənin şərtləri ilə daha ətraflı bu linkdən (https://icherisheher.gov.az/az/news/59) tanış olmaq mümkündür.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(10.05.2024)

Prezident İlham Əliyev “Azərbaycan mədəniyyət xadimlərinə Azərbaycan Respublikası Prezidentinin fərdi təqaüdünün verilməsi haqqında” Sərəncam imzalayıb.

Sərəncama əsasən, Azərbaycan mədəniyyətinin inkişafında xidmətlərinə görə 7 nəfər mədəniyyət xadiminə Azərbaycan Respublikası Prezidentinin fərdi təqaüdü verilib.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı Prezident.az saytına istinadən həmin sərəncamı təqdim edir:

 

Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasının 109-cu maddəsinin 32-ci bəndini rəhbər tutaraq və “Azərbaycan Respublikası Prezidentinin fərdi təqaüdünün təsis edilməsi haqqında” Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 2002-ci il 11 iyun tarixli 715 nömrəli Fərmanına uyğun olaraq qərara alıram:

1. Azərbaycan mədəniyyətinin inkişafında xidmətlərinə görə aşağıdakı şəxslərə Azərbaycan Respublikası Prezidentinin fərdi təqaüdü verilsin:

Eldarov Ömər Həsən oğlu

Əliyeva Böyük Xanım Həsənbala qızı

Həşimzadə Xanlar Allahverdi oğlu

İsrafilov Fərhad Ramazan oğlu

Məlikov Aqil Qədəşbala oğlu

Məmmədəliyeva Sevda Yusuf qızı

Mustafayeva Laləzar Bəşir qızı.

2. Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabineti bu Sərəncamdan irəli gələn məsələləri həll etsin.

 

İlham Əliyev

Azərbaycan Respublikasının Prezidenti

Bakı şəhəri, 9 may 2024-cü il

 

2.

Prezident İlham Əliyev “İncəsənət xadimlərinə Azərbaycan Respublikası Prezidentinin mükafatlarının verilməsi haqqında” Sərəncam imzalayıb.

Sərəncama əsasən, səhnə fəaliyyəti ilə bağlı 150 nəfər aparıcı incəsənət xadiminə Azərbaycan Respublikası Prezidentinin mükafatları verilib.

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı Prezident.az saytına istinadən həmin sərəncamı təqdim edir:

 

Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasının 109-cu maddəsinin 32-ci bəndini rəhbər tutaraq və “İncəsənət xadimləri üçün Azərbaycan Respublikası Prezidentinin mükafatlarının təsis edilməsi haqqında” Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 2002‑ci il 28 may tarixli 707 nömrəli Fərmanına uyğun olaraq qərara alıram:

1. Səhnə fəaliyyəti ilə bağlı aşağıdakı aparıcı incəsənət xadimlərinə Azərbaycan Respublikası Prezidentinin mükafatları verilsin:

Abas-bəyli Könül Eldar qızı

Abaszadə Mələk Fuad qızı

Abbasova-Budaqova Afaq Nurəhməd qızı

Abdullayev İlkin Əşrəf oğlu

Abdullayeva Xurşud Lütfəli qızı

Abdurahmanov Yusif Fikrət oğlu

Adıgözəlov Yalçın Vasif oğlu

Ağasiyev Tural Aydın oğlu

Ağayev Miraslan Əzizəli oğlu

Ağayeva Həcər Maqsud qızı

Allahverdiyev Ceyhun Kərim oğlu

Allahverdiyev Həbib Rəşad oğlu

Allahverdiyeva Naibə Siyavuş qızı

Aşurov Mustafa Əhməd oğlu

Atakişiyev Firdovsi Nurəddin oğlu

Atakişiyeva Mətanət Ağazair qızı

Babayeva İnarə Əhməd qızı

Babayeva Töhfə Ağaəli qızı

Bağırova Sənubər Yusufovna

Bayramov Təyyar Allahverdi oğlu

Bəşirov Xanlar Əyyub oğlu

Bəylərov Nəzər Rəhman oğlu

Cəbrayılov Elşən Şahin oğlu

Cəfərov Samir Qadir oğlu

Dadaşov Ceyhun Arif oğlu

Dadaşov Manaf Məcid oğlu

Eyvazova Ayan Fuad qızı

Eyyubov Musa Eyyub oğlu

Əfəndi Elçin Fərahim oğlu

Əfəndiyeva Xəlilova İlahə Əhsan qızı

Əhmədli Bəhruz Vaqif oğlu

Əhmədov Elşad Eldar oğlu

Əhmədov İlyas Əhməd oğlu

Əhmədova Aynur Əhməd qızı

Ələkbərzadə Mehriban Zaur qızı

Ələsgərova Əfqanə Elşad qızı

Əlili Hüseyn Azad oğlu

Əliyev Ələkbər Həsən oğlu

Əliyev Fərid Fərhad oğlu

Əliyev İqbal Adil oğlu

Əliyev Məhəmməd Əli oğlu

Əliyev Samir Asəf oğlu

Əliyeva Afət Məmməd qızı

Əliyeva Nərgiz Arzu qızı

Əliyeva Ülkər Sabir qızı

Əlizadə Əkbər Müzəffər oğlu

Əmirbəyova Rita Cəmil qızı

Əsədov İlham Əsəd oğlu

Əzizov Əzizağa Ağayar oğlu

Ferştandt Anton Sergeyeviç

Gözəlova İradə Vaqif qızı

Həmidov Elgün Rafik oğlu

Həsənquliyev Kazım Feyruz oğlu

Həsənov Bəhrəm Afət oğlu

Həsənov Kərim Abbas oğlu

Həşimov Orxan İlqar oğlu

Hüseynli Rauf Eyyub oğlu

Hüseynov Elnur Bəhrəmxan oğlu

Hüseynov Fizuli İsmət oğlu

Hüseynova Fəridə Malik qızı

Hüseynova İlahə Həsən qızı

Hüseynova Nərmin Mətləb qızı

Xanlarova Mehriban Aslan qızı

Xasiyev Səmədzadə Nadir oğlu

Xəlilzadə Rüfət Eldar oğlu

İbişov Tahir Fidayə oğlu

İbrahimov Fuad Natiq oğlu

İbrahimova Şəhla İbrahim qızı

İmanov Vaxtanq Yaşar oğlu

İmranova İnna Aleksandrovna

İskəndərova Sənubər Sabir qızı

İsmayılova Şəhla Əli qızı

Kərimov Elnur Umbay oğlu

Kərimov Loğman Seyfulla oğlu

Kərimova Nərgiz Faiq qızı

Kuxmazova Yulizana Şəfiyevna

Qasımova Zümrüd Bəxtiyar qızı

Qeybullazadə Natəvan Əhlulla qızı

Qəhrəmanov Abbas Əhməd oğlu

Qəmbərli Ayaz Vahab oğlu

Qibləliyev İsrafil Arif oğlu

Quliyev Cəmil Elşad oğlu

Quliyev Elxan Əli Bala oğlu

Quliyev Əyyub Ramiz oğlu

Quliyev Hafiz Məhərrəm oğlu

Quliyeva Səbinə Kasumovna

Qurbanov Cahangir Qafar oğlu

Qurbanov Rövşən Oktay oğlu

Qurbanova Lalə Dəmir qızı

Qurbanova Pərvanə Yaqub qızı

Mehdiyev Oqtay Nüsrət oğlu

Mehmandarov Mustafa Adil oğlu

Mehrəliyev Vüsal Akif oğlu

Məhərrəmov Firudin Əliməmməd oğlu

Məmməd Lalə Mirzəli qızı

Məmmədli Şamil Kamil oğlu

Məmmədov Anar Ramiz oğlu

Məmmədov Ayşad Kamal oğlu

Məmmədov Emil Əfrasiyab oğlu

Məmmədov Hakim İlham oğlu

Məmmədov Murad Məmməd oğlu

Məmmədov Ramil Şamil oğlu

Məmmədov Sabir Novruz oğlu

Məmmədova Fəridə Kamal qızı

Məmmədova Səkinə Çapay qızı

Mikayılov Mikayıl Şamil oğlu

Mir-Qasım Ayan Oqtay qızı

Mirzəyev Gülağası Ağa Hüseynoviç

Mirzəyev Rafiq İsmayıl oğlu

Mirzəyeva Vəfa Rafiq qızı

Mirzəzadə Nicat Qərib oğlu

Musayeva Şükufə İmran qızı

Mustafayev Vüsal Sədaqət oğlu

Mürvətova Hüsniyyə Vaqif qızı

Nəbiyeva Səmayə Kazım qızı

Nəsibova Rada Ziyad qızı

Nəzərov İlham İslam oğlu

Novruzova Kəklik Vəliəddin qızı

Oduşev Timur Vladislavoviç

Osmanov Fuad Tacəddin oğlu

Poladov Əkrəm Nicad oğlu

Rəcəbli Məmməd Qüdrət oğlu

Rəfiyeva Aidə Fazil qızı

Rəhmanov Rəhman Tofiq oğlu

Rəsulov İsrafil Fərhad oğlu

Rüstəmov Elşən Mərdan oğlu

Rüstəmov Nurlan İbrahim oğlu

Rüstəmov Rüstəm Qərib oğlu

Rzayeva Vəfa Əliseyran qızı

Rzayev-Sarabski İsfar Aydın oğlu

Sadıqov Anar Babalı oğlu

Salahov Əbülfət Yusif oğlu

Salmanov Nicat Fərhad oğlu

Seyfullayev Anar Ağaverdi oğlu

Səfərov Rəşad Süleyman oğlu

Səfərova İlahə Qiyas qızı

Səlimli Mirbala Seyidəsgər oğlu

Səmədov Şükür Hacıbala oğlu

Şahbazova Esmiralda Məmmədəli qızı

Şərifəliyeva Səidə Vahid qızı

Tağıyev Cəfər Vəli oğlu

Tağızadə Mahir Tahir oğlu

Vahabzadə Səbinə Qulam qızı

Vəliyeva Leyli Fətulla qızı

Vəliyeva Nigar Natiq qızı

Yahyayev Taleh Saleh oğlu

Zaliyeva Mehriban Əskəralı qızı

Zeynalov Azər Zeynalabdın oğlu

Zəki Mehriban Mürvət qızı

Zülfüqarova Əminə Cahangir qızı.

2. Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabineti bu Sərəncamdan irəli gələn məsələləri həll etsin.

3. “İncəsənət xadimlərinə Azərbaycan Respublikası Prezidentinin mükafatlarının verilməsi haqqında” Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 2023-cü il 6 may tarixli 3874 nömrəli Sərəncamının (Azərbaycan Respublikasının Qanunvericilik Toplusu, 2023, № 5, maddə 672 (Cild I) 1-ci hissəsi ləğv edilsin.

 

İlham Əliyev

Azərbaycan Respublikasının Prezidenti

Bakı şəhəri, 9 may 2024-cü il

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(10.05.2024)

Poetik Qiraətdə bu gün sizlərlə yenidən çox bəyəndiyiniz, çox sevdiyiniz ustad şair, Cəliiabadda yaşayıb yaradan Əlizadə Nuri görüşəcək, “Göyə çöp daşıyan bir quşam, ana...” deyəcək. 

Şikayətnamə motivlidir. 

“Özümü tutacaq ahım bu gecə-

Bu gecə özümə qarğışam, ana.” -deyir şair. Dünyəvi kədər ruhu çilikləməz, ağrıları şiddətləndirməz, əksinə, onlara sığal çəkər. 

Xoş mütaliələr!

 

Göyə çöp daşıyan bir quşam, ana...

 

Bu qəmlə bələkdə tanış olmuşuq-

Mən elə bu qəmlə tay-tuşam, ana.

Yerdə yer  tapmadım yuva qurmağa,

Göyə çöp daşıyan bir quşam, ana.

 

Sözün aynası da qırıldı bu gün...

Sonuncu ümid də vuruldu bu gün.

Dərd mənə çatınca yoruldu bu gün-

Mən tanrı dağına yoxuşam, ana...

 

Görünsün göy üzü -baxım bu gecə,

O axan ulduzla axım bu gecə...

Özümü tutacaq ahım bu gecə-

Bu gecə özümə qarğışam, ana.

 

Bu ipi kim çəkib çəpər eyləyib?

Şeytanın evinə səfər eyləyib...

Xaraba salana xəbər eyləyin-

Mən  o xarabada bayquşam, ana.

 

Sənin haqq bildiyin haqq-hesab imiş,

Ölüm-iynə imiş, ömür- sap imiş...

İçdiyim süd imiş, ya şərab imiş-

Dünyaya gələndən sərxoşam, ana?!..

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(10.05.2024)

Ülviyyə Əbülfəzqızı, “Ədəbiyyat və incəsənət”

 

SUAL:

“Bəzən insanlara tam bir gerizəkalısan deyə bilmədiyimiz üçün təbii, o da sənin öz düşüncəndir – deyirik” (Çarlz Bukovski) 

Dəyərli şairimiz, bəzilərinin səhv əməllərinə açıq irad bildirirsiniz, yoxsa şair ruhu ilə onun ruhunu incitmədən “düz yola” dəvət edirsiniz? 

 

CAVAB

-Yaralı yerimə toxundunuz bu sualınızla. Nəinki səhv əməllərini gördüklərimə, hətta haqqıma girənlərə, gərəkli siyahılara adımı salmayanlara, yaxud adımı pozanlara, imzamı qısqanclıqla qarşılayanlara, açıq-aşkar özəl misralarımı, sətirlərimi namərdcəsinə öz adına yazanlara, daha doğrusu şeirinə pərçim eləyənlərə də açıq şəkildə iradımı bildirə bilmirəm. Üzə dururlar, utanıb-qızarmadan səni borclu çıxarırlar. Belələri haqqında böyük Səməd Vurğun yazırdı: 

 

Qucaq-qucaq oğurlasın şeirimi dostlar, 

Barı sənət qüdrətimi onlar danmasın! 

 

 Mən isə birbəndlik “Variantzadə” adlı şeirimlə onlara dolayısı yolla cavab vermişəm. Hər halda suç yiyəsi suçunu götürməyə, bu suçdan nəticə çıxarmağa məhkumdur.  

 

Yaxşı deyimləri özəlləşdirir 

Qorxub-çəkinmədən, çox asan, sadə. 

Yad da ona nisbət variant yazır, 

Yazır, çap etdirir Variantzadə... 

 

Yeri gəlmişkən deyim ki, sosial şəbəkələr fəaliyyət göstərəndən, xüsusən Facebook ortaya çıxandan ədəbi oğurluqlar qat-qat artıb, köçürənlər köçürənədir. Bu bir ədəbi bəla olub. Sovetlər dövründə belə plagiatlar ictimai qınağa çəkilir, ifşa olunurdu. Bu gün ədəbi məhsulun ağına-bozuna baxan, şeir həvəskarı ilə əsil şairin fərqini araşdırıb səsə salan yoxdur. Bu cür adamları el demişkən “balabanla qandırmaq” çox çətindir.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(10.05.2024)

Rubrikanı Könül aparır. 

 

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalının Azərbaycan Milli Kulinariya Assosiasiyası ilə birgə layihəsində sizlərə hər dəfə İrəvan mətbəxindən nümunələr təqdim edirik. Bu nümunələr Azərbaycanın bu sahə üzrə tanınmış mütəxəssisi, əməkdar mədəniyyət işçisi, tarix üzrə fəlsəfə doktoru, kulinar Tahir Əmiraslanovun gərgin əməyi nəticəsində ortaya çıxmışdır. 

 

Bu gün sizlərə Xoruz bozbaşının hazırlanma qaydasını təqdim edəcəyik.

 

DÜSTUR (nüsxə):

§ Xoruz əti – 200 qr

§ Noxud – 25 qr

§ Soğan – 20 qr

§ Kərə yağı – 20 qr

§ Yaşıl bibər – 15 qr

§ Sarı alça qurusu – 10 qr (və

ya təzə alça)

§ Quru reyhan – 3 qr

§ Sarıçiçək – 0,1 qr

§ Duz – 6 qr

§ İstiot – 0,05 qr

 

HAZIRLANMASI:

Xoruzun tükləri təmizləndikdən sonra mütləq xırda tükləri alovda ütü- lür, sonra içalatı çıxarılır, yuyulur, tə- mizlənir. Oynaqları kəsilir, oynaq his- sələrdən tikələrə doğranır, bir paylıq 200 qr xoruz əti olmaqla götürülür və qazana yığılır. Üzərinə 1:2 nisbətində su əlavə olunur. Odun üzərinə qoyulur və bişirilir. Qaynadıqda kəfi alınır, qa- zanın qapağı örtülür, vam odda bişiri- lir. Pətənək təmizlənir, yuyulur, ciyər- lə bir yerdə müəyyən ölçüdə doğranır. Pətənək xoruz əti ilə bişirilir. Ət hazır olduqda çıxarılır, işgənəsi ələkdən sü- zülür. Eyni qazana yağ, xırda doğran- mış soğan, yarıqızardılmış bibər, ət əlavə olunur. Bütün bu ərzaqlar bir yer- də tovlanır. Sonra üzərinə işgənə, əv- vəlcədən isladılmış, bişirilmiş noxud, alça qurusu, duz, istiot, sarıçiçək şirə- si əlavə edilir. Vam odda bişirilir.

Kasaya çəkilir, üzərinə reyhan qu- rusu səpilir və süfrəyə verilir. Yanın- da meyvə turşusu, tərəvəz turşusu, göyərti verilə bilər.

QEYD: Bişmə müddəti 2-3 saat çəkə bilər. Bu müddət xoruzun yaşından asılıdır. Heyva mövsümündə heyva da vurula bilər.

 

Nuş olsun!

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(10.05.2024)

Cümə, 10 May 2024 15:00

Qız biliciləri olan mantyorlar

Sərtyel, “Ədəbiyyat və incəsənət”

 

1.

-Sən hansı unidə oxuyursan?

-Adını unutmuşam, amma papa deyir, çox bahalıdır. 

 

2.

Rus deyimi:

Ayıq adamla təmiz söhbət etmək düzgün deyil, onu çıxılmaz vəziyyətə salmaq deməkdir. 

 

3.

Yuxuyozma:

Əgər yuxuda səndən yerə ulduz tökülürsə, demək, növbəti general həbs olunacaq. 

 

4.

Çox əfsus ki, səni olduğun kimi qəbul edirlər, olmaq istədiyin kimi yox.

 

5.

Həyatda lapdan qapılar üzünə yalnız supermarketlərdə açıla bilər. 

 

6.

-Niyə hamı mənə belə baxır? Bəlkə çox açıq-saçıq geyinmişəm?

-Nə bilim, ay Tofiq.

 

7.

Qızların mənfi və müsbət cəhətlərini ən yaxşı mantyorlar bilir.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(10.05.2024)

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı Aysel Fikrətin yeni hekayəsini təqdim edir. 

 

Səhər pəncərədən evin içinə elə boylanırdı ki, sanki kimisə axtarırdı. Üzünə Günəşin şüası düşmüş kitablar qıpqırmızı qızarmışdı. İnanmazdım, öldüyümün onuncu günü öz evimə Günəş şüasında gələcəm.

 

Evdə çoxlu qonaq var idi. Yad üzlər, adamlar. Ərim bükülüb körpə uşaq kimi yatmışdı. Corabının ortasında böyük bir qara dəlik var idi. Tənbəl-tənbəl gözlərini açıb dik atıldı. Gözünə düşən Günəş şüası onun əslində mənə son dərəcə yad olduğunu göstərirdi.

Üşüdüm. Sonra yadıma düşdü ki, mənim duyğularım yoxdur, sevinməyə başladım. Yaşadığım dövrdə ətrafda baş verənlərə çox baş qoşardım. İnsanlara laqeyd deyildim. Hətta bir müddət dara düşən insanlara kömək edib sanki bu yolla qidalanırdım. Özümü tamam yormuşdum. İçimdə sızıldayan ürəyimi hiss etmirdim deyə sevincimi gizlədə bilmədim.

Ərim bunu hiss edib ayağa qalxdı. Gözləri çuxura düşmüşdü.

Yaxşı ki, bu dünyada sevgi yoxdur. Mən onun nəyə görə belə fikirli olduğunu anlamırdım.

Anası onu səslədi. Qonşu otaqda qonaqların içində bir orta yaşlı qadın var idi. O da yerə, göyə, mənim əşyalarıma qəribə nəzər salırdı. Yanında əyləşən anası qulağına nəsə pıçıldadı. Deyəsən pəncərəni göstərdi. Qadın nəzərləriylə evin dörd divarını necə çəki düzənə gətirəcəyi haqqında düşünürdü. Kimsə ərimin qoluna girib bir yana çəkdi...

Oğlum mışıl-mışıl yatırdı. Günün qürubu ilə gözdən itdim...

Ölümümün onuncu günü evimdə gördüyüm mənzərə bu idi.

Yaşayarkən nədən və hardan yıxıldığımı yadıma sala bilmirdim. Bilirəm ki, günlərlə xəstə yatdım. Bir gün də səhər açılmadı. Evimin çəki düzəni tamam itmişdi. Ölərkən belə bu barədə düşünürdüm. Bu zülmün içindən nədən çıxa bilmədiyimi, əslində bu qədər güclü ola-ola adi bir ayrılıq sarsıntısından öləcəyimi təsəvvür edə bilməzdim. Amma bu, belə də oldu.

Mərhəmət acı hissdir. O, insanı ölümə qədər gətirirmiş demək. Hardan-hara gəlir insan. Bitməyən missiyalarımın birində böyük bir acı çəkdim. Düşündüyüm icrası yüzdə-yüz olacaq olan layihədə çoxlu itki olmuşdu: adam ölümü, ayrılığı.

Fikirdən, peşmanlıqdan yatağa düşdüm. Bir kimsə məni qınamasa da, hamıdan üzr istəyə-istəyə. Bir də gördüm xəstələnmişəm. Artıq hər gün canımda bir sancı idi. Bir gün də canım bu ağrıdan azad oldu.

O gözəl günü belə xatırlayıram. Azadlıq günü: canımda olan bütün sızıntılar bitmişdi. Ən son yadımda qalan dostumun monitorun o tayındakı üzgün üzü idi. O ağlayırdı. Yalnız onun üçun yeni başlanğıclar gələcəkdi, o, hələ çox yaşayacaqdı. İtkilər onun ürəyini mənim qədər sarmadı.

Biz bütün gözəllikləri birgə yaşayıb itirmişdik. Və sonu...

Tez -tez gəlirdim evimə. Çox keçmədi evimə gələn yeni gəlin evimdə çox əşyaları atdı. Xatirələrin əlində yanıb tökülməyindən qorxmadan. Çünki bu evin keçmişi onun keçmişi deyildi. Ərimi də elə bu cəlb edirdi. Onun keçmişi olmaması, bir də bişirdiyi yeməklər.

Biz evlənən gün ilk soruşduğu bu olmuşdu, dəcəl bir uşaq kimi mən “yemək bişirə bilmirəm ki” demişdim. Gülümsünmüşdü. Sonradan başa düşdüm ki, acığı gəlibmiş.

Bütün ömrümü mənim yaşamıma təəccüblə baxdı. Bir qadın bu qədərmi qadın olmaya bilərdi?!

İndi çox xoşbəxt idi. Onun səhvlərini üzünə vurmayan, dadlı yeməklər bişirən yeni arvadı, sakit həyatı vardı.

Oğlum öldüyümün onuncu günü getmişdi şəhərdən. Oxumağı bəhanə edib getmişdi. Onun üçün çox narahat idim. 20 yaşlı bir gəncin nə düşündüyünü, nələr edəcəyini, dostlarıyla necə bir ortamda yaşayacağını düşünüb dururdum. Yalnız oğlum evdə deyildi.

Uzun-uzadı bu evdə məhkum qaldım.

Mələk fiqurları ilə dolu olan kitablığımı yerə töküb yığışdıran yeni gəlin birdən kitab arasında qəfil yerə sıçrayan gülümsəyən şəklimlə qarşılaşdı. Şəkillər yerə səpildi. Gəlin yerdən şəklimi götürüb gözlərimə baxdı. Bu an mən də onun gözlərinə baxa bildim. İri qıy gözləri uşaq məsumluğu ilə baxırdı. Nazik dodaqlarını bir-birinə sıxıb üz cizgilərimə diqqətlə baxdı. Şəkildən elə gülümsəyirdim ki, onun ürəyində həsəd içini didməyə başladı. Qadın ədasıyla şəkli stolun üstünə tulladı. Bir küncdə oturub fikrə getdi. Ərim yerində donub qalmışdı:

- Bağışla, şəkilləri hər yerdən yığmışam, bir bunları unutmşam.

Ərim onun yanında oturub bir nöqtəyə baxdı.

- Sevirdin onu? - qadın acıqlı dilləndi.

- Öldüyünün onuncu günü başa düşdüm ki yox. Onu heç bir vaxt sevməmişəm. Qeyri-adi düşünən qadınlardan həmişə qaçmışam. Çox vaxt ayrılmaq istədim, bacarmadım. Uşağa görə dözdüm. Baş qoşmadığı yer qalmadı bu qadının. Axırda alpinist dəstəsinə də qoşuldu. Evdə buna görə davamız oldu. Qapını çırpıb getdi. Elə o gəzintilərinin birində də xəsarət aldı, bir ayın içində öldü. Ona qulluq edirdim. Heç məni hiss etmirdi. Kiminsə, yəqin ölən dostunun adını sayıqlayıb ağlayırdı. Yaşaya bilmədi, bədbəxt adam idi. Xəyanətini görmədim, deyə bilmərəm, yalnız onun üçün yadlar bizdən önəmli idi. Mənim varlığımın, yoxluğumun bu insana bir təsiri olmazdı. Günlərcə kitab oxuyub, sonra o kitabı izah edər, tapıntılarını yazardı, ətrafında bir sürü qəribə rəfiqələri var idi. Bir dəfə onu təqib etdim. Gedib hansısa kafedə oturub xeyli güldü-danışdı. Rəfiqələri rəssamlar, aktyorlar, musiqiçilər idi. Onların içində elə gülürdü ki! Evə dönəndə bütün yolu onunla getdim. Evə çatanda isə səssiz oldu, yenə içinə qapandı. Onun sanki evdən uzaqda bir həyatı var idi. Ev adamı deyildi.

Qadın bir az da fərəhləndi.

Ərim bu sözü deməyindən sanki utandı, başını aşağı saldı:

- Yaxşı ana idi o. Uşaqla elə oynayırdı ki, sanki özü də uşaqdı. Hər şey edərdi uşaq üçün. Oğlumuzu böyütdü, oxutdu. Bir də incitməzdi məni, yorğun oldummu, ürəyi yanardı. Bu yadımda qalıb.

- Sevmədiyin qadın haqqında elə danışırsan ki! – deyib, qadın hirslə otaqdan çıxdı.

Ərim şəkilləri stolun üstündən götürüb cibinə qoydu. Götürərkən şəklimə bir də baxdı. Gözləri tamam çuxura düşmüşdü, sanki bir az da qocalmışdı. Sakit gözlərini gözlərimə zilləyib:

- Əzizim, - dedi. - Səni çox sevirəm. Elə darıxmışam ki! Gülüşün, səsin, dağınıq əşyaların, zarafatların üçün! Sən mənim ucalığım idin. Hardasa uzaqda sənə baxar, xoşbəxt olardım. Mənim sənin həyatından uzaq bir dünyam olsa da, sənə həsəd aparırdım. – Gülümsündü. - Ölümün üzü qara olsun. İndi ev-eşik tər-təmiz, evdə isti yemək, hər şey var. Amma mən boğuluram. - Gülümsündüm. - Ölümünün onuncu günü bunu dərk etdim.

Gözündən iki damcı yaş axdı. Ürəyim sıxıldı. Onun az əvvəl qadının könlün alanda dalımca dedikləri indiki halını inkar edirdi. Amma mən onu anlayırdım.

“Həyat çirkli yerdi. Heç nə göründüyü kimi deyil. Əsas içindəki mələyi oyat. Bir də bir gün görəcəksən ki, qanadın da çıxdı, mələyim”.

Kimsə sanki pıçıldayırdı.

“Əsas bu dünya dərdindən yuxarıda durmaq və ölümündən sonra da, əvvəl də mələk qala bilmək. Doğru səni aparacaq. Sən qanadını çırp”.

Evim mənə yad görünürdü. Qollarımı yana açıb işıq selinə düşdüm. Yer üzü, göy üzü ayağımın və düşüncəmin altında idi. Yer üzü mənim ürəyimi yaralayan, incidən insanlarla dolu idi. Amma mən bunu duymurdum. Hər şeydən yuxarda və elə gözəl həzin bir aləmdə idim ki! Sərin meh üzümü xəfifcə qıdıqlayırdı. Yer üzündə dadmadığım xoşbəxtliyi hiss edirdim. Sanki böyük bir sevgi selinin içinə gedirdim. Təkcə oğlumdan nigaran idim. Ona sevgidən qoparıb işıq seliylə göndərib yoluma davam etdim.

Həyat gözəldir. Və biz bu gözəlliyi yaşayarkən duymağa məcbur deyilik. İnanırdım ki, insan övladının heç bir məcburiyyəti yoxdur. Bütün sərhədlər, sədlər, qanunlar insan beyninin axmaq məhsuludur.

Yaşayarkən özünü bir modelin içinə qapamaqdan ziyadə günah ola bilməz. Günahkar olmaq budur. Yaşamağa məcbur deyilik.

Gözlərimi yumub ölümümün onuncu günü məndən bu dünyada qalmayan heç nəyi sevməyə başladım. Heç nə böyük bir dağ kimi məni qoruyurdu. Mən o dağı çıxmırdım, onun içində gizlənirdim.

Evimi tapmışdım.

Mən azad idim. Qu tükü kimi yumşaq bir həyat idi. Düşüncə, həsrət, ayrılıq, sevgi dadmamaq qədər azadlıq idi bu.

Mən bunu öldüyümün onuncu günündən hiss etdim.

O gündən ki insanlar özlərini məni unutmağa məcbur etdi, mən azad oldum.

Çox sevinirdim.

Xoşbəxt idim.

Öldüyümün onuncu günü...

 

 “Ədəbiyyat və incəsənət”

(10.05.2024)

Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyinin dəstəyi, "Miras" mədəni irsin öyrənilməsinə kömək ictimai birliyinin təşkilatçılığı ilə "Tərəkəmə Çərşənbəsi beşinci beynəlxalq folklor festivalının keçirilməsi" layihəsi çərçivəsində 01-02 iyun tarixlərində Ağsu rayonu Gəgəli kəndi Tərəkəmə yurdu folklor turizmi məkanında beynəlxalq festival planlaşdırılır. 

Bu barədə “Ədəbiyyat və incəsənət” portalına “Miras” ictimai birliyindən məlumat verilib. 

 

Ənənəvi olaraq Ağsu rayonu Gəgəli kəndində keçirilən tərəkəmə folkloru festivalı müxtəlif toplumların öz folklor nümunələrini təqdim etmələri üçün mədəni irs meydanıdır. Tərəkəmə həyat tərzini irs və turizm məhsulu kimi yerli və xarici maraq qruplarına tanıtmaq məqsədilə "Miras" mədəni irsin öyrənilməsinə kömək ictimai birliyi 2011-ci ildə "Tərəkəmə çərşənbəsi", 2019-cu ildə "Tərəkəmə qadın" sənədli filmlərini çəkib. İlk Tərəkəmə Çərşənbəsi beynəlxalq folklor festivalı 16-18 mart 2015-ci ildə baş tutub. İndiyə qədər dörd festival keçirilib. Festivalın təşkilində qeyri-hökumət təşkilatları ilə yanaşı, dövlət qurumları, özəl müəssisələr, fərdi təşəbbüskarlar, mədəniyyət xadimləri yaxından iştirak ediblər. Festivallarda Türkiyə, Gürcüstan, İran, Rusiya, Misir, Hindistan, Türkmənistan, İndoneziya, Yəmən, Qazaxıstan kimi ölkələrdən gələn nümayəndələr və folklor qrupları ilə yanaşı Ağsu rayonu və Gəgəli kəndinin yerli sakinləri qaynayıb qarışaraq mədəni fəaliyyətlər həyata keçiriblər. Xarici və yerli qonaqlar kənddə əvvəlcədən müəyyən edilmiş evlərdə qalıblar və ünsiyyət bağları qurublar.

"Miras" mədəni irsin öyrənilməsinə kömək ictimai birliyi beşinci festivalı fərqli tarixdə, fərqli mövsümdə keçirməyi planlaşdırır. Festivalın proqramına görə 01 iyun tarixində qonaqlar Tərəkəmə yurdu folklor turizmi məkanına gələcək və öz folklor nümunələrini konsert tədbirləri, sərgilər vasitəsilə təqdim edəcəklər. Bu müddətdə Ağsu rayonunun gəzməli yerlərinə, tarixi abidələrinə, istehsal müəssisələrinə turlar təşkil ediləcək. İkinci gün də tədbirlər davam edəcək. Hər iki gün axşam kənddə festival meydanında qədim ənənələrə əsasən oturma gecələri keçiriləcək. Xarici və yerli qonaqlar, kənd sakinləri oturma gecələrində səhərə qədər yatmır, müxtəlif əyləncəli proqramlar, oyunlar icra edirlər.

Festivalın keçirilməsi tərəkəmə həyat tərzinin və köç yollarının YUNESKO siyahısına alınması ilə səsləşir. Festival təşkilatçılarının əsas hədəfi festivalın davamlı olması və YUNESKO-nun ilkin qeyri-maddi mədəni irs siyahısına daxil olmasıdır.

Festival meydanında öz folklor nümunələrini təqdim etmək üçün bütün folklor qrupları, turizm şirkətləri, təhsil müəssisələri dəvət olunur. 

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(10.05.2024)

Qoşqar İsmayılzadə, “Ədəbiyyat və incəsənət”

 

Səhər açılır. Günəşin şəfəqləri pəncərədən otağıma süzülüb zümzümə edərək deyir:

-Gəlmişəm otağına, Qaragiləm, oyadam səni. 

 

Gözlərimi çətin də olsa, açıb ilk olaraq telefonda saata baxıram. Sonra cavab verirəm:

-Səhv salmısan yenə ay Günəş, Qaragilə burda qalmır. İmkan ver beş dəqiqə yataq

Sonra “5 dəqiqədə keçsin qalxaram”, deyib, gözlərimi yenidən yumuram. Biraz keçir, saata yenidən baxıram, telefonu üzü üstə yerə qoyub,  əl-üzümü yumaq üçün gedirəm  hamama. Necə deyərlər, əl əli yuyar, əl də üzü. 

Elə də edirəm. Üzümə suyu vurub yuxumu dağıdıram, sonra otağa keçib əl üzümü qurulayarkən, birdən qapı döyülür. Yaxınlaşıb ilk öncə gözlükdən baxıram. Boyu görsənməsədə aşağıdan bəstəboy, çalmapapaqlı, girdəsifət, nurani üzlü bir qocaya bənzəyən birini görürəm. 

Doğrusu qapı ilk döyüləndə ilk ağlıma gələn su pulu yığan idi. Dedim, yenə hamamda uşaqlar hoqqa verib su da çox yazıb, ona görə gəlib. Gözlükdən baxandan sonra isə həm sevindim, həm də biraz həyəcanlandım. Ona görə ki, səhərin gözü açılmamış qapı döyülürdü, qapının arxasında isə belə bir adam. Bir tərəfdən dəli şeytan qulağıma pıçıldadı ki:

-Bəlkə, günah limitin dolub ona görə gəliblər.  

Digər tərəfdən isə o biri qulağıma mələk pıçıldadı ki:

-Yox əşşi. Nə günah ?! Səndən bəyəm safı, günahsızı varki ?! Hələ bir üstəlik günah limitin də ola və dola. Olsa olsa, cənnətdən gəlib yerinin hazır olduğunu deyib gedərlər. 

Xülasə, heç birinə qulaq asmadım. Fikrim daha da qarışmadan risk edib qapını açdım. İlk kəliməsi bu oldu:

-Sizi deyib gəlmişəm, mənim müsəlman qardaşlarım. Gəlmişəm ki, sizi oyadım. 

Bir dəqiqəlik sükut çökdü, üzünə zillənib baxdım. Qəfil yadıma M.Ə.Sabir düşdü. Sonra qeyri-iradi dedim:

-“Səs salma, yatanlar ayılar, qoy hələ yatsın,

  Yatmışları razı deyiləm kimsə oyatsın,

  Tək-tək ayılan varsa da, həq dadıma çatsın,

  Mən salim olum, cümlə cahan batsa da batsın,

  Millət necə tarac olur olsun, nə işim var ?!

  Düşmənlərə möhtac olur olsun, nə işim var ?!”

Cavabını heç gecikdirmədən dedi:

-“Demək olmaz dirilər tək yatıb, əlbət, duracaq,

Ölülər yatmağıdır, yox buna payan, ölübə !

Çox sovuqdur çıxan ahəstəcə tək-tək nəfəsi,

Bədənində donuşub, ləxtələnib qan, ölübə !

Hansı bir doktora ərz etdim onun illətini,

Dedi: çək bundan əlin, boşla, bu çoxdan ölübə!”

Ardını mən gətirdim, A.İldırım sağolsun:

-“Vərəm olsa, hökmünü tez bildirir,

Əcəl gəlir solğun üzü güldürür,

İyirmi ildir nə bitər, nə öldürür,

Cigərlərdən qopan ah da qalmadı...

Üz tutacaq bir dərgah da qalmadı”

O başladı, A.Şaiq sağolsun:

-“Baxdıqca bu aləmlər edər könlümü bərbad,

Xəstə ürəyim aldı dərindən yara bir də.

Doktor, yetər, əl çək, buna yoxdur çara bir də,

Olmazsa muradımca bu viranələr abad”

Nə deyəcəyimi bilmədim. Qəfil "Ulduz" filmi yadıma düşdü:

-Doktor dedi ki, yalnız Nazik ona dərmandır. Bəli, bəli. 

Qəfil ayıldım. 

-A kişi bir saxla görək. Ay dayı, səhv salmısınız ey, nə müsəlman ?! Mən ateistəm, yatmışlardakı yarı dindar, yarı bilməm nə bilim nə. İki saatdır az qala deyişirik. Məscid bax ey, küçənin o biri başındadır.- deyib, qapını örtdüm. 

“Sən öləsən imkan verməzlər səhərimizi də düz-əməlli açaq”- deyib qeyri-ixtiyari başladım:

-“Ey Vidadi, gərdişi-dövrani-kəcrəftarə bax !

Ruzigarə qıl tamaşa, karə bax, kirdarə bax !

Əhli-zülmü necə bərbad eylədi bir ləhzədə,

Hökmü adil padişahi-qadirü qəhharə bax !

Sübh söndü, şəb ki, xəlqə qiblə idi bir çıraq,

Gecəki iqbalı gör, gündüzdəki idbarə bax !

‌Sonra “sağol Qoşqar, sağol M.P.Vaqif” dedim. “Əşşi birazda yatım, sonra durub işlərimi həll edərəm” düşündüm. 

Otağa keçəndə gözümə şkafın küncünə alıb yığdığım, 10-15 kitab göründü. Hansı ki, bu kitablardan hərəsindən 20-30 səhifə oxumuşdum. Bir anlıq vicdanım sızıldadı, amma yuxu daha şirin idi. “Yatım biraz sonra durub oxuyaram” düşündüm. Yerimə təzəcə uzanıb, gözlərimi yummuşdum ki, birdən səs gəlməyə başladı:

-Səs: Qoşqar, Qoşqar. 

İlk öncə fikir verməsəm də, sonra yerimdən hövsələsiz şəkildə qalxdım. 

-Nə var ey, Qoşqar ha Qoşqar ?! 

Qapını açıb çölə baxdım. Heç kim yox idi, əsəbiləşdim. Sonra qərara gəldim ki, bunların hamısı yuxusuzluqdandır. Ən yaxşısı gedib yatmaqdır. Yoxsa ki, məni qara basırdı. Əl-qərəz otağa keçdim yenə. Uzanmaq istəyəndə yenə səslər gəlməyə başladı:

-Səs: Qoşqar, Qoşqar. Bura gəl. 

Əsəbiləşdim, içimdə Qoşqarı ismin yiyəlik halında haldan hala salaraq getdim görüm nə məsələdir. “Kimsən axı sən” deyib səsləndim

-Səs: Bu bizik, burdayıq. Sənin kitabların. Sən hələ bizi oxumamısan. Bizsiz çox şeydən xəbərdar ola bilməzsən. Yəqin ki, bunları bilirsən. Sən bizi axıra kimi oxumalısan. 

- Nə olub a kişi ?! Yekə kitablarsınız, nə səs-səsə verib hay-küy salmısınız? Sizi alanda dedim ki, oxuyacam sizi, hərənizdəndə 20-30 səhifə oxumuşam axı. Mən yetimin balasının bir vaxtı var ki, bəyəm kitab oxusun ?! Bir az kitablığınız olsun də. Məsələ işdə deyil ey, kitab gərək biraz "vinimatelni" olsun. Yaxşı yadıma düşdü, elə o vaxt yazıq Vaqifin kartiçkalarını da siz gizlətmişdiniz. Bəlkə yalandı ?

-Səs: Qoşqar biz səni çox yaxşı başa düşürük. Amma, bunu anla ki, sən bizi oxumasan heçnə əldə edə bilməyəcəksən. Hələ bir o kəməri belinə bir bağla görək. 

- Baş üstə. Yaxşı bağlanmır ey bu nəsə. A kişi bir dəqiqə görüm ey. Nə kəmər, nə bağlanmaq ? Acından günorta dururam ey mən. Arıqlayıb çöpə dönmüşəm, bir dəri bir sümük qalmışam. Ona görədə kəmər belimə yaxşı olmur. Siz də burda dəstgah açmısınız. Mən sizə  Elşən falan deyiləm, səhv salmısınız. İmkan verin, səssiz olun beşcə dəqiqə gözümüzü yumub yataq. Yox bir Göygöz kosa, Simnar xan, Həkim baba, nə bilim nə. Ən yaxşısı yuxudu vallah, yatmaq lazımdır. Yoxsa mən getdikcə dəli oluram. Yerimə keçib astaca uzanıram. Yuxuya yenicə keçmişdim ki, qəfil küçədən qışqırıq  səsləri gəlməyə başladı:

- Eşidirsinizmi məni ? 9-un yarısında Alman zabiti ilə görüşüm var, buraxın məni. 

Heçnə düşünmədən cəld küçəyə qaçdım, bu Anjelika idi. Onu almanların əlindən yenicə xilas eləmişdim ki, qəfil alman zabitlərindən biri məni güllələdi, yerə yıxıldım. Anjelikaya “qaç canını qurtar” dedim. Qarşılığında Anjelika: “Sağol Mehdi. Amma sən hələ Anjelika xalanı yaxşı tanımırsan”- dedi. 

 

- Ölüm anında əsəbiləşdim, bir dəqiqə nə Mehdi, nə danışırsan sən ?! Mehdi kimdi ? Qoşqar olmalı idi, səni mən xilas elədim axı ay vəfasız. Artıq gec idi, Anjelika qaçmış, mənsə yerdə  güllələnmiş vəziyyətdə son nəfəsimdəykən alman zabiti başımın üstünü qara bulud kimi alıb silahı mənə tuşlayıb dedi:

- Zabit: Son arzunu de Mehdi. 

 

Eşidər eşitməz əsəbləşdim. A yekə kişisiniz nə Mehdi Mehdi salmısınız. Adım Qoşqardı. Guya 5 dəqiqə yatacaqdım, keçdim Anjilikanın zibilinə indi əbədi yatacam. Belədə ki, vallah yatmaq istəyirəm - dedim. 

 

- Zabit: Sənin bu arzunu reallaşdıracam. Dur qalx ! 

Qalxa bilmirəm axı. 

-Zabit: Sənə dedim dur qalx !

Vallah qalxa bilmirəm. Necə qalxım axı ?! Zalım oğlu zalım gülləni doldurmusan bədənimə, indi də deyirsən dur qalx ? Nə mən Arnoldam, nə  Toni Stark, nə də sizin o Mehdi. 

 

-Zabit: Elə ölsən yaxşıdı deyib, silahı mənə tərəf tuşlayıb atəş açır. Dərin bir nəfəs alıb yuxudan dik atılıram, sək səkə ilə oyanıram. Sən demə yuxu içində yuxu görürəmmiş bayaqdan. Dostum başımın üstündə, bismillah kəlimlərini sadalayır və deyir:

 

-Dostum: A kişi, bayaqdan sənə demirəm dur qalx, işə gecikirsən ?! Nə olub, nə yuxu görmüsən yenə ? 

 

Vallah, heşzad. Sən sualı səhv verdin. Sual ver ki, ay yetimin balası nə yuxu görməmisən ?!

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(10.05.2024)

Cümə, 10 May 2024 10:47

Adı qədər əbədi!!!

Elman Eldaroğlu, “Ədəbiyyat və incəsənət”

 

Bu gün Ulu Öndərin 101 illiyidir.

 

"Gözlərində açılır bu millətin səhəri,

Sənin adınla bağlı bu xalqın hər zəfəri.

Qədəmin dəyən yerdə səhralar da gül açır,

Gülüstana çevrilir yurdun kəndi, şəhəri.

 

Günəş doğur elə bil, harda çəkilir adın,

Dosta fəxarət gəlir, gözü kor olur yadın.

Azərbaycan deyəndə səni düşünürük biz,

Azadlığa inamı xalqa sən bağışladın."

 

Məni qınamayın, bəlkə də liderlik arzusunda olanların heç biri bilmir ki, liderləri Tanrı seçir. Onları yetişdirir, hakimiyyətə gəlmələri üçün şərait yaradır, yol açır. Necə deyərlər, Allahın izni olmasa, bir kəs belə yerindən tərpənə bilməz...

 

1976-cı ilin yayında mənim on yaşım var idi. Sumqayıt şəhərindəki 9 N-li orta məktəbin 3-cü sinfini təzə bitirmişdim. Ara-sıra şeir də yazırdım. İnşaatçılar qəsəbəsindəki "barak" evin bir otaqlı mənzilində altı nəfərdən ibarət ailəmizlə kirayədə qalırdıq...Bir gün kirayə sözünün mənasını atamdan soruşub anlayanda, məyus oldum. Allahdan gəlibmiş kimi, ondan xahiş etdim ki, bizə mənzil verilməsindən ötrü Heydər Əliyevə məktub yazmağıma icazə versin. Atam o vaxt mənim xahişimi bir uşaq şıltaqlığı sanıb, gülümsədi və:

- Ay oğul, sən hələ uşaqsan, sən nə bilirsən məktub nədir? Yaşayaq görək nə olur- deyə icazə vermədi.

Amma mən bir neçə gün sonra, anamdan on bir ildir kirayədə qaldığımızı, atamın iş yerinin dəqiq adını öyrənib, gizlində məktubu yazdım. On yaşında uşağın düşündüyü, arzuladığı, bildiyi kimi...

Xülasə, ev istədim. Zərfin üstünə "Azərbaycan SSR Mərkəzi Komitənin birinci katibi yoldaş Heydər Əliyevə" sözlərini yazıb, qonşuluqda yaşayan sinif yoldaşım Lətiflə birlikdə qəsəbənin mərkəzinə getdik və mən Trest deyilən yerdə onun köməyi ilə zərfi poçt qutusuna atdım...

Bu hadisədən 20-25 gün keçmişdi ki, atam növbəti dəfə günorta fasiləsində evə qayıdıb, məni yanına çağırdı. Səsinin tonundan hiss etdim ki, danlayacaq. Amma həmin gün danlandığım qədər də əzizləndim. Sən demə, işlədiyi müəssisənin rəhbəri atamı yanına çağıraraq, MK-dan gələn rəsmi göstərişə əsasən bizə ikiotaqlı mənzil verildiyini söyləyib. Heç vaxt unutmaram, həmin mənzilə köçəndə özümü ilk dəfə dünyanın ən xoşbəxti sandım. Artıq o vaxtdan 48 il keçir. İndi həmin mənzil mənə məxsusdur. Hər il bu vaxtlar orada olur, bir neçə gün tək qalıram....

Bütün bunları söyləməkdə məqsədim özümü nəsə yeni bir söz deyirmiş kimi göstərməkdən ibarət deyil, mən çox yaxşı bilirəm ki, Heydər Əliyevin dövründə milyonlarla adam ev-eşik sahibi olub. Amma, o vaxtdan məndə Heydər Əliyevə inam, saf bir etibar yarandı və mən onu həmişə televiziya ekranlarından xüsusi maraqla izlədim...

Onu ilk dəfə canlı 1984-cü ildə, Sumqayıt Politexnik texnikumundan Volqaqrad Traktor zavoduna göndərildiyim diplomqabağı istehsalat təcrübəsində olarkən gördüm. Səhv etmirəmsə, hansısa xarici dövlətin rəsmiləri ilə birlikdə sexləri gəzirdilər. İçimdən bir istək keçdi ki, ona yaxınlaşıb minnətdarlıq edim. Amma onlara bələdçilik edən zavod rəhbərliyindən ehtiyyat etdiyim üçün istəyim baş tutmadı. Yəqin qismət deyilmiş...

1988-ci ilin fevral ayında Sumqayıt təlatümlər şəhərinə bənzəyirdi. O vaxt mən Ç.İldırım adına AzPİ-nin axşam şöbəsinin birinci kursunda təhsil almaqla yanaşı, Sumqayıt Superfosfat zavodunda sex rəisinin müavini vəzifəsində çalışırdım və zavod komsomol komitəsinin büro üzvüydüm. Bir gənc kimi azərbaycanlıların Ermənistandan deportasiya edilməsi məni də hiddətləndirmişdi. Həmin vaxtlar hamı kimi mən də soydaşlarımızın başına gətirilən müsibətlərə etiraz mitinqlərində iştirak edir, ermənilərin şəhərdən çıxmasını tələb edənlərin arasında olurdum...

Fevralın 28-də növbəti mitinqi dağıtmaq əmri almış əsgərlər, mitinq iştirakşılarını döyə-döyə maşınlara mindirib, müvəqqəti təcridxanalara daşıyır, oradan da türmələrə aparırdılar. O vaxt məni on səkkiz gün Bayıl türməsində saxlayandan sonra, cinayət tərkibli əməlim olmadığı üçün, həbsdən azad etdilər və mitinqlərdə iştirakıma görə inzibati qaydada cəzalandırdılar...

Mitinqlərdə iştirak edəndə, Bayıl türməsində olanda da xalq bütün bu hadisələrin səbəbini mənfur Qarbaçovun Heydər Əliyevi vəzifədən uzaqlaşdırdıqdan sonra azərbaycanlıların təklənməsində və ermənilərin bu fürsətdən istifadə edərək fəallaşmasında görürdü. Xalq yaxşı bilirdi ki, Heydər Əliyev Sov.İKP Siyasi Büronun üzvü olarkən azərbaycanlıların yeganə güvənc yeri olmuş, erməni təcavüzünün dəfələrlə qarşısını almışdı...

İllər keçdi. 1990-cı ilin yanvar günlərində biz, eyni binada yaşayan gənclər, hər gün piyada Bakı şəhərinə gedirdik. Axşamlar qayıdan kimi həyətimizdə təzə inşaa olunmuş xeyir-şər evində yaşlıları, cavanları başımıza yığıb, ölkədə baş verən hadisələrdən danışırdıq. Yaxşı yadımdadır, qonşu uşaqlardan kimsə hardansa Heydər Əliyevin Bakıda baş verən hadisələrə münasibətini əks etdirən Moskvadakı çıxışının video lentini əldə etmişdi. Və biz lazımi avadınlıqları tapıb, həmin video lenti dəfələrlə nümaiş etdirir, insanlara ümid verirdik. Heç vaxt unutmaram, o vaxt hamı nicatı Heydər Əliyevdə görürdü...

Bu belə də oldu, dahi rəhbər 1993-cü ildə ikinci dəfə Azərbaycana rəhbərlik etməyə başlayanda, Azərbaycan od tutub yanırdı. Bir yandan müharibə, bir yandan anarxiya-özbaşınalıq ölkəni ağuşuna almışdı. Çox keçmədi ki, Heydər Əliyevin müdrik siyasəti və yüksək idarəçilik qabliyyəti nəticəsində Azərbaycanda əminamanlıq bərqərar oldu...

Bəli, Heydər Əliyev Allahın seçdiyi LİDER idi. Və Azərbaycan xalqı zaman-zaman onun böyüklüyünü dərk edib, əbədi olaraq xatirələrdə yaşadacaqdır...

Söhbətimə nəğməkar şair Baba Vəziroğlunun musiqiyə çevrilən misraları ilə başlamışdım, elə onun misraları ilə də yekunlaşdırıram:

 

"Sən elə bir zirvəsən, küləklər neyləyəcək,

Dünənim, bu günümsən, səninlədir gələcək.

Nə qədər Azərbaycan, nə qədər bu millət var,

Heydər Xalqım deyəcək, Xalq Heydər söyləyəcək!"

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(10.05.2024)

10 -dən səhifə 1475