ƏDƏBİYYAT VƏ İNCƏSƏNƏT - Super User
Super User

Super User

Çərşənbə axşamı, 30 Yanvar 2024 14:30

Səni itirmək qorxusu - HEKAYƏ

Səbinə Yusif, “Ədəbiyyat və incəsənət”

 

Mən unudulmaq üçün yaradıldım. Bəlkə də əbədiyyət üçün unuduldum bu fani dünyada. Bütün fədakarlar əbədiyyətdə unudulmazdır.

1.

...Sevinc yıxılmışdı. Ancaq bunu heç kim görmürdü. İnsanlar onu həmişə şən, gülərüz görmüşdü. Sevinc yıxıldığını heç kimə hiss etdirməmək üçün yenə də həyata gülümsəyir, insanları sevindirməyə çalışırdı. Sevincin də diqqətə, qayğıya, sevgiyə ehtiyacı var idi. O, yaralarının sağalacağına ümid edirdi. 

2.

Bir gün təsadüfən Ümidlə qarşılaşdı. Ümid Sevincə ayağa qalxmasında kömək edəcəyinə söz verdi. 

Ümidə rast gələndən  Sevincin həyatında yeni dönüş nöqtəsi başladı. Yaraları yavaş-yavaş sağalmaqdaydı…

3.

Bir gün Ümidlə Sevinc parkda görüşmək üçün vaxt təyin etdilər. Sevinc parka necə gedəcəyini düşünürdü. Axı yıxılandan sonra Sevincin ayaqları sözünə baxmırdı, o, yaxşı yeriyə bilmirdi. 

Ümid Sevinci inandırdı ki, o öz ayaqları ilə parka gələ biləcək. 

Sevinc o qədər inamlı, ümidli idi ki. Özü də bilmədi parka necə gəldiyini. Hətta görüş vaxtından yarım saat əvvəl çatmışdı parka. Sanki dünyaya yenidən gəlmişdi. Ümid "dünya Sevinclə daha gözəldir", deyib, Sevincin bu dünyaya nə qədər lazım olduğuna onu inandırmışdı. Sevinc görüş yerində Ümidi gözləyirdi. Ümid də söz verdiyi kimi Sevincin görüşünə tələsirdi. Yolda Hiylə ilə rastlaşdı. Hiylə Ümidə yalan söylədi: "Kimsəsiz, ahıl bir qadının ayağı sınıb, onu təcili olaraq xəstəxanaya çatdırmaq lazımdır. Lap yaxındadır". 

Ümid həyəcandan Sevincə xəbər etməyi unutdu. Yaşlı qadına kömək etmək üçün Hiylənin ona göstərdiyi yollarla irəlilədi. Hiylə yalandan “yaxındır” dediyi yerə onlar günəş batanda gəlib çatdılar. Onları gözləyən kimsə yox idi. Hiylə bununla da kifayətlənməyib Ümidə növbəti yalan danışdı:  

-Ona söz vermişəm. Qadını mütləq tapmaq lazımdır. Biz onu tək qoya bilmərik. Bəlkə xəstəxanaları axtarıb tapaq. 

Ümid Hiylə ilə razılaşdı. Bir-bir xəstəxanalara gedir, yaşlı qadının orada olub-olmadığını öyrənməyə çalışırdılar. Görüş yerində Ümidi gözləyən Sevinc gah saata, gah da havaya baxırdı. Saat irəliləyir, hava qaralırdı. Birdən güclü külək əsməyə başladı. Əsən küləklə bərabər qar yağmağa başladı. Ay işığında Göydən Yerə düşən soyuq qar dənələri ulduz kimi parıldayırdı. Sevinc gah titrəyir, gah əllərini bir-birinə sürtüb isinməyə çalışır, gah da soyuq kəsən əlləri ilə Ümidə zəng edib harada olduğunu öyrənməyə çalışırdı. "Ümid vəfasız ola bilməz. Ümid etibarsız, yalançı ola bilməz. Yəqin başında  bir bəla var. Yoxsa nədən telefona da cavab vermir?" 

Sevinc həyacandan boğulur, soyuqdan titrəyir, artıq Yerlə əlaqəsinin kəsildiyini hiss edirdi. Donan barmaqları ilə Ümidə mesaj göndərdi: "Səni tanıyanda dünyanın necə gözəl olduğuna vuruldum. Yeriməyən ayaqlarım yeriməyə başladı. Bu gözəl dünyada hamıdan fərqli sən idin, Ümid. Sən olan yerdə həyat da, arzu da, sevinc də var idi. Sən olmayan yerdə dünya özü bir dar qəfəsmiş. Səni soyuq qar altında gözləmək də gözəlmiş. Mənim azadlığım, qürurum, fərəhim, yaşama səbəbim də sən oldun". Mesajı Ümidə göndərib Allaha dua edirdi: "Sonuncu dəfə Ümidi görə bilsəm".

4.

Ümid telefonuna mesaj gəldiyini hiss etdi. Sevincdən idi. Mesajı oxudu. Üzünü çevirdi ki, Hiyləyə vacib getməli olduğunu söyləsin. Hiylə yox idi. Ümid hiylənin onu aldatdığını anladı. Özünü Sevincə çatdırmaq üçün qaçır, yol boyu Sevincin sağ-salamat qalması üçün dua edirdi. Görüş yerinə çatanda Sevinc tamamən donmaq üzrə idi, ömrünün son dəqiqələrini yaşayırdı. Ümidin gəlişini hiss etdi: "Niyə gec gəldin, Ümid? Harada idin? Niyə zənglərimə cavab vermirdin? Şükür sağ-salamatsan. Sən zənglərimə cavab vermədikcə elə qorxurdum ki. Məni insanların yalanı, ikiüzlülüyü, hiyləsi öldürə bilmədi. Məni Səni itirmək qorxusu öldürdü, Ümid!”

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(30.01.2024)

ELTƏN TÖRƏÇİDƏN DƏYƏRLİ FİKİRLƏR

 

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı “Çölçü” hərəkatının yaradıcısı Eltən Törəçinin dəyərli fikirlərini təqdim edir. 

 

Yaşamımızda düzən dilimizdən gələcək. Toplumu yönləndirən anlayış, qavram və düşüncə biçimlərinin adı özümüzünküləşmədən oğey düşüncələrin basqısından qurtula bilməyəcəyik, ilk addım bu gərçəyi aydınların mənimsəməsidir.

 

Törəli adamlar bir-birinə gərəkli dəyəri versələr, ortada dibsizlərə, yolaverənlərə yer qalmaz! Birlik olmadığı üçün meydan gədə-güdəyə qalıb...

 

Öz işindəki bütün xırdalıqları doğma dilində adlandırmadan, üst  biliklərə tam yiyələnə bilməzsən...

 

Adətən izlədiyimiz, dinlədiyimiz və bəyəndiyimiz paylaşımlar bizim düşüncələrimizi, seçimlərimizi, davranışlarımızı, istəklərimizi dəyişdirir və yönləndirir. 

Özümüzdən kimliyimizdən uzaqlaşaraq dəyişirik. 

Mənliyimizdən uzaqlaşdıqca başqalarını    yamsılamağa alışırıq. Sonunda özəlliyimizi,  öz baxışımızı itiririk, yaradıcı bacarıqlarımız korşalır və başqalarından aslı qalmağa başlayırıq. Başqalarının yeniliklərini izləyərək, onların yaradıcılığından bəslənərək, yaydıqları yaşam biçiminə uyğunlaşaraq yaşayırıq. Yaşamdakı yerimizi  itirir, bəlli bir dönəm sonra gücsüzlüyümüzü anlayaraq, özgüvənsizcəsinə gərəksizliyimizi alqılayır, içsəl sıxıntıların içində boğularaq yox olmağa başlayırıq.

Bunların olmaması üçün Törəmizi öyrənməli, ona uyğun yaşamaqla öz köklərimizə bağlı qalaraq irəliləməliyik.

Seçilmək, öz ad-sanımızla ucaltmaq, yaşam gücümüzü artırmaq üçün özümüzə dönməliyik.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(30.01.2024)

Tanınmış şair, “Ulduz” jurnalının baş redaktoru Qulu Ağsəsin yaradıcılığına həsr olunmuş “Adı soyadını eşidən şair - Qulu Ağsəs” adlı kitab işıq üzü görüb. 

Bu barədə “Ədəbiyyat və incəsənət” portalına Qulu Ağsəs məlumat verib. 

 

“Təhsil" nəşriyyatında çıxan kitabın müəllifi Bakı Slavyan Universitetinin dosenti, filoloq Kəmalə Umudovadır. Kitabın məqsədi müasir Azərbaycan poeziyasının görkəmli imzalarından biri Qulu Ağsəsin yaradıcılıq prinsiplərini, estetik görüşlərini, bədii dillə ifadə etdiyi aksioloji dəyərlər sistemini anlamaq, təhlil etmək, onun şeir modelinin böyük ədəbiyyata səciyyəvi bədii strukturun ideya (məzmun) strukturu ilə vəhdətini önə çəkmək və əsərlərini oxucuya yaxınlaşdırmaqdır.

Kitab geniş oxucu kütləsinə - filoloqlara, jurnalistlərə, ali və orta təhsil müəssisələri müəllimlərinə, tələbələrə, doktorantlara və Azərbaycan ədəbiyyatı, mədəniyyəti ilə maraqlananlara ünvanlanıb.

Kitabın redaktoru Sevinc Nuruqızı, dizayneri Firuzə İbrahimova, korrektoru Günel Məmmədovadır. Üz qabığında isə rəssam Ədalət Həsənin "Qulu Ağsəsin portreti" əsərindən istifadə edilib.

“Adı soyadını eşidən şair – Qulu Ağsəs” adlı kitabın rəyçiləri filologiya elmləri doktoru, professor Bədirxan Əhmədli və filologiya elmləri doktoru, professor Leyla İmaməliyevadır.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(30.01.2024)

Çərşənbə axşamı, 30 Yanvar 2024 12:30

Palitramızın yeni rəng yaradan qarışığı - ESSE

Xədicə Əliyeva, “Ədəbiyyat və incəsənət”

 

Hər rəng bir məna ifadə edir və daşıyır. 

Palitranızda olan bəyaz və qırmızı rənglərin  bir araya gəlməsindən "çəhrayı", narıncı və mavi rənginin birləşməsindən isə "qara" rəngi əldə etmək mümkündür. 

Bəzi rənglərin qarışığından açıq, bəzilərindənsə tünd tonlar əldə edilir. Bəyaz və qırmızı rənglərin birləşməsindən "qara", narıncı və mavi rənginin qarışımından isə, "çəhrayı" rəngi əldə etmək mənasız və mümkünsüzdür. Biz nə qədər istəsək də, tünd rəngin açıq, açıq rəngin tünd tonlarda olmasını istəyə və gözləyə bilmərik. 

Rənglər palitrada yer aldığı kimi, dünyada da var olan iki tərəf var - sən və qarşı tərəf. Birləşəndə uyğun, bəzən uyğunsuz...

Uyğun olarsa, hər şey yolundadır. Bəs uyğunsuz olanda? 

İki insan bir-biri ilə uyğun deyilsə, mütləqdirmi ki, onların hər hansısa biri günahkar adı daşısın? Bəzən ayrı-ayrılıqda bir rəngi təmsil edən insanlar, bir araya gəlməyə çalışanda, ortaya onların istəmədiyi və gözləmədiyi ton çıxır. Rənglərin birləşməsinin yaratdığı ahəngi dəyişə bilmədiyimiz kimi, bəzən də uyğun düşündüyümüz insanla aldığımız nəticəni dəyişə bilmərik. Palitradaki hər rəngin, hər rənglə uyğun olmadığı şəksizdir və istədiyimiz rəngi əldə etmək üçün iki rəngi nə qədər birləşdirib, bir-birinə qarışdırmağa çalışsaq, yenə istədiyimiz nəticə əldə edə bilməyəcəyik, rəng eyni qalacaq və dəyişməyəcək. 

İstisna olaraq, bəzən rəng tonunu dəyişə bilərik. Lakin həmin tonun daşıdığı "adı" istədiyimiz nəticə ilə əvəzləyə bilmərik. Əksinə bu, palitraya zərər, rənglərə ziyan verməkdən başqa bir şey olmaz. 

Həmçinin iki insanın kimyası uyğun gəlmirsə, ya onu, ya da özünüzü dəyişməyə çalışmaq, sadəcə onun və özünüzün sahib olduğunuz xarakterinizə verdiyiniz ziyan və yarada biləcəyiniz travmalardan ibarət olacaq, başqa qazanacağınız bir şey olmayacaq. Nəticəyə təsir etməyəcəksə, səbəbi və ya səbəbləri dəyişmək, dəyişməyə çalışmaq, bir rəngin əslini qəbul etməmək kimidir. 

Bəzən düşünər və qəzəblənərək özünüzə "mən belə olacağını necə təxmin etmədim?" deyə bilərsiniz. Lakin hekayəyə başlamadan sonunu bilə bilməzsiniz axı, sonunu biləndə isə niyə bunu oxudum deyə özünüzə qəzəblənə bilməzsiniz əlbət ki.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(30.01.2024)

Çərşənbə axşamı, 30 Yanvar 2024 11:15

“İsveç nəsr antologiyası” işıq üzü görüb

Dövlət Tərcümə Mərkəzi yeni nəşrini – zəngin ədəbi ənənəli İsveç ədəbiyyatının seçmə nümunələrinin toplandığı “İsveç nəsr antologiyası” kitabını ərsəyə gətirib.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı xəbər verir ki, Tərcümə Mərkəzinin məlumatına görə  antologiyada İsveç nəsrinin Avqust Strindberq, Ernst Alqren, Selma Lagerlöf, Verner Fon Heydenstam, Per Hallström, Yalmar Syöderberq, Albert Enqström, Yalmar Berqman, Dan Anderson, Per Lagerkvist, Vilhelm Muberq, Eyvind Yonson, Harri Martinson, Lüdviq Nordström, Artur Lundkvist, Astrid Lindqren, İnqmar Berqman, Stiq Dagerman, Tumas Tranströmer, Ulf Stark, Marqareta Ekström, Eva Qabrielsson, Niklas Rodström, Stiq Larsson, Oke Edvardson, İnger Edelfeldt, Tove Alsterdal, Sesilya Davidson, Melker İnqe Qaray kimi dünyaşöhrətli yazıçılarının və müasir müəlliflərinin əsərləri

 daxil edilib. 

Nəfis tərtibatlı kitabın layihə rəhbəri Xalq yazıçısı Afaq Məsud, “Ön söz”ünün müəllifi, yazıçı Etimad Başkeçid, əsərlərin tərcümə müəllifləri – tanınmış yazıçı və bədii tərcümə ustaları – Saday Budaqlı, Nəriman Əbdülrəhmanlı, Etimad Başkeçid, Bəhlul Abbasov, İlqar Əlfi, Mahir Qarayev, Səməd Qaraçöp, Rəbiqə Nazimqızı, Şəfiqə Şəfa, Selcan Məmmədli, redaktoru Mahir Qarayevdir.

Kitabı yaxın günlərdə “Libraff”, “Kitabevim.az”, “Akademkitab”, “Akademiya”, “Baku Book Center”, “Çıraq”, Prezident Administrasiyasının İşlər İdarəsinin Kitab Evi və digər kitab evi mağazalarından əldə etmək olar.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(30.01.2024)

Çərşənbə axşamı, 30 Yanvar 2024 09:30

Şəhidlər barədə şeirlər – Fərrux Hüseynov

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı Coşqun Xəliloğlunun “Şəhidlər barədə şeirlər” silsiləsini təqdim edir. Bu gün Fərrux Hüseynova həsr edilmiş şeirlə tanış olacaqsınız.

 

FƏRRUX BAXIŞ OĞLU HÜSEYNOV

(29.04.1995.-09.11.2020.)

 

Kürdəmir rayonunun Şilyan kəndindən olan, Azərbaycan Ordusunun Quru Qoşunlarının tankçı baş leytenantı. Qarabağ uğrunda Vətən müharibəsinin şəhidi.

 

FƏRRUX

Uşaqlıqdan arzusu orduda olmaq idi.

Kafirləri yurdumdan biryolluq qovmaq idi.

Hərb elminin sirlərin öyrənib zabit oldu.

Eli-obanı sevən cəsur bir igid oldu.

 

Üz-gözündən yağırdı qalibiyyət, cəsarət.

Qarabağ uğrunda o, göstərdi çox şücaət.

Tankçı komandiridi, sevirdi sənətini,

Qazanmışdı orduda hamının hörmətini.

 

Əsgərlərinə arxa, böyük bir qardaş idi,

Onların hər birinə dost idi, sirdaş idi.

Döyüşərkən düşmənlə yaralansa da ağır.

Dedi, dayanmaq olmaz, Vətən məni çağırır.

 

Yenə cəbhəyə getdi, döyüşlərə atıldı.

Müqəddəs savaşlara qətiyyətlə qatıldı.

Şəhidliyə qovuşdu, ölməz qəhrəman oldu.

Düşməni məhv eylədi, intiqam yaman oldu.

 

Fərrux, biz hünərindən duyuruq bir fəxarət.

Göstərdin döyüşlərdə gör, nə qədər rəşadət.

Matəmə bürünübdür,  bil, qan ağlayır yağı,

Fərrux kimi oğullar Vətən etdi torpağı!

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(30.01.2024)

 

Azərbaycan istehsalı olan “Hədis” qısametrajlı animasiya filmi 14-cü Paris Beynəlxalq Animasiya Film Festivalının (PIAFF, Paris International Animation Film Festival) “Tamaşaçı mükafatı”nı (“Audience Award”) qazanıb.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı xəbər verir ki, bu barədə AzərTAC-a filmin prodüseri Rəşid Ağamalıyev məlumat verib.

 

Filmin premyerası dünyanın ən böyük animasiya festivalı olan Annecy Beynəlxalq Animasiya Filmləri Festivalında olub. “Hədis” 38 beynəlxalq festivala qəbul olunub ki, bu festivallardan dördü – Annecy, Busan, Animest və İzmir “Oscar” kvalifikasiyalı festivallardır. Film Türkiyə, Almaniya, İtaliya, Fransa, Qazaxıstan, Gürcüstan, Azərbaycan beynəlxalq kino festivallarında mükafatlar qazanıb.

 

“Hədis” qısametrajlı animasiya filmi 2022-ci ilin sentyabrın 21-ində İranda etiraz aksiyaları zamanı təhlükəsizlik qüvvələri tərəfindən qətlə yetirilmiş 22 yaşlı Azərbaycan türkü Hədis Nəcəfiyə həsr olunub.

 

Filmin rejissoru Nəzrin Ağamalıyeva, prodüseri Rəşid Ağamalıyev, ssenari müəllifləri İsmayıl İman və Nəzrin Ağamalıyeva, məsləhətçisi Məsud Pənahidir.

 

“Animafilm studio”sunun istehsal etdiyi “Hədis” filmi “Şimali Kaliforniya Azərbaycan Mədəniyyəti Mərkəzi”nin maliyyə və ideya dəstəyilə çəkilib. Azərbaycan Animasiya Assosiasiyası, “Əkinçi” platforması və “Skwigly” onlayn animasiya jurnalı filmə media dəstəyi verib.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(30.01.2024)

Moskvadakı Azərbaycanlıların Milli-Mədəni Muxtariyyətinin ofisində Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin (AYB) Moskva bölməsinin iclası keçirilib.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı AzərTAC-a istinadən  xəbər verir ki, tədbirdə şairlər, nasirlər, Azərbaycan və Rusiya Yazıçılar birliklərinin, Jurnalistlər Birliyinin üzvləri, o cümlədən Afaq Şıxlı, Əliş Əvəz, Mirabbas Ağdabanlı, Nəsib Nəbioğlu, Samid Ağayev, Sultan Mərzili, İntiqam Kazımov iştirak ediblər.

 

AYB Moskva bölməsinin sədri Abuzər Bağırov şair İlham Bədəlbəylini ad günü münasibətilə təbrik edib. A.Bağırov bölmənin fəaliyyətinə dair hesabat məruzəsi ilə çıxış edib, 2024-cü il üçün nəzərdə tutulan prioritet layihələri diqqətə çatdırıb. O bildirib ki, bu il bir neçə yubiley və yaddaqalan tarixlərlə, o cümlədən böyük Azərbaycan şairi Məhəmməd Füzulinin 530 illik yubileyinin qeyd olunması ilə əlamətdardır.

 

Moskvadakı Azərbaycan diasporunun rəhbəri Bəxtiyar Həsənov çıxışında təşkilatın fəaliyyət proqramında Azərbaycan dili və ədəbiyyatının inkişafı ilə bağlı bir sıra prioritet layihələrin yer aldığını deyib. O, ədəbiyyat xadimlərinin yaradıcılığına dəstək verməyə hazır olduğunu bildirib, birgə tədbirlərin keçirilməsini təklif edib.

 

İştirakçılar Nəsib Nəbioğlunun doğma yurdu Kəlbəcərə səfəri barədə söhbətini maraqla dinləyiblər. Sonda gənc şair İntiqam Kazımov öz şeirlərini oxuyub.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(30.01.2024)

Tanınmış yazıçı, psixoloq, “Bu şəhərdə kimsə yoxdur” romanı ilə böyük auditoriya qazanmış Rövşən Abdullaoğlunun psixoloji-detektiv janrda qələmə aldığı “Abaddon” romanı Misirdə “Jusur Publishing” nəşriyyatında ərəb dilində nəşr olunub.

 

Bu barədə “Ədəbiyyat və incəsənət” portalına ədibin naşiri olan “Qədim Qala” nəşriyyatından məlumat verilib. 

Roman Azərbaycanda ilk dəfə 2018-ci ildə işıq üzü görüb. Bu vaxta kimi Azərbaycan, rus və ingilis dillərində nəşr olunan kitab ABŞ-ın “Readers Favorite” beynəlxalq kitab

müsabiqəsində münsiflərin rəyi əsasında “beş ulduz” fərqlənmə nişanı ilə təltif edilib.

Müxtəlif janrlarda ümumilikdə 28 kitab müəllifi olan Rövşən Abdullaoğlu “PEN America” qurumunun üzvüdür. İngilis dilinə tərcümə olunmuş əsərləri “IndieReader", “Kirkus", “Readers”, “Favorite" və “Self-Publishing Review" kimi nüfuzlu ədəbi tənqid qurumlarından yüksək rəy alıb. 

Əsərin qısa məzmunu:

Hadisələr İrlandiyada cərəyan edir. Məşhur “Titanik” gəmisini ilk və son səfərinə yola salmış sakit liman şəhərində baş verən silsilə qətllər bütün ölkədə əks-səda doğurur. Qatilin ələ keçirilməsi üçün yerli qarda (polis) əməkdaşları ilə yanaşı paytaxt Dublindən Kork şəhərinə ezam edilmiş məşhur müstəntiq və Amerikadan gəlmiş kriminal psixoloq da axtarış işlərinə cəlb edilir. Daha sonra oxucu çoxşaxəli süjet xətti boyunca qatilin cinayət axtarış komandasına açdığı mübarizəni təqib etməyə başlayır.

Əsər daha çox intellektual-psixoloji yönü ilə də diqqət çəkir. İnsanın bitməyən daxili savaşı, tənəzzülə və təkamülə aparan amillər demək olar ki, bütün obrazların üzərindən fərqli aspektlərdə açıqlanır. Burada qorxu və cəsarət, qorxu və sevgi hissləri bir bədəndə qarşılaşdığı zaman ortaya çıxan maraqlı davranış modelləri ilə rastlaşır, uşaqkən ilk qorxu qarşısında yenilmiş bir neçə fərqli insan həyatı görürük. Romanın bəzi hissələrində psixoloji zədələr qarşısında müdafiə mexanizmini işə salmış insan şəxsiyyətinin nələrə qadir olduğundan bəhs edilir.

Vətənə, milli-mənəvi dəyərlərə bağlılıq və bunun fonunda Tanrıya, dini inanclara fərqli münasibət (İrlandiya xalqı dini etiqadlara, müqəddəs şəxsiyyətlərə bağlılığı ilə tanınır) əsər boyunca ana xətti müşayiət edərək müxtəlif rakurslardan işıqlandırılır. Sonda mozaikanın bütün daşlarını bir yerə toplayan müəllif maraqlı bir təsvir yaratmaqla əsər boyu oxucunu düşündürən tapmacanın açarını təqdim edir.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(30.01.2024)

Çərşənbə axşamı, 30 Yanvar 2024 11:00

OSSİ Dİ SEPPİA - Azərbaycanlı şairənin İtaliya uğuru

Ülviyyə Əbülfəzqızı, “Ədəbiyyat və incəsənət”

 

Azərbaycanlı şairə Təranə Turan Rəhimli  İtaliyada Taggia Kommunasında "Ossi Di Seppia" Beynəlxalq Poeziya Müsabiqəsində B Seksiyası üzrə birinci yerin qalibi olub. 

 

Avropanın ən böyük və nüfuzlu şeir müsabiqələrindən olan "Ossi di Seppia"  30 ildir ki, İtaliyada keçirilir. Bu ədəbi müsabiqə rəsmi olaraq Liguriyada dünyaya göz açan, 1975-ci ilin Nobel mükafatçısı, görkəmli şair Eugenio Montalenin adı ilə bağlı olub, onun 1925-ci ildə nəşr edilən ilk kitabı, inqilabi məzmunlu fundamental əsər "OSSI DI SEPPIA"-nın (italyancadan tərcümədə "Mürəkkəb balığının skeleti") adını daşıyır. Təranə Turan Rəhimli  Avropanın belə bir mötəbər şeir müsabiqəsində birinci olmağın,  Azərbaycanı bu şəkildə təmsil etməyin qürurunu yaşadığını bildirir. O, müsabiqənin  təşkilat komitəsinə, Mükafat Komissiyasının prezidenti, Taggia Kommunası Mədəniyyət Müşaviri Kyara Cerri xanıma,  Mükafat Komissiyasının katibi cənab  Lamberto Qarsiaya, müxtəlif qitələrdən müsabiqəyə ünvanlanan şeirlər içərisində onun şeirlərini birinci yerə layiq görən münsiflər heyətinə dərin təşəkkürünü ifadə edir. Ənənəvi olaraq qaliblərin şeirlərinin nəşr olunduğu antologiyanın və 1-ci yer diplomunun ona göndərildiyini vurğulayır. Antologiyada  müsabiqənin A və B seksiyaları üzrə müxtəlif nominasiyalar üzrə 8 yerin qalibi olan şairlərin şeirləri nəşr edilmişdir. Həmin şairlər Azərbaycandan Təranə Turan Rəhimli,  Hindistandan Neelam Saxena Çandra, ABŞ-ın Kaliforniya ştatından Neal Vhitman, Çindən Ceyms Tian, Mavrikiy Respublikasından Sveeki Anoauçeka  Gangabissoon, Cənubi Koreyadan Kyunq Ku Moon, Yeni Zellandiyadan Yuhang Liu,  Gürcüstandan Tetri Kalmıs Anonimuridir. 

Avropada ən mötəbər Poeziya Müsabiqələrindən biri sayılan, İtaliyada   2024-cü ildə sayca 30-cusu keçirilən bu mötəbər müsabiqədə bütün qitələrdən beynəlxalq ədəbi mühitdə tanınan şairlər  iştirak etmişdir. Hər bir şair müsabiqəyə üç şeirlə qatılmışdır. Azərbaycanlı şairi müsabiqə qalibi edən şeirləri görkəmli hind şairi və bir çox dillərdə  bədii tərcüməyə hakim olan  Anit Roy ingilis dilinə  tərcümə etmişdir. Həmin şeirlər bunlardır: "Arzular ölə bilmir", "Ad günü bir addım daha ölümə yaxınlaşmaqdır", "Məktub yazmısan". 

Qeyd edək ki, Təranə Turan Rəhimli 2020-ci ildə də bu  müsabiqəyə qatılmış,  "Ossi Di Seppia"nın  A Seksiyası üzrə " Ən yaxşı əcnəbi şair" nominasiyasında  "Xüsusi rəğbət  mükafatı"na  (Premie Menzioni Speciali) layiq görülmüşdür.  Həmin müsabiqə "Ossi Di Seppia"nın sayca  26-cısı idi. 

Təranə Turan Rəhimli  17 fevral 2024-cü ildə Taggia Kommunasında  keçiriləcək təntənəli mükafatlandırma törəninə dəvət alıb.

Ümumiyyətlə, azərbaycanlı şairənin İtaliya ilə ədəbi əlaqələri 2016-cı ildə İtaliyanın Puliya kommunasında qatıldığı beynəlxalq ədəbiyyat festivalından sonra daha da genişlənmiş, bir çox italyan şairlərini - Mariya Miraqlia, Klaudia Piççinno, Lidia Çiarelli, Emmanuella Rozzo və başqalarını Azərbaycanda tanıtmaqla, eləcə də Təranə Turan Rəhimlini əsərlərinin müntəzəm olaraq italyanca dövrü mətbuatda yayımlanması, haqqında italyan tənqidçilərinin məqalələr yazması və  italyanca şeir kitabının nəşri ilə nəticələnmişdir.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(30.01.2024)

Sayt Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi tərəfindən 2024-cü ildə “Qeyri-hökumət təşkilatları üçün qrant müsabiqəsi” çərçivəsində Azərbaycan Ədəbiyyat Fondunun həyata keçirdiyi “Yeniyetmə və gənclərdə mütaliə mədəniyyətinin formalaşdırılması” layihəsinin tərəfdaşı olaraq yenilənmiş, yeni bölmələr əlavə ediımiş, layihənin təbliği üzrə funksional fəaliyyət aparılmışdır.