Super User
“Vərqa və Gülşa”nın beynəlxalq uğuru
Professor Çingiz Fərzəliyev “İllüstrasiya sənəti” nominasiyasının qalibi olub.
Azərbaycan Milli İncəsənət Muzeyinin direktoru, professor Çingiz Fərzəliyev MDB iştirakçısı olan ölkələrin Əməkdaşlıq üzrə Dövlətlərarası Şurasının təşkilatçılığı ilə dövri nəşrlər, kitab nəşri, kitab yayımı və poliqrafiya sahəsində keçirilən XIX Beynəlxalq “Kitab sənəti” müsabiqəsinin yekununda “İllüstrasiya sənəti” nominasiyasında qalib olub.
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı xəbər verir ki, müsabiqə 2004-cü ildən MDB iştirakçısı olan ölkələrin Dövlətlərarası Humanitar Əməkdaşlıq Fondunun dəstəyi ilə keçirilir.
Bu il 7 ölkədən 67 nəşrin daxil olduğu müsabiqə Qırğızıstan Respublikasının paytaxtı Bişkekdə keçirilib. MDB iştirakçısı olan ölkələrin XIX Beynəlxalq “Kitab sənəti” müsabiqəsinin münsiflər heyətinin qərarı ilə Çingiz Fərzəliyevin rəhbərliyi altında nəşr edilmiş “Vərqa və Gülşa” kitab-albomu öz nominasiyası üzrə ən yaxşısı seçilib.
Azərbaycan Milli İncəsənət Muzeyi tərəfindən hazırlanmış “Vərqa və Gülşa” kitab-albomu 2021-ci ilin oktyabr ayının əvvəlində Bakı Beynəlxalq Kitab Sərgi-Yarmarkası çərçivəsində təqdim olunub. Həmin nəşr Əbdülmömin Məhəmməd əl-Xoyinin gənc Vərqa və gözəl Gülşanın nəhayətsiz eşqindən bəhs edən qədim şərq əfsanəsinə əsaslanaraq çəkdiyi 71 orta əsr miniatürün tam cəmləşdiyi və ilk dəfə kompleks şəklində nəşr edildiyi fundamental kitabdır.
“Vərqa və Gülşa” illüstrasiyaları Şərq miniatürləri arasında günümüzədək qədər gəlib çatmış ən qədim nümunələrdir. XIII əsr manuskriptinə yeni “poliqrafik qiraət” bəxş edən “Vərqa və Gülşa” kitab-albomu o dövrün təsvir ənənəsinin, onun xüsusiyyətlərinin, spesifika və bədii üstünlüklərinin dolğun və əhatəli mənzərəsini təqdim edir. Rəqəmsal imkanlar sayəsində ilk dəfə olaraq Azərbaycan miniatürünün şah əsərləri orijinal manuskriptə mümkün qədər autentik təqdim olunub və bu təsvirlərin yüksək estetik keyfiyyətləri haqqında tam təsəvvür yaradır.
“Vərqa və Gülşa” kitab-albomunun “İllüstrasiya sənəti” nominasiyasında qazanılan qələbəsi Azərbaycanın Əməkdar incəsənət xadimi, çox saylı, o cümlədən beynəlxalq ali fəxri adlar və mükafatlar sahibi, Azərbaycan Miil İncəsənət Muzeyinin direktoru Çingiz Fərzəliyevin respublikamızda və onun hüdudlarından kənarda Azərbaycanın unikal mədəniyyətinin dolğun tədqiqi, qüsursuz təbliği və geniş intişarı istiqamətində apardığı yorulmaz elmi-maarifçilik fəaliyyətini bir daha nümayiş etdirdi.
“Vərqa və Gülşa” kitab-albomu dünyanın aparıcı muzey və kitabxanalarının fondlarına hədiyyə edilib. Bu sıraya ABŞ-ın Konqres Kitabxanası da daxildir.
Şuşa Dövlət Musiqili Dram Teatrı Bakıda yox, Şuşada çıxış edib
Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi və Veysəloğlu Şirkətlər Qrupuna daxil olan "Araz" supermarketlər şəbəkəsinin birgə təşkilatçılığı ilə "Şuşa İli" çərçivəsində Şuşa Dövlət Musiqili Dram Teatrı M.F.Axundzadənin "Sərgüzəşti-vəziri-xani-Lənkəran" tamaşası ilə ilk dəfə Şuşada çıxış edib.
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı Mədəniyyət Nazirliyinə istinadən xəbər verir ki, Şuşa Şəhəri Dövlət Qoruğu İdarəsinin dəstək olduğu tədbirdə ictimaiyyət nümayəndələri, görkəmli teatr xadimləri və media təmsilçiləri iştirak edib.
Şuşa Dövlət Musiqili Dram Teatrı 1943-cü ildə təsis edilib və ona dahi Üzeyir Hacıbəylinin adı verilib, lakin bir neçə ildən sonra teatr bağlanıb. Azərbaycan müstəqillik qazandıqdan sonra Mədəniyyət Nazirliyi tərəfindən Şuşa Dövlət Musiqili Dram Teatrının fəaliyyəti bərpa edilib. Qarabağın işğalı səbəbilə Şuşada fəaliyyət göstərə bilməyən teatr uzun müddət Bakıda məskunlaşmalı olub.
Xatırladırıq ki, bərpa olunmasının ardından bu il fəaliyyətinin 30 illik yubileyini qeyd edən teatr indiyədək heç vaxt Şuşada tamaşa göstərməyib. İlk tamaşasını (Ü.Hacıbəylinin “Arşın mal alan”) məcburi köçkünlük dövründə Bakıda Azərbaycan Dövlət Gənc Tamaşaçılar Teatrında oynayıb.
Şuşanın tarixindən bəhs edən film çəkilib
“Sönməz Məşəl” Mədəni Əlaqələr İctimai Birliyi Qeyri-hökumət Təşkilatlarına Dövlət Dəstəyi Agentliyinin yardımı ilə “Şuşanın dağları, başı dumanlı” adlı layihə çərçivəsində film çəkilişlərini başa çatdırıb.
İctimai birliyin sədri, Azərbaycan Dillər Universitetinin dosenti Şəhla Nağıyeva AzərTAC-a bildirib ki, layihə üzərində üç aydan çox iş gedib.
O, bədii-sənədli filmin ərsəyə gəlməsində Qeyri-hökumət Təşkilatlarına Dövlət Dəstəyi Agentliyinin yardımını, layihənin ərsəyə gəlməsində agentliyin tövsiyələrini, eyni zamanda layihənin reallaşmasında agentliklə yanaşı İctimai Televiziya və Radio Yayımları Şirkətinin xüsusi əməyi olduğunu qeyd edib. Belə ki, teleşirkət nəinki filmin çəkilişləri üçün texniki dəstək göstərib, həm də filmin çəkilişlərinə peşəkar aktyorların cəlb edilməsinə, eləcə də kütləvi səhnələrin quraşdırılmasına vəsait ayırıb.
Film Şuşa şəhərinin salınması tarixindən bəhs edir və həmin tarixin keşməkeşli səhifələri vərəqlənir. Ayrı-ayrı dövrlərdə Şuşaya hücumlar, bu hücumlar nəticəsində şəhərin başı üstünü alan təhlükə xüsusi qabardılır, törədilən dağıntılar barədə söhbət açılır.
Filmdə Şuşanın salınma tarixi ilə bağlı arxiv sənədlərinə, eləcə də bir çox məşhur rus və ingilis tarixçilərinin əsərlərinə istinad olunub. Çəkilişlər Şuşada, Ağdamda, Qəbələdə, Qala Dövlət Qoruğu ərazisində və İçərişəhərdə aparılıb.
Şuşa həqiqətlərinin tamaşaçıya çatdırılması üçün aktyor oyunundan, quraşdırılmış səhnələrdən geniş istifadə edilib.
Filmin ssenari müəllifi Müsəllim Həsənov, quruluşçu rejissoru Nəsimi Məmmədli, quruluşçu operatoru İsmayıl Eyvazi, quruluşçu rəssamı Valeh Davudov, geyim üzrə rəssam Şahin Həsənlidir.
Layihənin elmi məsləhətçisi tarix elmləri doktoru, professor Kərim Şükürovdur.
“Şuşanın dağları, başı dumanlı” bədii-sənədli filmi yaxın vaxtlarda tamaşaçılara təqdim olunacaq.
Mədəniyyət naziri Anar Kərimov Macarıstanın ölkəmizdəki səfiri İlə görüşüb
Azərbaycan Respublikası mədəniyyət naziri Anar Kərimov Macarıstanın ölkəmizdəki səfiri Viktor Szederkenyini fəaliyyət müddətinin bitməsi ilə əlaqədar qəbul edib.
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı Mədəniyyət Nazirliyinə istinadən xəbər verir ki, görüşdə iki ölkə arasında mədəni əməkdaşlıq, gələcəkdə əlaqələrin inkişafına töhfə verə biləcək, xalqlarımızın mədəni irsinin təbliğində rol oynayacaq layihələr ətrafında fikir mübadiləsi aparılıb.
Nazir Anar Kərimov səfirə fəaliyyət müddəti ərzində Nazirlik tərəfindən həyata keçirilən bütün təşəbbüslərdə göstərilən dəstəyə görə təşəkkürünü bildirib. Mədəniyyət sahəsində əməkdaşlığın davamlı inkişafına inamını ifadə edib.
A.Kərimov ölkəmiz tərəfindən irəli sürülən "Mədəniyyət naminə sülh" (Peace4Culture) qlobal kampaniyasından söz açıb. Bildirib ki, bu kampaniya mədəni irsin qorunması, dinc və dayanıqlı sülhsevər cəmiyyətlərin qurulması, eləcə də sülhün əldə olunmasında mədəniyyətin rolu ilə yanaşı, mədəniyyətin inkişafında sülhün rolunun öyrənilməsi məqsədi daşıyır.
Qəbula görə təşəkkürünü bildirən səfir Viktor Szederkenyi də öz növbəsində Macarıstanla Azərbaycan arasında mədəni əlaqələrin çox yaxşı səviyyədə olduğunu qeyd edib və ikitərəfli münasibətlərin daha yüksək səviyyəyə çatdırılmasının əhəmiyyətindən, mədəniyyət sahəsində əməkdaşlığın önəmindən söz açıb.
Rauf Zeyni təltif olunub
Avropa Azərbaycanlıları Konqresi (AAK) Azərbaycan Milli Qeyri-Hökumət Təşkilatları Forumunun prezidenti Rauf Zeynini xatirə medalı ilə təltif edib.
Məlumat verilir ki, medal Bakıda səfərdə olan Avropa Azərbaycanlıları Konqresinin fəxri prezidenti Sahil Qasımov tərəfindən təqdim edilib.
Bildirilir ki, Rauf Zeyni diaspor fəaliyyətində xidmətlərinə görə bu mükafata layiq görülüb.
Sahil Qasımov konqresin adından və öz adından Rauf Zeyniyə şəxsi həyatında və ictimai fəaliyyətində uğurlar arzulayıb.
Günün fotosu: Turançılığa gedən bir yolda
Günün fotosu: Turançılığa gedən bir yolda
Beynəlxalq Türk Akademiyasının prezidenti Darhan Qydyráli, vitse prezident Füzuli Məcidli və əməkdaşımız, jurnalist Aida Eyvazlı Fəvvarələr bağında.
Dostlarla hər görüş yeni türk irsi səhifələri açır.
Foto: “Ədəbiyyat və incəsənət”
“Araz-araz deyənlərin, Gözlərinin nəmiyəm mən” - Güneyli Əli Qayıbın şeirləri
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalının Güney Azərbaycan nümayəndəsi Əli Çağla “Güneydən gələn səslər” rubrikasında sizi Əli Qayıbın şeirləri ilə tanış edir.
Şeirlərində Qayıb təxəllüsü aparan Əli Rəştbər, 1980-cı ildə Qaradağın Gal kəndində dünya göz açıbdır. Atası Məhəmmədin kənddən köçməsi ilə 1990-cı ildə Urmu şəhərinə daşınıblar.
Əli Qayıbın hazırda üç kitabı ışıq üzü görübdür, onların adı: “Yol ağlasın” 2015, “Susqun fəryadıyam mən bu torpağın” 2017, “Salam olsun ozanlara” 2020.
Əli Qayıb bir mütərcim və yazar kimi də fəaliyyət göstərir. Onun hekayələri Güney Azərbaycanın gündəliklərində və jurnallarında nəşr edilibdir.
GEDİRƏM
Getmək istəyənlər arxaya baxmaz,
Min dəfə arxama baxıb gedirəm.
Əlimi əlindən qoparır hicran,
Taleyin çayında axıb gedirəm.
Yaşadıq həyatın gerçəklərini,
Bəzən də unutduq gərəklərini,
O duru eşqinin çiçəklərini,
Bu vurğun qəlbimə taxıb gedirəm.
Ayrılıq baxtıma yaman daş vurub,
Nə desən qəm-kədər başa-baş vurub,
Qəlbimi qəlbinlə qoşalaşdırıb,
Quru cismim ilə çıxıb gedirəm.
Mən səni özüm tək inanıb sevdim,
Yatdım xəyalınla oyanıb sevdim,
Dünyanın qarşında dayanıb sevdim,
Dünyanı başıma yıxıb gedirəm.
Qayıbın qəlbində xatirələrin,
İllərdir yer salıb dərindən dərin,
İnanma, yalandır onlardan birin,
Desəm də yandırıb yaxıb gedirəm...
Min dəfə arxama baxıb gedirəm!..
MƏN
Söz mülkündə nakam qalan,
Diləklərin dəmiyəm mən.
Haq sevdalı ürəklərin,
Sızıldayan simiyəm mən.
Qəmkeşəm qəmə qatlaşan,
Fərhadam, dağları aşan,
Köç etməyə hazırlaşan,
Qərib quşlar kimiyəm mən.
Olmasa da yaşım yetmiş,
Yetmişinə yolum yetmiş,
Hasılı talana getmiş,
Bir yiyəsiz zəmiyəm mən.
Bax ahına, amanına,
Dalğasına, tufanına,
Yanını son limanına,
Söykəyəcək gəmiyəm mən.
Dərd qəddini əyənlərin,
Ox bağrına dəyənlərin,
Araz-araz deyənlərin,
Gözlərinin nəmiyəm mən.
Mən Qayıbam, yaram dərin,
Dərdim qaynar, odum sərin,
Vətən dərdi çəkənlərin,
Dağa dönmüş qəmiyəm mən.
URMİYA-GÖYÇƏ
Ömürlük mənimdir, ata bilmərəm,
Onsuz məzarda da yata bilmərəm,
Cənnətdə də qərar tuta bilmərəm,
Bu hayat baxçamda açandan qönçə,
Bir gözüm Urmiya bir gözüm Göyçə.
Vətənsiz yaşamaq haramdır haram,
Xoş günü xoş günüm yarası yaram,
Heç zaman özümdən ayıranmaram,
Ortadan ürəyim süngüyə keçə,
Bir gözüm Urmiya bir gözüm Göyçə.
Göy üzündən baxan ey ulu Rəhman!
Parça-parça olmuş can Azərbaycan!
Olarmı bir ata övladlarından_
Bəzisin ayıra bəzisin seçə?!
Bir gözüm Urmiya bir gözüm Göyçə.
Bu yerlər vətənim Qayıbdır adım,
Zikrimdir adları hər addım-addım,
Bunların eşqiylə yazıb yaratdım,
Vermədim ömrümü bir anlıq heçə,
Bir gözüm Urmiya bir gözüm Göyçə.
AĞLAMAZDIM
Bilsəydim kədərim incidir səni,
Ürəyim dolanda heç ağlamazdım.
Vədəsiz küləklər ömür bağımın_
Yarpağın yolanda heç ağlamazdım.
Bilsəydim payıza bir isti sözsən,
Şaxtaya sazağa alovlu közsən,
Bilsəydim qışımda yoluma gözsən,
Baharım solanda heç ağlamazdım.
Nə varsa azadlıq, bütün dustaqlar,
Sənin əllərində olsa ıxtıyar.
Bilsəydim Qayıbın sən kimisi var,
Anamdan olanda heç ağlamazdım.
Qeyd: Mətn bizim orfoqrafiyaya uyğunlaşdırılmadan, olduğu kimi dərc edilib.
VƏTƏN
Gəldiyim yollardır şahdim mənim,
Səni sevə sevə gəlmişəm Vətən.
Sənin qəm günündə kövrək olmuşam,
Güldüyün zamanlar gülmüşəm Vətən,
Səni sevə_sevə gəlmişəm Vətən.
Adımı tarixdə yazsalarda pan,
Sevgin urəyimdə qiymətlı mərcan.
Duymuşam səsini səslənən zaman,
Səni öz canımdan bilmişəm Vətən,
Səni sevə_sevə gəlmişəm Vətən.
Sevdim ocağını sevdim odunu,
Yaşadım sevginin şirin dadını,
İkiyə böləndən tarix adını,
Məndə ürəyimi bölmüşəm Vətən,
Səni sevə_sevə gəlmişəm Vətən.
Bakın ya Təbrizin birdirlər mənə,
Ömürlük hayatda bağlıyam sənə,
Xocalı dərdindən neçə min dönə,
Donmuşam ،yanmışam , ölmüşəm Vətən,
Səni sevə_sevə gəlmişəm Vətən.
Qoy aləm eşitsin Qayıb'ın hayın,
Üsyanlı ruhunda susan harayın.
Şeir xəritəmdən araz tək çayın,
Adını çoxdandır silmişəm vətən,
Səni sevə-sevə gəlmişəm vətən.
“Ulduz” jurnalının iyun sayı işıq üzü görüb
Maraqlı, oxunduqca oxunan “Ulduz” jurnalının iyun sayı işıq üzü görüb. Jurnal Xuraman Hüseynzadənin özü ilə söhbəti və şeirləri ilə açılır.
Filologiya elmləri doktoru Cəlal Məmmədovun təqdim etdiyi “Qısa fikirlər xəzinəsi”ni bu dəfə də fərqli mütəfəkkir və yazarların fikirləri bəzəyir.
“Nəsr” rubrikasında Bahəddin Salmanın “İflicin nağılı”, Rəşid Bərgüşadlının “Tanrının gözü”, Şəhriyar Təyyaroğlunun “Çağırılmamış qonaq”, Vahid Qazinin “Gəlmə” hekayələri, “Şeir vaxtı”nda isə Ələsgər Əhməd, Nicat Məmmədov, Təranə Dəmir, Kəmaləddin Qədim və Şəfəq Sahiblinin şeirləri yer alıb.
Mətanət Vahidin “Bədii ədəbiyyatda yalan motivi: Qoyma bilim” başlıqlı yazısında yalan məfhumu təhlil edilir.
Rengin Kızıldoğdunun “Türk eli” rubrikasında yer almış “Yaşıl limon” hekayəsini dilimizə Aslan Quliyev uyğunlaşdırıb. Dramaturq Əli Əmirlinin ənənəvi “Ustad dərsləri”ndə dramaturq-rejissor tandemindən söhbət açılır.
Misirli yazıçı, həkim, filosof Mustafa Mahmudun “Sabah” essesi, eləcə də “Məchul şey” hekayəsi müvafiq olaraq Məhəmməd Bayramlı və Lalə Əliquliyevanın tərcüməsində təqdim edilir.
Professor Gülşən Kəngərlinin “Kitabi-Dədə Qorqud eposunda tarixin ruhu” sərlövhəli yazısında eposun mahiyyətini təşkil edən türk təfəkkürünün və etnopsixologiyasının bədii təzahürlərinə nəzər salınır.
Eminqueyin “İzi bilinməyən Odər” essesi şair Vaqif Bayatlının Tanrı və insan sevgisiylə süslənmiş yaradıcılığına işıq tutur.
Abid Tahirlinin “Azərbaycan mühacirət mətbuatı Mirzə Ələkbər Sabir haqqında” yazısında mühacir həyatı yaşamış aydınlarımızın böyük şairə həsr etdiyi məqalələr təhlil olunur.
Müsəlman şərqində Əbdül Vahid Yəhya kimi tanınan fransız mistik yazıçı Rene Genonun “Şərq metafizikası” yazısını Elmar Vüqarlının tərcüməsində oxuyacaqsınız.
Tənqidçi Vaqif Yusifli “Ədəbi fraqmentlər”i bu dəfə şairə Aida Adıgözəlin yaradıcılığına həsr edilib.
Nəhayət, “Dərgidə kitab”da Elvin İntiqamoğlunun şeirləri, “Dərgidə sərgi”də isə gənc rəssam Zivər Əlfiyevanın rəsm əsərləri dərc edilib.
İsveçin ölkəmizdəki səfiri Milli Kitabxanada kitab təqdim edib
Dünən İsveçin ölkəmizdəki səfiri Kristian Kamill Azərbaycan Milli Kitabxanasında olub.
Kitabxanadan AzərTAC-a bildirilib ki, Milli Kitabxananın Beynəlxalq əməkdaşlıq zalında İsveç və Azərbaycan arasında diplomatik münasibətlərin yaranmasının 30 illiyi münasibətilə “Linnaeus Apostles: Global Science and Adventures” adlı kitabın təqdimatı keçirilib.
Kitab Linnaeus və onunla birgə olan səyyahların müxtəlif qitələrə olan səyahəti və heyvanlar, bitkilər, adət-ənənələr barəsində apardıqları qeydlərdən bəhs edir.
Tədbiri Milli Kitabxananın direktoru professor Kərim Tahirov təqdimat mərasiminin Beynəlxalq əməkdaşlıq zalında keçirilməsinin heç də təsadüf olmadığını bildirib. Zalda 14 ölkənin guşəsinin mövcud olduğunu vurğulayan Kərim Tahirov 15-ci guşənin məhz İsveç olacağına ümid etdiyini vurğulayıb.
“Səfirin Milli Kitabxanaya gəlişi iki ölkənin milli kitabxanaları arasında anlaşma memorandumunun imzalanmasına təkan verəcək. Eləcə də bu gün səfirin Milli Kitabxanaya hədiyyə etdiyi kitablar Milli Kitabxananın fondunda öz layiqli yerini tutacaq və İsveçə dair gələcəkdə yaradılacaq guşənin ilk kitabları olacaq”, - deyə K.Tahirov qeyd edib.
Direktor gələcəkdə həmin guşənin önündə İsveç ilə əlaqəli tədbirlərin, İsveç yazıçıları ilə görüşlərin keçiriləcəyinə ümid etdiyini də bildirib.
Kristian Kamill keçirilən tədbirin iki ölkə arasındakı diplomatik münasibətlərin 30-cu ildönümünə həsr olunmuş silsilə tədbirlərdən biri olduğunu qeyd edib. İsveç və Azərbaycan arasında bir çox sahələrdə qarşılıqlı əməkdaşlığın mövcud olduğunu bildirən səfir bu əlaqələrin daha da möhkəmlənəcəyinə və inkişaf edəcəyinə inandığını bildirib.
Daha sonra Kristian Kamill İsveç və Azərbaycan arasında diplomatik münasibətlərin qurulmasının 30-cu ildönümü münasibətilə isveçli səyyah və alim Carl Linneausun tələbələrinin dünyanın 60-dan çox ölkəsinin təbiəti, mədəniyyəti, tarixi və etnoqrafiyası haqqındakı əlyazma və qeydlərinin əks olunduğu “Linnaeus Apostles: Global Science and Adventures” adlı 8 cildlik kitabı Milli Kitabxanaya hədiyyə edib.
“Qızıl portağal” film festivalı oktyabrın 1-də başlayacaq
Bu il Türkiyənin Antalya vilayətində təşkil olunacaq 59-cu “Qızıl portağal” beynəlxalq film festivalı oktyabrın 1-də başlayacaq.
Antalya Böyükşəhər Bələdiyyəsindən verilən açıqlamaya görə, festival çərçivəsində "Edebiyat Uyarlaması Uzun Metraj Senaryo" müsabiqəsi də keçiriləcək.
Türkiyədə böyük maraqla gözlənilən müsabiqə kino və ədəbiyyatı bir araya gətirərək hər iki sahə üçün məhsuldar mühit yaratmağı hədəfləyir.
Qeyd edək ki, festival oktyabrın 8-dək davam edəcək.
