“Azərbaycanın tarixi şəhəri Şuşa 2023-cü il üçün “Türk dünyasının mədəniyyət paytaxtı” seçilib. Beynəlxalq Türk Akademiyası olaraq bu münasibətlə Azərbaycan torpaqları, xüsusilə Qarabağda, Şuşada beynəlxalq arxeoloji və kəşfiyyat ekspedisiyası keçirməyi planlaşdırırıq. Təbii ki, bununla bağlı Azərbaycan Respublikasının müvafiq dövlət qurumları ilə görüşlər keçirilir.”

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı xəbər verir ki, bu fikirləri AzərTAC-a müsahibəsində Beynəlxalq Türk Akademiyasının vitse-prezidenti Füzuli Məcidli bildirib. 

Beynəlxalq Türk Akademiyasının 2009-cu ildə Naxçıvan Sammiti əsasında qurulmuş bir təşkilat olduğunu xatırladan Füzuli Məcidli deyib: “Qurumun mənzil qərargahı Qazaxıstanın Astana şəhərində yerləşir. Təşkilat 2016-cı ildən etibarən bir çox layihələr həyata keçirir. Onlardan biri də tarixi türk mirası istiqamətində aparılan arxeoloji qazıntılardır. Bu işlər bir neçə şəhərdə paralel şəkildə həyata keçirilir. Lakin qazıntılar ən geniş şəkildə Monqolustanda aparılır. Dövlət başçılarımızın təlimatı əsasında bizim və Monqolustanın arxeoloqlarının birgə işi nəticəsində bu ilin avqust ayında çox vacib bir kəşfə imza atılıb. Tapıntı 130 ilin ən böyük kəşfi deyilə biləcək səviyyədə bir tarixi əsəri ortaya çıxartdı. Bu, “Türk” sözünün qədim türkdilli yazılı mənbələrdə ilk qeydə alındığı bir daş kitabədir. Beynəlxalq Türk Akademiyasının üzvü olan dövlətlərimizin arxeoloqları bu işi həyata keçirdilər və belə bir nailiyyətə imza atdılar. Bilgə Xaqan, Kültegin kimi kitabələrdən sonra bu, çox əhəmiyyətli bir tarixi kəşfdir. Tapıntının əhəmiyyəti ondan ibarətdir ki, bu əsər türk yazı tarixinin və “Türk” kəlməsinin yazılı mənbələrdə istifadəsini yüz il daha əvvələ, yəni təxminən yeddinci əsrə aparır. Bu da bizim ortaq türk yazı tariximizin nə qədər qədim və zəngin olduğunu sübut edir”. 

Müsahibimiz deyib: “Bu il Türkiyənin Bursa şəhərinin türk dünyasının mədəniyyət paytaxtı elan edilməsini nəzərə alaraq Beynəlxalq Türk Akademiyası kitabənin təqdimatının Bursada keçirilməsi ilə bağlı qərar qəbul etdi. Bunun nəticəsində abidə Bursada həm fotosərgi, həm də tanıtım proqramı ilə ictimaiyyətə təqdim olundu. Qarşıdan gələn günlərdə eyni təqdimatın Bakıda, daha sonra isə bütün türk dünyası ölkələrinin paytaxtlarında keçirilməsi nəzərdə tutulur. Son olaraq bu ilin sonunda 15 dekabr - “Beynəlxalq Türk Dili Günü” münasibətilə Fransanın Paris şəhərində yerləşən UNESCO-nun mənzil qərargahında bu tapıntının beynəlxalq səviyyədə nümayişi keçiriləcək”.

TÜRKSOY Beynəlxalq Türk Mədəniyyəti Təşkilatı tərəfindən cari il sentyabr ayında Bursa və İzmir şəhərləri, habelə Şimali Kiprdə görkəmli Azərbaycan bəstəkarı, SSRİ Xalq artisti Fikrət Əmirovun 100 illiyinə həsr olunmuş “XXIII TÜRKSOY Opera günləri” keçirilmişdir.

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı xəbər verir ki, tədbirlərdə Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyinin dəstəyi ilə Azərbaycan Dövlət Akademik Opera və Balet Teatrının baş dirijoru, Əməkdar artist Əyyub Quliyev və teatrın solisti, vokal ifaçısı Fatimə Cəfərzadə iştirak etmişlər.

Bursa Dövlət Simfonik Orkestri və İzmir Opera Orkestrinin müşayiəti ilə Fikrət Əmirovun “Azərbaycan kapriççiosu”, opera ariyaları və türkdilli ölkələrin bəstəkarlarının əsərləri səslənmişdir. Tədbirlərdə eyni zamanda Türkiyə, Qazaxıstan, Qırğızıstan, Özbəkistan, Makedoniya, Şimali Kiprdən solistlər də iştirak etmişlər.

Daycest bölümündə moderator.az-a müsahibə vermiş "Əhməd haradadır?" filminin "Uzundraz Oqtayı", aktyor-rejissor Novruz Axundovun fikirlərini dərc edirik. 

“Artıq yaşlanmışam, heç yerə gedib-gəlmirəm. Tez-tez jurnalistlər zəng edib, müsahibə istəyirlər. Vallah, indi o vaxt olduğu kimi həvəsli deyiləm. Yaş da axı öz sözünü deyir, az yaşım yoxdur. Tez-tez müalicəyə gedib-gəlirəm, səhhətim sözümə qulaq asmır. Evdə oturub televizor izləyirəm, kitab oxuyuram, günümü nəvələrimlə keçirməyi sevirəm. İndi elə yaşımdır ki, çayı da üfürə-üfürə içirəm. 25-30 ildir ki, sənətdən uzaqlaşmışam, təqaüddəyəm."

"Sənət həyatımda Adil İsgəndərovun böyük rolu olub. Bu gün də ona rəhmət oxuyuram. Yadımdadır, tələbə idim, ona yaxınlaşıb dedim ki, məni də özünüzlə kinostudiyaya aparın. Universiteti bitirəndə təyinatımı Naxçıvana vermişdilər. Adil müəllimin köməyi ilə təyinatımı kinostudiyaya aldım. Daha sonra kinostudiyada dublyaja yiyələndim. Bu sənəti də mənə Ədil İsgəndərov sevdirmişdi. Hətta məni buna görə Moskvaya da göndərəcəkdi, amma getməyimiz alınmadı. Gənc yaşlarımda teatrda da fəaliyyət göstərmişəm. Kino və teatr sənətini müqayisə etsək teatr daha çətindir. Kinoda sənə maneə olan bəzi nüanslar var. Fikrin ya orda qalır, ya burada. Tam sərbəst ola bilmirsən, həm obrazının sözlərini əzbərləməlisən, həm də oynamalısan" deyə sənətkar bildirib.

Novruz Axundov daha sonra "Uzundraz Oqtay" obrazından danışıb.

"Əhməd haradadır?" filmi mənim ilk çəkildiyim ekran işidir. Ona görə də bu filmi, obrazımı çox sevirəm. Filmə xanım aktrisa tapmaq üçün çox əziyyət çəkdilər. Daha sonra tapdılar. Söhbət Leyla rolunun ifaçısı Töhfə Əzimovadan gedir. Məni operator bu rola təsdiqlədi. Amma Ədil müəllim təkid edirdi ki, başqalarını da yoxlasın! Filmə çəkiləndə gülüş dolu anlar da yaşanırdı. Orada bir yer var. Biz bir-birimizi təqdim edirik. "Uzundraz Oqtay, Saqqal Ramiz" və s. Bu yeri ssenaridə yazılmamışdı, improvizə idi. Ekran işində film boyu gözümdə eynək var. Gözlərim zəif deyildi, bu sadəcə obrazı daha inandırıcı oynamaq üçün istifadə olunurdu. Hətta o vaxt filmə çəkildiyimə görə tələbə təqaüdümü kəsmişdilər. Bundan başqa "İstintaq davam edir" filmində də Oqtay obrazını canlandırmışam"

"Biz o vaxt dahi sənətkarları görüb, onlardan dərs alıb bu sənətə gəlmişik. Gəncləri qınamıram, çünki onlar səhnədə görkəmli sənətkarları görməyiblər. Belə olan halda onlardan peşəkarlıq gözləmək olmaz. İndiki rejissorlar, ssenarilər məni cəlb etmir. Kinomuzda ciddi obrazlar çatışmır! Mən o illərdə də efirlərə az çıxmışam, indi isə demək olar ki, çıxmıram. Sənətkar əlçatan olandan sonra hər şey adiləşir"

Günün fotosu: Ultrasağlar İtaliyada qalib gəliblər

Gözlənildiyi kimi, İtaliyada keçirilən parlament seçkilərində ultrasağlar qalib gəliblər. “İtaliya qardaşları” adlı populist partiyaya Corc Meloni başçılıq edir.

Azərbaycanın Qırğızıstandakı səfirliyinin təşəbbüsü, maliyyə dəstəyi və Qırğızıstan Milli Yazıçılar Birliyinin iştirakı ilə Bişkekdə ötən ilin əvvəlində qırğız dilinə tərcümə edilmiş “Qarabağ hekayələri” (“Карабах Ангемелери”) kitabının geniş təqdimatı keçirilib. 

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı Ölkəmizin Qırğızıstandakı səfirliyindən məlumat almış AzərTAC-a istinadən bildirir ki, tədbirdə Qırğızıstan Xarici İşlər Nazirliyinin 3-cü siyasi idarəsinin rəis müavini, Türkiyənin Bişkekdəki səfirliyinin diplomatları, Qırğızıstan Milli Yazıçılar Birliyinin sədri, Qırğız-Türk Manas Universitetinin, Diplomatik və İdarəçilik akademiyalarının rektorları, professor-müəllim heyəti, Mərkəzi kitabxananın və Milli Filarmoniyanın direktorları, Qırğızıstanın ilk Parlamentinin sədri və Türk Dövlətləri Təşkilatı yanında Ağsaqqallar Şurasının üzvü Medekan Şerimkulov, Çingiz Aytmatovun oğlu Askar Aytmatov, “Azərbaycanın qırğız dostları klubu”nun və diasporumuzun üzvləri, ölkənin tanınmış ictimai xadimləri və KİV nümayəndələri iştirak ediblər.

Tədbiri açan səfir Lətif Qəndilov iştirakçılara kitab haqqında ətraflı məlumat verib, Qarabağdan və Ermənistandan köçkün düşmüş azərbaycanlıların faciəsi haqqında, onların üzləşdiyi problemlər barədə ətraflı danışıb.

Diplomat iştirakçılara sentyabrın 12-dən başlayaraq Azərbaycan-Ermənistan sərhədində Ermənistanın genişmiqyaslı təxribatları barədə məlumat verib, Azərbaycanın Laçın rayonu ərazisində 2021-ci ildə Ermənistanda istehsal olunmuş piyada əleyhinə külli miqdarda minanın aşkarlanması faktına diqqət çəkib. Bu faktla Ermənistan tərəfindən 2020-ci ildə imzalanmış üçtərəfli Bəyanatın bir daha kobud şəkildə pozulduğunu vurğulayıb, rəsmi İrəvanın sözügedən Bəyanata zidd olaraq Azərbaycan ərazilərindən qanunsuz hərbi birləşmələrini indiyədək çıxarmadığını diqqətə çatdırıb. Ermənistan tərəfindən son bir ay ərzində Azərbaycan mövqelərinin sistemli olaraq atəşə tutulduğunu, ərazilərimizin minalanmasının davam etməsini, bölgədə hərbiləşmə prosesini genişləndirməsini qeyd edən səfir təxribatların, ölkəmizin ərazi bütövlüyünə və suverenliyinə qarşı hərbi təhlükələrin qarşısının alınması, hərbi qulluqçularımızın və infrastruktur işlərinə cəlb olunmuş mülki işçilərin təhlükəsizliyinin təmin edilməsi məqsədilə Azərbaycan Ordusunun bölmələri tərəfindən qəti cavab tədbirləri görüldüyünü bildirib.

Səfir Azərbaycanın üçtərəfli Bəyanata uyğun olaraq qısa müddətdə Ermənistan ilə Xankəndi arasında 35 kilometrlik yol inşa etdiyini söyləyib, Ermənistanın isə sənədə uyğun olaraq Azərbaycanla Naxçıvan arasında dəhliz açmaqdan imtina etdiyini diqqətə çatdırıb. Böyük ekranda Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin və müasir Azərbaycanın xəritələrini yanaşı olaraq tədbir iştirakçılarına göstərib, Zəngəzurun Azərbaycanın tarixi torpağı olduğunu qeyd edib. Səfir bildirib ki, bunlar açıq tarixi faktlar olduğu üçün Ermənistan sərhədlərin müəyyən edilməsindən yayınır, bu prosesə ABŞ-dakı və Fransadakı tərəfdaşlarını cəlb etməyə çalışır. 

L.Qəndilov Vətən müharibəsinin başlanmasından iki il ötdüyünü bildirib və tarixin geriyə qaytarılmasının mümkün olmadığını söyləyib. Azərbaycanın böyük oğlu, Ali Baş Komandan İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə 44 günlük müharibə nəticəsində əldə edilmiş Qələbənin xalqımıza böyük ruh verdiyini diqqətə çatdırmış, azad edilmiş ərazilərdə daxili imkanlar hesabına böyük bərpa işlərinin aparıldığını qeyd etmiş, xalqımızın bundan sonra heç bir zaman düşmənə güzəştə getməyəcəyini bildirmişdir. 

“Azərbaycanın qırğız dostları klubu”nun prezidenti Assol Moldokmatova çıxışında azad olunmuş bölgələrə səfər etdiyini, Ermənistan tərəfindən törədilmiş dağıntıları öz gözləri ilə gördüyünü deyib, aparılan bərpa işləri barədə qürurla danışıb.

Sonra çıxış edən şair-tərcüməçi Altınbek İsmayıl kitabla bağlı geniş məlumat verib, onun ərsəyə gəlmə tarixçəsinə nəzər salıb. 

Milli Yazıçılar Birliyinin sədri N.Kalıbekov, Qırğız-Türk Manas Universitetinin rektoru Alpaslan Ceylan çıxışlarında Azərbaycanın haqq işinə dəstəklərini ifadə ediblər.

Tədbirin keçirildiyi müddətdə böyük ekranda kitabla və Şuşa şəhəri ilə bağlı hazırlanmış slayd nümayiş etdirilib.

Sonda səfir Lətif Qəndilov kitabı qırğız dilinə tərcümə edənlərə mükafat verib. 

Tədbir səfirlik tərəfindən verilən ziyafətlə davam edib. Ziyafət boyu Vaqif Mustafazadənin əsərləri səsləndirilib. 

Qeyd edək ki, 2021-ci ilin əvvəlində “Qarabağ hekayələri” (“Карабах Ангемелери”) kitabı qırğız dilinə tərcümə edilərək çap edilib. Kitabda 13 azərbaycanlı müəllifin 14 hekayəsi yer alıb. Kitabın qırğız dilinə tərcümə olunaraq çap edilməsinin təşəbbüskarı, müəlliflərdən biri Milli Məclisin Mədəniyyət komitəsinin sədri Qənirə Paşayevadır. Onun təklifi ilə kitab beş nəfər tərcüməçi tərəfindən qırğız dilinə tərcümə edilib.

Mədəniyyət Nazirliyinin “Şuşa mədəniyyətinin inciləri” layihəsi müxtəlif bölmələr üzrə təqdimatlarla davam edir. 

Nazirliyin verdiyi məlumata görə, “Şuşa İli” münasibətilə həyata keçirilən layihənin “Şuşanın milli geyim üslubu” bölməsinin növbəti təqdimatı mədəniyyət paytaxtımızın geyim nümunəsi olan baharıya həsr olunub.

Qarabağ bölgəsi qadın geyimləri dəstində çiyin geyimləri özünün rəng seçimi, estetik gözəlliyi, biçim mütənasibliyi və çoxçeşidliliyi ilə diqqəti daha çox cəlb edir. XIX-XX əsrin əvvəllərində Şuşanın qadın geyimləri kompleksində çəpkən, arxalıq, baharı, kürdü, nimtənə, pullu çəpkən və başqa geyim tipləri daha çox istifadədə olunurdu.

Şuşada geniş istifadə olunan qadın üst geyim tipindən biri də baharıdır. Biçim üsuluna və tikiş texnikasına görə küləcə ilə eyni olan baharı bəzən yaxa kəsiyinin quruluşuna (düzbucaqlı və oval), qol kəsiyinə (adətən yarımqol olurdu) və ətək biçiminə görə (ətək küləcədən qısa, arxalıqdan isə uzun olurdu) fərqlənirdi. Astarlı və sırıqlı olan baharı bahalı parçalardan (məxmər, tirmə) hazırlanır, yaxası boyvəboy açıq biçilir, ətək yanları, yaxa və qol kəsikləri küləcədə olduğu kimi bəzədilirdi.

“Qanun” nəşrlər evinin təşkilatçılığı ilə Bakı İdman Sarayında 4-cü Milli Kitab Sərgisi bu gün saat 1-də rəsmən açılacaq.

Endirimli qiymətlərlə kitab satışları, kitab təqdimatları, şair və yazıçılarla görüşlər tədbirin rəngarəng proqramını gözəlləşdirəcək. 

Bütün kitabsevərləri sərgiyə dəvət edirik!

Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin (AYB) qurultayı təxirə salınıb.

AYB-nin yaydığı məlumata görə, bununla bağlı Azərbaycan Yazıçılar Birliyində katibliyin geniş tərkibdə toplantısı keçirilib.

Ağsaqqallar Şurasının, Gənclər Şurasının və mətbu orqanların rəhbərlərinin də iştirak etdiyi toplantıda qurultayqabağı hazırlıq işləri müzakirə edilib. Toplantı iştirakçıları təşkilati məsələlərlə bağlı təkliflər səsləndirib. Texniki və təşkilati məsələlərin həlli, yüksək hazırlıq işləri üçün əvvəlcə nəzərdə tutulmuş oktyabrın 5-i tarixinin dəyişdirilməsi, Azərbaycan Yazıçılarının XIII Qurultayının oktyabr ayının sonunadək keçirilməsi qərara alınıb.

Sentyabrın 26-da  Neftçala rayonunda tarixi romanlar yazarı, publisist Yunus Oğuzun şəhid ailələri və qazilərlə görüşü keçirilib.


“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı xəbər verir ki, Şuşa şəhərinin inşa edilməsinin 270 illiyinə və 44 günlük Vətən müharibəsinə ithaf olunmuş, 44 günlük Vətən müharibəsinin keçdiyi yol, Vətən müharibəsindən sonrakı nailiyyətlər və mədəniyyət paytaxtımız Şuşa şəhərinin tarixindən bəhs edilən tarixi romanın - "Cığır"ın da müzakirə olunduğu tədbirdə Rayon İcra Hakimiyyətinin  humanitar şöbəsinin baş məsləhətçisi Vasif Əliyev, Heydər Əliyev mərkəzinin direktoru Könül Məmmədova, tarix müəllimi Şəhrəbanu Ağalarova, yazarlardan Elnur Uğur, Zabil Pərviz, Fərhad Əzizbəyli, Zərxanim Ülvi, Gülədəm Mirzəzadə, Ruhəngiz Nəcəfova, Ələkbər Şahidov, jurnalist Əlövsət Əliyev, eləcə də Fərrux dağında itkin düşmüş 1975-ci il təvəllüdlü şəhid Rövşən Ağamalıyevin atası Baloğlan Ağamalıyev, 1978-ci il təvəllüdlü şəhid baş leytenant Əsəd Əsədovun atası Cəmaləddin Əsədov, 1995-ci il təvəllüdlü şəhid İbrahim Manafovun anası Yasəmən Manafova, 2000-ci il təvəllüdlü şəhid Məhəmməd Kərimlinin anası Gülşən Kərimova  1 çi Qarabağ müharibəsində oğlu Fərrux dağında itkin düşmüş Dadaşov İlham Adil oğlunun anası  qonaq qismində iştirak ediblər.
Tədbirin aparıcısı şairə-publisist, "Gündoğar" qəzetinin baş redaktoru Bədirə Niftəliyeva Yunus Oğuzun həyat və yaradıcılığı haqqında tədbir iştirakçılarına məlumat verdikdən sonra qonaqlar "Cığır" romanı haqqında fikirlərini səsləndiriblər.
Tədbirin sonunda tədbir iştirakçılarına "Cığır" romanı hədiyyə edilib və xatirə şəkli çəkilib.