Janr (Genre [ˈʒɑːnrə]) - bədii ədəbiyyat müxtəlifliyinin seçim imkanlarıdır. 

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı preply.com-a istinadən dünyada əhali nisbətinə görə ən çox kitab nəşr edilən və satılan ABŞ-da (bir ildə təxminən 750 milyon nüsxə kitab satılır) ən populyar kitab janrlarının reytinqini təqdim edir.

Adətən, kitablar Fiction [ˈfɪkʃn] – balletristika, bədii ədəbiyyat, 

Non—fiction [nɒnˈfɪkʃ(ə)n] – elmi ədəbiyyat və sənədli roman, bir də 

Light fiction [laɪt ˈfɪkʃn] – yüngül, “layt” oxunma janrlarına bölünürlər. ABŞ kitab bazarında daha çox elmi ədəbiyyat və sənədli romanlar oxunur. Bu janrların da hər birinin öz alt janrları var ki, reytinqimizi də bu alt janrlar təşkil edir:

1.Fantasy [ˈfæntəsi] – fantastika, fentezi;

2.Science-fiction [ˈsaɪəns ˈfɪkʃn] – elmi fantastika;

3. Battle and war [ ˈbætəl ˈænd ˈwɔːr ] - döyüş və müharibə;

4.Detective and crime [ dɪˈtek.tɪv ˈænd ˈkrɪmɪnəl ]- detektiv və kriminal;

5.Romance / Erotica [roʊmæns / ɪˈrɑːtɪkə] – sevgi romanları və erotika;

6.Career and motivation [ kəˈrɪər ˈænd ˌməʊtɪˈveɪʃən ] - karyera və motivasiya kitabları;

7.Business & Finance[ˈbɪznəs ənd ˈfaɪnæns] – biznes və maliyyə üzrə ədəbiyyat;

8.Chick lit [tʃɪk lɪt] – qadınlar üçün ədəbiyyat;

9.Thriller / Mystery [θrɪlər / ˈmɪstri] – triller və mistika;

10.Autobiography [ɔːtəbaɪˈɑːɡrəfi] – avtobioqrafik kitablar;

11.History [hɪst(ə)ri] – tarixi kitablar;

12.Satire [ˈsætaɪər] – satira;

13.Horror [ˈhɔːrər] – dəhşət;

14.Religious / Inspirational [rɪˈlɪdʒəs / ɪnspəˈreɪʃənl] – dini kitablar, ilhamgətirici kitablar;

15.Health / Medicine [helθ / ˈmedsn] – sağlamlıq barədə və tibbi kitablar;

16.Cook—books [ˈkʊkˌbʊks] – mətbəx kitabları;

17.Travel books [ˈtrævl ˈbʊks] – səyahətlər barədə kitablar;

18.Politics [ˈpɑːlətɪks] – siyasi ədəbiyyat;

19.Children’s books [ˈtʃɪldrən bʊks] – uşaqlar üçün kitablar;

20.Dictionary [ˈdɪkʃəneri] – lüğətlər;

21.Encyclopedia [ɪnˌsaɪkləˈpiːdiə] – ensiklopedik nəşrlər;

22.Series [ˈsɪriːz] – seriya kitabları;

23.Anthology [ænˈθɑːlədʒi] – antologiyalar.

və s.

Daha bir reytinq dövriyyədə olan kitabları oxuduqdan sonra oxucu əhvalının vəziyyəti üzrədir. 

1.Thrilling [θrɪlɪŋ] – həyəcanlı;

2.Riveting [ˈrɪvɪtɪŋ] – alüdə edən, diqqəti cəlb eləyən;

3.Scary [ˈskeri] – qorxudan;

4.Gripping [ɡrɪpɪŋ] – çox təsirləndirən;

5.Easy to read [ˈiːzi tə riːd] – yüngül oxunan;

6.Absorbing [əbˈzɔːrbɪŋ] – cəlbedici.

7.Heartbreaking [ˈhɑːrtbreɪkɪŋ] – qəlbi parçalayan;

8.Action—packed [ˈækʃn ˈpækt] – bol təəssüratlı;

9.Predictable [prɪˈdɪktəbl] – sonu əvvəldən bəlli olan; 

10.Boring [bɔːrɪŋ] – darıxdırıcı

11.Nonsensical [nɑːnˈsensɪkl] – mənasız;

12.Confusing [kənˈfjuːzɪŋ] – qatmaqarışıq;

13.Realistic [riːəˈlɪstɪk] – realistik

14.Erratic [ɪˈrætɪk] – qəribə, ardıcıl olmayan;

15.Complex [kəmˈpleks] – çətin qavranan;

16.Unpredictable [ʌnprɪˈdɪktəbl] – sonu təxmin edilməyən;

17.Brilliant [ˈbrɪliənt] – parlaq, möhtəşəm;

Və gördüyünüz kimi, parlaq, möhtəşəm, sonu təxmin edilməyən nəşrlərdən alınan təəssüratlar bu cür nəşrlərin defisit olmaları səbəbindən ən son yerlərdə qərarlaşıblar.

Təqdim etdi: Murad Yolçuyev

Şəkildə: Amerikanın ən məşhur və ən böyük kitab mağazası olan Nyu-York’s Strand bookstores

Bildiyiniz kimi, Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin 5 yanvar 2022-ci il tarixli 3096 nömrəli Sərəncamı ilə 2022-ci il ölkəmizdə “Şuşa İli” elan edilmişdir ki, bununla da bağlı Mədəniyyət Nazirliyi tərəfindən silsilə tədbirlər həyata keçirilir. Onlardan biri də heykəltəraşlıq müsabiqəsinin elan edilməsidir. 

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı Mədəniyyət Nazirliyinə istinadən məlumat verir ki, müsabiqənin təşkilində əsas məqsəd Azərbaycan incəsənətinin və mədəniyyətinin mərkəzi kimi qədim tarixə malik Qarabağın baş tacı, Prezident İlham Əliyev tərəfindən Azərbaycanın mədəniyyət paytaxtı elan edilən Şuşa şəhərinin zəngin mədəni irsinin təbliği, həmçinin bu irsi özündə təcəssüm etdirən  heykəltəraşlıq abidələrinin qorunmasıdır.

Hazırda Şuşa şəhərinin tarixi görkəminin bərpası, əvvəlki şöhrətinin özünə qaytarılması və ənənəvi dolğun mədəni həyatına qovuşması, eləcə də Azərbaycanın çoxəsrlik zəngin mədəniyyətinin, memarlıq və şəhərsalma sənətinin parlaq incisi kimi beynəlxalq aləmdə təbliğini təmin etmək məqsədilə müvafiq işlər aparılmaqdadır.

Müsabiqənin şərtləri:

Heykəltəraşlar tərəfindən Şuşa şəhərinin qədim tarixi, mədəniyyəti və dahi şəxsiyyətlərinə aid  heykəltəraşlıq nümunələrinin tunc, mərmər və bürünc materialdan heykəllər hazırlanaraq Mədəniyyət Nazirliyə təqdim edilməlidir. Təqdim olunan  heykəltəraşlıq nümunələrinin minimal 50 sm. olmaqla 1 metr hündürlüyünədək hazırlanması əsas şərtlərdən biridir.

Mükafatlar:

Birinci yer (1 nəfər) – I dərəcəli diplom və 8000 manat

İkinci yer (2 nəfər) – II dərəcəli diplom və 4000 manat

Üçüncü yer (3 nəfər) – III dərəcəli diplom və 3000 manat

Həvəsləndirici mükafat (10 nəfər) – 500 manat

Müsabiqənin müddəti:

Müsabiqə 15 mart - 15 iyun 2022-ci il tarixlərində keçiriləcəkdir.

İlkin mərhələ:

15.03.22– 15.06.22

– müsabiqənin elan edilməsi, rəssamların dəvət olunması, müsabiqə iştirakçıları tərəfindən heykəllərin işlənib hazırlanması, heykəllərin qəbulu

Əsas mərhələlər:

– heykəllərin nəzərdən keçirilməsi, iştirakçıların ilkin seçimi

– qalibin seçilməsi və elan edilməsi

– heykəlin  təşkilat komitəsi tərəfindən qəbul edilməsi.

Müsabiqədə iştirakın şərtləri:

1. Müsabiqədə şəhər heykəltəraşlığı sahələrində işləyən peşəkar yerli və xarici heykəltəraşlar iştirak edə bilərlər.

2. Namizədlər müsabiqədə iştirak etmək üçün təyin edilmiş nümunə üzrə ərizəni təqdim etməlidirlər. Ərizə bilavasitə namizəd tərəfindən doldurulur. Ərizənin bütün bəndlərinin doldurulması mütləqdir. Müsabiqədə iştirak üçün yalnız müəllifliyi şəxsən namizədə aid olan heykəllər qəbul edilir.

3. Namizədlər tərəfindən təqdim olunmuş heykəllər üçün ödəniş edilmir. Müəllif hüquqlarının pozulmasına (plagiata) görə məsuliyyəti müvafiq materialları müsabiqəyə göndərmiş şəxs daşıyır.

4. Müəllif ərizə vermək və nəzərdən keçirilməsi üçün heykəli təqdim etməklə (elektron şəkildə təqdim etmək də mümkündür) seçim mərhələsinin iştirakçısı olur. İştirak üçün heykəli Mədəniyyət Nazirliyinə (Bakı şəhəri, Hökümət Evi) təqdim etmək və ya elektron poçt vasitəsilə Bu email ünvanı spambotlardan qorunur. Onu görmək üçün JavaScripti qoşmaq lazımdır. ünvanına “Şuşa şəhərinə həsr olunmuş heykəlin hazırlanması üçün müsabiqə” başlığı ilə göndərmək lazımdır.

5. Müsabiqənin təşkilat komitəsi verilmiş heykəllər arasından yalnız bir qalib müəyyənləşdirir. Müsabiqə iştirakçılarının seçimi aşağıdakı meyarlar üzrə həyata keçirilir: mövzuya uyğunluq; müəllif mülahizəsinin və icra edilmə səviyyəsinin peşəkarlığı, təqdim edilmiş kompozisiyanın materialın emal texnologiyasına uyğunluğu.

6. Heykəllərin təqdim edilməsi üçün son tarix: 15 iyun 2022-ci il.

7. Müsabiqənin mövzusu “Şuşa”.

8. Hekəlin materialı: tunc, mərmər və bürünc  

Hər bir heykəl həm fərdi iştirakçı, həm də komanda tərəfindən hazırlana bilər. Həmmüəlliflərin sayı 3 nəfərdən çox olmamalıdır.

Müsabiqəyə yekun vurulması:

Finalda iştirak edən heykəl nümunələri müsabiqənin populyarlaşdırılması və daha geniş tamaşaçı kütləsinə çatdırılması məqsədilə təşkilatçı tərəfindən KİV-də işıqlandırıla bilər. Bu halda heykəl layihəçilərinin müəllifliyi qorunub saxlanılır.

Və ən nəhayət: Doldurulmuş qeydiyyat forması 15 iyun 2022-ci il tarixinədək müsabiqənin təşkilat komitəsinə Bu email ünvanı spambotlardan qorunur. Onu görmək üçün JavaScripti qoşmaq lazımdır. elektron poçt ünvanına “Şuşa şəhərinə həsr olunmuş heykəlin hazırlanması üçün müsabiqə” başlığı ilə göndərilməlidir.

Əziz heykəltəraşlar, necə deyərlər, bu meydan, bu şeytan. 

Şəkildə: Şuşada Xurşidbanu Natəvanın heykəli. Əminik ki, bu müsabiqə Şuşada ucaldıla biləcək abidələrin üzə çıxmasına şərait yaradacaq.

Martın 15-də Beynəlxalq Muğam Mərkəzində Mədəniyyət Nazirliyinin təşkilatçılığı və təşəbbüsü ilə reallaşan “Shusha talks” (“Şuşa söhbətləri”) adlı layihənin təqdimatı olub. Layihənin  əsas məqsədi Qarabağın dirçəlişi ilə bağlı mədəniyyət sahəsində tanınmış şəxslərin fikirlərini öyrənməkdir.

Mədəniyyət Nazirliyinin İnformasiya və İctimaiyyətlə əlaqələr şöbəsinin müdiri Məryəm Qafarzadə çıxış edərək layihə haqqında məlumat verib.

Bildirib ki, layihə çərçivəsində ictimaiyyət nümayəndələri, mədəniyyət və incəsənət xadimləri, blogerlər və yaradıcı sənayenin nümayəndələrinin “Şuşa İli” ilə bağlı nazirliklə əməkdaşlığını genişləndirmək məqsədilə görüşlər keçiriləcək və fikir mübadiləsi aparılacaq.

Mədəniyyət naziri Anar Kərimov çıxış edərək deyib ki, "Şuşa söhbətləri" layihəsi "Şuşa ili"nə həsr edilib: “Bu gün biz önəmli bir layihəyə start veririk. Layihə Prezident İlham Əliyevin müvafiq Sərəncamı ilə bu ilin "Şuşa İli" elan edilməsinə həsr olunub. Bütün tədbirlərimizdə Şuşanı ana xətt kimi təbliğ etməliyik. Bu il Şuşa şəhərinin təməlinin qoyulmasının 270 illiyi qeyd olunacaq. Şuşanın əhəmiyyəti təkcə onun tarixindən yox, həm də Azərbaycan mədəniyyətinin beşiyi olmasındadır. Nazirliyin bütün layihələrində Şuşanın əhəmiyyətinin həm Azərbaycanda, həm də beynəlxalq aləmdə təbliğ olunmağı vacibdir”.

Nazir vurğulayıb ki, Şuşa mədəniyyət paytaxtımız olaraq azadlığının ikinci ildönümünü yaşamaqdadır: “Bu qüruru bizə yaşatdığı üçün Ali Baş Komandana, Ordumuza təşəkkür edirik. İstəyirik ki, Şuşa söhbətləri vasitəsilə Şuşanın dəyərini təbliğ edə bilək. “Şuşa söhbətləri” çərçivəsində biz müxtəlif insanları-jurnalistləri, blogerləri, tarixçiləri dəvət edəcəyik. Bu, bir başlanğıcdır. İlboyu belə müzakirələr keçirəcəyik. Layihənin uğurundan asılı olaraq növbəti illərdə də bunu davam etdirməyi düşünürük. Burada vətəndaş cəmiyyətinin iştirakı çox önəmlidir”.

A.Kərimov hər kəsi layihənin ictimai müzakirəsində fəal iştirak etməyə çağırıb. O qeyd edib ki, bundan sonra hər ay bu mövzuda görüşlər keçiriləcək.

Sonra “Şuşa söhbətləri” layihəsinin təqdimatı olub.

Əməkdar incəsənət xadimi, modelyer Fəxriyyə Xələfova çıxışında layihənin onun üçün xüsusi əhəmiyyət kəsb etdiyini diqqətə çatdırıb: “Burada təcrübə də çox önəmlidir. Düşünürəm ki, görüləcək işlər çox peşəkar şəkildə təqdim olunacaq. Bu istiqamətdə görüləcək işləri həm ölkə ictimaiyyətinə, həm də beynəlxalq layihələrdə təqdim edə biləcəyik”.

Tanınmış fotoqraf Reza Deqati Şuşa ilə bağlı xatirələrindən danışıb. O, Şuşada fotoqrafiya məktəbi açmaq istədiyini bildirib: “Həm fotoqraf, həm memar, həm də tarixçi kimi çox maraqlıdır ki, necə olub Şuşada bu qədər ziyalılar yetişib. Bu cür yerlər dünyada azdır. Mən istəyirəm ki, Şuşada fotoqrafiya məktəbi yaradım, dünyanın müxtəlif ölkələrindən ora fotoqraflar gəlsin. Bu, fotofestival şəklində də ola bilər. Bilirsiniz, foto indi dünyanın ən birinci dilidir. Fotonun dili ilə bütün dünya ilə danışmaq olar”.

Tədbir müzakirə və çıxışlarla davam edib.

Qeyd edək ki, layihə çərçivəsindəki müzakirələrin Şuşada da keçirilməsi planlaşdırılır.