Ölkəmizdə və xaricdə yüzlərlə tədbiri keçirilən, bir çox layihələrlə əlamətdar olan böyük mədəniyyət bayramının – “Nizami Gəncəvi İli”nin artıq son akkordlarıdır. İlin daha bir maraqlı tədbiri dekabrın 16-da paytaxtın Xəzər rayonunun Zirə qəsəbəsindəki Mədəniyyət Mərkəzi–Eko Parkda gerçəkləşib.
“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı Mədəniyyət Nazirliyinə istinadən məlumat verir ki, Heydər Əliyev Fondu, Mədəniyyət Nazirliyi, Təhsil Nazirliyi, Zirə Mədəniyyət Mərkəzi–Eko Park, “Azərenerji” ASC və “Kapitalbank”ın birgə layihəsi olan “Nizami Gəncəvi mədəni irsi: XXI əsr” mövzusunda simpoziumun yekun tədbiri keçirilib.
Tədbir iştirakçıları əvvəlcə Zirə Mədəniyyət Mərkəzi – Eko Parkın qalereya hissəsində Nizami Gəncəvinin “Xəmsə”si motivləri əsasında hazırlanmış əl işlərindən ibarət sərgiyə baxıblar.
Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin katibi İlqar Fəhmi tədbiri açıq elan edərək qonaqları salamlayıb. Bildirib ki, Prezident İlham Əliyev tərəfindən Azərbaycanın böyük mütəfəkkirlərin irsinə diqqət həm də mədəni irsimizin yaşadılmasına xidmət edir. Ölkəmizdə "Nəsimi ili", daha sonra “Nizami ili"nin elan edilməsi bu dahilərin yaradıcılığının və Azərbaycan mədəniyyətinin nəinki ölkəmizdə, eləcə də beynəlxalq aləmdə təbliğinə böyük töhfə olub.
Təhsil nazirinin müavini Firudin Qurbanov çıxışında bildirib ki, milli-mənəvi dəyərlərimizin qədim kökü var. Onlardan biri də Nizami Gəncəvidir: “Nizaminin əsərləri dünyanın müxtəlif dillərinə tərcümə olunub. Ona görə ki, əsərlərində ən yüksək dəyərlərə inam var. Vətənə məhəbbət, ailə institutu, xeyir əməllər – bütün bunların hamısı Nizami yaradıcılığında öz əksini tapıb. Bugünkü tədbir Nizaminin zəngin irsini gələcək nəsillərə ötürmək baxımından əhəmiyyətlidir. 2021-ci ili “Nizami ili” elan etdiyinə görə cənab Prezidentə minnətdarıq. Əlamətdar il çərçivəsində müxtəlif ölkələrdə keçirilən müxtəlif tədbirlərlə bir daha Azərbaycan mədəniyyətini və mədəni dəyərlərimizi dünyaya təbliğ etmiş olduq”.
Milli Məclisin Mədəniyyət komitəsinin sədri Qənirə Paşayeva Nizami Gəncəvini Azərbaycan fəlsəfi fikrinin böyük elçisi kimi səciyyələndirib: “Biz Nizami ideyalarını uşaq və gənclərimizə ötürməliyik. Nizami böyük dəyərdir və onun ideyaları hər zaman aktualdır. Bu gün dünyada onun əsərlərindəki qadın azadlığı, xeyirxahlıq kimi dəyərlərə ehtiyac var”.
Yazıçılar Birliyi Xəzər bölməsinin rəhbəri, şair Arif Buzovnalı Nizaminin Azərbaycan ədəbiyyatındakı rolundan söz açıb. Qeyd edib ki, əbədiyaşar ideyalar müəllifi olan Nizaminin hər bir əsəri yenidən araşdırılmalıdır.
Tədbirdə çıxış edən mədəniyyət nazirinin birinci müavini Elnur Əliyev növbəti Nizami bayramına toplaşanları səmimi salamlayıb. Bildirib ki, dünya neçə əsrdir Nizamini oxuyur, dərk edir, öyrənir.
Nizami Gəncəvinin əcnəbi tədqiqatçıları şairin irsi ilə tanış olduqca Azərbaycan mütəfəkkirinin dahiliyini, insan ruhuna necə böyük təsir etdiyini vurğulayırlar. Nizami ideyaları ona görə dünya tərəfindən qəbul olunur ki, o, ideal cəmiyyət, humanizm, sülh, bərabərlik kimi bəşəriyyəti bu gün də məşğul edən aktual məsələlərdən yazırdı: “Əcnəbi elm adamları Nizamini araşdırdıqca Azərbaycan mədəniyyətinə də baxışları dəyişir. Çünki Nizami Azərbaycan mədəniyyətinin ən layiqli təmsilçisidir. Azərbaycandakı dünyaya örnək multikultural, tolerant mühitin bir qaynağı da Nizami kimi mütəfəkkirlərimizin ideallarından gəlir. Nizami nə qədər bəşəri olsa da, öz kökü ilə fəxr edirdi”.
Milli Məclisin deputatı Soltan Məmmədov tədbirin təşkilatçılarına minnətdarlığını bildirib, Heydər Əliyev Fondunun Azərbaycan mədəniyyəti və ədəbiyyatının qorunması və təbliği istiqamətində gördüyü işlərdən söz açıb.
AMEA-nın Milli Azərbaycan Ədəbiyyatı Muzeyinin baş direktoru, millət vəkili, akademik Rafael Hüseynov Nizami Gəncəvini Azərbaycanın rəmzi adlandırıb. Qeyd edib ki, Nizami ideoloji qüvvədir. Nizami Azərbaycanı güclü göstərən amildir: “2021-ci ilin “Nizami ili” elan edilməsi, ölkəmizin siyasi hədəfidir. 8 əsr boyunca Nizamiyə yüzlərlə cavab yazılıb, o həm Şərqə, həm də Qərbə işıq ötürən mayak olub. Onun irsinin təbliği davamlı olmalı, bu ənənə davam etdirilməlidir. Bu gün biz Nizamini müasirimiz kimi anırıq. “Yüz il sonra sorsanız hardadır o, Hər beyti səslənər burda, burdadır”. Bu fikir bu gün də öz gücünü saxlayır. Əgər Nizaminin sözü dünyanın dörd bir yanında bu gün yaşayırsa, demək o daim yaşayır”.
Çıxışlardan sonra qonaqlar mərkəzin Xalça muzeyi ilə tanış olublar. Burada Nizaminin qəzəlləri üstdə xanəndə, Əməkdar artist Babək Niftəliyevin ifasında səslənən  muğamlar tədbirə rəng qatıb.
Daha sonra simpozium çərçivəsində elan olunan üç istiqamət üzrə əl işləri müsabiqəsinin qalibləri mükafatlandırılıb.
Rəngkarlıq üzrə Əminə Rəcəbəliyeva I, Reyhan Aslanova II, Fəxri Abbasov III yerə layiq görülüblər. Onlara diplom və hədiyyələr təqdim olunub.
 Dekorativ-tətbiqi sənət üzrə isə İsgəndər Məmmədov I, Səbinə İsmayılova II, Aytac Atakişiyeva III yer tutublar. Heykəltəraşlıq üzrə qrup işinə görə mükafat isə 6 iştirakçı arasında bölünüb.
Mükafatlandırmadan sonra konsert proqramı təqdim olunu . Qara Qarayevin “Yeddi gözəl” baletindən fraqment, Üzeyir Hacıbəylinin “Sevgili canan” romansı, Azərbaycan Dövlət Akademik Opera və Balet Teatrı solistlərinin ifasında Fikrət Əmirovun “Nizami” baletindən fraqment, teatrının solisti, Əməkdar artist Fərid Əliyevin ifasında “Sənsiz” romansı səsləndirilib. Azərbaycan Dövlət Rəqs Ansamblı isə “Cəngavərlərin döyüş rəqsi”ni təqdim edib.
Bədii hissə Xalq artisti Alim Qasımov, Əməkdar artist Fərqanə Qasımovanın ifaları və qiraətçi Nadir Hüseynovun çıxışı ilə sona çatıb.
Beləcə, Nizami bayramına yekun vurulub.

“Azərkitab” kitab mərkəzində xalq şairi Vahid Əzizin “Param parça illər” kitabının təqdimat mərasimi keçirilib. 

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı xəbər verir ki, şair Yusif Nəğməkarın apardığı tədbirə yazarlar və Vahid Əziz poeziyasının vurğunu olan oxucular toplaşmışdılar. 

Kitaba şairin Zəfər günü ovqatlı yeni şeirləri, eləcə də Qarabağ ağrısını əks etdirən illər öncə yazdığı şeirlər daxil edilib, kitab “Azərnəşr” nəşriyyatında nəşr olunub. 

Tədbirdə “Azərkitab”ın direktoru Sabir Həsənov, şairələr Adilə Nəzər, Ülkər Nicatlı, yazıçı Varis çıxış edərək Vahid Əziz poeziyasının bədii dəyərləri barədə söz açıblar, bu poeziyanın həm vətənpərvərlik, vətəndaşlıq, həm də sevgi qanadının mükəmməlliyindən bəhs ediblər.

Bəstəkar Könül Hüseynova Vahid Əzizin sözlərinə bəstələdiyi “Şuşam mənim” və “Şəhidlik zirvəsində” adlı mahnılarının yaranma tarixçəsindən danışıb. Tədbirə qatılan oxucular da öz ürək sözlərini söyləyiblər, şairin yaradıcılığından nümunələr gətiriblər, məşhur “Mənə yüz il ömür arzulamayın” adlı dillər əzbəri olan şeirini əzbər söyləyənlər də tapılıb. 

Tədbirin sonunda şair tədbirə qatılanlara minnətdarlıq bildirərək öz yaradıcılıq planlarını açıqlayıb, eləcə də “Mənə yüz il ömür arzulamayın” şeirini hansı şəraitdə yazdığını dilə gətirib. Məlum olub ki, 2008-ci ilin 7 iyununda mərhum müğənni İlhamə Quliyevanın 65 illik yubileyi törəninə qatılarkən bu şeir yazıbmış. Şair deyib:

-İlhamənin yubileyinə dəvət alanda düşündüm, ona nə hədiyyə aparım. Gül dəstəsimi? Ətirmi? Bəzək-düzək əşyasımı? Bunları təbii ki, müğənni dostları, rəfiqələri ondan əsirgəməyəcəkdi. Elə “nə aparım” düşüncəsinə qapıldığım halda da, bir də gördüm, birnəfəsə, üzünü belə köçürmədən yeni şeirim yarandı. 

Mənə yüz il ömür arzulamayın…

Mənə yüz il ömür arzulamayın,

Payız yarpağıtək qovmasın külək,

Gözlərim görsə də, ayağım, əlim,

Əsalıq olanda dayansın ürək.

Mənə "Yüz il yaşa!" deməsin dostlar,

Gülüşüm, yerişim, səsim itməsin.

Məndən cavan olan, gümrah olanlar,

Çiynimdə dünyadan köçüb getməsin.

Mənə yüz il ömür arzulamayın,

Bu qədər yaşayan hansı çiçəkdir?

Sən yaşda qalmırsa tay-tuşun, tayın,

Qurdla qiyamətə qalmaq deməkdir.

Mənə elə ömür arzulayın ki,

Ölüncə ümmantək çağlaya bilim.

Qapı-pəncərəni öz evimdəki

Özüm aça bilim, bağlaya bilim.

Sağlıqlar deyəndə hərdən şənimə, 

Nə özüm kövrəlim, nə sizə gülüm.

Tanrıdan bir ömür diləyin mənə,

Hər vaxt sevə bilim, sevilə bilim.

Taleyim sevgiylə baxsın üzümə;

Görsün yad payına şərik deyiləm.

Gərək olmayanda özüm-özümə,

Deməli, heç kəsə gərək deyiləm,

Mənə yüz il ömür arzulamayın,

Ləyaqət, təmiz ad atıb getməsin.

Dünyaya qalacaq malı dünyanın,

Karvanım lənətə batıb getməsin!

Mənə yüz il ömür arzulamayın...

Viktor Mari Hüqo (26 fevral 1802  - 22 may 1885) böyük fransız yazıçısı, şairi, dramaturqudur. Dünya ədəbiyyatı xəzinəsinə "Səfillər", "Paris Notrdam kilsəsi"," Gülən insan”, "Ölüm cəzası alanın son günü", "Doxsan üçüncü il", “Büq Jarqal”, "Dənizin zəhmətkeşləri", "Klod Qe", "Ernani" kimi əsərlər bəxş edən, tarixə düşən və əsərləri rəsmən “dünya ədəbi sərvətinin ölməz abidələri” adlandırılan Viktor Hüqonu Azərbaycanda da həvəslə oxuyur, dəyərləndirirlər.

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalının əməkdaşları Viktor Hüqonun ən bəyəndikləri 21 müdrik kəlamını seçib oxucularına təqdim edirlər. Buyurun, tanış olun:

1.Həyatda ən böyük xoşbəxtlik bizi sevmələrinə əmin olmağımızdır. Bizi olduğumuz kimi olduğumuza görə sevmələrinə, yaxud, bizi olduğumuz kimi olduğumuza baxmayaraq sevmələrinə əmin olmağımızdır. 

2.Sevən kişinin vicdanı - sevdiyi qadının qoruyucu mələyidir.

3.Biz qışqıraraq doğuluruq, inilti ilə ölürük. Belədə, yalnız qəhqəhə ilə yaşamaq qalır bizə.

4.Bir insana bir fikir hakim olursa, o, onu hər şeydə tapır.

5.Tale heç vaxt bir qapını bağlamamış digər qapını açmır.

6.Evlilikdə əsl uyğunsuzluq ruhların uyğunsuzluğudur.

7.Əqil qazandıqca varlanır. Ürək isə itirdikcə.

8.Heç kəs başqalarının hərəkətlərini bu hərəkətlərə ən az dəxli olanlar kimi qısqanclıqla təqib etmir.

9.Yüngül fikirli görünmək və əlçatmaz olmaq incəsənətin zirvəsidir.

10.Ölmək qorxulu deyil, dəhşətli olan yaşamamaqdır.

11.Zənginlərin cənnəti yoxsulların cəhənnəmindən yaradılmışdır.

12.Bədbəxtilik gələndə çaxnaşmaya düşmək lazım deyil, bədbəxtliyin birbaşa üzünə baxılmalıdır; bu, axmaq olmayan hər kəsin borcudur.

13.Almaz palçıqda əriyən deyil.

14.Pis fikirlər-qəlbin intiharıdır.

15.Düşmənin bıçaq yarasına laqeyd yanaşa bilərsiniz, lakin yaxın adamın sancaq batırması çox ağrılıdır.

16.Hər səhər günün gedişatını planlaşdıran və bu plana əməl edən hər kəs onu aparan gərgin həyat labirintinin ipini əlində saxlamış olur.

17.Qırx yaş cavanlığın qocalığı, əlli yaşsa qocalığın cavanlığıdır.

18.Qadınlara hörmət edilən yerdə Tanrılar razı olurlar. Qadınlara nifrət edildiyi yerdə Tanrıya təzim etmək lüzumsuzdur.

19.Qəddar ruhi fırtınalardan əzab çəkən, gözlənilməz fəlakətlərə qarşı hey müqavimət göstərən, heç sağ olub-olmadığı belə bilinməyən adam hələ də sevdiyi məxluqa qayğıkeşliklə yanaşmağa qadirdirsə - bu, əsl gözəl ürəyə malik olmağın əlamətidir.

20.Müqəddəs olmaq istisnadır, ədalətli olmaq qaydadır. Yolunuzu azın, büdrəyin, yıxılın, günah törədin, ancaq ədalətli olun.

21.Mümkün qədər az günah etmək - insan üçün qanun budur. Heç günah etməmək – bu, mələklərin arzusudur.