ƏDƏBİYYAT VƏ İNCƏSƏNƏT - Super User
Super User

Super User

Dekabrın 25-də Bakı Kitab Mərkəzində Təşəbbüslər və Layihələr Mərkəzi (TLM) və Bakı Kitab Mərkəzi tərəfindən hazırlanan “Heydər Əliyev haqqında” adlı kitabın və www.aboutheydaraliyev.com portalının təqdimatı keçirilib.

 

AzərTAC xəbər verir ki, təqdimat mərasimində Ulu Öndər Heydər Əliyevin və şəhidlərimizin əziz xatirəsi bir dəqiqəlik sükutla anılıb.

 

Tədbiri Bakı Kitab Mərkəzinin direktoru Günel Anarqızı açaraq qeyd edib ki, “Heydər Əliyev haqqında” adlı kitabda dörd yüz nəfər nüfuzlu dünya liderinin, ictimai-siyasi xadimlərin, din, elm və mədəniyyət xadimlərinin Ulu Öndər Heydər Əliyev haqqında sitat və kəlamları yer alır.

 

Təşəbbüslər və Layihələr Mərkəzinin nümayəndəsi Aliyə Səfərova bildirib ki, layihə dörd dildə hazırlanıb. Kitabın bölmələri haqqında məlumat verən nümayəndə söyləyib: "Prezident İlham Əliyevin 2022-ci il noyabrın 28-də imzaladığı Sərəncamla “Azərbaycan Respublikasında 2023-cü ilin “Heydər Əliyev İli” elan edilməsi ilə bağlı Tədbirlər Planı” təsdiqlənib. Tədbirlər Planına uyğun olaraq, ölkəmizdə və xaricdə Ulu Öndərin anadan olmasının 100 illiyi ilə əlaqədar müxtəlif tədbirlər keçirilir. Həmin tədbirlər silsiləsi çərçivəsində Heydər Əliyev Fondunun dəstəyi ilə Təşəbbüslər və Layihələr Mərkəzi (TLM), eləcə də Bakı Kitab Mərkəzi tərəfindən hazırlanmış “Heydər Əliyev haqqında” kitabı və aboutheydaraliyev.com portalın əsasını sitatlar bölməsi təşkil edir. Tərcüməsi Azərbaycan, ingilis, rus, ispan dillərində olan kitabda ümumilikdə 400 sitat var. Bunlardan 94-ü “Dövlət və hökumət başçıları”, 133-ü “Dövlət xadimləri”, 69-u “İctimai-siyasi xadimlər”, 47-si “Elm, mədəniyyət və din xadimləri”, 32-si “Beynəlxalq təşkilatların nümayəndələri” 25-i isə “İş adamları”na məxsusdur. Onların Ulu Öndər haqqında fikirləri öz əksini tapır".

Təqdimat mərasimində dövlət xadimi, diplomat, alim, tarix elmləri doktoru Həsən Həsənov, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin sədri, Xalq yazıçısı Anar, Azərbaycan Respublikası Prezidentinin sabiq köməkçisi, Prezident Katibliyinin keçmiş rəisi Dilarə Seyidzadə çıxış edərək Ulu Öndər Heydər Əliyevin uzaqgörən siyasətini, qəbul etdiyi qərarların verdiyi töhfələrdən danışıb, ölkəmizin inkişafı naminə görülən misilsiz işlərin gənc nəslə çatdırılmasının vacibliyini qeyd ediblər.

Tədbirdə "Ana", "Küçələrə su səpmişəm", "Alagöz" əsərləri ifa edilib.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(26.12.2023)

Çərşənbə axşamı, 26 Dekabr 2023 09:00

“Hədis” animasiya filmi beynəlxalq festivalın qalibi olub

“Hədis” qısametrajlı animasiya filmi Türkiyədə keçirilən 11-ci Beynəlxalq İpək Yolu Film Festivalında “Ən yaxşı animasiya filmi” mükafatını qazanıb.

 

AzərTAC xəbər verir ki, ekran əsərinin rejissoru Nəzrin Ağamalıyeva, prodüseri Rəşid Ağamalıyev, ssenari müəllifləri İsmayıl İman və Nəzrin Ağamalıyeva, məsləhətçisi Məsud Pənahidir. Filmin partiturasında Sevda Ələkbərzadənin musiqisi səslənir.

 

“Hədis” qısametrajlı animasiya filmi 2022-ci il sentyabrın 21-də İranda etiraz aksiyaları zamanı təhlükəsizlik qüvvələri tərəfindən qətlə yetirilmiş 22 yaşlı Azərbaycan türkü Hədis Nəcəfiyə həsr olunub. Eyni zamanda, İranda gender, etnik və mədəni ayrı-seçkiliklə mübarizə aparanlara ithaf olunub.

 

“ANİMAFİLM Studio”nun istehsal etdiyi “Hədis” filmi Şimali Kaliforniya Azərbaycan Mədəniyyəti Mərkəzinin maliyyə və ideya dəstəyilə çəkilib. Azərbaycan Animasiya Assosiasiyası, “Əkinçi” platforması və “Skwigly” onlayn animasiya jurnalı filmə media dəstəyi verib.

 

Filmin premyerası dünyanın ən böyük animasiya festivalı olan “Annecy” Beynəlxalq Animasiya Filmləri Festivalında keçirilib.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(26.12.2023)

Türk Dövlətləri Parlament Assambleyası (TÜRKPA) dekabrın 25-də Bakıda XX əsrin dahi qırğız yazıçısı Çingiz Aytmatovun 95 illik yubileyinə həsr olunmuş tədbir təşkil edilib.

AZƏRTAC xəbər verir ki, tədbirdə çıxış edən TÜRKPA-nın Baş katibi Mehmet Süreyya Er Çingiz Aytmatovun qələmi və dühası ilə bütün dünyada milyonlarla oxucunun qəlbinin fatehi olduğunu deyib. O bildirib ki, yüz illər keçsə də, Çingiz Aytmatov yaradıcılığının sönməz alovu oxucularının və ədəbiyyatsevərlərin qəlbini isidəcək. Əsərlərinin dünyanın 170 dilinə tərcümə edilməsi, bütün əsərlərinə film çəkilməsi böyük yazıçının dühasının miqyasını nümayiş etdirir. Təsadüfi deyil ki, Çingiz Aytmatovun adı dünyanın ən məşhur ədibləri ilə yanaşı çəkilir. O, milyonlarla tirajla nəşr edilmiş əsərləri ilə dünyada ən çox oxunan yazıçılardan biridir.

“Çingiz Aytmatov sərhədləri aşan fenomen, Türk xalqının layiqli övladıdır. Bu baxımdan Türk dünyasında və onun hüdudlarından kənarda Çingiz Aytmatov adına, irsinə və xatirəsinə sonsuz ehtiram əbədiyaşar yazıçıya olan dərin məhəbbət və rəğbətdən irəli gəlir. Çingiz Aytmatov Türk dünyasının yetişdirdiyi görkəmli simalardan biri, tarixin bütün mərhələlərində olduğu kimi, XX əsrdə bəşəriyyətə bəxş etdiyi ədəbiyyat və mədəniyyət incisidir. Çingiz Aytmatov türk xalqlarının tükənməz mədəniyyət və yaradıcılıq potensialının parlaq təcəssümüdür”, - deyən Baş katib qeyd edib ki, Aytmatov kimi dəyərlərimizin daim yaşadılması və ötürülməsi Türk dünyasında hər bir nəsilin özündən sonrakı nəsillər qarşısında müqəddəs vəzifəsidir.

Bu, Türk xalqlarının min illər boyu ərsəyə gətirdiyi dəyərlərin davamlılığının təmin edilməsinə verilən töhfədir. Mədəniyyət diplomatiyasının əhəmiyyətli rol oynadığı bir dövrdə dövlətlərimiz də Türk dünyasının tanınmasına, Türk irsinin dünyada təşviqi və təbliğinə böyük önəm verir.

Məhz belə dəyərlərimizin təşviqi Türk dünyasının “yumşaq güc”ünə güc qatır, dünyada ona daha çox maraq oyadır.

Milli Məclisin deputatı Hikmət Babaoğlu Çingiz Aytmatovun Türk dünyasının ədəbiyyatına bəxş etdiyi töhfələrdən danışıb. Qeyd edilib ki, dahi yazıçının yaradıcılığı bu günümüzə və gələcəyimizə xidmət edir. O, öz əsərləri ilə Türk dünyasının mənəvi identifikliyini formalaşdırıb. Böyük ədibin əsərlərinin dünyanın 170 dilinə tərcümə olunması onun ümumbəşəri yazıçı olduğunu sübut edir.

Yubiley tədbirində çıxış edən Türk Mədəniyyəti və İrsi Fondunun prezidenti Aktotı Raimkulova, Qırğız Respublikasının Azərbaycandakı səfiri Kairat Osmanaliyev, Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin sədri, Xalq yazıçısı Anar Rzayev, Türkdilli Dövlətlərin Əməkdaşlıq Şurasının (Türk Şurası) Ağsaqqallar Birliyinin üzvü Həsən Həsənov və digərləri yazıçının həyat və yaradıcılığından, zəngin ədəbi irsindən, Türk dünyası ədəbiyyatı tarixinə bəxş etdiyi töhfələrdən söz açıblar.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(25.12.2023)

Bazar ertəsi, 25 Dekabr 2023 13:15

Dünyanın nə çoxu, nə azıyam mən.

Heyran Zöhrabova, "Ədəbiyyat və incəsənət" 

 

Dilən, professor, utanma, dilən... 

 

Dillən, professor, utanma, dillən...

Səslə, hər keçəndən sədəqə istə,

Qaçandan, köçəndən sədəqə istə.

Fərqi yox, Bakıdan, Ağdamdan olsun,

Səninçün nə fərqi: yaxşı, yaman kim,

Bir də qanmayan kim, həm də qanan kim,

Məslək dəyişənmi, ev dəyişənmi,

Qızıl axtaranmı, ya goreşənmi,

İnsanmı, heyvanmı - satandı, gedir,

İt-qurd kölgəsində yatandı, gedir.

Dünyanın ən qəlpi, ən safı olsun,

Təki ürəyinin insafı olsun. 

 

Hanı o qırmızı diplomlar, hanı?

Nəyimə gərəkdir torbada qala,

çıxar, hamısını cır at, tapdala.

Yandır cild-cild, yansın əl yazıların,

Sən kimə gərəksən, o kimə lazım?

O fəxri fərmanları,

Təşəkkürləri yandır,

Dünya aldanan yox, bil aldadandır. 

 

Bir də ki, hər dəfə qomarlayanlar,

Öpüb bığlarını tumarlayanlar-

Nəvələr görməsin diləndiyini,

Tale xırmanında döyüldüyünü,

Ömrün ələyində ələndiyini.

Dilən, professor, utanma, dilən,

Dillən, professor, utanma, dillən... 

 

Mən 

 

Min hava çalınıb könül tarımda,

Dünyanın nə çoxu, nə azıyam mən.

Fəsillər görüşür duyğularımda,

Elin həm qışıyam, həm yazıyam mən. 

 

Anam Qarabağın, Milin, Muğanın,

Siz də mənim kimi eşqilə yanın.

Başına döndüyüm Azərbaycanın,

Dəli Kürüyəm mən, Arazıyam mən. 

 

Dinlə "çahargahı", eşit "Qatarı",

Könül dünyamızın sərvəti, varı.

Ələsgərin sazı, Qurbanın tarı,

Cabbarın, Seyidin avazıyam mən. 

 

Öz tarixi vardır dağda qarın da,

Ürəkdə eşqin də, etibarın da,

Qədim Qobustanın qayalarında

Pozulmaz, silinməz bir yazıyam mən. 

 

Familəm, həmişə yanmaqdır peşəm,

Can deyən gözələ canan demişəm.

Bu yolda sevinc də, qəm də yemişəm.

Bir daha demərəm tamarzıyam mən. 

 

Bu gün tənqidçi, şair, publisist, elm xadimi, alim, pedaqoq, jurnalist, filologiya elmləri doktoru, professor Famil Mehdinin doğum günüdür.

Famil Mehdi 1934-cü il dekabrın 25 də  Ağdam  rayonunun  Sarıhacılı kəndində anadan olub.

Azərbaycanda publisistikanın elmi-nəzəri əsaslarını yazan ilk elm adamı Famil Mehdi olmuşdur.

Bundan başqa onun jurnalistika ilə bağlı bir çox elmi monoqrafiyaları, qələmə aldığı dərs vəsaitləri də var. Amma böyük kütlə tərəfindən Famil Mehdi daha çox şair kimi tanınıb.

O, fəal pedaqoji, elmi və ictimai işlə məşğul olmuşdur. Əsərləri keçmiş SSRİ xalqlarının və bəzi xarici ölkə xalqlarının dillərinə tərcümə edilmişdir. 

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(25.12.2023)

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalı statusman Hümbət Həsənoğlunun növbəti 10 aforizmini təqdim edir. 

 

1.Xalqın mədəni səviyyəsi teatrda birinci cərgədə oturanlarla bilinər.

 

2.Zarafat ədviyyat kimidir, qədərində olanda gözəl olur.

 

3.Dilin arxasında ağıl varsa, düşməni dost edər, yoxdursa, dostu da düşmənə çevirər.

 

4.Sərçələrin də öz qartalları olur.

 

5.Dar gündə dosta söykənmək olar, minmək olmaz.

 

6.At ölər, it sevinər, alim ölər, nadan sevinər.

 

7.Sənə hər ağız açana qəlbini açma.

 

8.Uğursuzluğunun səbəbini tapan uğura doğru iri bir addım atmış olur.

 

9.Qəlbinə qulaq as, o, ədalətlidir, ağlına isə az etibar et, çünki o, sənin hər haqsızlığına bəraət qazandırmağa hazırdır.

 

10.İnsan yaşının paradoksu ondadır ki, illəri itirsən də, onlar üst-üstə yığılır.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(25.12.2023)

Adı bizlərə də yaxşı tanış olan tanınmış bəstəkar, Rusiya Federasiyasının Əmək qəhrəmanı, SSRİ-nin Xalq artisti, Bakıda doğulmuş Murad Kajlayev vəfat edib.

 

Bu barədə “Ədəbiyyat və incəsənət” “Novosti” RİA-ya istinadən məlumat verir. Dağıstanda - Mahaçqala şəhərində yaşayıb yaradan bəstəkarın 92 yaşı var idi. 

Tanınmış bəstəkar çoxsaylı əsərlərin, o cümlədən baletlərin, simfoniyaların, film və teatrlar üçün musiqilərin müəllifidir. 

Murad Kajlayev 1931-ci il yanvarın 15-də Bakıda tibb professorunun ailəsində dünyaya gəlib. İdmana, motosikl sürməyə böyük həvəsi olan Murad sonda seçimi musiqiyə edib. 

O, Azərbaycan Dövlət Konservatoriyasında Boris Zeydman kompozisiyası üzrə sinfi bitirib, Qara Qarayevin tələbəsi olub. Dirijor Kajlayev təcrübəni maestro Niyazinin yanında keçib. Müxtəlif illərdə Dağıstan radiosunun simfonik orkestrinin baş dirijoru, Dağıstan Dövlət Filarmoniyasının bədii rəhbəri, Ümumittifaq Radio və Mərkəzi Televiziyanın estrada-simfonik orkestrinin baş dirijoru olub. 1963-cü ildən Dağıstan MSSR-in Bəstəkarlar İttifaqının idarə heyətinin sədri olub.

Murad Kajlayev Türk kinematoqrafiyasının ruslarla birgə dahi Nizami Gəncəvinin “Xosrov və Şirin” poeması əsasında çəkdikləri “Məhəbbətim mənim, kədərim mənim” filminə bəstələdiyi ecazkar musiqi ilə xüsusən yaddaşlarımıza yazılıb.

Allah rəhmət eləsin!

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(25.12.2023)

Könül, “Ədəbiyyat və incəsənət”

 

Ötən il bu gün rubrikasında portalımızın arxivindən bu xəbəri seçib sizlərə təqdim etmək qərarına gəldim. Niyə? Özüm bu romanı oxumuşam və bəyənmişəm, təkrarən sizlərə də tövsiyə etmək istəyirəm.

 

“Qanun” nəşriyyatında yazıçı Əlibala Məhərrəmzadənin “Kənar adamın söylədikləri” sənədli romanı işıq üzü görüb. Sözügedən roman “Çovdar çörəyi” romanı ilə Azərbaycan oxucusuna kifayət qədər tanış olan, ədəbi dairələrin diqqətini çəlb etmiş yazıçı Əlibala Məhərrəmzadənin sayca 4-cü romanıdır. Romanı yazarkən yazıçı qarşısına qoyduğu hər iki məqsədin – həm oxunaqlı təhkiyə ilə oxucu diqqətini cəlb etməyin, həm də azərbaycanlı-erməni münaqişəsinin dərin köklərinə varmaqla yerli və əcnəbi oxucuya nəyin nə olmasını isbat etməyin öhtəsindən lazımınca gələ bilib.

Romanın süjeti olduqca maraqlı, dramatikdir. Baş qəhrəmanı – fransalı yazar Mişel Leqranı “Ailes” qəzeti redaksiyası Bakıya – 44 günlük Qarabağ müharibəsindən reportaj hazırlamağa ezam edir, jurnalist Gəncə bombalanan zamanı nümayəndə heyəti ilə ora yollanır, orada vətənpərvər professor Kərimzadə ilə tanış olur. Əslən Qubadan olan professor Mişelin fransız olduğunu bilib ona yaşadığı Quba bölgəsindəki fransız izlərindən, o cümlədən məşhur fransalı yazıçı Aleksandr Dümanın Quba səfərindən danışır. Nə vaxtdır beynində bir roman yazıb məşhurlaşmaq ideyası dolanan Mişel Parisə qayıtmaq əvəzinə Qubaya gedəsi olur. Amma Qubada 1918-ci il soyqırımı abidəsini görüb, ermənilərin burnunu ovan Qaçaq Mayıl barədə eşidib, üstəlik ermənilərin fransızlara vurduqları yaralardan da xəbərdar olub mövzusunu dəyişir.

Romanda Qubanın Rusiya imperiyası tərəfindən işğalı, çarizm əleyhinə xalq üsyanları, 1918-ci il qırğınları, Xalq Cumhuriyyətinin qurulması, 1920-ci il bolşevik işğalı, Azərbaycanda bolşeviklər əleyhinə qiyamlar – bir sözlə, Azərbaycan tarixinin bizə əslində qaranlıq qalan böyük bir hissəsinə, eyni zamanda Fransaya qarşı törədilən erməni terrorlarına sənədli materiallarla güzgü tutulur. Bu da romanı oxunaqlı etməklə yanaşı, həm də gərəkli etməkdədir.

Düşünürük ki, “Kənar adamın söylədikləri” romanı geniş oxucu kütləsinin rəğbətini qazanmaqla yanaşı, tarixçilərin, alimlərin, eyni zamanda, fransalı dostlarımızın da diqqətini cəlb edəcək.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(25.12.2023)

 

Bazar ertəsi, 25 Dekabr 2023 16:30

QİRAƏT SAATInda “Eşq mələyi”

 “Ədəbiyyat və incəsənət”in Qiraət saatı rubrikasında bu gündən etibarən siyasi romanlar müəllifi kimi tanıdığınız Adəm İsmayıl Bakuvinin bu dəfə eşq romanı ilə tanış olacaqsınız.

“Eşq mələyi” sizi bir başqa dünyaya aparacaq. Orada haqq ilə nahaq, yalan ilə həqiqət, namus ilə əxlaqsızlıq mübarizə aparır. Bu sayaq mübarizələrdə ədalət qalib gəlirmi?

Bu sualın cavabını romanı bitirərkən biləcəksiniz.

 

 

19-cu hissə

 

Dəyişilməyini hamı sezdi

 

Süleyman səhərin açıldığını görcək tələsik yerindən durdu, hamam otağına keçib yuyundu, üzünü təraş etdi. Gözləri yuxusuzluqdan qıpqırmızı idi. Onu bu vəziyyətdə görərsə Zərrinin nə qədər sual ünvanlayacağının fərqində olub tez qəhvədanı qaynatdı, bir stəkan şirin çay içib ehmalça evdən çıxdı.

Adəti üzrə Notarial kontora piyada gedirdi. Evinin iki addımlığında olan idarədə işləmək həm yaxşı idi, həm pis. Yaxşı ona görə idi ki, heç vaxt yolda ləngiməzdi. Pis isə ona görə idi ki, hər halda insan şüurunda evdən işə getmək prosesi özlüyündə hansısa böyük bir məsafəni qət etməyi ehtiva edir. Bunda isə məsafə yox idi. Evdən çıxdı, Fəvvarələr bağını keçdi, bu da iş yeri.

Qapının bağlı olduğunu görəndə bivaxt gəldiyinin fərqində oldu. Adətən saat 10-da gələrdi iş yerinə, qızlar isə 9.30-da gəlib qapını açar, kompüterləri işə salar, içəridə yır-yığış edər, çay qaynadardılar.

Saatına baxdı. Hələ 9.24 idi.

Qızlar gəlincəyə qədər səbirsizcəsinə oralarda var-gəl elədi.

Qəzəblə öz-özünə söylədi ki, işə bax, doxsanıncı illərdə “Təhminə” filmi çəkilərkən Təhminə roluna aktrisa tapılmayan ölkədə otuz ildən sonra yüzlərlə təhminələr formalaşıb.

Qızlar gəlib müdirlərini qapının ağzında gözləyən görəndə bir-birlərinə baxdılar. Onlar dünəndən bəri Süleymanda nəsə bir fərqlilik hiss edirdilər, nəyinsə baş verdiyinə əmin idilər, müdirlərinin bu vaxtsız gəlişi onları lap əmin etdi. Hətta onlardan biri müdrikcəsinə bildirdi ki, müdirimiz sanki o otağa soxulan saqqallı gəncin gəlişindən sonra bunca dəyişib.

Elə həmin gün müdirlərini dəyişən şeyin hələ içində nə yazıldığını bilmədikləri vərəqlərin olduğunu da müəyyənləşdirdilər. Romanı oxumağa mübtəla olmuş Süleyman sənəd imzalatmağa gələn qızın gəlişini qaçırmış və qız neçə müddət başının üstündə dayanıb onun fikrini kağızlardan ayıra bilməmişdi. Sonra da iş otağına qayıdanda qızlara bəyan etmişdi ki, qızlar, müdiri məşğul edən hansısa yazılardır və sizi əmin edirəm ki, o yazıları həmin saqqallı gənc bura gələndə əlində gətirmişdi.

 

 

20-ci hissə

 

Yenidən ayaqda

 

Söz vaxtına çəkər. İndiki kimi mayın ortalarıydı, Ülkər yenə pəncərə qarşısında bitib qalmışdı, Nazəndə xanım gəldi, onunla da, Zöhrə ilə də qucaqlaşıb öpüşdü. Aylin məktəbdən hələ qayıtmamışdı.

Oturdular, Zöhrə çay gətirdi. Nazəndə xanım Ülkərə xeyli nəsihət, öyüd verdi, sonra təsəllilərə keçdi, ürək-dirək verdi, sonra da dedi, evdə, dörd divar arasında oturmaq səni üzür.

Dedi:

-- Bir güzgüdə özünə bax. Rəngin solub, gözlərin çuxura düşüb. Hanı əvvəlki gözəlliyin? Bu quyuya özün özünü atdın. İndi ki Qələndərovla Zöhrə səni quyuya itələmədilər. Amma çıxmağın gərəkdir ordan. Aylinin xatirinə. Sənə iş tapmışam. Orta məktəbdə. İbtidai sinif müəllimliyi.

Ülkər yenidən işə gedəcəyi xəbərinə sevindi. Nə yaxşı insandır Nazəndə xanım. Əsl azərbaycanlı qadın belə olar. Genişqəlbli, humanist, əxlaqlı. Ülkərin anası da yaxşı qadındır. O da mərhəmətli, namuslu-ismətli, genişqəlbli biridir. Nazəndədən fərqli olaraq, mütidir amma. Hüquqsuzluğu, kişi despotunu qəbul edən bir qadındır. Hər ikisi qadın adına layiqdir. Yoxsa ki, Rasimin ləçər anası...

Ülkərin yenidən işə çıxması sentyabra təsadüf etdi, yeni dərs ilinin başlanğıcına. Məktəb evlərindən çox da uzaq deyildi, marşurut avtobusuna minirdi, avtobus onu İnqilab küçəsinə -- düz məktəbinin qarşısına gətirirdi.

Kollektivə dərhal isinişdi, amma heç kəsə öz uğursuz, acı taleyindən bir kəlmə də olsun danışmadı. Mütərəqqi təhsil metodu tətbiq etdi dərhal, interaktiv dərslər, şagirdlərin ekskursiyalara aparılması, bəzi dərslərin səhnələşdirilərək mənimsənilməsi – hər gün bir yenilik tətbiq edirdi, məktəb direktorunun, pedaqoji kollektivin gözündə ucalmışdı. Öz birinci sinfi vardı, dördüncüyədək onları daşıyacaqdı, üstəlik, bir müəllimi əvəz edib onun üçüncülərini də götürmüşdü, ikinci növbə də onlara dərs deyirdi. Demək olar ki, boş vaxtı olmurdu, evə yorğun, halsız qayıdırdı, qayıdan kimi də Aylini ilə məşğul olurdu.

Əməkhaqqı babat idi, növbəti dərs ilində qızının məktəbini də dəyişdi, onu ingilisdilli liseyə qoydu.

Məktəbdə çox mehriban kollektivləri var idi, ilk gündən Gülgünlə yaxınlaşmış, rəfiqə olmuşdular. Həmyaş idilər təqribən. Tezliklə lap yaxınlaşdılar. Gülgün ona həyatını danışdı, sirlərini həvalə etdi, Ülkər də hamıdan gizlətdiyi öz tale hekayətini Gülgünə danışası oldu.

Şənbə-bazar çox vaxt Ülkər Aylini, Gülgün əkiz qızlarını götürürdü, ya parka, ya uşaq attraksionuna, ya kafeyə gedir, əylənir, yeyib-içir, deyib-gülürdülər.

Ülkərə qısa müddətdə iki müəllim eşq elan etmişdi. Bunlardan biri gənc, subay oğlan idi, onun yaxınlaşmasından Ülkər qıcıqlanmış, sanki cərəyan vurmuşdu onu. Rasimi xatırlamışdı, ilan vuran ala çatıdan qorxar axı. Müəllimə qəzəblə demişdi:

-- Bir də mənə bu barədə kəlmə desəniz, məndən inciməyin. Sizi dediyinizə peşman edəcəm. Oğlum yerindəsiz. Ayıb olsun!

İkincisi daha uyğun namizəd idi, Ülkərdən doqquz yaş böyük olan dul kişiydi. Amma Ülkər bu insanda cəlbedici heç bir cəhət görmədiyindən, -- xüsusən lopa bığları adamı itələyirdi, -- ona da yerini göstərmişdi. Həmin dönəmlərdə Ülkər yenidən hansısa bir kişi ilə əlaqə quracağına əsla inanmırdı, bunu təsəvvürünə belə gətirmirdi. İki öldürücü ailə qurma uğursuzluğu bəsi idi.

Atası, qardaşı, Madar, Rasim... Dörd kişidən aldığı zərbələrdən sonra kişi tayfasına hətta bir qədər nifrət də hiss eləməyə başlamışdı.

Amma belə olanda uzaqdan-uzağa Rüfətin xəyalı gəlib sanki ona “bəs mən?” deyə sual edirdi. Qəribə də olsa, hətta bu qədər il keçəndən sonra belə Ülkər haçansa Rüfətlə qarşılaşacağı ümidini itirmirdi.

Ülkər içindəki fikir fırtınasını Gülgünlə ikilikdə olanda üzə çıxarırdı, ona fasiləsiz olaraq öz həyat baxışlarını açıqlayırdı:

-- Bax, hər bir qıza şans verilməlidir ki, o, ayaqda olsun, öz taleyini özü həll etsin. Onda o, mütləq xoşbəxt olacaq. Eləcə də qarşı tərəfdəkinin də seçim imkanı öz əlində olmalıdır. Dünyada ən böyük avtoritarizm, ən böyük diktatura valideynin övladı üzərində qurduğu diktaturadır. Həm də ən qəddar, ən zalım diktaturadır bu.

-- Hər bir debatın baş mövzusudur ki, xoşbəxt ailə nədir. Psixoloqlar əmin edirlər ki, xoşbəxt ailənin cəmi bir şərti var. Tərəflərin hər ikisinin, yaxud birinin maddi imkanı deyil bu. Tərəflərin hər ikisinin, yaxud birinin ali təhsilli, elmli olması da deyil bu. Bu, yalnız xasiyyətin tutması, oxşar zövq və maraq dairəsidir.

Gülgün nədənsə qonşusu Rəşid barədə tez-tez danışmağa başladı. Ay villası belə, maşınları elə, ay cazibəsi bu cür, yaraşığı o cür...

Ülkərə bu söhbətlərin məğzi qaranlıq qalmaqdaydı.

Bir gün, nəhayət, Gülgün Ülkərə söylədi ki, sən bizə gəlib-gedəndən qonşum Rəşid sənə göz qoyur, səninlə maraqlanır. Ülkər “boş ver” söylədi. Növbəti dəfələrdə bu söhbət daha da intensivləşdi. Bir dəfə Gülgün lap onun üstünə getdi, dedi, ay səfeh, Rəşidin kim olduğunu bilsən, onu əldən buraxmazsan.

Rəşid neft şirkətində yüksək vəzifə daşıyırdı. Həddən artıq zəngin biriydi. Yaşı əlli beş idi. İri qarnı görünüşünə xələl gətirsə də, zəhmli, bazburutlu birisi idi. Üstəlik, gözəgəlimliydi.

 

 “Ədəbiyyat və incəsənət”

(25.12.2023)

 

 

“Ədəbiyyat və incəsənət” portalının Güney Azərbaycan Poeziyası Antologiyası layihəsində portalımızın Güney təmsilçisi Əli Çağla bu dəfə sizlərə Əbasət Purhəsənin şeirlərini  təqdim edir.

 

 

Əbasət Purhəsən

 

Şair Əbasət Purhəsən, 1982-ci ilin avqust ayının 21-də Qaradağın Əhər şəhərində dünyaya göz açıbdır. İllərdir çarpara şeirləri ilə tanınan Əbasət Əhərin Bariz Ədəbi Dərnəyinin (BƏD) başqanıdır.

 

UŞAQLIQ YOLDAŞIM

 

Hava ağlayırdı ağırlığından,

Elə anlayırdım çırpınırsan sən.

Əlimi uzaldıb əlimə aldım,

Sənə layla çaldım doyunca dünən.

 

Ovcumun içində yuxuya keçdin,

Körpə uşaq kimi, ətsan quş kimin.

Ağzını yumurdun lal dünyamıza,

Ya sona çatırdı sənin də qəmin.

 

Sən elə ovcumu qucaqlamışdın,

Səni ovucumdan ata bilmirdim.

Yuxu gözlərimi alırdı, ancaq –

Sənsiz yuxularda yata bilmirdim.

 

Ovcumun içindən ayrılmadın heç,

Səni sevə-sevə öldürdüm dünən.

Uşaqlıq yoldaşım, bayram balığı,

Daha çırpınmayır nə mən, nə də sən...

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(25.12.2023)

“Sotheby's” auksionu və Londonda yerləşən incəsənət bazarının araşdırma firması olan “ArtTactic” tərəfindən dərc edilən hesabata əsasən, Pablo Pikasso, Klod Mone, Endi Uorhol, Jan-Mişel Basqia və Gerhard Rixterin əsərləri 1 milyon dollar və ya daha çox dəyərində olan ən yaxşı 50 rəssamın siyahısına başçılıq edir.

 

AzərTAC xarici KİV-ə istinadla xəbər verir ki, reytinq “Christie’s”, “Phillips” və “Sotheby’s” tərəfindən 2018-ci ildən 2022-ci ilə qədər başa çatmış hərracların satışlarının nəticələrinə əsasən tərtib edilib.

2022-ci ilin iyulundan 2023-cü ilin iyununa qədər olan məlumatlara əsaslanan 1 milyon dollar və daha böyük məbləğ kateqoriyasında ən yaxşı sənətçilərin reytinqi ən yaxşı satış dinamikasını göstərir.

2022-ci ilin iyulundan 2023-cü ilin iyununa qədər olan dövr üçün ən yaxşı satış dinamikası nümayiş etdirən rəssamların reytinqinə Casper Cons, Lusian Freyd, Pol Qoqen, Vassili Kandinski və Villem de Kuninq daxildir.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(25.12.2023)

Sayt Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi tərəfindən 2024-cü ildə “Qeyri-hökumət təşkilatları üçün qrant müsabiqəsi” çərçivəsində Azərbaycan Ədəbiyyat Fondunun həyata keçirdiyi “Yeniyetmə və gənclərdə mütaliə mədəniyyətinin formalaşdırılması” layihəsinin tərəfdaşı olaraq yenilənmiş, yeni bölmələr əlavə ediımiş, layihənin təbliği üzrə funksional fəaliyyət aparılmışdır.