İnci Məmmədzadə, “Ədəbiyyat və incəsənət”
Məşhur ataların çox oğuılları olub ki, daim atalarının kölgəsində girlənibdir. Amma az halda oğullar ataların estafetlərini davam etdiriblər. Səməd Vurğun oğlu Vaqif Səmədoğlu, Səməd Vurğun oğlu Yusif Səmədoğlu, Rəsul Rza oğlu Anar... Və bu sırada əlbəttə ki, Məmməd Arif oğlu Araz Dadaşzadə də vardır.
Araz Dadaşzadə 1936-cı il yanvarın 30-da Bakı şəhərində akademik Məmməd Arif və görkəmli pedaqoq Zümrüd Axundovanın ailəsində anadan olub. 1952-ci ildə S. M. Kirov adına Azərbaycan Dövlət Universitetinin Fəlsəfə fakültəsinə daxil olub. 1953-cü ildə həmin fakültə bağlandığından, təhsilini Universitetin tarix fakültəsində davam etdirib və 1957-ci ildə bu təhsil ocağını uğurla bitirib. O, 1957–1960-cı illərdə Azərbaycan Respublikası Elmlər Akademiyasının Azərbaycan Tarixi muzeyində işləyib.
1960–1963-cü illərdə Respublika Elmlər Akademiyasının Nizami adına Dil və Ədəbiyyat İnstitutunun aspiranturasında oxuyub. O, 1963–1966-cı illərdə burada kiçik elmi işçi, 1968–1976-cı illərdə isə İnstitutun orta əsrlər şöbəsinin baş elmi işçisi olub. 1988–1990-cı illərdə, yəni ömrünün sonunadək Azərbaycan Sovet Ensiklopediyasının Baş redaktoru vəzifəsində çalışıb.
Tədqiqatçı alim dövri və xüsusi nəşrlərdə onlarala tənqidi və elmi məqalələrini müntəzəm surətdə çap etdirib. O, ədəbiyyat və kino ilə yanaşı, teatr, musiqi, təsviri sənət və digər sahələrlə əlaqədar məqalə və rəylərin müəllifidir. Gənclik illərində hekayələr də yazıb və onların bir qismi "Azərbaycan", "Kirpi" və bir sıra digər nəşrlərdə çap olunub.
Araz Dadaşzadə "Böyük türkmən şairi Məxdumqulu", "Aşıq Qurbani, 55 şeir", "Aşıq Abbas Tufarqanlı, 72 şeir" və digər kitabların ön söz müəllifi və tərtibçisidir. Onun "Historie de la litte’rature azerbaidjanaise" ("Azərbaycan ədəbiyyatının tarixi") məqaləsi M. Quluzadə ilə birlikdə) Parisdə "Bedi Kartlisa, revue de kartvelogie" jurnalının bir neçə nömrəsində çap olunub.
O, "Sovet Şərqi xalqlarının ədəbiyyatlarında realizm problemləri" ümumittifaq müşavirəsində, Azərbaycan yazıçılarının qurultaylarında və digər elmi-ədəbi tədbirlərdə dəfələrlə problem məruzələrlə çıxış edib.
Əsərləri
1. Molla Pənah Vaqif (həyat və yaradıcılığı)
2. Molla Pənah Vaqif (həyat və yaradıcılığı haqqında oçerk)
3. Həyat müğənnisi
4. XVIII əsr Azərbaycan lirikası
5. Xeyirxahlıq və gözəllik poeziyası.
Araz Dadaşzadə 4 noyabr 1990-cı ildə vəfat edib. Bu gün onun 35-ci anım ilidir.
Allah rəhmət eləsin!
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(04.11.2025)
