Kübra Quliyeva, “Ədəbiyyat və incəsənət”

Kitablar insan ruhunun, düşüncəsinin ən sakit, amma ən güclü inqilabçılarıdır. Onlar səs-küy salmadan dəyişdirir, ağrısız yaralar açır və görünmədən sağaldır. Bəzən bir cümlə illərlə daşınan bir yükü azad edə bilər. Kitablar bizi hiss etməyə, anlamaya, özümüzlə və başqaları ilə bir körpü qurmağa sövq edir. Bir insanın həyatına toxunan ən dərin şey, bəlkə də, bir kitabın içində gizlənən duyğulardır.

İndi isə elə belə bir kitabdan danışmaq istəyirəm: Badəm.

Bu kitab hisssiz görünən bir uşağın – Yunjaenin – yaşadığı iç mübarizəni və necə hiss etməyi öyrəndiyini çox incə, sakit, amma çox təsirli bir dildə bizə çatdırır.

Kitabın Qısa Xülasəsi:

Yunjae, nadir bir beyin fərqliliyi ilə dünyaya gəlir: amigdala bölgəsi inkişaf etməmişdir. Bu səbəbdən o, qorxu, qəzəb, sevinc kimi əsas duyğuları hiss etmir və ifadə edə bilmir. Anası və nənəsi ona "qaydalı" davranışı öyrətməyə çalışır: gülümsə, təşəkkür et, gözlərinə baxma. Ancaq dünya qaydaları bilməkdən daha çox hiss etməyi tələb edir. Bir gün bir faciə Yunjaenin həyatını alt-üst edir. Anası və nənəsi yox olur və o, həyatla tək başına mübarizə aparmalı olur. Dostluq, itki və tənhalıqla dolu bu yolda Yunjae-nin içindəki qırılmaz buzlar əriməyə başlayır.

Kitabın Təhlili:

Badəm sadəcə bir uşağın yaşadığı travmaları izah etmir; o, hər birimizin içindəki görünməyən acıları da dilə gətirir.

Yunjae ilk dəfə göz yaşı axıdanda – sadəcə bir hadisəyə görə deyil, bütün həyatına görə ağlayır. İçindəki sıxılmış duyğular axın kimi boşalır. Bəzən biz də özümüzü ağlamaq istəyərkən tapırıq, səbəbsiz görünən, amma illərlə yığılıb qalmış duyğularla. Kitab bu hissi o qədər saf bir dillə təqdim edir ki, insan özü ilə üz-üzə qalır.

Yunjaenin hekayəsi bizə öyrədir: hisslərdən qaçmaq yox, onları yaşamaq lazımdır. Çünki insan olmaq – hiss etməkdir. Ağrını, qorxunu, sevinci, itkini.

Əslində Yunjae təkcə bir uşaq deyil – o, içində hiss etməyi unudan hər birimizin simvoludur. Badəm isə bizə hiss etməyi, bağlanmağı və yenidən doğulmağı öyrədən sakit bir hekayədir.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(30.05.2025)