Fatimə Məmmədova, “Ədəbiyyat və incəsənət”
Bəzən insan birdən-birə dəyişmir. Sadəcə içində nəsə qırılır. Kənardan baxanda hər şey yerindədir: gülüş var, söz var, gündəlik həyat var. Amma içəridə bir boşluq açılır, ele bir boşluq ki, nə sözlə doldurmaq olur, nə də susmaqla.
Dünənə qədər güvənilən bir səs bu gün susursa, artıq çiçəklərin haray salmasının mənası qalmır. İnsanı yandıran söz deyil, eşidilməyən sükutdur. Hər şey olduğu kimi qalır, amma dünya artıq əvvəlki dünya deyil.
Eşidəndə dəyişmişəm dünyamı,
Çiçəklər də haray salsa, incimə…
Kənardan güclü görünən insanın içində can yavaş-yavaş çökür. Danışır, amma dedikləri havada qalır. Gözləyir, amma gələn yoxdur. Sevir, amma o sevginin içində tək qalır. Bir ürəklə çox dərdi daşımaq məcburiyyətindədir.
Demirdinmi: “Alacaqsan canımı?”
Ruhum getsə, canım qalsa, incimə…
Heç kim bilmir bir ürəyin nə qədər parçalandığını, hələ də necə döyünə bildiyini. Susmaq güc kimi görünür, amma içində qanayan yerlər var. Bir dənə olan ürəyi çox bilirlər, dərdini isə az görürlər. Vicdanlarda qalan yalnız səssizlik olur.
Bir dənəydi, elə bildin çoxdu can,
Vicdanında qanım qalsa, incimə…
Bu insan istəməzdi ömrü solmuş bağa dönsün. İstəməzdi yoxluğu kiməsə dağ olsun. Sadəcə anlaşılmaq istəyirdi. Amma bəzən elə yaralar açılır ki, heç bir ağlıq qalmır. Günlər keçir, amma günlər ona qənim kəsilir. Vaxt ötür, amma o, yerində qalır.
Qoymadın ki, bircəciyi ağ olsun,
Günlər sənə qənim qalsa, incimə…
İndi soruşsan: yurdu hardadır? Cavab yoxdur. İnsanların yurdu bir ürək idi. Ora sığındı, ora inandı. Amma ev bildiyi yer onu çöldə qoyanda bütün yollar yadlaşır. Qırılan qəlbə heç kim əvvəlki kimi yaxın dura bilmir.
Məzarıma yaxın dura bilməzsən,
Məni cahan yola salsa, incimə…
Kar qəlbi səsləmək mümkün deyil. Nə sevgi ilə, nə də nifrətlə. Daşlaşmış ürəyi nə göz yaşı oyadır, nə də yalvarış. Sadəcə bir gün gəlir və insan insandan alınır. Vaxtsız. Sakitcə. Heç nə olmamış kimi.
Daş ürəklim, can çürüdən tərsliyin,
Məni sənnən vaxtsız alsa, incimə…
Bu misralar bir insanın yaşadıqlarını deyilmiş kimi oxunur, amma oxuyan hər kəs içində bir yerin sızladığını hiss edir. Bəzən insan danışmır. Şeirlə susur. Vahid Əzizin misraları elə o susqunluğun səssiz səsidir.
Eşidəndə dəyişmişəm dünyamı,
Çiçəklər də haray salsa, incimə,
Demirdinmi: "Alacaqsan canımı"
Ruhum getsə,canım qalsa, incimə.
Heç bildinmi, sənnən nələr çəkdi can?
Dərdlərinnən bildin necə çökdü can?
Bir dənəydi, elə bildin çoxdu can?
Vicdanında qanım qalsa, incimə.
İstəməzdim ömrüm solan bağ olsun,
Mənsizliyin bir dözülməz dağ olsun,
Qoymadın ki, bircəciyi ağ olsun
Günlər sənə qənim qalsa, incimə.
Yurdum-yuvam oldu hara?-Bilməzsən,
Ürəyimi bir də qıra bilməzsən,
Məzarıma yaxın dura bilməzsən
Məni cahan yola salsa, incimə.
Mən də öz misramı artırsam deyərəm ki…
Amma o gecə gələndə, artıq nə üzr istənəcək bir ürək qalır
nə də “kaş ki” deyə çağırılacaq bir səs
Çünki bəzi insanlar gedəndə yox, unudulanda yox olurlar
Və bunu anlayanda, həmişə gec olur.
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(30.12.2025)
