İnci Məmmədzadə, “Ədəbiyyat və incəsənət”

Çox sevdiyim “Təhminə” filmində Zaur Təhminənin ardınca Moskvaya gedir, orada başı çəkilişlərə qatılan Təhminə Muxtar müəllimlə və digər həmkarlarıyla vaxt keçirir, Zaursa özünü atılmış və tənha hiss edir, hətta heç kimə gərəksiz biri qismində görür. Bir axşam dəhlizdə təsadüfən iki aktyorun söhbətindən “Fellini barokkodan rokokkoya keçibdir” sözlərini eşidir, Təhminəyə və Muxtarla şam yeməyinə əyləşəndə onu adi bir uxajor hesab edən Muxtara “Fellini barokkodan rokokkoya keçibdir” söyləməklə onu mat qoyur…

Elə tək bu epizod adamı həvəsləndirir ki, baxsın görsün Fellini kimdir.

Baxıb görənlər isə gözəl bilirlər, müasir dünya kinosunun ən dahi rejissorlarından biridir, italiyalı Federiko Fellini.

Bu gün onun anım günüdür. Bir filminə baxaraq, ruhuan dua oxuyaraq ana bilərik bu insanı. O, hisslərin və ehtirasların kulminasiyasını çəkdiyi şedevr filmlərdə bacarıqca göstərə bilibdir. Yox, bozbaş filmlərə, melodramlara, yeşilcamlara, məişət seriyallarına baxanlar üçün deyil Fellini. Art house çəkən Fellini zövqlülər üçün yaradıbdır.

Federiko Fellini (Federico Fellini) 20 yanvar 1920-ci ildə Rimini şəhərində - İtaliyada doğulubdur. Bəli, o həqiqətən dünya kinosunun ən görkəmli və tanınan italyan rejissorlarından biri olub. Onun filmləri realizm və fantaziyanın, xəyalla reallığın birləşməsi ilə fərqlənib. Fellini öz yaradıcılığında insan psixologiyasını, cəmiyyətin ziddiyyətlərini və həyatın absurd tərəflərini poetik və bəzən satirik dillə ifadə edib.

Ən məşhur filmləri:

1. La Strada — “Yol”

2. La Dolce Vita — “Şirin həyat”

3. 8½ — “Səkkiz yarım”

4. Amarcord

5. Roma

Fellini özünəməxsus “fellinivian” (fellinivari) adlanan üslubla tanınıb. Bu üslubda xəyali səhnələr, teatrallıq, nostalji və simvolizm mühüm rol oynayıb. O, çox zaman öz xatirələrinə və şəxsi təcrübəsinə əsaslanaraq filmlər çəkib.

Mükafatlar:

1. 5 dəfə “Oscar” mükafatı

2. “Qızıl Palma budağı” (Kann Film Festivalı)

3. “Venesiya Film Festivalı”nda “Qızıl Aslan”

Fellini  31 oktyabr 1993-cü ildə Romada – İtaliyanın paytaxtında vəfat edib. Özü gedib, filmlərisə yaşamaqdadır,

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(31.10.2025)