İnci Məmmədzadə, “Ədəbiyyat və incəsənət”
Onu Milli Dram Tetarında istedadına qısqanıb təqib etdilər, çalışmağına imkan vermədilər, o da teatrdan ayrılmalı oldu, amma tetarsız yaşaya bilməzdi, Gənclər teatrını yaratdı və ömrünün sonunadək orada çalışdı…
Söhbət bu gün doğum günü olan Azərbaycan teatr rejissoru Hüseynağa Atakişiyevdən gedir…
Hüseynağa Atakişiyev 8 sentyabr 1949-cu ildə Bakıda Çəmbərəkənd məhəlləsində yoxsul bir ailədə anadan olub. Atası Ağahüseyn Atakişiyev sürücü, anası İranida Atakişiyeva evdar xanım olub. Üç uşaqlı ailənin (bir qız, iki oğul) böyük oğlu olan Hüseynağa Atakişiyev altı yaşında olarkən anasını itirib. Anasının ölümündən sarsılan aktyor evdən qaçıb, yalnız bir neçə gün sonra onu tapmaq mümkün olub.
Hüseynağa Atakişiyev yoxsul ailədə böyüdüyü üçün 12–13 yaşlarından işləməyə məcbur olub. Lakin təhsilini yarımçıq qoymayıb, orta təhsilini başa vurduqdan sonra M. Əliyev adına İncəsənət İnstitutuna qəbul olub. Burada 4 il boyunca teatr professoru Mehdi Məmmədovdan aktyor sənətini öyrənib.
1975-ci ildə universiteti bitirdikdən sonra dostu, Moskva Teatr İnstitutunun məzunu Vaqif Abbasovla birlikdə Şəkiyə gedib. O, Şəki Dövlət Teatrında aktyor kimi işə başlayıb. Bir il sonra Hüseynağa Atakişiyev həmin teatrda baş rejissor kimi fəaliyyət göstərməyə başlayıb. Bu teatrda "Hacı Qara" tamaşası onun ilk rejissor işi olur və ona uğur gətirib. Həmçinin aktyor Şəki Dövlət Teatrında Vaqif Səmədoğlunun məşhur "Bəxt üzüyü" əsərini səhnəyə qoyan ilk rejissor olub.
Bir neçə il sonra Bakıya dəvət alıb. 1985-ci ildən etibarən Milli Dram Teatrında çalışmağa başlayan rejissor tamaşalara quruluş verib. Lakin kollektiv arasında Hüseynağa Atakişiyevin ilk gündən tətbiq etməyə başladığı yenilikləri qəbul etməyənlər olub. Buna görə də aktyor Milli Dram Teatrından ayrılıb və 1989-cu ildə özünün Gənclər Teatrını yaradıb, vəfatına qədər (17 il) teatrın bədii rəhbəri və direktoru olub.
Gənclər Teatrı 27 mart 1989-cu ildə Yusif Səmədoğlunun "Qətl günü" tamaşası ilə öz yaradıcılıq fəaliyyətinə başlayıb. 1993-cü ildə isə teatra Dövlət statusu verilib. Hüseynağa Atakişiyev rejissor kimi 157-dən çox tamaşaya quruluş verib. O, həmçinin aktyor kimi 57-dən artıq rol oynayıb. Aktyorun "Uzun ömrün akkordları" filmində canlandırdığı Üzeyir bəy obrazı, habelə "Ac həriflər" teletamaşasındakı Artist obrazı xüsusilə məşhurdur. Eyni zamanda Hüseynağa Atakişiyev "Üzeyir ömrü" bədii televiziya filmində Hacıbəyovun obrazını canlandırıb, 1995-ci ildə isə İstanbulda Hacıbəyovun "Arşın mal alan" musiqili komediyasını tamaşaya qoyub.
Filmoqrafiya
1. Üzeyir ömrü
2. Ac həriflər
3. Olum, ya ölüm və ya hər şeyə baxmayaraq
4. Ömürdən uzun gecə
5. Fatehlərin divanı
Əməkdar incəsənət xadimi Hüseynağa Atakişiyev 9 aprel 2006-cı ildə vəfat edib.
Allah rəhmət eləsin!
“Ədəbiyyat və incəsənət”
(08.09.2025)
