Bu gün ustad Aşıq Ədalətin anım günüdür

Rate this item
(1 Vote)

 

2017-ci ilin bugünkü günündə dünyaya gözlərini əbədilik yuman Aşıq Ədalət barədə danışanda ilk öncə onun incəsənət tariximizdəki rolunu dəyərləndirmək üçün barəsində söylənən fikirlər yada düşür. Xalq yazıçısı Mirzə İbrahimov onun haqqında demişdi: "Əgər Azərbaycan xalqının incəsənət aləmində heç bir nümayəndəsi olmasaydı, təkcə Ədalətin sazıyla dünya mədəniyyəti meydanına çıxa bilərdik." Məşhur türk yazıçısı Əziz Nesinonun haqqında söyləmişdi: "Ədalətin ifası təkrarsız həyat kimidir. Onun üzü daim təzəliyədir, sonu gülüstanlara çıxan dağ çayına bənzəyir. Ələsgər aşiq, söz sənətində kimdirsə, Ədalət də saz sənətində odur". Belə fikirlərdən birini də ədəbiyyatşünas Məti Osmanoğlu söyləyib: “Aşıq Ədalət bir xalq dahisi idi. Kim nə deyir-desin, onun saz əsərlərinin (yalnız ifasının deyil!) yerini Fikrət Əmirovun, Niyazinin, Vaqif Mustafazadənin əsərlərinin yanında görürəm...”

 

Aşıq Ədalər (Ədalət Məhəmmədəli oğlu Nəsibov) 27 yanvar 1939-cu ildə Qazaxda dünyaya göz açıb, gözünü açandan evlərində saz görüb, saz səsi eşidib. Atası pinəçi olsa da sazda gözəl ifa etməyi var idi, Ədalət də lap uşaq yaşlarında atasından saz çalmağın sirlərini öyrənib. Onun sazla rəftarından xoşhallanan atası “Bu uşaqdan nəsə çıxacaq” deyib, onu ustad yanına qoyub. Ədalət Aşıq Əlidən dərs alıb. Gənc yaşlarından onun fitri istedadı üzə çıxıb, məclislərə dəvət almağa başlayıb. Hətta Xalq şairi, böyük Səməd Vurğun ilk tanışlıqdaca onun çalğısının vurğununa çevrilib.

 

Aşıq Ədalət musiqi tariximizə "Qaytarma", "Baş sarıtel", "Ruhani", "Yanıq Kərəm" və başqa saz havalarının bənzərsiz ifaçısı kimi düşüb. Onun “Yeddi oğul istərəm”, “Aşıq Ələsgər”, “Ədalət”, “Prima”, “Tanrı payım, telli sazım” kimi filmlərdə çəkilərək əbədiləşməsini də qeyd edə bilərik. Xüsusən, elə bir azərbaycanlı tapılmaz ki, “Yeddi oğul istərəm” filmindəki “Yanıq Kərəmi” havasının ifası onun qəlbini riqqətə gətirməsin.

 

Ustad sənətkarın mədəniyyətimizə verdiyi töhfələr layiqincə qiymətləndirilib, o, 1990-cı ildə Azərbaycanın Əməkdar incəsənət xadimi fəxri adına, 1997-ci ildə Azərbaycan Respublikası Prezidentinin təqaüdünə layiq görülüb, "Şərəf" ordeni ilə təltif edilib. UNESCO dünyannın nadir musiqi ifaçıları sırasında onun da diskini  buraxıb.

 

Aşıq Ədalət 14 sentyabr 2017-ci ildə uzun sürən xəstəlikdən sonra 78 yaşında Bakı şəhərində vəfat edib, öz vəsiyyəti ilə Qazax rayonunun Ağköynək qəbiristanlığında dəfn olunub. Qazax Xeyriyyə Cəmiyyətinin sədri, professor İlham Pirməmmədovun təşəbbüsü ilə onun şərəfinə qəbirüstü abidəsi ucaldılıb.

 

Adətən tarixin ötüb-keçən illərinin seli bu cür dahi şəxsiyyətlərin adlarını yuyub apara bilmir, belə adlar əbədi olaraq qəlblərə yazılır. Ruhun şad olsun, Aşıq Ədalət!