Rəqsanə Babayeva,

Beyləqan rayon Mədəniyyət Mərkəzinin rejissoru, "Gənclik" Xalq Teatrının rəhbəri. “Ədəbiyyat və incəsənət” üçün

Şəhər yalnız daş, beton və küçələrdən ibarət deyil — o, insan yaddaşının, yaradıcılığının və ruhunun toxunduğu canlı bir orqanizmdir. Onun küçələrində tarix danışar, parklarında poeziya nəfəs alar, meydanlarında isə incəsənət insanlara öz səsini çatdırar. Şəhər mədəniyyəti və incəsənət, insanın estetik duyğusunu formalaşdıran, ona gözəlliyin nə olduğunu anladan görünməz bir müəllimdir.

Tarix və modernliyin kəsişdiyi məkanlar

Azərbaycanın şəhərləri — Bakı, Gəncə, Şəki, Naxçıvan və digər qədim diyarlar — keçmişin zərif xatirələri ilə müasir həyatın dinamikasını birləşdirir. Qədim karvansarayların divarları ilə şüşə göydələnlərin parıltısı eyni panoramada görüşür. Bu harmoniyada insan həm köklərinə bağlı qalır, həm də yeniliyə açılır. Belə bir məkanda formalaşan şəhər mədəniyyəti, həm milli yaddaşı qoruyur, həm də müasir incəsənətin nəfəsini şəhərin ritminə qatır.

İncəsənət — şəhərin ürək döyüntüsü

Teatrların səhnəsindəki işıq, muzeylərin sakit salonlarındakı əsərlər, küçə rəssamlarının divarlara vurduğu rənglər — bunlar şəhərin nəfəsidir. Bir şəhərin incəsənət həyatı onun ruh sağlamlığının göstəricisidir. Gözəllik duyğusu burada təkcə baxmaqla deyil, yaşamaqla qazanılır. Hər tamaşa, hər sərgi, hər heykəl insanın daxili aləminə kiçik, lakin dərin izlər buraxır.

Gözəllik duyğusunun yetişməsi: təcrübə, təhsil, təmas

Gözəllik duyğusu doğuşdan gələn bir ilham deyil, zamanla yoğrulan bir şüurdur. Uşaq ilk dəfə bir teatr tamaşasına gedəndə, ilk dəfə bir rəsm sərgisində dayananda, ilk dəfə qədim bir məscidin naxışlarına baxanda, gözəlliyin dilini öyrənməyə başlayır. Təhsil müəssisələrində estetik tərbiyə proqramları, muzey ziyarətləri, yaradıcılıq dərsləri bu prosesi sürətləndirir. Çünki mədəniyyətin toxumu erkən yaşda səpilərsə, o toxum ömür boyu yaşayar.

Texnologiya və müasir estetika

Bugünkü rəqəmsal əsr incəsənəti yeni məkanlara daşıyır. Virtual sərgilər, 3D modelləşdirilmiş abidələr, interaktiv instalyasiyalar şəhər sakinlərinə fərqli baxış bucaqları qazandırır. Texnologiya, incəsənəti coğrafi sərhədlərdən azad edərək hər evin, hər cibin içinə gətirir. Bu isə gözəllik duyğusunun daha çox insana, daha sürətli və təsirli çatmasını təmin edir.

Çağırışlar və məsuliyyət

Şəhər mədəniyyətinin qarşısındakı ən böyük sınaqlardan biri, sənətin kommersiyalaşma təzyiqidir. Bəzən populyarlıq və “layk” uğruna yaradılan səthi əsərlər, sənətin dərinliyini kölgədə qoya bilir. Əsl incəsənətin qorunması üçün sənətkarın vicdanı, ictimaiyyətin zövqü və dövlətin dəstəyi birgə hərəkət etməlidir.

Dövlət və Cəmiyyət: Birlikdə Yaradan Güc

İncəsənət layihələrinə davamlı maliyyə dəstəyi

Peşəkar təhsil və ustad dərslərinin genişləndirilməsi

İctimai məkanda sənət nümunələrinin artırılması

Gənc istedadlar üçün platformaların yaradılması

Bu tədbirlər təkcə şəhərin simasını dəyişmir, həm də insanın daxili aləmini zənginləşdirir.

Şəhər — Ruhun aynası

Şəhər mədəniyyəti və incəsənət, insan ruhunu aynada əks etdirir. Gözəllik duyğusu şəhərdə başlayır, onun küçələrində yetişir, sonra isə bütün dünyaya yayılır. Əgər biz bu mədəniyyəti qoruyub inkişaf etdirə bilsək, gələcək nəsillər üçün estetik və mənəvi baxımdan zəngin bir miras qoymuş olarıq.

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(29.08.2025)