Dərin, əhatəli ağıl və sirayətedici hissiyat… Featured

İnci Məmmədzadə, “Ədəbiyyat və incəsənət”


Səlim Babullaoğllunun lirikası diskursivdir, analitikdir, geniş nəfəsə malikdir, hikmət ənginliklərinə baş vurur, diqqəti detallarda cəmləşdirir və bir qayda olaraq böyük poetik formalar ("Avqust", "IX hissə", "Oğlumla söhbət", "Ata və uşaqlar") şəklini alır ki, hissələr dərin, əhatəli ağıl və sirayətedici hissiyatla birləşir, refleksiyaya bariz meylli koqnitiv impulslarla cilalanır.

(Marqareta Kurtesku
Yazıçı, filologiya elmləri doktoru, Bels Universitetinin professor. Rumıniya)

 

Bu gün çağdaş Azərbaycan poeziyasının tanınmış nümayəndəsi, yeni dalğa şeirinin öncüllərindən biri Səlim Babullaoğlunun doğum günüdür.

 

Həmin qadına məktub

Mənə şəkil göndərdin
uzun illərdən sonra,
bəraətçün şəkillər
görən, nə deməliydi?
Hə, elədi, sükutda
gizlənib bütün sözlər.
Gözəldi saçında ağ-
iztirabın sancağı.

Mənimsə köksümdədi
xəyanət qəlpələri.
Şəhvətin köynəyini
təəssüf  yeli qurudub.
Birlikdə son günümüz,
yəni, o şəkil, əda
keçmisin yaddaşında
indi çoxdan soluxub.

İndi mən çox düşmüşəm,
sən də cavan deyilsən.
Qırışları gizlətmir
boynundakı yaylığın.
Tənhasan, yeməyini
yəqin yavan yeyirsən.
Gövdəni gəzdirəndə
büdrəyir ayaqların.

O adamlar deyilik,
bir də nə yazım,axı?
Ehtirasın külündə
qaralar üz-gözümüz.
Güzgüdə təskinliyin
gözəlliyin deyilsə,
heç olmasa dadına
yetişsin diriliyin.

Balaca şəhərlərin
çox rahat dünyası var:
üç-dükan, meydança,
klub və qəbristanlıq.
Amma əsas bu deyil,
orda bütün söhbətlər
dünyanın özü qədər
yaman çəkər adamı.

Ömür harda yaşansa
tale orda qonaqdı.
Qonağısa qovmazlar,
bir də adət var axı.
Axşamları tum çırtla,
pəncərədən Aya bax,
Leylanın Məcnununda
son hərf üçün baş sındır.

Ümidlər ilə yama
sabahın cübbəsini.
Dualardan bərk yapış,
təkcə özün üçün yox.
Xatirə güvəsini
təmizlə üst-başından.
İndiysə getməliyəm,
oğlum məktəbdən çıxır.

Fərqli yazır, heç kəsəs bənzəmir, adi təsvirlərlə əsla kifayətlənməz, mütləq hansısa fikirləri ixrac edər, nəyəsə diqqət cəmləyər, nəsə verməyə çalışar. Onun üçün poeziya – sadəcə heca və qafiyə uyğunluğu deyil.

Səlim Babullaoğlu 1972-ci il dekabrın 10-da Əli-Bayramlı şəhərində (indiki Şirvan şəhəri) ziyalı ailəsində anadan olub. Əli Bayramlı şəhərində orta məktəbi bitirdikdən sonra M. Ə. Rəsulzadə adına Bakı Dövlət Universitetinin kitabxanaçılıq fakültəsində ali təhsil alıb. İlk mətbu şeirləri və məqalələri orta təhsil aldığı illərdə Əli-Bayramlı şəhərinin "İşıq" və "Mayak" qəzetlərində dərc olunub.

Universitet illərindən müxtəlif qəzetlərlə ("Bakı Universiteti", "Dədəm Qorqud", "İstiqlal", "Yeni Quruluş", "Biznes-press", "Aydınlıq", "Zaman" (Türkiyə), "7 gün", "Xalq qəzeti", "Azadlıq" qəzeti ("Ədəbi Azadlıq" əlavəsi), "Yeni Azərbaycan", "525-ci qəzet") əməkdaşlıq edib. Şeirləri və tərcümələri dövri ədəbi mətbuatda çap olunub. Azərbaycan Dövlət Televiziya və Radio Verilişləri Şirkətində "Xəzər" redaksiyasında (1997–2000) müxbir və redaktor kimi çalışıb, "Yaddaş" proqramının aparıcısı, "Üz-üzə" proqramının redaktoru olub.

"Yeni Azərbaycan" qəzetinin rus dilində nəşr olunan "Сегодня" əlavəsinin məsul redaktoru (2003), "ATV Kitab" seriyasının redaktoru, "Kitabçı" jurnalının baş redaktoru (2013–2016) olub. Ötən əsrin 90-cı illərinin ortalarından etibarən ədəbiyyatla peşəkar məşğul olmağa başlayıb. Şeirləri, müsahibə və məqalələri 20-dən artıq dilə (türk, alman, polyak, ingilis, gürcü, ukrain, rus, yapon, fransız, macar, ərəb, fars, özbək, qırğız, serb, monteneqro, makedon, fin, rumın, ispan, italyan, türkmən və s.) tərcümə edilib

Səlim Babullaoğlu 2003-cü ildən Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin (AYB) və Birliyin İdarə heyətinin üzvüdür. 2004–2014-cü illərdə AYB nəzdində qurucusu olduğu "Dünya ədəbiyyatı" dərgisinin, "DƏB" (Dünya Ədəbiyyatından Books) və "Yeni DƏB" kitab seriyasının baş redaktoru, 2014–2021-ci illərdə Azərbaycan Bədii Tərcümə və Ədəbi Əlaqələr Mərkəzinin sədri, 2021-ci ildən indiyədək AYB-nin beynəlxalq əlaqələr və tərcümə məsələləri üzrə katibi, birliyin Qəbul Komissiyasının sədridir.

GUAM ölkələri yazıçılarının könüllü PenGUAM təşkilatının sədri olub (2008–2010), Qırğızısan və Qazaxıstan Yazıçılar Birliyinin fəxri üzvü, Bişkek PEN Mərkəzinin üzvüdür (2006-cı ildən). Prezident təqaüdçüsüdür (2008). Bir çox milli və əcnəbi ədəbiyyat ödüllərinə layiq görülüb. "DƏB", "Yeni DƏB", "ATV Kitab", "525 kitab" seriyalarının yaradıcısı, "Xalq əmanəti" (Xalq Bank) seriyasının redaktoru olub, 200-dən artıq kitabın tərtibçisi, redaktoru, tərcüməçisi və naşiridir.

 

Şeir kitabları

- Tənha

- Polkovnikə heç kim yazmır.

- On (E. Zalla birlikdə)

- Kapellhausda bir axşam (E. Zal və E. Hüseynbəyli ilə birlikdə)

- İlyas Göçmənin şəkil dəftəri.  (kitabın ilk nəşri "2000–2010-cu illərdə çap olunan ən yaxşı şeir kitabları"nın beşliyinə düşüb)

 

Esse, publisistika, ədəbiyyatşünaslıq kitabları

- Ədəbi söhbətlər (2011)

- Sənət əsirliyində (2012)

- Ədəbi yuxular (2016)

- Doktor Qarayev (2004, 2019)

- Diktor (diktor Rafiq Hüseynov barədə, 2006)

- Xatirələr: memar Rasim Əliyev (2017)

 

Mükafatları

- Tərcümələrə görə "Ulus" qəzetinin "Nar budağı" mükafatı (Bakı, 2001)

- "İlin tərcüməçisi" — İ. Brodskidən tərcümələrə görə (Gənclər və İdman Nazirliyi, Bakı, 2001)

- Yeni Yazarlar və Sənətçilər Qurumunun Milli Kitab Mükafatı (2003, 2004)

- İLESAM təşkilatının keçirdiyi M. Füzuli Beynəlxalq Poeziya Müsabiqəsinin Jüri Ödülü (Türkiyə, Ankara, 2004)

- "Dünya ədəbiyyatı" dərgisinin nəşrinə görə "Qızıl Qlobus" mükafatı (Bakı, 2005)

- Art Salı Sənət-Foto Qrupunun mükafatı (Türkiyə, İstanbul, 2006)

- İstanbul Qəbzə Bələdiyyəsinin mükafatı (2006)

- Qırğızıstan Yazıçılar İttifaqının "Qızıl Qələm" mükafatı (Bişkek, 2006)

 

Biz Səlim Babullaoğlunu – gözəl şairimizi Redaksiyamız adından səmimi təbrik edir, daha çox yazıb-yaratmasını, həmişə diqqətdə olmasını, daim sevilməsini arzulayırıq.

 

“Ədəbiyyat və incəsənət”

(10.12.2025)

Sayt Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi tərəfindən 2024-cü ildə “Qeyri-hökumət təşkilatları üçün qrant müsabiqəsi” çərçivəsində Azərbaycan Ədəbiyyat Fondunun həyata keçirdiyi “Yeniyetmə və gənclərdə mütaliə mədəniyyətinin formalaşdırılması” layihəsinin tərəfdaşı olaraq yenilənmiş, yeni bölmələr əlavə ediımiş, layihənin təbliği üzrə funksional fəaliyyət aparılmışdır.